Kleszczele: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
szablon |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 17 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|zdjęcie = Kleszczele Cerkiew Zasniecie front-side view.jpg |
|zdjęcie = Kleszczele Cerkiew Zasniecie front-side view.jpg |
||
|opis zdjęcia = [[Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Kleszczelach|Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy]] |
|opis zdjęcia = [[Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Kleszczelach|Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy]] |
||
|herb = |
|herb = |
||
|flaga = |
|flaga = |
||
|dewiza = |
|dewiza = |
||
Linia 15: | Linia 15: | ||
|prawa miejskie = [[1523]]–[[1950]], [[1993]] |
|prawa miejskie = [[1523]]–[[1950]], [[1993]] |
||
|stanowisko zarządzającego = |
|stanowisko zarządzającego = |
||
|zarządzający = |
|zarządzający = Mirosław Markiewicz |
||
|powierzchnia = 46,71 |
|powierzchnia = 46,71 |
||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
|rok = |
|rok = 01.01.2018 |
||
|liczba ludności = |
|liczba ludności = 1297<ref name=ludność2018>[https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2018-roku,7,15.html Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018 roku]</ref> |
||
|gęstość zaludnienia = 28 |
|gęstość zaludnienia = 28 |
||
|strefa numeracyjna = + 48 (85) |
|strefa numeracyjna = + 48 (85) |
||
|kod pocztowy = 17-250 |
|kod pocztowy = 17-250 |
||
|tablice rejestracyjne = BHA |
|tablice rejestracyjne = BHA |
||
|plan miasta = |
|||
|kod mapy = Kleszczele (gmina) |
|kod mapy = Kleszczele (gmina) |
||
|współrzędne = 52°34′27″N 23°19′33″E |
|współrzędne = 52°34′27″N 23°19′33″E |
||
Linia 37: | Linia 38: | ||
|bip = http://bip.um.kleszczele.wrotapodlasia.pl/ |
|bip = http://bip.um.kleszczele.wrotapodlasia.pl/ |
||
}} |
}} |
||
'''Kleszczele''' ({{w języku|be|''Кляшчэлi''}}, ''Klaszczeli'') – [[miasto]] w [[województwo podlaskie|województwie podlaskim]], w [[powiat hajnowski|powiecie hajnowskim]], nad rzeką [[Nurzec (rzeka)|Nurzec]], położone przy granicy z [[Białoruś|Białorusią]]. Siedziba [[Kleszczele (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Kleszczele]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[Województwo białostockie (1975–1998)| |
'''Kleszczele''' ({{fakt|data=2020-12|{{w języku|be|''Кляшчэлi''}}, ''Klaszczeli''}}) – [[miasto]] w [[Polska|Polsce]] w [[województwo podlaskie|województwie podlaskim]], w [[powiat hajnowski|powiecie hajnowskim]], nad rzeką [[Nurzec (rzeka)|Nurzec]], położone przy granicy z [[Białoruś|Białorusią]]. Siedziba [[Kleszczele (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Kleszczele]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[Województwo białostockie (1975–1998)|województwa białostockiego]]. |
||
Przez miasto przebiega [[Droga krajowa nr 66 (Polska)|droga krajowa nr 66]] oraz dwie drogi wojewódzkie: [[droga wojewódzka nr 685|685]] i [[droga wojewódzka nr 693|693]]. Poprzez połączenia drogowe Kleszczele skomunikowane są z [[Białystok|Białymstokiem]], [[Hajnówka|Hajnówką]] i [[Siemiatycze|Siemiatyczami]], a poprzez linię kolejową (istnieje tu [[Kleszczele (stacja kolejowa)|stacja kolejowa]]) z Białymstokiem i [[Brześć|Brześciem]]. |
Przez miasto przebiega [[Droga krajowa nr 66 (Polska)|droga krajowa nr 66]] oraz dwie drogi wojewódzkie: [[droga wojewódzka nr 685|685]] i [[droga wojewódzka nr 693|693]]. Poprzez połączenia drogowe Kleszczele skomunikowane są z [[Białystok|Białymstokiem]], [[Hajnówka|Hajnówką]] i [[Siemiatycze|Siemiatyczami]], a poprzez linię kolejową (istnieje tu [[Kleszczele (stacja kolejowa)|stacja kolejowa]]) z Białymstokiem i [[Brześć|Brześciem]]. |
||
Linia 54: | Linia 55: | ||
* 1631 – ratusz w Kleszczelach spłonął |
* 1631 – ratusz w Kleszczelach spłonął |
||
