Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πατριάρχης Σέργιος Α΄: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ {{Authority control}}
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0.9.5
 
(14 ενδιάμεσες εκδόσεις από 10 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 15: Γραμμή 15:
|πρώην_τίτλος =
|πρώην_τίτλος =
}}
}}
Ο '''Σέργιος Α΄''' (... - [[9 Δεκεμβρίου]] [[638]]) ήταν [[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]] από το [[610]] έως το [[638]]. Ήταν Σύρος στην καταγωγή και είχε μεγάλη μόρφωση. Διετέλεσε [[διάκονος]] της Μεγάλης Εκκλησίας και «πτωχοκόμος». Εξελέγη Πατριάρχης το Μάρτιο του [[610]].
Ο '''Σέργιος Α΄''' (... - [[9 Δεκεμβρίου]] [[638]]) ήταν [[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]] από το [[610]] έως το [[638]]. Είναι πιο γνωστός για την προώθηση του [[Μονοθελητισμός|Μονοθελητισμού]].


== Βιογραφία ==
Το [[615]] οι Άβαροι πήραν τον Τίμιο Σταυρό από τα [[Ιεροσόλυμα]], πράγμα που θεωρήθηκε βαθιά ταπείνωση στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι, με πρωτοβουλία του Σέργιου, η Εκκλησία πρόσφερε δάνειο στην Πολιτεία. Τα εισοδήματα της Εκκλησίας παραδόθηκαν στον Αυτοκράτορα, ενώ τα σκεύη των εκκλησιών έλιωσαν για να πάρουν το μέταλλο. Έτσι, η Εκκλησία χρηματοδότησε τις εκστρατείες του Αυτοκράτορα [[Ηράκλειος|Ηρακλείου]], μετατρέποντάς τες σε Ιερό Πόλεμο<ref>{{cite book|author=Steven Runciman|authorlink=Στήβεν Ράνσιμαν|title=Η Βυζαντινή Θεοκρατία|publisher=Εκδόσεις Δόμος|year=2005|pages=60|isbn=9607217225}}</ref>. Έπαιξε επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντίσταση της Πόλης σε επιδρομή των Αβάρων, η οποία συνέβη κατά την απουσία του Αυτοκράτορα. Ενώ αυτός εκστράτευε στην [[Τραπεζούντα]], ο Σέργιος ανέλαβε ο ίδιος την άτυπη πολιτική ηγεσία και με λαϊκή κινητοποίηση, αλλά και τη συνδρομή καταιγίδας, η οποία αποδόθηκε σε θεϊκή αρωγή, καθώς επέφερε μεγάλες ζημιές στον εχθρικό στόλο, η Πόλη διασώθηκε. Μετά τη νίκη αυτή, στις [[8 Αυγούστου]] του [[626]], ο λαός της Πόλης έψαλε στο Ναό των Βλαχερνών όρθιος ευχαριστήριο ύμνο προς την Παναγία, ο οποίος καθιερώθηκε και ονομάζεται έκτοτε «[[Ακάθιστος Ύμνος]]»<ref>[http://www.parembasis.gr/2006/06_03_02.htm Αναστασίου Φιλιππίδη, Ιστορική αναδρομή στα χρόνια του Ακαθίστου], περιοδικό Παρέμβασις, Μάρτιος 2006</ref>.
Ήταν [[Σύροι|Σύρος]] στην καταγωγή και είχε μεγάλη μόρφωση. Διετέλεσε [[διάκονος]] της Μεγάλης Εκκλησίας και «''πτωχοτρόφος''». Εξελέγη Πατριάρχης το Μεγάλο Σαββάτο, [[8 Απριλίου]] του [[610]]<ref>[[Πασχάλιο χρονικό]], [https://books.google.co.uk/books?id=N3AGAAAAQAAJ&hl=el&pg=PA699#v=onepage&q&f=false τμζ΄ Ολυμπιάς]</ref>. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους έστεψε Αυτοκράτορα τον [[Ηράκλειος|Ηράκλειο]]<ref>{{cite web |title=Ηράκλειος αυτοκράτωρ των Ρωμαίων |url=http://www.impantokratoros.gr/E9F38534.el.aspx |publisher=Ιερά Μονή Παντοκράτορος }}</ref>.


