Historia Polski XIX w.

Opracowanie jest oparte o najstarsze polskie, zapomniane, szczegółowe instrukcje nauki fechtunku szablą wojskową. Publikacja opowiada również o życiu polskiego instruktora do spraw władania bronią w kawalerii Królestwa Polskiego 1815-1830. W książce opisany jest proces szkolenia polskich rekrutów jazdy na początku XIX wieku oraz realia ich życia w koszarach. Czytelnik towarzyszy również polskiemu instruktorowi podczas potyczek i bitew w powstaniu listopadowym oraz poznaje jego losy po zakończeniu walk. Dla pełniejszego obrazu epoki w książce wykorzystano też kilkanaście pamiętników polskich weteranów walczących w wojnie z Rosją 1830-1831. Publikacja stanowi swego rodzaju nowość na polskim rynku wydawniczym. Zamysłem autora było pokazanie techniki użycia broni na początku XIX wieku oraz przedstawienie realiów walk polskich kawalerzystów biorących udział w powstaniu listopadowym 1830-1831. Do opracowania dodano ponad 90 rysunków przedstawiających tzw. akcje szermiercze, mapy z opisem bitew wojny z Rosją 1831 oraz liczne, rzadkie ilustracje i obrazy z epoki.
https://szablotlukpolski.pl/pages/ebooki

Правобережна Україна увійшла до Російської імперії лише в 1793-1795 рр., після другого й третього поділів Речі Посполи-тої. Але протягом наступних десятиліть ці землі, Волинь, Поділ-ля й Київщина, залишалися під значним впливом польської культури. Вищі верстви населення були майже виключно поль-ські. Система освіти збереглася з доросійських часів. На початку ХІХ ст. у Кременці на Волині було засновано новий польський ліцей, що не поступався якістю своєї освіти знаменитому Цар-ськосільському. Польські політичні та культурні впливи охопи-ли навіть Київ, «матір міст руських», у якому мовою інтелекту-ального життя аж до 30-х рр. XIX cт. була польська. Польським аристократам належали величезні латифундії, на яких працювали

Jedną z form misji wewnętrznej prawosławnej diecezji chełmsko-warszawskiej na przełomie XIX i XX wieku była działalność wydawnicza. Od 1875 roku praca misyjna Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej w Królestwie Polskim koncentrowała się na byłej ludności unickiej. Autor przeprowadził analizę wewnętrzną utworu prawosławnego duchownego Krzysztofa (Sakowicza). Tekst prawosławnego mnicha z monasteru w Radecznicy był jednym z narzędzi w pracy misyjnej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej na ziemiach polskich. Utwór Krzysztofa (Sakowicza) wciąż jest wykonywany w wielu parafiach Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Panele dyskusyjne otworzyli dyrektor Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, Robert Andrzejczyk, oraz Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Instytutu Polonika.

W czasie pierwszego panelu dyskusyjnego, poprowadzonego przez Zbigniewa Dziedzica z Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, wypowiedzieli się autor biografii prof. Kazuhiko Sawada, japonistka prof. Ewa Pałasz-Rutkowska oraz Katarzyna Nowak, wicedyrektor Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” w Krakowie. O zawiłościach językowych i licznych wyzwaniach, które przyniosło tłumaczenie pozycji, opowiedziała Barbara Słomka, tłumaczka biografii.

Drugi panel dyskusyjny poprowadziła koordynatorka wydawnicza książki „Bronisław Piłsudski. Dziennik 1882–1885” – dr Olga Kucharczyk z Instytutu Polonika. W dyskusji wzięli udział dr hab. Jolanta Żyndul, historyczka i autorka opracowania dziennika, historyk prof. dr hab. Leszek Zasztowt, dr Rimantas Miknys, były dyrektor Instytutu Historii Litwy. Dzięki łączeniu online dr Sigitas Narbutas, dyrektor Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich, mógł zaprezentować zebranym oryginał trzech zeszytów Bronisława Piłsudskiego.

Nagranie video z konferencji „Bronisław Piłsudski. Wielkie otwarcie” – Sulejówek:
https://www.facebook.com/InstytutPolonika/videos/1113472369222770
(time code drugiego panelu: ok 1:24:25 – 2:08:20)

Opracowanie porusza postawy duchowieństwa i publicystów „Grodzieńskich Wiadomości Diecezjalnych” w stosunku do zjawisk występujących podczas I wojny światowej. Autor omawia postawę duchowieństwa wobec początku światowego konfliktu, idee polityczne oraz propagandowe poruszane w czasopiśmie, zagadnienie uchodźstwa z początku Wielkiej Wojny oraz działalność dobroczynną diecezji. Tekst próbuje odpowiedzieć na pytanie czy duchowieństwo miało wpływ na postawę ludności cywilnej zamieszkującą diecezję grodzieńską podczas ewakuacji w głąb Rosji w 1915 r. W badaniu naukowiec posłużył się metodą analizy zawartości prasy.

