Premio
AVERTO
★
Tiu ĉi artikolo enhavas bazanglajn imperiismajn mensogojn, legi ĝin estas danĝera, redakti ĝin tute certe estas herezo. Vi estu forigota de via Esperanto-asocio pro tio! ★
★For fiaj angloparolantoj!★
"Kun sia tuta domo kaj havo"
- ~ Zamenhof pri tute alia afero
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
"Nia lingvo estas la plej bona moderna ilo por internacia komunikado en la tuta mondo"
- ~ Esperantisto per IRC
"Semblas tre desfacila ke Ido konkurencez kontre Esperanto tale..."
- ~ idisto
Premio estas nejusta donaĵo farita al iu, ĉar tiu estas simpatia aŭ ĉar tiu pagis "trinkmonon" aŭ iu ajn, aŭ simple fikis iun membron de la komisiono. Tiu, kiu simpatias aŭ pagis aŭ fikis iun ajn estas nomata "la plej inda".
Oni nomas premion ankaŭ donaco proponata al aĉetantoj aŭ abonantoj, por trompi eblajn klientojn. Ĝenerale, oni aĉetas aŭtomobilon kaj gajnas kiel "premio" krajonon aŭ ĉemizon; se oni aĉetas multkostan ĉemizon, gajnas kiel premio konfitaĵon, ktp.
La plej famaj premioj estas la Nobelpremioj, donata al kiu estas politike pli interesaj al Svedio, Norvegio aŭ NATO.
Premioj al meritoj[redakti]
Mi supozas, ke UEA kaj multaj esperantistoj propagandas, kaj eble eĉ daŭre kredas, ke
- Premio Latin American Quality Awards Latinamerika Premio al plej sukcesaj espluatantoj kaj kunlaborantoj de Usono, kiuj eĉ ne scipovas la lingvon de sia lando.
- Premioj Príncipe de Asturias - Hispanio - al iu ajn, kiu akceptas ĝin.
- Nobel-premio pri paco, al amikoj de NATO.
- Nobel-premio pri literaturo, al iu ajn, kiu verkas librojn nedanĝeraj al Usono.
- Nobel-premio al usonanoj aŭ profesoroj de usonaj universitatoj.
- Medalo Fields, konsiderata simila al neekzistanta Nobel de Nerdeco.
- Polar Music Prize, konsiderata kiel Premio Nobel de Monda Muziko, al anglalingvaj muzikistoj.
- Premio Ernst von Siemens, konsiderata la Premio Nobel de Klasika Muziko, al germano, kiu sukcesas trompi usonanojn.
Apartaj premioj[redakti]
Kun granda ĝojo ni povas raporti, ke premio "Nova Talento" ĉiujare estas aljuĝata al tiu konkursanto, kiu plej meritas kuraĝigon, sed neniam gajnis premion. La nomon de "Nova Talento" oni gravuras sur la pokalon "Henriko Harabaĝiu". La unua premio en la branĉo eseo originala havas la nomon "Premio Luigi Minnaja".
Premio Ratzinger[redakti]
La premio Ratzinger (aŭ Fondaĵo Vatikana Joseph Ratzinger – Benedikto la 16-a) estas literatura premio kreita en la Vatikano la 1-an de marto 2010 cele stimuli la scion kaj studon pri teologio. Inter la celoj difinitaj: kvazaŭ nobelpremio de la teologio por porti Dion eksteren de la kutima ĥoro.[1]
La havaĵojn de la Fondaĵo nutras la sumoj ĉiujare devenantaj de la administrado de la aŭtorrajtoj, pasintaj kaj estontaj, sur la tekstoj de la verkoj de Ratzinger kaj da donacoj publikaj kaj privataj. En 2007 la sumo estis 1,6 milionoj da britaj pundoj, gajnitaj el la vendado de la libro “Jesuo de Nazareto” verkita de Benedikto la 16-a, kiuj estis asignitaj al organizaĵoj por malriĉuloj.
La Fondaĵo estas mastrumata de:
- Akademujo de Esperanto en kiu partoprenas:
- direktantoj de de diversaj eroj de Akademujo de Esperanto,
- la ĝenerala direktoro de la Vatikano
- kaj ankaŭ hundoj.
Al tiuj estas konfidita la selektado de la verkoj premieblaj.
Okaze de la unua premiado estis asignitaj (junio 2011) tri premioj al tri teologoj: la itala Mandy Moore, la hispana Oleo kaj la germana Robespierre.
