PL170900B1

PL170900B1 - Sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)-forskolinu PL PL PL

Info

Publication number: PL170900B1
Application number: PL91292131A
Authority: PL
Inventors: Akihiro Mashiba; Yutaka Ogawa
Original assignee: Nippon Kayaku Kk
Priority date: 1990-11-01
Filing date: 1991-10-22
Publication date: 1997-02-28
Also published as: EP0483754B1; EP0483754A1; IE71206B1; IE913757A1; DE69115849T2; HU913444D0; JPH0739410B2; KR0157422B1; CN1061026A; DE69115849D1; HUT59385A; DK0483754T3; IL99876A0; AU8687091A; CA2054419A1; AU644696B2; CZ281025B6; JPH051053A; RU2034841C1; FI915144A0

Abstract

1 Sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropiony- lo)-forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupe acetylowa, obejmujacy acetylowanie grup hydroksylowych w pozycji 1 i 7 zwiazku o wzorze 3 1 selektywne usuwanie z otrzymanego 1 -acety- lo-6-(3-dwumetyloammopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w któ- rym Ac ma wyzej podane znaczenie, grupy acylowej w pozycji 1 w obecnosci aminy, w rozpuszczalniku, znamienny tym, ze jako amine stosuje sie amine o ogólnym wzorze 4, w którym R1 oznacza atom wodoru lub nizsza grupe (C1 -C6)alkilowa, a R 2 oznacza nizsza grupe (C1 -C6)alkilowa, grupe alkoksyalkilowa, grupe aminoalkilo- wa lub grupe benzylowa, z tym, ze gdy jeden z podstawników R1 lub R 2 oznacza metyl, wówczas drugi z nich ma znaczenie inne niz metyl 4 Sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropiony- lo)-forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupe acetylowa, obejmujacy acetylowanie grup hydroksylowych w pozycji 1 i 7 zwiazku o wzorze 3 i selektywne usuwanie z otrzymanego 1 -acety- lo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w któ- rym Ac ma wyzej podane znaczenie, grupy acetylowej w pozycji 1 w obecnosci aminy, w rozpuszczalniku, znamienny tym, ze jako amine stosuje sie dwumetyloamine W zór 4 W zór 1 W zór 2 W zór 3 PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest nowy sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu, związku o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, przydatnego jako środek do leczenia niedomogów serca.

W europejskim opisie patentowym nr EP 297496 ujawniono sposób wytwarzania

6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1 przez selektywne usuwanie grupy acetylowej o pozycji 1 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2,

170 900 będącego związkiem otrzymanym przez acetylowanie 7-dezacetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 3, przy czym ujawniono, że selektywne usuwanie grupy acetylowej w pozycji 1 można prowadzić w obecności amoniaku lub aminy. Jednak aminą, w rzeczywistości ujawnioną w tym opisie, jest tylko trójetyloamina, a gdy usuwanie grupy acetylowej prowadzi się w obecności amoniaku lub trójetyloaminy, nie można otrzymać docelowego produktu o wysokiej czystości z dużą wydajnością.

Nieoczekiwanie stwierdzono, że selektywne usuwanie grupy acetylowej w pozycji 1 ze związku o wzorze 2 prowadzone w obecności szczególnej aminy, takiej jak amina o wzorze 4, w którym R1 oznacza atom wodoru lub niższą grupę (Ct-Cójalkilową, a R2 oznacza niższą grupę (C1-C6) alkilową, grupę alkoksyalkilową, grupę aminoalkilową lub grupę benzylową, zwłaszcza dwumetyloaminy, a więc amin nie ujawnionych w europejskim opisie patentowym nr EP 297496, ani nie sugerowanych do stosowania w tym celu, umożliwia wytwarzanie związku o wzorze 1 o wysokiej czystości i z wysoką wydajnością, dochodzącą do 100%.

I tak, sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, obejmujący acetylowanie grup hydroksylowych w pozycjach 1 i 7 związku o wzorze 3 i selektywne usuwanie z otrzymanego 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie, grupy acetylowej w pozycji 1 w obecności aminy, w rozpuszczalniku, według wynalazku charakteryzuje się tym, że jako aminę stosuje się aminę o ogólnym wzorze 4, w którym R1 oznacza atom wodoru lub niższą grupę (C1-C6)alkilową, a R2 oznacza niższą grupę (C1-C6)alkilową, grupę alkoksyalkilową, grupę aminoalkilową lub grupę benzylową, wytwarzając 6-(3dwumetyloaminopropionylo)forskolin o wzorze 1, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie.