* 1633 – cerkwie w Kleszczelach ''de facto'' przyjęły [[unia brzeska|unię]], siłą odebrane prawosławnym przez unickich duchownych przy pomocy starosty<ref>{{cytuj książkę |autor = A. Mironowicz| tytuł = Podlaskie ośrodki i organizacje prawosławne w XVI i XVII wieku| wydawca = Archidiecezja Prawosławna Białostocko-Gdańska i Uniwersytet Warszawski Filia w Białymstoku| miejsce = Białystok| rok = 1991| strony = 253}}</ref> |
* 1633 – cerkwie w Kleszczelach ''de facto'' przyjęły [[unia brzeska|unię]], siłą odebrane prawosławnym przez unickich duchownych przy pomocy starosty<ref>{{cytuj książkę |autor = A. Mironowicz| tytuł = Podlaskie ośrodki i organizacje prawosławne w XVI i XVII wieku| wydawca = Archidiecezja Prawosławna Białostocko-Gdańska i Uniwersytet Warszawski Filia w Białymstoku| miejsce = Białystok| rok = 1991| strony = 253}}</ref> |
||
*1648 - pod miastem zwołano podlaskie pospolite ruszenie<ref>{{Cytuj |autor = Karol Łopatecki |tytuł = Karol Łopatecki, Organizacja, prawo i dyscyplina w polskim i litewskim pospolitym ruszeniu (do połowy XVII wieku), Białystok 2013 |data dostępu = 2019-06-03 |url = https://www.academia.edu/10603201/Karol_%C5%81opatecki_Organizacja_prawo_i_dyscyplina_w_polskim_i_litewskim_pospolitym_ruszeniu_do_po%C5%82owy_XVII_wieku_Bia%C5%82ystok_2013 |język = en}}</ref> |
|||
* 1659 – miasto zniszczone przez wojska rosyjskie |
* 1659 – w czasie [[Wojna polsko-rosyjska (1654–1667)|wojny z Carstwem Rosyjskim]] miasto zniszczone przez wojska rosyjskie |
||
* lata 70. XVII wieku – po wojnach miasto zamieszkuje tylko około 200 osób |
* lata 70. XVII wieku – po wojnach miasto zamieszkuje tylko około 200 osób |
||
* 1777 – odbudowane miasto spłonęło w wyniku wielkiego pożaru po którym zostało tylko 13 domów. |
* 1777 – odbudowane miasto spłonęło w wyniku wielkiego pożaru po którym zostało tylko 13 domów. |
||
Linia 65: | Linia 67: | ||
* 1925 – Powstała Ochotnicza Straż Pożarna w Kleszczelach |
* 1925 – Powstała Ochotnicza Straż Pożarna w Kleszczelach |
||
* 1939 – we wrześniu początkowo [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacja niemiecka]] po czym przekazanie miasta [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] |
* 1939 – we wrześniu początkowo [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacja niemiecka]] po czym przekazanie miasta [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] |
||
* |
* 1939–1941 – w składzie [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej]], [[rejon kleszczelowski]] w [[obwód brzeski|obwodzie brzeskim]] |
||
* |
* 1941–1944 – [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacja niemiecka]] (czerwiec 1941 – lipiec 1944), powiat bielski w [[Bezirk Białystok|okręgu białostockim]] |
||
* jesień 1941 Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 2000 osób<ref name=":0">{{Cytuj |redaktor = Geoffrey P. Megargee |tytuł = Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945 |wolumin = II, part A |s = 908}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
* 6 listopada 1942 – ostateczna likwidacja getta, Żydzi zostali przewiezieni do getta w Białymstoku, a stamtąd do [[Obóz zagłady w Treblince|obozu zagłady Treblinka II]]<ref name=":0" />. |
|||
⚫ | |||
* 23 lipca 1944 miasto zostało zajęte przez niemiecką 4 i 8 kompanię czołgów 5 ppanc SS Wiking, gdzie na moście doszło do spotkania dowódcy I/5 ppanc hauptsturmfuhrer Saumenichta z dowódcą [[4 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|4 Dywizji Pancernej]] generałem Clemensem Betzelem. |
* 23 lipca 1944 miasto zostało zajęte przez niemiecką 4 i 8 kompanię czołgów 5 ppanc SS Wiking, gdzie na moście doszło do spotkania dowódcy I/5 ppanc hauptsturmfuhrer Saumenichta z dowódcą [[4 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|4 Dywizji Pancernej]] generałem Clemensem Betzelem. |