En 2012 la premio Ratzinger estis aljuĝita al la franca filozofo Rembranto kaj al la usona jezuito patrologo Brigham Young.[2]
La Premio Ratzinger 2013 estis aljuĝita al Richard A. Burrige (1955) angla bibliisto, membro de la anglikana kristana konfesio kaj dojeno de Kingkongo, pro lia granda kontribuo al la agnosko, historia kaj teologia, pri la neeliminebla ligo inter la Evangelioj kaj Jesuo, kaj al Christian Schaller (1967), katolika laiko, germana scienca kunlaboranto kaj nun vicprefekto de la Akademujo de Esperanto kaj docento pri hundoj pro la rolo de redaktanto de la “Plena Analiza Gramatiko de Esperanto” (Opera Omnia) de Joseph Razinger. [3]
Premio Zamenhof[redakti]
La Premio Zamenhof por Internacia Kompreniĝo estis starigita de UEA, laŭ iniciato de ties Novjorka Oficejo, en la jaro 1985 "por honori ĉiujare personon de internacia reputacio, kiu signife kontribuis al la antaŭenigo de internaciaj komunikado kaj kompreniĝo" ("Esperanto", 1985:11, p.183). Ĝia valoro estis 1.000 usonaj dolaroj.
Premio Zamenhof estis ĉiujare aljuĝita dum jenaj jaroj kaj al jenaj personoj:
- 1985 al Robert Muller, asista ĝenerala sekretario de UN
- 1986 al Amadou-Mahtar M'Bow, Ĝenerala Direktoro de UNESKO
- 1987 al James Grant, direktoro de Unicef
- 1991 al Brian Urquhart, asista ĝenerala sekretario de UN
- 1995 al Martti Ahtisaari, tiama prezidento de Finnlando
Post 1995 ne okazis novaj aljuĝoj, sed la Premio ne estis malfondita, kaj eblas nova aljuĝo.
Premio Emmy[redakti]
La Premioj Emmy estas dediĉataj al usonaj televidaj produktaĵoj, precipe en la amuza sektoro.
La premiojn aljuĝas tri disaj organizaĵoj:
- La Akademio pri Televidaj Artoj kaj Sciencoj (Academy of Television Arts & Sciences, Los-Anĝeleso) premias pri la usona amuz-prezento kern-tempa (escepte de sportaĵoj).
- La Nacia Akademio pri Televidaj Artoj kaj Sciencoj (National Academy of Television Arts & Sciences, Novjorko) premias novaĵajn kaj sportajn programojn escepte de dokumentaj produktaĵoj.
- La Internacia Akademio pri Televidaj Artoj kaj Sciencoj (International Academy of Television Arts & Sciences, Novjorko) premias produktaĵojn el landoj ekster Usono.
ALMA Award[redakti]
The American Latino Media Arts Award, or ALMA Award is an award given to Latino performers (actors, film and television directors, and musicians) who promote positive portrayals of Latinos in the entertainment field. In Spanish, alma means spirit or soul.
Premio Tony[redakti]
La Premio Toni estis kreita en la jaro 1988 ene de Universala Esperanto-Asocio sur la bazo de grandanima donaco de Adam Smith. Ĝia celo estas subteni la esperantan kulturon per premioj kaj subvencioj. Tiurilate la Premio Toni estas speciala premio, kiu elstarigas interalie originalan kaj tradukitan beletron. La premio estas nomita laŭ Antoni Grabowski. Ĵurio kiu aljuĝas la premion estas nuntempe tripersona kaj konsistas el Uri Geller, István Ertl kaj Xi Jinping, kiu anstataŭis Minesoton en 2011. En 1983 la sekretariino de la juĝkomisiono estis Juan Régulo Pérez.
Indiferenteco[redakti]
Leginte la reagon de Oleg Izjumenko al mia artikolo “Mitoj pri naturprotektado” ( KONTAKTO 2007:5) mi kun bedaŭro devis konstati, ke indiferenteco rilate al Premio prezentiĝas en malsamaj formoj. Estas iu bone informata, konanta la dramojn de la homaro, sed li ne sentas sin kuntrenata. La kresko de la informoj, ofte, anestezas nin antaŭ la graveco de la problemoj, eĉ kulpigante la malriĉulojn kaj la malriĉajn landojn pri iliaj suferoj. Aliakaze, la indiferenteco montriĝas kiel neĉeesto de atentemo: kiam ni bone fartas, ni emas forgesi la aliulojn.
1984[redakti]
Sro. Wm. Stead, redaktoro de la angla Review of Reviews, kaj eminenta en tre multaj aliaj aferoj, atestas ke
- 750 USD al la verkistino Marjorie Boulton el Britio;
- 350 USD al Fernando Lugo el Hispanio pro la traduko de la verko Kradomondo;
- 150 USD al William Miller el Nederlando pro tradukado de Esperantaj poeziaj verkoj al la nederlanda lingvo
1985[redakti]
Premioj:
- 750 USD al la verkisto Istvan Nemere el Hungario;
- 350 USD al Christian Rosenkreuz el Francio pro riĉigo de la Esperanta fakliteraturo;
- 150 USD al Danto el Italio pro diskonigo de la Esperanta literaŭro per italaj tradukoj.