Okres istnienia Księstwa Warszawskiego splótł się z wielkimi zmianami w stylu życia codziennego mieszkańców Europy. Powszechnie zaczęto zdawać sobie sprawę z popełnianych w przeszłości błędów. Doprowadziło to do rozbudowania lub stworzenia wielu nowych służb policyjnych i medycznych mających na celu wykrywanie chorób i udzielanie pomocy ludziom i zwierzętom. Autor w swojej pracy przedstawił szereg działań administracyjnych, które miały doprowadzić do zmniejszenia zagrożeń życia obywateli. Do tych działań należy także zaliczyć funkcjonujące pod opieką Ministra Policji szkoły babienia. Placówki te zajmowały się kształceniem położnych. Polepszenie stanu wiedzy miało na celu znaczne zmniejszenie ilości zgonów wśród noworodków. Częste zarazy przechodzące przez ziemie Rzeczypospolitej niejednokrotnie w przeciągu kilku lat pochłaniały ludność nieraz całych miejscowości 1. Zgodnie z badaniami przyczyn tak częstych nieszczęść należy upatrywać w braku elementarnej higieny. Za najbardziej dotkliwe należy uznać brak odprowadzania nieczystości. Obok nich należy wymienić chowanie zmarłych w pobliżu ujęć wody, złe odżywianie się oraz wojny. Zdaniem A. Karpińskiego stawały się podstawowym źródłem chorób, które trawiły Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Te wielkie zagrożenie charakterystyczne dla całego okresu nowożytnego mobilizowało nierzadko całe społeczeństwo w kraju do podejmowania środków zaradczych. Bezsilność władzy centralnej oraz zbyt mała wiedza o sposobach radzenia sobie z takimi zagrożeniami powodowały, że podejmowane starania okazywały się mało skuteczne. Na ogół polskie miasta czy prowincje próbowały radzić sobie same z tym problemem 2. Ten stan rzeczy zmienia się wraz z wprowadzaniem reform w czasach stanisławowskich. Dopiero w XVIII wieku udało się stworzyć, w dzisiejszym rozumieniu tego słowa, centralne organy medyczne. Także po upadku Rzeczypospolitej w ramach ustroju państw zaborczych funkcjonowały tego typu instytucje 3. Powołanie Komisji Rządzącej i przejęcie przez nią władzy spowodowało również 1 Patrz A. Karpiński, W walce z niewidzialnym wrogiem, Warszawa 2000, s. 193-213. 2 Ibidem, s. 56-168. 3 AGAD, K. Rz., sygn. 61, s. 30-31.

The years 1815–1836 were very important for the cartography of Polish towns. As regards the technique of map production, Warsaw stood out against other towns, due to the fact that until the mid-19th c. the capital was mapped by the topographic corps of the army, which had at their disposal the most advanced technologies and the best specialist.
A crucial development for the surveying and mapping of Polish towns was the establishment of the Town Committee within the structure of the Government Commission of Internal Affairs and Police on 4th January 1820. The committee was to supervise surveying and cartographic works. Its clerks prepared a new surveying instruction, published on 2nd September 1820; its next instruction, published on 28th March 1823, was in effect until 1836. It provided for the preparation of two maps of each town, at a scale of 1:1500 and 1:5000.
Most of the large-scale maps prepared in the 1820s and 1830s were situation maps or situation-regulation maps, primarily reflecting data on real estate and development, sometimes with plans of regulating some parts or particular streets. Very few regulation maps of whole towns were produced at that time, an example being “The plan of Praga”, with a whole new network of streets and squares.
Of the surviving large-scale maps from the Kingdom of Poland, particular attention is due to maps of those towns that were granted municipal right at that time. The growth of urbanization, especially in the western part of the Kingdom, was greatly stimulated by industrialization, particularly by the development of textile industry. Between 1815 and 1830 municipal rights were granted to six towns of the region: Babiak, Ozorków, Aleksandrów, Zduńska Wola, Zgierz, Konstantynów and Tomaszów Mazowiecki.