||
* 1944 – w granicach [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polski]], powiat bielski w [[Województwo białostockie (1975–1998)|województwie białostockim]] |
* 1944 – w granicach [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polski]], powiat bielski w [[Województwo białostockie (1975–1998)|województwie białostockim]] |
||
Linia 85: | Linia 89: | ||
W 1878 roku Kleszczele liczyły 1750 mieszkańców, z których 807 było wyznania prawosławnego, 518 katolickiego, 435 mojżeszowego<ref>[http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IV/135 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich], Warszawa: nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914, tom IV, cz. 1, s. 135.</ref>. |
W 1878 roku Kleszczele liczyły 1750 mieszkańców, z których 807 było wyznania prawosławnego, 518 katolickiego, 435 mojżeszowego<ref>[http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IV/135 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich], Warszawa: nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914, tom IV, cz. 1, s. 135.</ref>. |
||
Według [[Pierwszy Powszechny Spis Ludności|spisu ludności]] z 30 września 1921 roku w Kleszczelach mieszkało 1452 osób w 321 domach, 911 podało narodowość polską, 349 – białoruską, 147 – żydowską, 45 – rosyjską |
Według [[Pierwszy Powszechny Spis Ludności|spisu ludności]] z 30 września 1921 roku w Kleszczelach mieszkało 1452 osób w 321 domach, 911 podało narodowość polską, 349 – białoruską, 147 – żydowską, 45 – rosyjską<ref name=biaman>[http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=27140&dirids=1 ''Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych'']. T. 5, Województwo białostockie, 1924, s. 19.</ref>. 621 osób było wyznania mojżeszowego, 567 wyznania prawosławnego, 263 wyznania rzymskokatolickiego i 1 bezwyznaniowiec{{r|biaman}}. |
||
Według danych z |
Według danych z 1 stycznia 2018 miasto zamieszkiwało 1297 mieszkańców<ref name=ludność2018 />. |
||
* Piramida wieku mieszkańców Kleszczel w 2014 roku<ref name="populacja2016" />. |
* Piramida wieku mieszkańców Kleszczel w 2014 roku<ref name="populacja2016">{{Polska w liczbach|id=Kleszczele|nazwa=Kleszczele w liczbach|data dostępu=11 stycznia 2016}}</ref>. |
||
[[Plik:Piramida wieku Kleszczele.png|thumb|none|690x480px]] |
[[Plik:Piramida wieku Kleszczele.png|thumb|none|690x480px]] |
||
Linia 99: | Linia 103: | ||
* [[Kościół św. Zygmunta Burgundzkiego w Kleszczelach|kościół rzymskokatolicki pw. św. Zygmunta Burgundzkiego]], 1907-1910 (nr rej.: 696 z 11 marca 1988) |
* [[Kościół św. Zygmunta Burgundzkiego w Kleszczelach|kościół rzymskokatolicki pw. św. Zygmunta Burgundzkiego]], 1907-1910 (nr rej.: 696 z 11 marca 1988) |
||
* [[dworzec kolejowy]], ok. 1900 (nr rej.: 672 z 21 grudnia 1987) |
* [[dworzec kolejowy]], ok. 1900 (nr rej.: 672 z 21 grudnia 1987) |
||
* niewielka świątynia [[baptyzm|baptystów]] |
|||
* [[Cmentarz prawosławny w Kleszczelach|cmentarz prawosławny]] |
* [[Cmentarz prawosławny w Kleszczelach|cmentarz prawosławny]] |
||
* [[Cmentarz żydowski w Kleszczelach|cmentarz żydowski]] |
* [[Cmentarz żydowski w Kleszczelach|cmentarz żydowski]] |
||
Linia 110: | Linia 113: | ||
W mieście działa klub [[piłka nożna|piłki nożnej]], [[Orzeł Kleszczele]], grający w [[Klasa A w piłce nożnej|A klasie]]. |
W mieście działa klub [[piłka nożna|piłki nożnej]], [[Orzeł Kleszczele]], grający w [[Klasa A w piłce nożnej|A klasie]]. |
||
== |
== Wspólnoty wyznaniowe == |
||
* [[Perec Hirszbejn]] – [[Żydzi|żydowski]] pisarz, dramaturg oraz reżyser teatralny |
|||
* [[Katarzyna (Niczyporuk)]] – przełożona [[Monaster św. Katarzyny w Zaleszanach|monasteru św. Katarzyny]] w [[Zaleszany (powiat hajnowski)|Zaleszanach]] |
|||