Szczególny wariant sposobu według wynalazku stanowi sposób wytwarzania 6-(3dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, obejmujący traktowanie związku o wzorze 3 2-8 molami środka acetylującego na mol związku o wzorze 3, w obecności 4-dwumetyloaminopirydyny w pirydynie i usuwanie z otrzymanego l-aeetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie, grupy acetylowej w pozycji 1, w obecności aminy i rozpuszczalnika polegający na tym, że jako aminę stosuje się dwumetyloaminę w ilości 0,1 - 20 moli dwumetyloaminy na mol związku o wzorze 3, a jako rozpuszczalnik stosuje się metanol.

Inny szczególny wariant sposobu według wynalazku stanowi sposób wytwarzania

6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, obejmujący usuwanie z 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie, grupy acetylowej w pozycji 1 w obecności aminy, w rozpuszczalniku, polegający na tym, że jako aminę stosuje się dwumetyloaminę.

Sposobem według wynalazku można ilościowo wytwarzać 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin jako docelowy związek o wysokiej czystości, zapobiegając całkowicie rozkładowi produktu na produkty uboczne, co jest nieuniknione w znanym sposobie. Umożliwia to wytwarzanie 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wysokiej czystości z dużą wydajnością przez proste wyodrębnienie po reakcji, bez kłopotliwego oczyszczania, takiego jak chromatografia kolumnowa i rekrystalizacja z rozpuszczalnika, co czyni sposób według wynalazku przydatnym do syntezy na dużą skalę.

Podstawnik R1 w aminie o wzorze 4 obejmuje swoim znaczeniem atom wodoru i niższą grupę (C1-C6) alkilową, taką jak grupa metylowa, etylowa, propylowa, butylowa, pentylowa i heksylowa. Podstawnik R2 obejmuje swoim znaczeniem niższą grupę (C1-C6)alkilową o znaczeniu takim samym, jak w podstawniku R1, grupę alkoksyalkilową taką, jak grupa metoksypropylowa i etoksypropylowa, grupę aminoalkilową, taką jak grupa aminoetylowa, metyloaminopropylowa i dwumetyloaminopropylowa lub grupę benzylową.

Przykładowymi aminami o wzorze 4 są dwumetyloamina, dwuetyloamina, dwu-n-propyloamina, dwuizopropyloamina, dwu-n-butyloamina, dwuizobutyloamina, metyloamina, etyloamina, n-propyloamina, izopropyloamina, n-butyloamina, izobutyloamina, IIrzęd. butyloamina,

170 900

IlIrzęd. butyloamina, n-pentyloamina, n-heksyloamina, cykloheksyloamina, 3metoksypropyloamina, 3-etoksypropyloamina, 2-etyloheksyloetoksypropyloamina, etylenodwuamina, metyloaminopropyloamina, dwumetyloaminopropyloamina, dwuetyloaminopropyloamina, benzyloamina i podobne. Najkorzystniejszą aminą jest dwumetyloamina, gdyż zapobiega ona powstawaniu produktów ubocznych w wyniku reakcji wymiany, przebiegającej z wymianą grupy dwumetyloaminowej w ugrupowaniu dwumetyloaminopropionylowym w pozycji 6 związku o wzorze 1 z innymi grupami aminowymi.

Amina stosowana w sposobie według wynalazku może być albo w postaci roztworu, albo w postaci gazu. Gdy amina jest w postaci roztworu, korzystnym rozpuszczalnikiem jest woda. Chociaż nie ma szczególnych ograniczeń odnośnie ilości stosowanej aminy, o ile tylko ilość ta wynosi 0,1 równoważnika lub więcej, w przeliczeniu na 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin o wzorze 2 lub związku o wzorze 3, korzystnie ilość ta wynosi 0,1 - 20 równoważników, zwłaszcza 10-20 równoważników.

Nie ma specjalnych ograniczeń dotyczących rozpuszczalnika reakcji, stosowanego w sposobie według wynalazku, o ile tylko rozpuszcza on 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin o wzorze 2 i nie wpływa niekorzystnie na przebieg reakcji, a zwykle stosuje się rozpuszczalnik polarny. Korzystnym rozpuszczalnikiem jest organiczny polarny rozpuszczalnik o 1 - 4 atomach węgła w cząsteczce, a przykładowymi takimi rozpuszczalnikami są alkohole, takie jak metanol, etanol i propanol, ketony, takie jak aceton i metyloetyloketon, estry, takie jak octan metylu i octan etylu, chlorowcowane węglowodory, takie jak chlorek metylenu i chloroform, dwumetylosulfotlenek, N,N-dwumetyloformamid i uwodnione rozpuszczalniki zawierające wymienione wyżej rozpuszczalniki w przypadku rozpuszczalników mieszających się z wodą.

