- COVID-19 salgını sonucu petrolde oluşan arz fazlalığı artık silindi ve küresel petrol stokları tarihsel aralıklarının alt sınırına doğru geriledi.
- Petrol arzındaki büyüme yalnızca ABD'de değil, küresel çaptaki sermaye açlığı sebebiyle hâlâ bozulmuş durumda.
- Petrol talebinin 2022'de yeni rekor zirvelere ulaşmasına yönelik tahminlerle birlikte varil başına 100 dolarlık fiyatlar için sahne hazır ve çok daha yüksek fiyatlara yönelik giderek büyüyen bir kuyruk riski (tail-risk) mevcut.
- Enerji sektörü genel olarak aşırı değerlenmiş bir hisse piyasasında nadir bir değer teklifiyle birlikte enflasyona karşı koruma sunuyor.
- United States Oil Fund, LP (NYSE:USO)
- Energy Select Sector SPDR® Fund (NYSE:XLE)
- SPDR® S&P Oil & Gas Exploration & Production ETF (NYSE:XOP)
Günümüzün hisse piyasası, yatırımcılar için kritik bir çıkmaz yaratıyor.
Değerlemelerin tarihin en yüksek seviyelerine kadar şişmesiyle birlikte, genel olarak ABD hisse piyasası (yani S&P 500) çok düşük ya da negatif gelecek getiriler sunuyor:
Enflasyon 40 yıllık zirvelerde seyrederken de, elinizde nakit tutmak alım gücünüzün erimesi demek. Enerji sektörü, genel olarak aşırı değerlenmiş ve tehlikeli bir hâl alan hisse piyasasında tek bir parlak değer noktasına ek olarak enflasyon koruması sunuyor.
Petrol ve doğal gaz fiyatlarının daha da yükseleceğine inanıyorsanız, bu fırsat daha da cazip hâle geliyor.
Günümüz Piyasasında Nadir Bir Değer Fırsatı
Keşif ve üretim şirketleri, rafineriler ya da orta akım (midstream) operatörleri gibi her segmentte, Kuzey Amerika'nın lider enerji hisselerinin tümünde çift haneli serbest nakit akışı getirileri görebilirsiniz. Aşağıdaki grafik, bugün keşif ve üretim sektörüne karşı S&P 500 arasındaki devasa değerleme farklılığının boyutunu ortaya koyuyor:
Orta akım alanı için bir örnek olarak, yakın zamanda bu alanda faaliyet gösteren Enterprise Products Partners (NYSE:EPD) için yükseliş beklentili bir yazı yazdım. Yazımda, Enterprise'ın daha muhafazakar varsayımlar altında yatırımcılara muhtemelen %15'lik bir bileşke getiri sunacağını, daha iyimser varsayımlarda ise yıllık getirinin %20-30'a yükseldiğini açıklamıştım. Bu tezin büyük bir bölümü, Enterprise'ın yatırımcılara giderek büyüyen bir temettü ödemesi yapmasına dayalı.
Geçtiğimiz haftada Enterprise yönetimi çeyreklik temettü ödemesinde %3,3'lük bir artış duyurdu. Şirket şimdi yatırımcılara yılda 1,86 dolar temettü ödemesi yapacak ve son 24 yıldır bu miktarı artırıyor. Bu temettü artışı trendinin önümüzdeki yıllarda da devam etmesini bekliyorum. Yönetim aynı zamanda dördüncü çeyrekte hisse fiyatının baskı altına girmesinden faydalanarak 125 milyon dolar değerinde hisse geri alımı yaptı.
Kısacası, boğa tezi hâlâ geçerli ve piyasa da bunu fark etmeye başladı. EPD hisseleri yalnızca son iki haftada %10 yükseldi.
Daha uzun vadede de, Enterprise benim için enerjide hâlâ favori "gece rahat uyuma" hissesi. Petrol ve doğal gaz fiyatları nasıl bir yol izlerse izlesin, şirketin nakit akışlarını büyüterek yatırımcılarını daha yüksek temettülerle ödüllendirmesi olası.
Ancak bir şey daha var...
Eğer petrol varil başına 100 doların üzerine çıkarsa, "gece rahat uyumak"tan çok daha iyisini yapabilirsiniz. Bu senaryoda, emtia fiyatlarından daha direkt bir şekilde etkilenen şirketler çok daha büyük bir kazanç sunabilir. Özelikle, keşif ve üretim (E&P) sektöründen bahsediyorum.
Bugün, petrol fiyatlarının sabit ya da biraz daha düşük seviyelerde olacağını varsaysak bile, 'blue chip' keşif ve üretim şirketlerinin çok cazip nakit akışı verimlerinde işlem gördüğüne tanık oluyoruz. Bu şirketler petrol fiyatlarındaki yükselişten büyük bir katkı sağlayarak yatırımcılarına enflasyona karşı çok iyi bir koruma sunabiliyor.