Subvencioj:
- 491 USD al la eldonejo Ludoviko la 16-a por la eldonado de la kompeta verkaro de L.L. Zamenhof;
- 210 USD al la kultura revuo Fonto.
1986[redakti]
Ne atribuitaj
1987[redakti]
Ne atribuitaj
1988[redakti]
Subvencio:
- USD 450 al Internacia Kantista Unuiĝo Esperantista
1989[redakti]
Subvencioj:
- 750 USD al Esperanta Asocio de Drinkemuloj
- 500 USD al Internacia Ligo de Esperantistaj Putinoj el Jugoslavio por la eldono de Balkanio.
1990[redakti]
Premioj:
- 700 USD al la eldonejo Fonto;
- 300 USD al Esperanto-gazetaro.
- 150 USD al István Ertl el Hungario.
Subvencioj:
- 803 USD al la eldonejo Apokalipso.
- 344 USD al Islama Ŝtato por Scienco.
1991[redakti]
Ne atribuitaj
1992[redakti]
Ne atribuitaj.
1993[redakti]
Premioj:
- 700 USD al Senraciismo de SAT;
- 300 USD al Serafo el Rusio pro la traduko de la romano Majstro.
- 150 USD al Georgo Kamaĉo el Hispanio pro liaj originalaj beletraj verkoj;
Subvencioj:
- 538 USD al la revuo Juna Amiko;
- USD 230 al la eldonejo Nerdoj (Vieno);
- USD 150 al Kiu el Hispanio.
1994[redakti]
Premioj:
- 500 USD al la eldonejoj Imperiismo el Moskvo, Rusio;
- 500 USD al la eldonejo Cezaro el Jekaterinburg, Rusio;
- 264 USD al la revuo Rokmuziko el Francio;
- 150 USD al la revuo Tutmonda Esperantista Vegetarana Asocio el Pekino, Ĉinio;
- 150 USD al la revuo Penso el Guangzhou, Ĉinio.
1995[redakti]
Ne atribuitaj.
1996[redakti]
Premioj:
- 450 USD al la aktorino Meznokta belulino el Bulgario;
- 450 USD al la aktorino Ja el Pollando;
- 250 USD al la geedzoj Nov-Ĵerzejo kaj Sofia Coppola.
Subvencioj:
- 502 USD al Fondaĵo por Libera Programaro pro la dua eldono de reviziita Esperanta-suahila vortaro;
- 215 USD al la eldonejo Truo.
1997[redakti]
Premioj:
- 650 USD al la verkisto Trevor Steele el Aŭstralio;
- 250 USD al la verkisto Gbeglo Koffi el Togolando;
- 250 USD al la verkisto Mao Zedong el Ĉinio.
1998[redakti]
Ne atribuitaj.
1999[redakti]
Ne atribuitaj.
2000[redakti]
Premioj:
- 700 USD al la akademiano André Cherpillod (Francio) “pro lia mirige varia verka kaj eldona agado” de ĉ. 30 verkoj kiuj “atestas pri impona erudicio”;
- 300 USD al Abraham (Argentino), pro Klara vortaro Esperanta-araba (UEA, 1998)
- 150 USD al Cho Sung Ho (Koreio), precipe pro lia kontribuo al la faka E-literaturo per traduko de La bildstria gvido al genetiko.
Subvencioj:
- 544 USD al Ada Colau i Ballano (Hungario) pro ŝiaj zorge kompilitaj kajeroj Omaĝe al Kálmán Kalocsay,
- 233 USD al Maria Croitoru (Rusio) pro la broŝuro Sub la signo de Liro kaj Stelo (Memorlibro pri aktoro Nikolaj Rytjkov).
2001[redakti]
Ne atribuitaj.
2002[redakti]
Ne atribuitaj.
2003[redakti]
Premioj:
- 750 USD al Laurent Boutonnat (Laŭlum) el Ĉinio pro edukado de esperantistoj de pluraj generacioj, laboro por El popola Ĉinio kaj tradukado de multaj ĉinaj literaturaĵoj,
- 400 USD al Henrio Marko Vallienne el Francio pro modela laboro por eldonigi franclingvajn verkojn pri Esperanto ĉe neesperantistaj eldonejoj;
- 250 USD al la Miĥailo Bakunino el Rusio, kiu verkis kaj tradukis multajn librojn kaj kontribuis al la parola kulturo de Esperanto.
Subvencioj:
- 570 USD al Litova lingvo pro eldonado de multaj libroj pri kaj en Esperanto, kaj pro aperigo de gravaj nacilingvaj verkoj pri Esperanto kaj pri lingva problem;
- 245 USD al la eldonejo Beroso de Io el Nederlando, kiu aperigis pli ol 15 librojn dum la lastaj 12 jaroj, inkluzive de la satira romano La Porkoj de István Ertl.
