Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Pałac w Brzezince: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Magen (dyskusja | edycje)
Historia: drobne redakcyjne
Magen (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 31: Linia 31:
|www =
|www =
}}
}}
'''Pałac w Brzezince''' ({{niem.|Schloss Briese}}) – zabytkowy<ref>{{zabytek|dolnośląskie}}</ref> [[pałac]] w [[Brzezinka (województwo dolnośląskie)|Brzezince]] [[wieś|wsi]] w [[Polska|Polsce]], w [[województwo dolnośląskie|województwie dolnośląskim]], w [[powiat oleśnicki|powiecie oleśnickim]], w [[Oleśnica (gmina wiejska w województwie dolnośląskim)|gminie Oleśnica]]. Obecnie zrujnowany.
'''Pałac w Brzezince''' – wybudowany w 1725 r. w [[Brzezinka (województwo dolnośląskie)|Brzezince]]<ref name="nid">{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/DLN-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego|opublikowany=[[Narodowy Instytut Dziedzictwa]]|data dostępu=2015-04-10|strony=130}}</ref>, obecnie zrujnowany.

==Położenie==
Pałac położony jest we [[wieś|wsi]] w [[Polska|Polsce]], w [[województwo dolnośląskie|województwie dolnośląskim]], w [[powiat oleśnicki|powiecie oleśnickim]], w [[Oleśnica (gmina wiejska w województwie dolnośląskim)|gminie Oleśnica]].


==Historia==
==Historia==
Późnobarokowy pałac budowany był etapami od 1725 roku dla hrabiego Karola Krystiana von Kospoth. Zaprojektowany został przez wrocławskiego architekta Johanna Blasiusa Peintnera. Rezydencja była nieprzerwanie w rękach tego rodu do 1945 roku. Jest to budynek na planie prostokąta z podwyższonym [[ryzalit]]em na osi, dwutraktowy, dwu- i trzykondygnacyjny, nakryty był dachem łamanym z powiekami. W ryzalicie znajdują się bogate [[portal]]e [[barok]]owe, a we wnętrzach zachował się częściowo wystrój z podziałami pilastrowymi i dekoracją [[stiuk]]ową na sufitach. Od strony ogrodu znajduje się [[portal]], z [[Agrafa (architektura)|agrafą]] zawierającą datę 1725, pomiędzy dwoma [[Porządek toskański|kolumnami toskańskimi]]. Nad agrafą [[kartusz (ozdoba)|kartusz]] z herbami von Maltzana (L) i jego żony Anny hr. von Erbach (P). Obiekt jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z pierwszej połowy XVIII w.; dom zarządcy z 1731 r., przebudowany w XIX-XX w.; dom inspektora, obecnie spichrz z połowy z XVIII w., przebudowany w XIX w.
Późnobarokowy pałac budowany był etapami od 1725 roku dla hrabiego Karola Krystiana von Kospoth. Zaprojektowany został przez wrocławskiego architekta Johanna Blasiusa Peintnera. Rezydencja była nieprzerwanie w rękach tego rodu do 1945 roku. Jest to budynek na planie prostokąta z podwyższonym [[ryzalit]]em na osi, dwutraktowy, dwu- i trzykondygnacyjny, nakryty był dachem łamanym z powiekami. W ryzalicie znajdują się bogate [[portal]]e [[barok]]owe, a we wnętrzach zachował się częściowo wystrój z podziałami pilastrowymi i dekoracją [[stiuk]]ową na sufitach. Od strony ogrodu znajduje się [[portal]], z [[Agrafa (architektura)|agrafą]] zawierającą datę 1725, pomiędzy dwoma [[Porządek toskański|kolumnami toskańskimi]]. Nad agrafą [[kartusz (ozdoba)|kartusz]] z herbami von Maltzana (L) i jego żony Anny hr. von Erbach (P). Herb nad wejściem na balkon znajduje się kartusz z herbem von Kospoth<ref>{{Cytuj stronę |url = https://polska-org.pl/847000,foto.html?idEntity=556334|tytuł = Pałac Kospothów w Brzezince (ruina) |autor = |opublikowany = polska-org.pl|data = pl|język = |data dostępu = 2023-07-09}}</ref>.
Obiekt jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z pierwszej połowy XVIII w.; dom zarządcy z 1731 r., przebudowany w XIX-XX w.; dom inspektora, obecnie spichrz z połowy z XVIII w., przebudowany w XIX w.

<gallery class=center>
4844viki_Pałac_w_Brzezince._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg|Kartusz z herbami von Maltzan (L) Erbach (P)
Maltzahn-Wappen.png|Herb von Maltzahn
Erbachsiebmacher.JPG|Herb Anny von Erbach
Kospoth-Wappen.jpg|Herb von Kospoth
</gallery>