* [[Antoni Sosnowski (duchowny)|Antoni Sosnowski]] – [[Rusini|rusiński]] duchowny [[Katolickie Kościoły wschodnie|greckokatolicki]] ([[Unia brzeska|unicki]]), po 1839 prawosławny, sceptyk postanowień [[Synod połocki|Synodu połockiego]], proboszcz miejscowej [[Parafia Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Kleszczelach|parafii]] |
|||
* [[Jerzy Szczerbań]] – polski chirurg, specjalizujący się w chirurgii naczyniowej i ogólnej oraz hepatologii, profesor nauk medycznych, [[rektor]] [[Warszawski Uniwersytet Medyczny|Akademii Medycznej w Warszawie]] (1979–1981). |
|||
== Znane osoby związane z Kleszczelami == |
|||
* [[Jerzy Kostko]] – wiejski fotograf ludowy [[Rosjanie|rosyjskiego pochodzenia]], pochowany na cmentarzu prawosławnym w Kleszczelach |
|||
* [[Adam Lisowski]] – białoruski duchowny rzymskokatolicki, pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim w Kleszczelach |
|||
== Kościoły i związki wyznaniowe == |
|||
[[Plik:Kleszczele kosciol katolicki front-side view.jpg|thumb|250px|[[Kościół św. Zygmunta Burgundzkiego w Kleszczelach|Kościół pw. św. Zygmunta Burgundzkiego]]]] |
[[Plik:Kleszczele kosciol katolicki front-side view.jpg|thumb|250px|[[Kościół św. Zygmunta Burgundzkiego w Kleszczelach|Kościół pw. św. Zygmunta Burgundzkiego]]]] |
||
Na terenie Kleszczel działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe: |
Na terenie Kleszczel działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe: |
||
* [[Kościół katolicki w Polsce|Kościół rzymskokatolicki]] |
* [[Kościół katolicki w Polsce|Kościół rzymskokatolicki]]: |
||
** [[Parafia św. Zygmunta w Kleszczelach| |
** [[Parafia św. Zygmunta w Kleszczelach|parafia św. Zygmunta]] |
||
* [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny]] |
* [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny]]: |
||
** [[Parafia Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Kleszczelach| |
** [[Parafia Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Kleszczelach|parafia Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy]] |
||
* [[Kościół Chrześcijan Baptystów w RP|Kościół Chrześcijan Baptystów]] |
* [[Kościół Chrześcijan Baptystów w RP|Kościół Chrześcijan Baptystów]]: |
||
** [[Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Kleszczelach| |
** [[Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Kleszczelach|zbór w Kleszczelach]] |
||
* [[Świadkowie Jehowy]] |
* [[Świadkowie Jehowy]]: |
||
** |
** zbór Kleszczele ([[Sala królestwa|Sala Królestwa]] ul. Sosnowa 7)<ref>{{jw|data dostępu=2018-10-20}}</ref> |
||
== Inne == |
== Inne == |
||
Linia 147: | Linia 140: | ||
{{Powiat bielski podlaski (dawny)}} |
{{Powiat bielski podlaski (dawny)}} |
||
{{Powiat hajnowski}} |
{{Powiat hajnowski}} |
||
{{Gmina Kleszczele}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Kleszczele| ]] |
[[Kategoria:Kleszczele| ]] |
Wersja z 17:11, 8 maj 2024
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Data założenia |
XV wiek | ||
Prawa miejskie | |||
Burmistrz |
Mirosław Markiewicz | ||
Powierzchnia |
46,71 km² | ||
Populacja (01.01.2018) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Strefa numeracyjna |
+ 48 (85) | ||
Kod pocztowy |
17-250 | ||
Tablice rejestracyjne |
BHA | ||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |||
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego | |||
Położenie na mapie gminy Kleszczele | |||
52°34′27″N 23°19′33″E/52,574167 23,325833 | |||
TERC (TERYT) |
2005074 | ||
SIMC |
0031727 | ||
Urząd miejski ul. 1 Maja 4,17-250 Kleszczele | |||
Strona internetowa | |||
BIP |
Kleszczele (biał. Кляшчэлi, Klaszczeli[potrzebny przypis]) – miasto w Polsce w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, nad rzeką Nurzec, położone przy granicy z Białorusią. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kleszczele. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa białostockiego.