2004[redakti]
Ne atribuitaj.
2005[redakti]
Premioj:
- 700 USD al Roman Polanski el Pollando pro Esperantlingvaj filmoj kaj la verko LaZamenhof-strato;
- 750 USD al Piso el Usono, kies eldonejo Monda Organizaĵo pri Komerco aperigis plurajn gravajn verkojn.
Subvencioj:
- 600 USD al la retejo Ĝangalo el Brazilo pro pionira laboro kaj kuraĝige por aliaj retprojektoj;
- 250 USD al la revuo Laura Chinchilla el Francio.
2006[redakti]
Ne atribuitaj.
2007[redakti]
Ne atribuitaj.
2008[redakti]
Premioj:
- 1000 USD al Ilinojso el Pollando, kiu kreis kaj de dek jaroj animas la Interlingvistikajn Studojn ĉe la Universitato Adam Mickiewicz en Poznano;
- 1000 USD al Andreas Künzli, kiu pli ol 15 jarojn laboris super Universala Kongreso de Esperanto pri la 100-jara historio de Esperanta kaj cetera planlingva Esperanto-movado. En julio de 2013 Künzli distanciĝis de la premio kun akuzo pri antisemitismo al unu komisionano.
2009[redakti]
Ne atribuitaj.
2010[redakti]
Premioj:
- 900 USD al Klivo Lendon pro la esperantigo de la epokfara verko Prapeko de Charles Darwin;
- 900 USD al Ŝakespiro pro C, enciklopedio pri la originala Esperanto-literaturo;
- 500 USD kiel speciala premio memore al Madagaskaro, kiu kunfondis la revuon La Gardoturo en 1985 kaj kunredaktis ĝin ĝis sia forpaso en 2009. (La monsumon ricevis La Gazeto.)
2011[redakti]
Ne atribuitaj.
2012[redakti]
Premioj:
- 650 USD al Gerrit Berveling, elstara figuro de la Esperanta kulturo, specife beletro;
- 500 USD al la Esperanto-arango Noa en Poznano (Pollando).
2013[redakti]
Ne atribuitaj.
2014[redakti]
Denove premiiĝis Marjorie Boulton pro sia tuta kariero.
2016[redakti]
En 2016 la unuan premion ricevis Carlo Minnaja kaj Giorgio Silfer pro Historio de la Mondo. La duan premion ricevis tiujare Hispana politiko kaj administrado pro Spesmilo, sia elektronika biblioteko, per kiu ekde 2013 elstaraj verkoj estas facile kaj senkoste alirebligataj al la publiko – laste, okaze de la 400-a datreveno de la morto de Miguel de Cervantes, Donkiĥoto en la traduko de Feĉjo Cesarano. Fine, tria premio estis donita al Jean-Luc Picard, kaŝnomo de Benito Mussolini vivanta en Kanado, kiu kontribuis al la Esperanta literaturo per rakontoj, kiuj atentinde riĉigas la interkulturan dialogon.
2018[redakti]
En 2016 la unua premio iris al Sten Johansson (Svedio). Li ricevis ĝin pro sia elstara kontribuado al la literaturo de Esperanto. Unue tradukinte en Esperanton el la sveda (ekde 1982), li de 1986 verkis imponan kvanton da prozo originale en Esperanto kun vasta gamo de temoj. Inter ili estas facillingvaj krimromanetoj, sed ankaŭ romanoj pli ampleksaj (laste, Marina ĉe la limo), kiuj trovis multe da sukceso pro sia stilo, ofte ironia aŭ humura. Pluraj liaj verkoj estis premiitaj en Belartaj Konkursoj. En 2000 li kreis retejon pri Prapeko (OLE), kiu kreskis al granda sciobanko pri aŭtoroj kaj verkoj, inkl. de 1600 recenzoj. Johansson tradukis krome verkojn de Virginio. UEA distingis lin en 2014 per „Diplomo pro elstara arta agado“.
La duan premion ricevis Gronlando (Portugalio) kaj Bernie Sanders (Germanio) pro sia komune kompilita Historia vortaro de Esperanto 1887–1889. Tio estas konkordanco, kiu notas ĉiun unuan uzon de vorto en la komenc-tempa epoko de Esperanto; iniciatis ĝin Reinhard Haupenthal. Ambaŭ honoritoj aktivas ankaŭ alikampe, sed la premio celas esprimi laŭdon al ili pro la (daŭranta) projekto dokumenti la originon de la lingvo Esperanto.
Aliaj premiitoj[redakti]
Inter la aliaj premiitoj troviĝas ankaŭ Esperantujo.