Petrol Nasıl 100 Dolara Ulaşır
Denklemin stok tarafına baktığımızda, COVID-19 salgınının ortaya çıkışıyla birlikte oluşan küresel petrol arzı fazlalığı resmi olarak bitmiş durumda. Bugün, küresel ham petrol stokları tarihsel aralıklarının alt sınırına yakın bir noktada. Önümüzdeki dönem için, ABD Enerji Bilgi İdaresi (EIA) küresel stokların 2022 boyunca düşük seviyelerde kalacağını öngörüyor.
Bu tahmin Aralık başında yapıldığında, EIA COVID-19 virüsünün Omicron varyantının talebe vuracağı potansiyel bir darbeyi varsaymaktaydı:
"Omicron varyantının yayılmasının potansiyel etkileri belirsiz ve bu belirsizlik de küresel petrol tüketimi tahmini için aşağı yönlü riskler yaratıyor."
Yeni bir aylık veri sayesinde, artık Omicron varyantının küresel petrol talebini ciddi bir şekilde etkilemediğini biliyoruz. Aynı zamanda, Omicron sebebiyle potansiyel bir artış ihtimali de var.
Tabii ki, devam etmeden önce şunu belirtmeliyim: Ben bir virolog değilim. Bu yüzden salgın konusunda diyeceklerime temkinli yaklaşılmalı. Bununla birlikte, giderek olası hâle gelen bir hipoteze bir bakalım...
Omicron COVID-19 Ekonomik Kısıtlamalarının Sonunun Başlangıcı Olabilir
Tarihsel olarak, viral salgınların virüsün daha hafif bir formunun hakimiyetiyle son bulması yaygın bir durum. Daha da özel olarak, virüsün daha bulaşıcı, ancak semptomları daha hafif olan bir varyantına ihtiyacınız var. İlk bulgular, Omicron'un bu kriteri karşıladığını gösteriyor.
İlk olarak, Omicon varyantının son derece bulaşıcı olduğunu ve birçok bölgede hakim varyant haline geldiğini biliyoruz. Örneğin ABD'deki tüm COVID-19 vakalarının %95'inden fazlasını Omicron varyantı oluşturuyor. Virüsün ciddiyetini çok hafife almaktan kaçınarak, Omicron'un COVID-19 virüsünün daha hafif bir varyantı olduğunu söyleyebiliriz. ABD gibi bölgelerde COVID vaka sayıları yeni rekor zirvelere çıkarken, virüs sebebiyle hastaneye kaldırılanların ve hayatını kaybedenlerin sayıları zirvelerin çok altında bulunuyor.
Buradan benim anladığım, daha hafif bir varyantın giderek hakim hâle gelişi tam da İspanyol gribinin sona eriş şekline benziyor. Eğer Omicron böyle bir sonuç getirirse, bu 2022'de ham petrol talebi için yukarı yönde büyük bir sürpriz yaratır.
Sonuç böyle olmasa bile, veriler dünyanın artık COVID-19'la yaşamayı öğrendiğini gösteriyor. Ekonomi ve seyahat küresel çapta kademeli olarak normale dönüyor ve salgın boyunca piyasanın gerisinde kalan en önemli sektörlerden biri olan uçak seyahatinde güçlü bir toparlanma var. Bu yüzden EIA gibi önde gelen tahmin ajanslarının mevcut tahminleri, 2022'de küresel ham petrol talebinde yeni rekor zirvelere işaret ediyor.
Denklemin arz tarafında daha da güçlü bir boğa tablosu mevcut.
Küresel Petrol Arzında On Yıldan Uzun Bir Sürenin En Güçlü Görünümü
Gerçek şu ki, petrol üretimi sermaye gerektiriyor. Fosil yakıt geliştirmeye yönelik sermaye yatırımları da son iki yıldır tehlikeli derecede düşük seviyelerde seyrediyor:
On yıldan uzun bir süre boyunca yaşanan arz fazlalığının ardından, dünya petrol piyasasında talepten fazla arz riskine alıştı. Ancak petrol yatırımlarının son on yılık en düşük seviyelerine kadar düşmesiyle birlikte, sermaye eksikliği önümüzdeki dönemde potansiyel arz şoklarının en önemli kuyruk riski hâline gelme olasılığını artırıyor.
ABD'deki kaya petrolü havzaları da dahil olmak üzere endüstri çapında bu sermaye eksikliğinin bariz kanıtlarını görüyoruz. Petrolün 2021'de varil başına 85 dolara kadar yükselmesine rağmen, ABD'deki üretim hâlâ COVID salgını öncesindeki zirvelerin günlük 1,5 milyon varil altında. Bu da kaya petrolü üretiminde patlama yaşanan dönemden 180 derecelik bir tersine dönüş; o dönemde varil başına 60 dolarlık petrol fiyatı, ABD'deki petrol üretimini yeni rekor zirvelere taşımaya yeterli bir teşvikti.
Mevcut sondaj kulesi sayısı trendleri ve ABD'nin lider keşif ve üretim şirketlerinin sermaye harcamaları planlarına dayalı olarak, tüm işaretler 2022'de üretimde sermaye kısıtlılığının artacağını gösteriyor.