Το [[615]] οι Πέρσες πήραν τον Τίμιο Σταυρό από τα [[Ιεροσόλυμα]], πράγμα που θεωρήθηκε βαθιά ταπείνωση στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι, με πρωτοβουλία του Σέργιου, η Εκκλησία πρόσφερε δάνειο στην Πολιτεία. Τα εισοδήματα της Εκκλησίας παραδόθηκαν στον Αυτοκράτορα, ενώ τα σκεύη των εκκλησιών έλιωσαν για να πάρουν το μέταλλο. Έτσι, η Εκκλησία χρηματοδότησε τις εκστρατείες του Αυτοκράτορα Ηρακλείου, μετατρέποντάς τες σε Ιερό Πόλεμο{{sfn|Runciman|2005|p=60}}.
Θέλοντας να υποστηρίξει την πολιτική του Ηρακλείου εναντίον των Περσών, εισήγαγε τις κακοδοξίες του μονοθελητισμού και του μονοενεργητισμού ως παραδεκτές θεολογικές βάσεις προσέγγισης με τους αντιχαλκηδονίους. Πράγματι, με βάση τη φόρμουλα αυτή, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας [[Κύρος Αλεξανδρείας|Κύρος]] κατόρθωσε το 633 να πετύχει την κοινωνία Ορθοδόξων και (μετριοπαθών) Αντιχαλκηδονίων στην Αλεξάνδρεια.


Ο Πατριάρχης Σέργιος έπαιξε επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντίσταση της Πόλης σε επιδρομή των Αβάρων, η οποία συνέβη κατά την απουσία του Αυτοκράτορα. Ενώ αυτός εκστράτευε στην [[Τραπεζούντα]], ο Σέργιος ανέλαβε ο ίδιος την άτυπη πολιτική ηγεσία<ref>{{cite journal |last=Rapp |first=Claudia |title=The Early Patriarchate (325–726) |journal=A Companion to the Patriarchate of Constantinople |year=2021 |location=Leiden-Boston |isbn=978-90-04-42443-2 |pages=18}}</ref> και με λαϊκή κινητοποίηση, αλλά και τη συνδρομή καταιγίδας, η οποία αποδόθηκε σε θεϊκή αρωγή, καθώς επέφερε μεγάλες ζημιές στον εχθρικό στόλο, η Πόλη διασώθηκε. Μετά τη νίκη αυτή, στις [[8 Αυγούστου]] του [[626]], ο λαός της Πόλης έψαλε στο Ναό των Βλαχερνών όρθιος ευχαριστήριο ύμνο προς την Παναγία, ο οποίος καθιερώθηκε και ονομάζεται έκτοτε «[[Ακάθιστος Ύμνος]]<ref>[https://parembasis.gr/index.php/el/menu-teyxos-119/2156-2006-119-02 Αναστασίου Φιλιππίδη, Ιστορική αναδρομή στα χρόνια του Ακαθίστου], περιοδικό Παρέμβασις, Μάρτιος 2006</ref>».
Ο Μονοενεργητισμός, το θεωρητικό κατασκεύασμα του Σεργίου, συνάντησε ισχυρές θεολογικές αντιρρήσεις. Ο λόγιος μοναχός και μετέπειτα Πατριάρχης Ιεροσολύμων και άγιος [[Σωφρόνιος Α΄ Ιεροσολύμων|Σωφρόνιος]] κατέγραψε τις αντιρρήσεις του στην ενθρονιστήρια συνοδική του επιστολή. Ο ίδιος ο Σέργιος απευθύνθηκε με επιστολή στον [[Πάπας Ονώριος Α΄|Πάπα Ονώριο Α΄]] ζητώντας τη γνώμη του για το κατά πόσο μπορεί να συνυπάρχουν δύο «υπεναντία» θελήματα στον Χριστό. Ο Πάπας απέρριψε αυτή τη θεωρία, απαντώντας ότι ο Χριστός είχε ένα θέλημα, και όχι δύο «υπεναντία», έδωσε όμως τη γενική του υποστήριξη στον Σέργιο<ref>{{cite book|author=Steven Runciman|authorlink=Στήβεν Ράνσιμαν|title=Η Βυζαντινή Θεοκρατία|publisher=Εκδόσεις Δόμος|year=2005|pages=61|isbn=9607217225}}</ref>.