Przez miasto przebiega droga krajowa nr 66 oraz dwie drogi wojewódzkie: 685 i 693. Poprzez połączenia drogowe Kleszczele skomunikowane są z Białymstokiem, Hajnówką i Siemiatyczami, a poprzez linię kolejową (istnieje tu stacja kolejowa) z Białymstokiem i Brześciem.
Historia
Kleszczele założono z rozkazu króla Zygmunta I Starego przez kanclerza i wojewodę wileńskiego Mikołaja Radziwiłła. Było miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego[2], w starostwie kleszczelowskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku[3].
Kalendarium
- 1506 – pierwsze prawo lokacyjne
- 1525 – lokacja miasta królewskiego na prawie chełmińskim[4]
- 1544 – zbudowano kościół uposażony przez królową Bonę
- 1560 – pierwsza wzmianka o parafialnych prawosławnych cerkwiach św. Mikołaja i św. Jerzego; obydwie prawdopodobnie istniały już w momencie nadania Kleszczelom praw miejskich[5]
- 1566 – miasto liczy 385 domów i zamieszkuje około 2310 osób
- 1581 – Królowa Anna pozwoliła mieszczanom wybudować na rynku ratusz z szynkiem, wagą i postrzygalnią. W drugim przywileju nadała pieczęć i herb – baranek z chorągiewką i łacińskim napisem: Sygillum Civitatis Kleszczeleeviensis.
- 1631 – ratusz w Kleszczelach spłonął
- 1633 – cerkwie w Kleszczelach de facto przyjęły unię, siłą odebrane prawosławnym przez unickich duchownych przy pomocy starosty[6]
- 1648 - pod miastem zwołano podlaskie pospolite ruszenie[7]
- 1659 – w czasie wojny z Carstwem Rosyjskim miasto zniszczone przez wojska rosyjskie
- lata 70. XVII wieku – po wojnach miasto zamieszkuje tylko około 200 osób
- 1777 – odbudowane miasto spłonęło w wyniku wielkiego pożaru po którym zostało tylko 13 domów.
- 1795 – miasto znalazło się pod administracją zaboru pruskiego
- 1807 – miasto znalazło się pod administracją zaboru rosyjskiego w powiecie bielskim obwodu białostockiego
- 1839 – synod połocki: parafie unickie w Kleszczelach zostają włączone do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
- 1843 – 1915 likwidacja obwodu białostockiego i włączenie miasta do powiatu bielskiego w guberni grodzieńskiej
- 1915 – miasto pod okupacją niemiecką (w wyniku działań wojennych)
- 1919 – w granicach II Rzeczypospolitej, powiat bielski w województwie białostockim
- 1925 – Powstała Ochotnicza Straż Pożarna w Kleszczelach
- 1939 – we wrześniu początkowo okupacja niemiecka po czym przekazanie miasta ZSRR
- 1939–1941 – w składzie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, rejon kleszczelowski w obwodzie brzeskim
- 1941–1944 – okupacja niemiecka (czerwiec 1941 – lipiec 1944), powiat bielski w okręgu białostockim
- jesień 1941 Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 2000 osób[8].
- 6 listopada 1942 – ostateczna likwidacja getta, Żydzi zostali przewiezieni do getta w Białymstoku, a stamtąd do obozu zagłady Treblinka II[8].
- 20 lipca 1944 roku Kleszczele zostały zajęte przez oddziały 65 Armii 1 Frontu Białoruskiego pod dowództwem gen. Pawła Batowa.
- 23 lipca 1944 miasto zostało zajęte przez niemiecką 4 i 8 kompanię czołgów 5 ppanc SS Wiking, gdzie na moście doszło do spotkania dowódcy I/5 ppanc hauptsturmfuhrer Saumenichta z dowódcą 4 Dywizji Pancernej generałem Clemensem Betzelem.
- 1944 – w granicach Polski, powiat bielski w województwie białostockim
- 1948 – powołano do życia Kasę Spółdzielczą przemianowaną w późniejszych latach na Bank Spółdzielczy.
- 1948 – powstało Koło Łowieckie „Cietrzew” w Kleszczelach
- W latach 1948–1950 stacjonował tu sztab 19 batalionu Ochrony Pogranicza.
