Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy
52°54′N 15°19′E/52,900000 15,316667
| |
 Rezerwat Rzeka Przyłężek | |
| park krajobrazowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie |
zachodniopomorskie: Barlinek, Pełczyce, |
| Mezoregion |
Równina Gorzowska, Równina Pyrzycka, Pojezierze Choszczeńskie |
| Data utworzenia |
23 października 1991 |
| Akt prawny |
Rozporządzenie Nr 27 Wojewody Gorzowskiego z dnia 23 października 1991 r. |
| Data likwidacji |
2021 |
| Powierzchnia |
239,83 km² |
| Powierzchnia otuliny |
317,68 km² |
| Obszary chronione | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
| 52°54′N 15°19′E/52,900000 15,316667
| |
| Strona internetowa | |
Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy istniejący do 2021 roku, który był położony na terenie województw zachodniopomorskiego i lubuskiego. Zajmował powierzchnię 239,8291 km², natomiast jego otulina liczyła 317,6819 km². Siedziba administracyjna parku mieściła się w Gorzowie Wielkopolskim. Z początkiem 2021 roku nastąpił podział parku na Gorzowski Park Krajobrazowy w województwie lubuskim oraz Barlinecki Park Krajobrazowy w województwie zachodniopomorskim[1][2].
Podstawa prawna
[edytuj | edytuj kod]- Rozporządzenie Nr 27 Wojewody Gorzowskiego z dnia 23 października 1991 r. w sprawie utworzenia Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego oraz zatwierdzenia planu ochrony tego parku (Dz. Urz. woj. gorzowskiego Nr 14 z 1991 r.)
- Rozporządzenie Nr 6 Wojewody Gorzowskiego z dnia 18 lipca 1996 roku w sprawie zmiany Rozporządzenia Nr 27 Wojewody Gorzowskiego w sprawie utworzenia Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego oraz zatwierdzenia planu ochrony tego parku
- Rozporządzenie Nr 15 Wojewody Lubuskiego z dnia 28 lutego 2006 r. w sprawie Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego
- Rozporządzenie Nr 107/2006 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 21 lipca 2006 r. w sprawie Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego
Opis obiektu poddanego pod ochronę
[edytuj | edytuj kod]Puszcza Gorzowska, zwana też Puszcza Barlinecką, to duży kompleks leśny rozciągający się przede wszystkim na równinie sandrowej, usypanej 12 tys. lat temu przez wody odpływające z topniejącego lodowca[3]. Powierzchnia sandru nie jest płaska, poprzecinana jest ciągami rynnowymi i zagłębieniami[4]. Bogactwo przyrody Puszczy Barlineckiej zadecydowało o utworzeniu Parku. Teren Parku, mimo że zajmuje tylko ok. 40% powierzchni Puszczy, jest dla niej reprezentatywny[4]. Dominują tu lasy, zajmujące około 81% powierzchni[3]. Drugim, ważnym elementem krajobrazu są liczne jeziora. Na terenie Parku stwierdzono występowanie ok. 700 gatunków roślin naczyniowych, 140 gatunków porostów, ponad 100 lęgowych gatunków ptaków[4].
Powierzchnia
[edytuj | edytuj kod]| Jednostka administracyjna | Powierzchnia parku | Część pow. parku | Powierzchnia otuliny | Część pow. otuliny |
|---|---|---|---|---|
| woj. zachodniopomorskie | 11 840,14 ha | 49,40% | 20 055,00 ha | 63,13% |
| gmina Barlinek | 10 698,90 ha | 44,61% | 10 181,00 ha | 32,05% |
| gmina Nowogródek Pomorski | 567,39 ha | 2,37% | 6 362,00 ha | 20,03% |
| gmina Pełczyce | 573,85 ha | 2,39% | 3 512,00 ha | 11,06% |
| woj. lubuskie | 12 142,77 ha | 50,60% | 11 713,19 ha | 36,87% |
| gmina Kłodawa | 8 625,00 ha | 35,96% | 8 170,10 ha | 25,72% |
| gmina Strzelce Krajeńskie | 3 517,77 ha | 14,67% | 3 543,09 ha | 11,15% |
| Razem (Σ) | 23 982,91 ha | 100% | 31 768,19 ha | 100% |
Wody powierzchniowe
[edytuj | edytuj kod]Na terenie parku na Pojezierzu Pomorskim i Myśliborskim znajdowało się 75 jezior o powierzchni powyżej 1 ha[6]. Największe z nich to jeziora:
- Barlineckie o pow. 268 ha,
- Dankowskie o pow. 81,9 ha.
Niektóre z jezior tworzą z rzekami ciągi rynnowe.
Flora
[edytuj | edytuj kod]Spośród rosnących tu roślin objętych ochroną ścisłą ważniejsze gatunki to: rosiczka okrągłolistna, orlik pospolity, paprotka zwyczajna, pierwiosnek lekarski, przylaszczka pospolita, śnieżyczka przebiśnieg. Ochroną częściową objęte są m.in. bobrek trójlistkowy, grążel żółty, grzybienie białe. Występuje też wiele unikatowych zbiorowisk roślinności bagienno-torfowiskowej.
Fauna
[edytuj | edytuj kod]Reintrodukcja popielicy
[edytuj | edytuj kod]W październiku 2011 roku Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra” rozpoczęło realizację projektu reintrodukcji popielicy do lasów parku. Projekt trwał 3 lata[7].
Rezerwaty i pomniki przyrody
[edytuj | edytuj kod]Na obszarze parku zostało utworzonych 5 rezerwatów przyrody:
- Dębina – 12,18 ha woj. lubuskie, gm. Kłodawa
- Rzeka Przyłężek – 35,08 ha woj. lubuskie, gm. Kłodawa
- Wilanów – 67,16 ha woj. lubuskie, gm. Kłodawa
- Markowe Błota – 193,40 ha woj. zachodniopomorskie, gm. Barlinek
- Skalisty Jar Libberta – 33,21 ha woj. zachodniopomorskie, gm. Barlinek
- 41 drzew
- 5 pomników przyrody nieożywionej
- 1 głaz narzutowy
- 3 skały
- źródło „Boży Dar”
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Na terenie Parku ważną rolę odgrywały zabytki kultury materialnej. Są to pojedyncze obiekty, założenia parkowo-pałacowe lub całe układy wsi[6].
W Lubocieszy (Lipach) działa „Leśna Stacja Dydaktyczna” pełniąca rolę ośrodka edukacji przyrodniczej[6].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ P.J, Gorzowski Park Krajobrazowy - Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego [online], www.zpkwl.gorzow.pl [dostęp 2023-06-29] (pol.).
- ↑ Barlinecki Park Krajobrazowy [online], www.zpkwz.pl [dostęp 2023-06-29].
- ↑ a b Jan Bieńkowski, Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy [online], Chronione obiekty przyrody w powiecie gorzowskim [dostęp 2009-04-02] (pol.).
- ↑ a b c Rejestr parków krajobrazowych województwa lubuskiego, stan na 11 maja 2018 r. [online] [dostęp 2019-02-07].
- ↑ Rozporządzenie Nr 107/2006 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 21 lipca 2006 r. w sprawie Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego, [w:] Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 89, poz. 1635 [online], 4 sierpnia 2006 [dostęp 2018-09-30].
- ↑ a b c d Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy, [w:] Strona gminy Barlinek [online] [dostęp 2021-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2008-02-20].
- ↑ Rusza reintrodukcja popielicy w parku krajobrazowym, [w:] PolskaLokalna.pl [online], 14 października 2011 [dostęp 2011-10-15] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-30].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy, [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska [dostęp 2018-06-13].
