Krobia
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
Ratusz Miejski w Krobi | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Prawa miejskie |
1286 | ||
Burmistrz |
Łukasz Kubiak | ||
Powierzchnia |
7,05 km² | ||
Wysokość |
117 m n.p.m. | ||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Strefa numeracyjna |
(+48) 65 | ||
Kod pocztowy |
63-840 | ||
Tablice rejestracyjne |
PGS | ||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego | |||
Położenie na mapie gminy Krobia | |||
51°46′30″N 16°59′00″E/51,775000 16,983333 | |||
TERC (TERYT) |
3004034 | ||
SIMC |
0954538 | ||
Urząd miejski Rynek 163-840 Krobia | |||
Strona internetowa |
Krobia (niem. Kröben) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krobia[2]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego. Jest głównym miastem Biskupizny[3][4][5]. Dawniej miastem władali biskupi poznańscy[3][6][5].
Według danych z 30 czerwca 2016 miasto liczyło 4 284 mieszkańców[1].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Miasto leży na krawędzi Wysoczyzny Kaliskiej[4]. Na zachód od Krobi znajduje się wieś Pudliszki, w której znajduje się jedna z najbardziej znanych w Polsce przetwórni warzyw i owoców[3][5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Krobia była wzmiankowana w 1232 jako wieś[6] i była już wtedy własnością biskupów[5]. W 1258 przypuszczalnie była grodem kasztelańskim[4]. Prawa miejskie uzyskała prawdopodobnie w 1332[4]. W XV w. w Krobi odnotowano przypadki sądzenia spraw przez sąd starosty (grodzki)[7]. W czasie wojny trzynastoletniej Krobia wystawiła w 1458 roku 10 pieszych na odsiecz oblężonej polskiej załogi zamku w Malborku[8][4]. W XVI wieku w mieście tworzył Piotr Rusiecki. Miasto biskupstwa poznańskiego, pod koniec XVI wieku leżało w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[9]. W 1602 obradował tu synod kontrreformacyjny[3][5]. W 1757 większość miasta strawił pożar, ale zostało odbudowane[6]. Po Rozbiorach Polski miasto przyłączono do Królestwa Prus. W 1793[4] albo 1798[3] Krobia została siedzibą powiatu i była nią aż do roku 1887[3][6]. Miasto należało do dóbr biskupich do 1796[3] albo 1798[5]. W okresie Wiosny Ludów polskie oddziały opanowały miasto[4]. Mieszkańcy wzięli udział w powstaniu wielkopolskim i walczyli w rejonie Leszna i Rawicza[4]. Traktat wersalski przyznał Krobię Polsce[5]. Po wybuchu II wojny światowej Niemcy rozstrzelali 15 wytypowanych mieszkańców[4]. Wojna zakończyła się, gdy do miasta wkroczyły 23-25 stycznia 1945 oddziały I Frontu Ukraińskiego[4].
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez Krobię przebiega droga wojewódzka nr 434 Łubowo - Rawicz[5]. stacja kolejowa Krobia obsługuje linię kolejową Leszno-Krobia-Krotoszyn-Ostrów Wielkopolski, a kiedyś także linię kolejową Miejska Górka-Krobia-Gostyń[5].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- kościół parafialny św. Mikołaja z lat 1757-1767[10], we wnętrzu renesansowe monstrancje, barokowe i rokokowe kielichy, cenne obrazy i meble, portrety rodziny Pudliszkowskich, tablica nagrobna Baltazara Czackiego[6][4].
- kaplica św. Idziego z XII wieku, przebudowywana w XV i XIX wieku[10], jeden z najstarszych obiektów sakralnych w Wielkopolsce, zbudowany w stylu romańskim, z barokową fasadą z XVII w.[3].
- szachulcowa kaplica Świętego Ducha z 1745[10]
- Ratusz z 1795 roku, przebudowany w XIX wieku[10]. Na wschodniej ścianie pamiątkowa tablica upamiętniająca rozstrzelanie 15 obywateli Krobi i okolic podczas II wojny światowej - 21 października 1939 roku[4].
- ruiny zamku biskupiego z ok. XVI wieku[10] (zamek został rozebrany w XIX wieku)[3].
Ochronie podlega również średniowieczne założenie urbanistyczne i zespół budowlany miasta o zwartej, piętrowej zabudowie[10][3].
-
Kaplica romańska pw. św. Idziego z XII wieku
-
Kościół św. Mikołaja w stylu barokowym
-
Wyspa Zamkowa
-
Dworzec kolejowy
-
Rynek miejski
-
Kościół św. Ducha
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Przez Krobię przebiega zielony turystyczny szlak pieszy im. Adama Mickiewicza z Leszna do Smolic[5].
Współpraca międzynarodowa
[edytuj | edytuj kod]Demografia
[edytuj | edytuj kod]- Piramida wieku mieszkańców Krobi w 2014 roku[1].
Ludzie związani z Krobią
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Krobia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1001, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2021-06-23].
- ↑ a b c d e f g h i j Jerzy Kwiatek: Polska – Urokliwy świat małych miasteczek. Wyd. 3. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2006, s. 437-438. ISBN 83-7319-993-4.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Bogdan Zgodziński: Województwo leszczyńskie. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981, s. 86.
- ↑ a b c d e f g h i j Jan Maj , Marek Aleksandrzak , Leszno: mapa topograficzna Polski. Wersja turystyczna, wyd. 2, Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 2011, ISBN 83-7135-149-6 .
- ↑ a b c d e Krobia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 675 .
- ↑ M. Pawlikowski, Sądownictwo grodzkie w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, Strzałków 2012
- ↑ Kodex dyplomatyczny Wielkiej Polski; Codex diplomaticus Majoris Poloniae zawierający bulle papieżów, nadania książąt, przywileje miast, klasztorów i wsi, wraz z innemi podobnéj treści dyplomatami, tyczącemi się historyi téj prowincyi od roku 1136 do roku 1597; zebrany z materyałow przez Kaźmierza Raczyńskiego byłego Generała W. Polskiego i Marszałka nadwornego koronnego przysposobionych; wydany przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1840, s. 181.
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 245.
- ↑ a b c d e f Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 29. [dostęp 2021-06-23].
- ↑ Schinnen: Krobia - Schinnen Algemene informatie. [dostęp 2012-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 maja 2015)].
- ↑ Studio Fabryka , Polak, Węgier dwa bratanki… [online], krobia.pl [dostęp 2020-05-03] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona Gminy Krobia
- Unęcice (przyłączone do Krobi), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 799 .
- Audycja „Mój Poznań, moja Wielkopolska - Stolarze z Krobi” w serwisie YouTube, Ratajska Telewizja Kablowa