Θέλοντας να υποστηρίξει την πολιτική του Ηρακλείου εναντίον των Περσών, εισήγαγε τις κακοδοξίες του μονοθελητισμού και του μονοενεργητισμού ως παραδεκτές θεολογικές βάσεις προσέγγισης με τους [[Προχαλκηδόνιες Εκκλησίες|αντιχαλκηδονίους]]. Πράγματι, με βάση τη φόρμουλα αυτή, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας [[Κύρος Αλεξανδρείας|Κύρος]] κατόρθωσε το 633 να πετύχει την κοινωνία Ορθοδόξων και (μετριοπαθών) Αντιχαλκηδονίων στην Αλεξάνδρεια.
Παρά ταύτα, με τη βοήθεια του συμβούλου του και διαδόχου του [[Πατριάρχης Πύρρος|Πύρρου]], ετοίμασε μια «Έκθεση» μονοθεληστικού περιεχομένου, η οποία πήρε τη μορφή αυτοκρατορικού διατάγματος, με σκοπό την επαναπροσέγγιση με τους Αντιχαλκηδονίους. Ο Σέργιος πέθανε στις [[9 Δεκεμβρίου]] του [[638]] και το έργο του συνέχισε ο Πύρρος.

Ο Μονοενεργητισμός, το θεωρητικό κατασκεύασμα του Σεργίου, συνάντησε ισχυρές θεολογικές αντιρρήσεις. Ο λόγιος μοναχός και μετέπειτα Πατριάρχης Ιεροσολύμων και άγιος [[Σωφρόνιος Α΄ Ιεροσολύμων|Σωφρόνιος]] κατέγραψε τις αντιρρήσεις του στην ενθρονιστήρια συνοδική του επιστολή. Ο ίδιος ο Σέργιος απευθύνθηκε με επιστολή στον [[Πάπας Ονώριος Α΄|Πάπα Ονώριο Α΄]] ζητώντας τη γνώμη του για το κατά πόσο μπορεί να συνυπάρχουν δύο «υπεναντία» θελήματα στον Χριστό. Ο Πάπας απέρριψε αυτή τη θεωρία, απαντώντας ότι ο Χριστός είχε ένα θέλημα, και όχι δύο «υπεναντία», έδωσε όμως τη γενική του υποστήριξη στον Σέργιο{{sfn|Runciman|2005|p=61}}.

Παρά ταύτα, με τη βοήθεια του συμβούλου του και διαδόχου του [[Πατριάρχης Πύρρος|Πύρρου]], ετοίμασε μια «Έκθεση» μονοθεληστικού περιεχομένου, η οποία πήρε τη μορφή αυτοκρατορικού διατάγματος, με σκοπό την επαναπροσέγγιση με τους Αντιχαλκηδονίους. Η «Έκθεση» αυτή ενεκρίθη και [[Σύνοδος (εκκλησιαστική)|συνοδικά]]{{sfn|Μανουήλ Γεδεών|σ=[https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=241&pagestart=1&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en 239]}}.

Ο Σέργιος ευλόγησε τον έκθεσμο γάμο του Ηρακλείου με την ανιψιά του Μαρτίνα. Σε αυτήν την περίπτωση έδρασε ως πολιτικός στην υπηρεσία της Εκκλησίας. Αποτιμώντας την κρίσιμη κατάσταση της αυτοκρατορίας υποχώρησε στην τήρηση των εκκλησιαστικών κανόνων<ref>Γεώργιος Χαριζάνης, «Αιμομικτικές σχέσεις Βυζαντινών Αυτοκρατόρων. Οι περιπτώσεις του Ηρακλείου (610-641) και του Μανουήλ Α΄Κομνηνού (1143-1180) και η στάση της Εκκλησίας», Βυζαντινός Δόμος τομ. 19-20-21 (2011, 2012,2013), σελ.72</ref>.

Ο Σέργιος πέθανε στις [[9 Δεκεμβρίου]] του [[638]] και το έργο του συνέχισε ο [[Πατριάρχης Πύρρος]].


