Pałac w Brzezince: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: drobne redakcyjne |
drobne redakcyjne |
||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | '''Pałac w Brzezince''' ({{niem.|Schloss Briese}}) – zabytkowy<ref>{{zabytek|dolnośląskie}}</ref> [[pałac]] w [[Brzezinka (województwo dolnośląskie)|Brzezince]] [[wieś|wsi]] w [[Polska|Polsce]], w [[województwo dolnośląskie|województwie dolnośląskim]], w [[powiat oleśnicki|powiecie oleśnickim]], w [[Oleśnica (gmina wiejska w województwie dolnośląskim)|gminie Oleśnica]]. Obecnie zrujnowany. |
||
'''Pałac w Brzezince''' – wybudowany w 1725 r. w [[Brzezinka (województwo dolnośląskie)|Brzezince]]<ref name="nid">{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/DLN-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego|opublikowany=[[Narodowy Instytut Dziedzictwa]]|data dostępu=2015-04-10|strony=130}}</ref>, obecnie zrujnowany. |
|||
==Położenie== |
|||
⚫ | |||
==Historia== |
==Historia== |
||
Późnobarokowy pałac budowany był etapami od 1725 roku dla hrabiego Karola Krystiana von Kospoth. Zaprojektowany został przez wrocławskiego architekta Johanna Blasiusa Peintnera. Rezydencja była nieprzerwanie w rękach tego rodu do 1945 roku. Jest to budynek na planie prostokąta z podwyższonym [[ryzalit]]em na osi, dwutraktowy, dwu- i trzykondygnacyjny, nakryty był dachem łamanym z powiekami. W ryzalicie znajdują się bogate [[portal]]e [[barok]]owe, a we wnętrzach zachował się częściowo wystrój z podziałami pilastrowymi i dekoracją [[stiuk]]ową na sufitach. Od strony ogrodu znajduje się [[portal]], z [[Agrafa (architektura)|agrafą]] zawierającą datę 1725, pomiędzy dwoma [[Porządek toskański|kolumnami toskańskimi]]. Nad agrafą [[kartusz (ozdoba)|kartusz]] z herbami von Maltzana (L) i jego żony Anny hr. von Erbach (P). Obiekt jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z pierwszej połowy XVIII w.; dom zarządcy z 1731 r., przebudowany w XIX-XX w.; dom inspektora, obecnie spichrz z połowy z XVIII w., przebudowany w XIX w. |
Późnobarokowy pałac budowany był etapami od 1725 roku dla hrabiego Karola Krystiana von Kospoth. Zaprojektowany został przez wrocławskiego architekta Johanna Blasiusa Peintnera. Rezydencja była nieprzerwanie w rękach tego rodu do 1945 roku. Jest to budynek na planie prostokąta z podwyższonym [[ryzalit]]em na osi, dwutraktowy, dwu- i trzykondygnacyjny, nakryty był dachem łamanym z powiekami. W ryzalicie znajdują się bogate [[portal]]e [[barok]]owe, a we wnętrzach zachował się częściowo wystrój z podziałami pilastrowymi i dekoracją [[stiuk]]ową na sufitach. Od strony ogrodu znajduje się [[portal]], z [[Agrafa (architektura)|agrafą]] zawierającą datę 1725, pomiędzy dwoma [[Porządek toskański|kolumnami toskańskimi]]. Nad agrafą [[kartusz (ozdoba)|kartusz]] z herbami von Maltzana (L) i jego żony Anny hr. von Erbach (P). Herb nad wejściem na balkon znajduje się kartusz z herbem von Kospoth<ref>{{Cytuj stronę |url = https://polska-org.pl/847000,foto.html?idEntity=556334|tytuł = Pałac Kospothów w Brzezince (ruina) |autor = |opublikowany = polska-org.pl|data = pl|język = |data dostępu = 2023-07-09}}</ref>. |
||
Obiekt jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z pierwszej połowy XVIII w.; dom zarządcy z 1731 r., przebudowany w XIX-XX w.; dom inspektora, obecnie spichrz z połowy z XVIII w., przebudowany w XIX w. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Kospoth-Wappen.jpg|Herb von Kospoth |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
W 1945 r. pałac został uszkodzony, przeszedł w ręce PGR. Ok. 1950 r. osiemnaście rzeźb z parku przypałacowego trafiło do ogrodu w [[pałac w Wilanowie|warszawskim Wilanowie]]<ref>''Zabytkowe rezydencje w krajobrazie przygranicznych regionów'', Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2017</ref>. Częściowo zabezpieczono go w 1961 i 1973 r. W 1989 r. nowy właściciel rozpoczął remont, który został jednak przerwany po zawaleniu stropów. |