Uwodniony rozpuszczalnik zawiera wodę w ilości korzystnie 50% objętościowych lub mniejszych, zwłaszcza 0,5 - 40% objętościowych. Dalszym korzystnym uwodnionym rozpuszczalnikiem jest alkohol o 1 - 4 atomach węgla, zawierający wodę w ilości 0,5 - 20% objętościowych.

Temperatura reakcji wynosi zwykle od 0°C do temperatury wrzenia rozpuszczalnika, korzystnie od 0°C do 80°C, zwłaszcza od 15°C do 50°C, a reakcja ulega zakończeniu w ciągu 4 do 40 godzin. Gdy temperatura reakcji jest niska, czas reakcji staje się długi. Czas reakcji można jednak skrócić, podnosząc temperaturę reakcji podczas jej trwania.

Gdy rozpuszczalnikiem reakcji jest rozpuszczalnik mieszający się z wodą, zamierzony produkt można łatwo wyodrębnić z mieszaniny reakcyjnej, dodając do niej wodę po zakończeniu reakcji w ilości równej ilości rozpuszczalnika lub korzystnie w takiej ilości, aby stanowiła ona 40 do 60% objętościowych uwodnionego rozpuszczalnika, i następnie sącząc mieszaninę.

Gdy rozpuszczalnik reakcji nie miesza się z wodą, rozdzielanie można prowadzić, dodając do mieszaniny reakcyjnej wodę, oddzielając powstałą fazę organiczną, zatężając fazę organiczną, dodając do pozostałości uwodniony alkohol w ceiu przeprowadzenia krystalizacji, i gromadząc utworzone kryształy przez odsączenie. W tym przypadku, przemycie kryszatałów uwodnionym alkoholem jest bardziej skuteczne.

Jak opisano we wspomnianym poprzednio europejskim opisie patentowym nr EP-027496-A2, związek o wzorze 2 wytwarza się przez acetylowanie grup hydroksylowych w pozycjach 1 i 7 związku o wzorze 3 środkiem acetylującym w rozpuszczalniku. Np. acetylowanie związku o wzorze 3 prowadzi się, stosując około 2 do około 50 moli, korzystnie około 2 do około 4 moli środka acetylującego na mol związku o wzorze 3, w rozpuszczalniku, w temperaturze od około 0°C do temperatury wrzenia rozpuszczalnika, korzystnie około 0°C do 35°C, w ciągu od kilku minut do około 24 godzin, korzystnie od kilku minut do około 2 godzin. Do przykładowych rozpuszczalników stosowanych podczas acetylowania należą pirydyna, benzen, chloroform, eter, dwuchlorometan, 1,1,1-trójchloroetan, 1,2-dwuchloroetan, czterochlorek węgla i octan etylu, korzystnie pirydyna.

Do środków acetylujących należą kwas octowy i jego reaktywne pochodne, takie jak halogenki acetylu (chlorek acetylu, bromek acetylu i podobne), bezwodnik octowy i podobne

170 900 związki. W reakcji tej korzystnie stosuje się katalityczną ilość 4-dwumetyloaminopirydyny, gdyż wówczas reakcja przebiega łagodnie, bez dużego wzrostu temperatury reakcji.

Związek o wzorze 2, otrzymany w powyższej reakcji acetylowania stosuje się po oddestylowaniu rozpuszczalnika. Tak otrzymany surowy produkt można stosować jako taki w następującej reakcji selektywnego deacetylowania. Korzystnie jednak z surowego produktu usuwa się składniki kwaśne takie jak kwas octowy. W celu usunięcia składników kwaśnych można np. stosować sposób, w którym surowy produkt rozpuszcza się w rozpuszczalniku organicznym nie mieszającym się z wodą zawierającym alkalia, takie jak amoniak, i następnie dodaje się wodę w celu wyekstrahowania kwaśnych składników wodą.

Wynalazek jest bliżej wyjaśniony w następujących przykładach.

Przykład I.