== Παραπομπές==
== Παραπομπές==
<references />
{{Παραπομπές}}


== Πηγές ==
== Πηγές ==
* {{cite book |last=Γεδεών |first=Μανουήλ |authorlink=Μανουήλ Γεδεών |title=Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884 |year=1885 |publisher=Lorenz & Keil |location=Κωνσταντινούπολη |url=https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=3&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en |ref = {{sfnRef|Μανουήλ Γεδεών}} }}
* [http://www.ec-patr.org/list/index.php?lang=gr&id=61 Οικουμενικό Πατριαρχείο]
* {{cite web |title=Ηράκλειος αυτοκράτωρ των Ρωμαίων |url=http://www.impantokratoros.gr/E9F38534.el.aspx |publisher=Ιερά Μονή Παντοκράτορος |accessdate=2008-10-20 |archive-date=2008-09-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080918220457/http://www.impantokratoros.gr/E9F38534.el.aspx |url-status= }}
* [http://www.impantokratoros.gr/E9F38534.el.aspx impantokratoros.gr]
* {{cite book|author=Steven Runciman|authorlink=Στήβεν Ράνσιμαν|title=Η Βυζαντινή Θεοκρατία|publisher=Εκδόσεις Δόμος|year=2005|isbn=9607217225}}
* {{cite book |first=Steven |last=Runciman |authorlink=Στήβεν Ράνσιμαν |title=Η Βυζαντινή Θεοκρατία |publisher=Εκδόσεις Δόμος |year=2005 |isbn=9607217225 |ref=harv}}




Γραμμή 37: Γραμμή 46:
{{S-rel|or}}
{{S-rel|or}}
{{s-bef|πριν=[[Πατριάρχης Θωμάς Α΄|Θωμάς Α΄]]}}
{{s-bef|πριν=[[Πατριάρχης Θωμάς Α΄|Θωμάς Α΄]]}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Κατάλογος Πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης|Οικουμενικός Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης]]|έτη=610-638}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Κατάλογος Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως|Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]]|έτη=610-638}}
{{s-aft|μετά=[[Πατριάρχης Πύρρος|Πύρρος]]}}
{{s-aft|μετά=[[Πατριάρχης Πύρρος|Πύρρος]]}}
{{S-end}}
{{S-end}}



{{Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως}}
{{Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως}}
Γραμμή 48: Γραμμή 56:
[[Κατηγορία:Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως]]
[[Κατηγορία:Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως]]
[[Κατηγορία:Σύροι ιεράρχες]]
[[Κατηγορία:Σύροι ιεράρχες]]
[[Κατηγορία:Βυζαντινοί του 7ου αιώνα]]
[[Κατηγορία:Επίσκοποι του 7ου αιώνα]]

Τρέχουσα έκδοση από την 01:35, 16 Οκτωβρίου 2023

Σέργιος Α'
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
Από610
Έως9 Δεκεμβρίου 638
ΠροκάτοχοςΠατριάρχης Θωμάς Α΄
ΔιάδοχοςΠατριάρχης Πύρρος
Προσωπικά στοιχεία
Θάνατος9 Δεκεμβρίου 638
Κωνσταντινούπολη

Ο Σέργιος Α΄ (... - 9 Δεκεμβρίου 638) ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 610 έως το 638. Είναι πιο γνωστός για την προώθηση του Μονοθελητισμού.

Ήταν Σύρος στην καταγωγή και είχε μεγάλη μόρφωση. Διετέλεσε διάκονος της Μεγάλης Εκκλησίας και «πτωχοτρόφος». Εξελέγη Πατριάρχης το Μεγάλο Σαββάτο, 8 Απριλίου του 610[1]. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους έστεψε Αυτοκράτορα τον Ηράκλειο[2].

Το 615 οι Πέρσες πήραν τον Τίμιο Σταυρό από τα Ιεροσόλυμα, πράγμα που θεωρήθηκε βαθιά ταπείνωση στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι, με πρωτοβουλία του Σέργιου, η Εκκλησία πρόσφερε δάνειο στην Πολιτεία. Τα εισοδήματα της Εκκλησίας παραδόθηκαν στον Αυτοκράτορα, ενώ τα σκεύη των εκκλησιών έλιωσαν για να πάρουν το μέταλλο. Έτσι, η Εκκλησία χρηματοδότησε τις εκστρατείες του Αυτοκράτορα Ηρακλείου, μετατρέποντάς τες σε Ιερό Πόλεμο[3].