Serdecznie zapraszamy do składania propozycji tematów tekstów (tytuł i krótki abstrakt, do 300 słów), zarówno studiów monograficznych, problemowych i przekrojowych, jak i dyskusji metodologicznych. Interesujący nas zakres geograficzny to Europa Środkowo-Wschodnia. Przyjmujemy propozycje w językach polskim, angielskim i niemieckim. Na zgłoszenia czekamy do 25 marca. Po akceptacji złożonego abstraktu i włączeniu zgłoszenia do teki redakcyjnej otwieramy nabór na pełne teksty artykułów, zgodnie z ustalonymi w Redakcji zasadami co do ich objętości (ok. 20 000 znaków ze spacjami) i sposobu redagowania. Każdy z nadesłanych artykułów zostanie poddany niezależnemu procesowi recenzji (double-blind review). Numer 21 ukaże się przed końcem 2021 roku. "Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk" są periodykiem naukowym, ukazującym się od 1995 r. "Zeszyty" są wydawnictwem ciągłym, wydawanym regularnie jako rocznik. Dotychczas ukazało się 20 numerów, z których każdy został poświęcony innej tematyce: m.in. bibliologii,

In the history of Polish large-scale cartography, the idea of publishing a map for the implementation of goals related to state governance has appeared several times. This article outlines the genesis of the concept of such projects and attempts to indicate the reasons for their failure. The concept and rules for the implementation of an economic map were first developed in detail and made public at the end of the 18th century, but the time of the partitions was not favorable for such undertakings. The revival of the Polish state was the second time when there was a need to confront various visions of the country’s economic development with its topographic image. However, the war of 1920 and vaguely defi ned competences of individual ministries prevented the implementation from taking place. Another specifi c concept of a large-scale economic map was announced right after the Second World War and assumed the use of a wide range of aerial photographs. Unfortunately, the times of the Cold War were not conducive to the implementation of civilian topographic maps. All three analyzed cases show the enormous ambitions of the authors of these concepts and their unrestrained creative thought, great commitment on the part of the state administration, and completely unfavorable political circumstances for the takeover of this area of cartography by the geodetic and cartographic civil service. A national economic map is an idea that had been discussed the 18th century and was not developed for the next two centuries.

DERBINA ALBO RESZYDIE POLSKA OSADA W TESSALII (1857-1859) (Obecny tekst został napisany oryginalnie w języku Greckim i został w kolejności przetłumaczony przez autora na Polski) W numerze nr. 73. Thessaliko Imerologio 1 przedstawiony został artykuł Kazimierza Dopierały 2 , w naszym własnym przekładzie, w której opisuje historię polskiej osady w Derbinie,. Niniejszym prezentujemy kilka dodatkowych informacji związanych z tym tematem, które uzupełniają informacje i analizy przyczyn powstania osady jak i jej opuszczenie przez osadników. Przedstawiamy też osobę Iona Ionescu, i jego zaangażowaniu w sprawy polskich osadników i niektórych danych dotyczących jego obecności w Tessalii, jako zarządzającym posiadłościami Reszyda Paszy. Wiadomość o założeniu polskiej osady w Tessalii w latach 1857-1858 stała się szeroko znana w Europie. Potwierdza to raport w tekście i na mapie francuskiego odkrywcy i geografa Guillaume Lejea'a (1828-1871), który został wysłany na Bałkany w 1857 i 1858 roku, przez rząd francuski, aby zebrać informacje na temat narodów, które żyły w ówczesnej Turcji. W 1861 roku Lejean wydal w Niemczech w miescie Gotha, książkę Ethnographie de la Turquie d'Europe i mapę, zatytułowaną: «Carte de la Turquie ethnographique d'Europe et des etats Vassaux autonomes» (mapa et n ograficzn a Europejskiej i Turcji podległe jej państwa autonomiczne). Są wśród nich też Polacy (Polonais), umieszczeni na mapie tuż poniżej Platamonas który punkt wskazuje polską osadę Derbinę. Fran cu ski badacz raczej nie odwiedził Derbiny aby zobaczyć ją z bliska, ponieważ książka ma tylko krótkie odniesienie do Polaków: "Turcja ma tylko jedną polską kolonię, w Delcie Salamvrii, założonego przez Reszyda Paszę w jego włościach, około 5 lat temu. Składa się z 70 rodzin, a ich rdzeń poch odzi od byłego legionu polskiego, który był na służbie Turcji podczas kampanii 1854 roku ". Lejean myli się mówiąc, że było tam 70 rodzin co jest sprzeczne z wyjaśnieniami Jadwigi Zamojskiej 3 , kt óra podczas podróży powrotnej do Paryża, którą rozpoczęła się wraz z mężem z Konstantynopola i 4 maja 1857 roku zatrzymali się na trzy dni w Derbinie. Tam Zamojska po rozmowach które miała z byłymi żołnierzami męża, zdała sobie sprawę, że głównym problemem dla polskich osadników był brak kobiet. Wyliczyła że w Tesalii wtedy znajdowało się 124 osadników, a z nich tylko siedmiu miało żony znajdujące się z nimi w Derbinie a żony innych znajdowały się daleko od nich, na terytorium Polski. Zamoyska, wracając się do Paryża, próbowała sprowadzić część kobiet osadników, ale to nie doszła w pełni do skutku. Tylko trzy kobiety przybyły do Turcji i raczej przeniosły się razem z mężami z Derbiny do Adampola, gdzie przeniosła się część osadników, po rozpadzie kolonii w Tessalii.