<center><gallery>
Maltzahn-Wappen.png|thumb|240 px|Herb von Maltzahn
Erbachsiebmacher.JPG|thumb|240 px|Herb Anny von Erbach
4844viki_Pałac_w_Brzezince._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg|thumb|Kartusz z herbami von Maltzan(L) Erbach (P)
</gallery></center>
W 1945 r. pałac został uszkodzony, przeszedł w ręce PGR. Ok. 1950 r. osiemnaście rzeźb z parku przypałacowego trafiło do ogrodu w [[pałac w Wilanowie|warszawskim Wilanowie]]<ref>''Zabytkowe rezydencje w krajobrazie przygranicznych regionów'', Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2017</ref>. Częściowo zabezpieczono go w 1961 i 1973 r. W 1989 r. nowy właściciel rozpoczął remont, który został jednak przerwany po zawaleniu stropów.
W 1945 r. pałac został uszkodzony, przeszedł w ręce PGR. Ok. 1950 r. osiemnaście rzeźb z parku przypałacowego trafiło do ogrodu w [[pałac w Wilanowie|warszawskim Wilanowie]]<ref>''Zabytkowe rezydencje w krajobrazie przygranicznych regionów'', Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2017</ref>. Częściowo zabezpieczono go w 1961 i 1973 r. W 1989 r. nowy właściciel rozpoczął remont, który został jednak przerwany po zawaleniu stropów.



Aktualna wersja na dzień 11:59, 17 sie 2024

Pałac w Brzezince
(niem.) Schloss Briese
Zabytek: nr rej. zespół A/3543/246 z 5.09.1950 i z 16.10.1997
Ilustracja
Pałac
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Brzezinka

Typ budynku

Pałac

Ukończenie budowy

1725 r.

Ważniejsze przebudowy

XIX w.

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzezince”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzezince”
Położenie na mapie powiatu oleśnickiego
Mapa konturowa powiatu oleśnickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzezince”
Położenie na mapie gminy wiejskiej Oleśnica
Mapa konturowa gminy wiejskiej Oleśnica, u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzezince”
Ziemia51°17′01″N 17°27′06″E/51,283611 17,451667

Pałac w Brzezince (niem. Schloss Briese) – zabytkowy[1] pałac w Brzezince wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Oleśnica. Obecnie zrujnowany.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Późnobarokowy pałac budowany był etapami od 1725 roku dla hrabiego Karola Krystiana von Kospoth. Zaprojektowany został przez wrocławskiego architekta Johanna Blasiusa Peintnera. Rezydencja była nieprzerwanie w rękach tego rodu do 1945 roku. Jest to budynek na planie prostokąta z podwyższonym ryzalitem na osi, dwutraktowy, dwu- i trzykondygnacyjny, nakryty był dachem łamanym z powiekami. W ryzalicie znajdują się bogate portale barokowe, a we wnętrzach zachował się częściowo wystrój z podziałami pilastrowymi i dekoracją stiukową na sufitach. Od strony ogrodu znajduje się portal, z agrafą zawierającą datę 1725, pomiędzy dwoma kolumnami toskańskimi. Nad agrafą kartusz z herbami von Maltzana (L) i jego żony Anny hr. von Erbach (P). Herb nad wejściem na balkon znajduje się kartusz z herbem von Kospoth[2].

Obiekt jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z pierwszej połowy XVIII w.; dom zarządcy z 1731 r., przebudowany w XIX-XX w.; dom inspektora, obecnie spichrz z połowy z XVIII w., przebudowany w XIX w.

W 1945 r. pałac został uszkodzony, przeszedł w ręce PGR. Ok. 1950 r. osiemnaście rzeźb z parku przypałacowego trafiło do ogrodu w warszawskim Wilanowie[3]. Częściowo zabezpieczono go w 1961 i 1973 r. W 1989 r. nowy właściciel rozpoczął remont, który został jednak przerwany po zawaleniu stropów.

Właściciele majątku Brzezinka

[edytuj | edytuj kod]
  • 1718 - 1729 Carl Christian von Kospoth. W 1729 powstaje majorat Brzezinka (majorat - zasada przewidująca dziedziczenie ordynacji przez najstarszego syna lub najbliższego krewnego w przypadku braku potomków zmarłego. Nie mogło dochodzić do podziału majątku).
  • 1729 - 1759 Anna Zofia Krystyna hrabina von Erbach (żona von Maltzan, Potem von Promnitz, potem von Kospoth)
  • 1759 - Hrabia Rzeszy Friedrich August von Kospoth. Po drugim małżeństwie pozostaje bezdzietny. Posiada siedem majątków w rejonie Oleśnicy, pięć w okolicach Żagania, trzy w okolicach Trzebnicy, jeden w okolicach Milicza i trzy w innych rejonach Dolnego Śląska. Spadkobiercą majątku liczącego 65000 morgów (ok. 30 majątków) staje się jego bratanek.
  • Krzysztof August von Kospoth (1777-1834)
  • Ludwig August II von Kospoth (1803-1874)
  • Karl August III von Kospoth (1836-1928). Pan na Brzezince, Miodarach, Krzeczynie, Grünhof, Gręboszycach, Sątoku i części Miłocic. Podobne imiona mogą prowadzić do pomyłek. W historii Oleśnicy i Dolnego Śląska występują inni Kospoth`owie. Mogą to być m.in. młodsi bracia, niedziedziczący majątków, którzy musieli obrać karierę urzędniczą (burmistrz Wrocławia, starosta Oleśnicki) lub wojskową. Karl August założył pomiędzy Brzezinką i Miodarami park- bażanciarnię.
  • Erich von Kospoth do 1945 r.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. Pałac Kospothów w Brzezince (ruina). polska-org.pl, pl. [dostęp 2023-07-09].
  3. Zabytkowe rezydencje w krajobrazie przygranicznych regionów, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2017