Tabii ki bu konu derinlemesine bir şekilde incelendi. Daha az konuşulan ise, Suudi Arabistan gibi en önemli OPEC+ üreticileri arasında da yatırımların benzer bir şekilde gerilemesi. Aşağıdaki grafikte, Suudi Arabistan'ın sondaj kulesi sayısının 13 yıldan uzun bir sürenin en düşük seviyelerinde bulunduğunu görüyoruz:
Dünyanın en büyük üçüncü petrol üreticisi olan Rusya'nın da üretim sınırına yaklaştığına dair spekülasyonlar büyüyor. Yakın tarihte Bloomberg'de yayınlanan bir habere göre:
"OPEC+ anlaşmasındaki kotasının cömert bir oranda artırılmasına rağmen, Rusya geçtiğimiz ay petrol üretimini artırmayı başaramadı ve bu da şirketin mevcut üretim kapasitesinin tamamını kullanmakta olduğuna işaret ediyor."
Yani Şubat'tan itibaren yapılacak günlük 400.000 varillik artış açıklaması da dahil olmak üzere OPEC+ üretimi artırma çizgisinde kalsa bile, en büyük soru şu: Bu yıl ve sonrasında talepteki rekor zirveleri karşılayabilmek için şu an küresel çapta henüz kullanılmayan ne kadar büyük bir kapasite var?
Son dönemde Kazakistan'da yaşananlara benzer şekilde, önemli bir üretim bölgesinde jeopolitik bir bozulma potansiyelini de düşünürsek, varil başına 100 dolarlık petrol fiyatlardaki yeni yükseliş ayağının yalnızca başlangıcı olabilir.
Son olarak, 2022'de enerjide bir boğa görünümü için makro ekonomik bir emsal de var.
Döngü Sonu Genişlemeler Ham Petrol Gibi Emtia İçin Avantajlı
Geçmişe baktığımızda, emtianın ve özellikle de enerjinin döngü sonu ekonomik genişlemelerde en iyi getirilerinden bazılarını kaydettiğini görüyoruz.
ABD'de bir döngü sonu genişlemeyi destekleyen bir faktör, Hazine tahvillerinin verim eğrisi. Özellikle de 2 ve 10 yıllık tahvil faizleri arasındaki fark (spread). Bu fark, 2. Dünya Savaşı sonrasındaki dönemde her majör resesyon öncesinde tersine (negatife) döndü. Sıkışan verim eğrisi 2021'de tehlike işaretleri vermeye başladı, ancak eğride bir tersine dönüş için hâlâ biraz daha zaman var:
Kaynak: Ross Report ve St. Louis FED verileri
Son dönemdeki ekonomik olay incelemelerinin ikisine bakalım...
Emlak Balonu döneminde, gayrimenkul fiyatları tepe yapmanın ardından 2006'da düşmeye başladı. Ancak bu ham petrolde parabolik bir rallinin henüz başlangıcıydı. Ocak 2007'deki varil başına 50 dolarlık zaten aşırı yükselmiş olan fiyattan itibaren, ham petrol 18 ay boyunca daha ralli yaptı ve Temmuz 2008'de 147 dolarlık tarihi bir zirveyi gördü.
Kısmen yüksek enerji fiyatlarının da katkıda bulunduğu enflasyon artışı, nihai olarak emlak balonunun patlamasına yardımcı oldu. 2008'de bu balonu patlatmaya yardımcı olan enflasyon artışı, 2022 ve sonrasında finans piyasalarında nelerin beklenebileceğini görmek için kullanışlı olabilir.
Ancak bugünkü piyasaya daha yakın bir benzetmenin, Dot Com balonunun son aşamaları olduğuna inanıyorum. 1999'daki son NASDAQ çöküşünde, ham petrol Ocak 1999'daki varil başına 12 dolardan Ekim 2000'e kadar 37 dolarlık bir zirveye ulaştı.
Ham petrol, hisse fiyatlarının tepe yapmasından itibaren aylar boyunca yükselmeye devam etti. Dot Com balonu patlarken bile, ham petrol daha düşük bir zirvede istikrar kazandı ve takip eden yıllarda tarihinin en büyük boğa koşularından birini kaydetti.
2000 başlarındaki "Emtia Süper Döngüsü" için sahneyi hazırlayan, 1990'lardaki düşük yatırımlardı. Dot Com çılgınlığı döneminde, yüksekten uçan teknoloji hisselerindeki spekülasyonlardan kazanılacak daha çok para vardı. Bu yüzden yatırım topluluğu emtiayı büyük oranda göz ardı etti.
Kulağa tanıdık geliyor mu?
Hisse piyasasında giderek büyüyen çılgınlığa karşı bugün enerjiye yönelik sermaye eksikliğinin boyutunu düşündüğümüzde, Dot Com balonu dönemi bugünkü döngü değişimlerinden neler beklenebileceğini düşünmek için kullanışlı bir şablon. Bugün hisse piyasasında yaşanan patlama bir çöküşe dönüşse bile, enerji sektörünün belli bir derecede istikrar göstereceğine inanıyorum.
İlgili ETF'ler:
Açıklama: Yatırım stratejim hakkında daha fazlasına buradan ulaşabilirsiniz.