Ο Πατριάρχης Σέργιος έπαιξε επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντίσταση της Πόλης σε επιδρομή των Αβάρων, η οποία συνέβη κατά την απουσία του Αυτοκράτορα. Ενώ αυτός εκστράτευε στην Τραπεζούντα, ο Σέργιος ανέλαβε ο ίδιος την άτυπη πολιτική ηγεσία[4] και με λαϊκή κινητοποίηση, αλλά και τη συνδρομή καταιγίδας, η οποία αποδόθηκε σε θεϊκή αρωγή, καθώς επέφερε μεγάλες ζημιές στον εχθρικό στόλο, η Πόλη διασώθηκε. Μετά τη νίκη αυτή, στις 8 Αυγούστου του 626, ο λαός της Πόλης έψαλε στο Ναό των Βλαχερνών όρθιος ευχαριστήριο ύμνο προς την Παναγία, ο οποίος καθιερώθηκε και ονομάζεται έκτοτε «Ακάθιστος Ύμνος[5]».

Θέλοντας να υποστηρίξει την πολιτική του Ηρακλείου εναντίον των Περσών, εισήγαγε τις κακοδοξίες του μονοθελητισμού και του μονοενεργητισμού ως παραδεκτές θεολογικές βάσεις προσέγγισης με τους αντιχαλκηδονίους. Πράγματι, με βάση τη φόρμουλα αυτή, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Κύρος κατόρθωσε το 633 να πετύχει την κοινωνία Ορθοδόξων και (μετριοπαθών) Αντιχαλκηδονίων στην Αλεξάνδρεια.

Ο Μονοενεργητισμός, το θεωρητικό κατασκεύασμα του Σεργίου, συνάντησε ισχυρές θεολογικές αντιρρήσεις. Ο λόγιος μοναχός και μετέπειτα Πατριάρχης Ιεροσολύμων και άγιος Σωφρόνιος κατέγραψε τις αντιρρήσεις του στην ενθρονιστήρια συνοδική του επιστολή. Ο ίδιος ο Σέργιος απευθύνθηκε με επιστολή στον Πάπα Ονώριο Α΄ ζητώντας τη γνώμη του για το κατά πόσο μπορεί να συνυπάρχουν δύο «υπεναντία» θελήματα στον Χριστό. Ο Πάπας απέρριψε αυτή τη θεωρία, απαντώντας ότι ο Χριστός είχε ένα θέλημα, και όχι δύο «υπεναντία», έδωσε όμως τη γενική του υποστήριξη στον Σέργιο[6].

Παρά ταύτα, με τη βοήθεια του συμβούλου του και διαδόχου του Πύρρου, ετοίμασε μια «Έκθεση» μονοθεληστικού περιεχομένου, η οποία πήρε τη μορφή αυτοκρατορικού διατάγματος, με σκοπό την επαναπροσέγγιση με τους Αντιχαλκηδονίους. Η «Έκθεση» αυτή ενεκρίθη και συνοδικά[7].

Ο Σέργιος ευλόγησε τον έκθεσμο γάμο του Ηρακλείου με την ανιψιά του Μαρτίνα. Σε αυτήν την περίπτωση έδρασε ως πολιτικός στην υπηρεσία της Εκκλησίας. Αποτιμώντας την κρίσιμη κατάσταση της αυτοκρατορίας υποχώρησε στην τήρηση των εκκλησιαστικών κανόνων[8].

Ο Σέργιος πέθανε στις 9 Δεκεμβρίου του 638 και το έργο του συνέχισε ο Πατριάρχης Πύρρος.

  1. Πασχάλιο χρονικό, τμζ΄ Ολυμπιάς
  2. «Ηράκλειος αυτοκράτωρ των Ρωμαίων». Ιερά Μονή Παντοκράτορος. 
  3. Runciman 2005, σελ. 60.
  4. Rapp, Claudia (2021). «The Early Patriarchate (325–726)». A Companion to the Patriarchate of Constantinople (Leiden-Boston): 18. ISBN 978-90-04-42443-2. 
  5. Αναστασίου Φιλιππίδη, Ιστορική αναδρομή στα χρόνια του Ακαθίστου, περιοδικό Παρέμβασις, Μάρτιος 2006
  6. Runciman 2005, σελ. 61.
  7. Μανουήλ Γεδεών, σελ. 239.
  8. Γεώργιος Χαριζάνης, «Αιμομικτικές σχέσεις Βυζαντινών Αυτοκρατόρων. Οι περιπτώσεις του Ηρακλείου (610-641) και του Μανουήλ Α΄Κομνηνού (1143-1180) και η στάση της Εκκλησίας», Βυζαντινός Δόμος τομ. 19-20-21 (2011, 2012,2013), σελ.72


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Θωμάς Α΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
610-638
Διάδοχος
Πύρρος