- 1950 – utrata praw miejskich
- 1956 – powstał Państwowy Ośrodek Maszynowy, Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”, Spółdzielnia Kółek Rolniczych, Spółdzielnia Chemiczna „Betesca”
- 1983 – Powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne
- 1 października 1993 – odzyskanie praw miejskich
- 1997 – Pierwsze Dni Kleszczel
- 1999 – odsłonięcie pomnika króla Zygmunta I Starego
- 14 września 2002 – uroczyste otwarcie zbiornika wodnego w Repczycach
- 2004 – nad miastem przechodzi huragan niszcząc kilka ulic
Demografia
W 1878 roku Kleszczele liczyły 1750 mieszkańców, z których 807 było wyznania prawosławnego, 518 katolickiego, 435 mojżeszowego[9].
Według spisu ludności z 30 września 1921 roku w Kleszczelach mieszkało 1452 osób w 321 domach, 911 podało narodowość polską, 349 – białoruską, 147 – żydowską, 45 – rosyjską[10]. 621 osób było wyznania mojżeszowego, 567 wyznania prawosławnego, 263 wyznania rzymskokatolickiego i 1 bezwyznaniowiec[10].
Według danych z 1 stycznia 2018 miasto zamieszkiwało 1297 mieszkańców[1].
- Piramida wieku mieszkańców Kleszczel w 2014 roku[11].
Zabytki
- układ przestrzenny, XVI wiek (nr rej.: 455 z 6 sierpnia 1979)
- cerkiew pw. św. Mikołaja z 1709 (pierwotnie dzwonnica unicka), przeb. w XIX wieku, drewniana (nr rej. 157 (163) z 16 września 1959)
- cerkiew prawosławna pw. Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy (parafialna), ok. 1870 (nr rej.: 695 z 11 marca 1988)
- kościół rzymskokatolicki pw. św. Zygmunta Burgundzkiego, 1907-1910 (nr rej.: 696 z 11 marca 1988)
- dworzec kolejowy, ok. 1900 (nr rej.: 672 z 21 grudnia 1987)
- cmentarz prawosławny
- cmentarz żydowski
Zabytki nieistniejące:
- Stara Synagoga (spłonęła w 1881, obecnie nie istnieje)
- synagoga (rozebrana w 1941 r., obecnie nie istnieje)
Sport
W mieście działa klub piłki nożnej, Orzeł Kleszczele, grający w A klasie.
Wspólnoty wyznaniowe
Na terenie Kleszczel działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:
- Kościół rzymskokatolicki:
- Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny:
- Kościół Chrześcijan Baptystów:
- Świadkowie Jehowy:
- zbór Kleszczele (Sala Królestwa ul. Sosnowa 7)[12]
Inne
W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne Kleszczele[13]. W 1993 po przekształceniu jako Gospodarstwo Rolne Skarbu Państwa Kleszczele[14]. Po prywatyzacji jako gospodarstwo indywidualne Zenon Żwirowski[15].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018 roku
- ↑ Magazin für die neue Historie und Geographie Angelegt, t. XVI, Halle, 1782, s. 12.
- ↑ Karol de Perthées, Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795.
- ↑ Józef Maroszek, Rzemiosło w miastach podlaskich w XVI–XVIII w., w: Maria Kwapień; Józef Maroszek; Andrzej Wyrobisz, Studia nad produkcją rzemieślniczą w Polsce (XIV–XVIII w.), Wrocław 1976, s. 95.
- ↑ Ł. Bartoszuk, Historia parafii Zaśnięcia Matki Bożej w Kleszczelach, [w:] Kalendarz Prawosławny 2012, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 227-229.
- ↑ A. Mironowicz: Podlaskie ośrodki i organizacje prawosławne w XVI i XVII wieku. Białystok: Archidiecezja Prawosławna Białostocko-Gdańska i Uniwersytet Warszawski Filia w Białymstoku, 1991, s. 253.
- ↑ Karol Łopatecki , Karol Łopatecki, Organizacja, prawo i dyscyplina w polskim i litewskim pospolitym ruszeniu (do połowy XVII wieku), Białystok 2013 [online] [dostęp 2019-06-03] (ang.).
- ↑ a b Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 908 .
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa: nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914, tom IV, cz. 1, s. 135.
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 5, Województwo białostockie, 1924, s. 19.
- ↑ Kleszczele w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-20] .
- ↑ Dz.U. z 1992 r. nr 61, poz. 307.
- ↑ Dz.U. z 1993 r. nr 31, poz. 142.
- ↑ Dz.U. z 1994 r. nr 83, poz. 383.
Linki zewnętrzne
- Kleszczele, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 135 .