W 1945 r. pałac został uszkodzony, przeszedł w ręce PGR. Ok. 1950 r. osiemnaście rzeźb z parku przypałacowego trafiło do ogrodu w [[pałac w Wilanowie|warszawskim Wilanowie]]<ref>''Zabytkowe rezydencje w krajobrazie przygranicznych regionów'', Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2017</ref>. Częściowo zabezpieczono go w 1961 i 1973 r. W 1989 r. nowy właściciel rozpoczął remont, który został jednak przerwany po zawaleniu stropów. |
||
Aktualna wersja na dzień 11:59, 17 sie 2024
nr rej. zespół A/3543/246 z 5.09.1950 i z 16.10.1997 | |
Pałac | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Ukończenie budowy |
1725 r. |
Ważniejsze przebudowy |
XIX w. |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu oleśnickiego | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Oleśnica | |
51°17′01″N 17°27′06″E/51,283611 17,451667 |
Pałac w Brzezince (niem. Schloss Briese) – zabytkowy[1] pałac w Brzezince wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Oleśnica. Obecnie zrujnowany.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Późnobarokowy pałac budowany był etapami od 1725 roku dla hrabiego Karola Krystiana von Kospoth. Zaprojektowany został przez wrocławskiego architekta Johanna Blasiusa Peintnera. Rezydencja była nieprzerwanie w rękach tego rodu do 1945 roku. Jest to budynek na planie prostokąta z podwyższonym ryzalitem na osi, dwutraktowy, dwu- i trzykondygnacyjny, nakryty był dachem łamanym z powiekami. W ryzalicie znajdują się bogate portale barokowe, a we wnętrzach zachował się częściowo wystrój z podziałami pilastrowymi i dekoracją stiukową na sufitach. Od strony ogrodu znajduje się portal, z agrafą zawierającą datę 1725, pomiędzy dwoma kolumnami toskańskimi. Nad agrafą kartusz z herbami von Maltzana (L) i jego żony Anny hr. von Erbach (P). Herb nad wejściem na balkon znajduje się kartusz z herbem von Kospoth[2].
Obiekt jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z pierwszej połowy XVIII w.; dom zarządcy z 1731 r., przebudowany w XIX-XX w.; dom inspektora, obecnie spichrz z połowy z XVIII w., przebudowany w XIX w.
-
Kartusz z herbami von Maltzan (L) Erbach (P)
-
Herb von Maltzahn
-
Herb Anny von Erbach
-
Herb von Kospoth
W 1945 r. pałac został uszkodzony, przeszedł w ręce PGR. Ok. 1950 r. osiemnaście rzeźb z parku przypałacowego trafiło do ogrodu w warszawskim Wilanowie[3]. Częściowo zabezpieczono go w 1961 i 1973 r. W 1989 r. nowy właściciel rozpoczął remont, który został jednak przerwany po zawaleniu stropów.
Właściciele majątku Brzezinka
[edytuj | edytuj kod]- 1718 - 1729 Carl Christian von Kospoth. W 1729 powstaje majorat Brzezinka (majorat - zasada przewidująca dziedziczenie ordynacji przez najstarszego syna lub najbliższego krewnego w przypadku braku potomków zmarłego. Nie mogło dochodzić do podziału majątku).
- 1729 - 1759 Anna Zofia Krystyna hrabina von Erbach (żona von Maltzan, Potem von Promnitz, potem von Kospoth)
- 1759 - Hrabia Rzeszy Friedrich August von Kospoth. Po drugim małżeństwie pozostaje bezdzietny. Posiada siedem majątków w rejonie Oleśnicy, pięć w okolicach Żagania, trzy w okolicach Trzebnicy, jeden w okolicach Milicza i trzy w innych rejonach Dolnego Śląska. Spadkobiercą majątku liczącego 65000 morgów (ok. 30 majątków) staje się jego bratanek.
- Krzysztof August von Kospoth (1777-1834)
- Ludwig August II von Kospoth (1803-1874)
- Karl August III von Kospoth (1836-1928). Pan na Brzezince, Miodarach, Krzeczynie, Grünhof, Gręboszycach, Sątoku i części Miłocic. Podobne imiona mogą prowadzić do pomyłek. W historii Oleśnicy i Dolnego Śląska występują inni Kospoth`owie. Mogą to być m.in. młodsi bracia, niedziedziczący majątków, którzy musieli obrać karierę urzędniczą (burmistrz Wrocławia, starosta Oleśnicki) lub wojskową. Karl August założył pomiędzy Brzezinką i Miodarami park- bażanciarnię.
- Erich von Kospoth do 1945 r.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Pałac Kospothów w Brzezince (ruina). polska-org.pl, pl. [dostęp 2023-07-09].
- ↑ Zabytkowe rezydencje w krajobrazie przygranicznych regionów, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2017