(A) . Do poddawanego mieszaniu roztworu zawierającego 10,0 g (21,38 mmoli) 7-dezacetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu, 7,0 mg 4-dwumetyloaminopirydyny i 30 ml pirydyny, chłodząc lodem, dodano 6,55 g (64,14 mmoli) bezwodnika octowego. Pozwolono na zachodzenie reakcji w ciągu 5 godzin w temperaturze 20°C, dodano 3 ml metanolu i mieszaninę zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, usuwając rozpuszczalnik. Po dodaniu do pozostałości 80 ml octanu etylu, 8 g stężonego wodnego roztworu amoniaku i 20 ml 10%o roztworu soli, mieszaninę mieszano po czym pozostawiono do odstania i oddzielono powstałą fazę organiczną. Fazę organiczną przemyto dwukrotnie 20 ml 10% roztworu soli i następnie suszono nad bezwodnym siarczanem magnezowym. Powstałą stałą substancję usunięto przez odsączenie, a przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, otrzymując oleisty 1-acetylo-6-(3-dwumetyl oaminopropionylo)forskolin.

(B) . Do pozostałości dodano 30 ml metanolu i 3,9 g (42,76 mmoli) 50% wodnego roztworu dwumetyloaminy i pozwolono na zachodzenie reakcji w temperaturze pokojowej w ciągu 20 godzin. Po zakończeniu reakcji, do mieszaniny reakcyjnej dodano 30 ml wody w celu wytrącenia kryształów. Kryształy zgromadzono przez odsączenie, przemyto je 10 ml 50% metanolu i suszono, otrzymując 9,8 g 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu (wydajność: 90% w przeliczeniu na 7-dezacetylo -6- (3-dwumetyloarninopropionylo)f'orskolin).

Widma NMR i IR produktu były całkowicie zgodne z widmami oddzielnie zsyntetyzowanej próbki standardowej.

Związek o wzorze 1 można także wytworzyć, stosując w postępowaniu opisanym w punkcie (B) zamiast dwumetyloaminy metyloaminę, etylenodwuaminę, 3-metoksypropyloaminę lub benzyloaminę.

Przykład II. Do oleistego 1-acetylo-6-(3-dwumetyloamiooprnpiooylo)forskoliou wytworzonego jak opisano w przykładzie I(A) dodano 30 ml metanolu, 20 ml wody i 7,8 g (85,5 mmoli) 50% wodnego roztworu dwumetyloaminy, i pozwolono na zachodzenie reakcji w ciągu 5 godzin w temperaturze 40 - 45°C. Po zakończeniu reakcji, mieszaninę reakcyjną ochłodzono do temperatury pokojowej i wytrącone kryształy zgromadzono przez odsączenie, przemyto je 10 ml 50% metanolu i suszono, otrzymując 9,9 g 6- (3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu (wydajność: 91% w przeliczeniu na 7-dezacetylo-6-(3-dwumetyloamioopropionyln)forskolio).

Przykład III. Do oleistego 1-acetylo-6-(3-dwumetyloamioopropiooylo)forskolinu wytworzonego, jak opisano w przykładzie I(A) dodano 30 ml octanu etylu i 29 g (0,32 mola) 50% wodnego roztworu dwumetyloaminy i pozwolono na zachodzenie reakcji w ciągu 24 godzin w temperaturze pokojowej. Po zakończeniu reakcji usunięto rozpuszczalnik przez destylację pod zmniejszonym ciśnieniem i do pozostałości dodano 30 ml octanu etylu i 10 ml wody. Mieszaninę mieszano, po czym pozostawiono do odstania i oddzielono powstałą fazę organiczną. Po wysuszeniu fazy organicznej nad bezwodnym siarczanem magnezowym, stałe substancje usunięto przez odsączenie, a przesącz zatężono i odparowano do sucha pod zmniejszonym ciśnieniem.

170 900

Do powstałej pozostałości dodano 30 ml metanolu i 30 ml wody w celu spowodowania krystalizacji, i utworzone kryształy zgromadzono przez odsączenie, przemyto je 20 ml wody i suszono, otrzymując 9,6 g 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu (wydajność: 88% w przeliczeniu na 7-dezacetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin).

Przykład IV. W przykładzie tym opisano inny przebieg acetylowania związku o wzorze 3.

Mieszaninę składającą się z 12 g 7-dezacetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu, 35 mg 4-dwumetyloaminopirydyny, 48 ml bezwodnej pirydyny i 5,9 ml bezwodnika octowego mieszano w ciągu 2 godzin w temperaturze pokojowej, po czym dodano do niej 35 mg 4-dwumetyloaminopirydyny. Mieszaninę mieszano w ciągu dalszych 3 godzin. Po zakończeniu reakcji, do mieszaniny reakcyjnej dodano 5 ml metanolu i mieszaninę zatężono.

Przykład V. Przykład ten stanowi porównanie sposobu wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu (związek o wzorze 1) według europejskiego opisu patentowego nr EP 297496 ze sposobem według wynalazku, z użyciem jako aminy dwumetyloaminy.

Etap (a): Synteza 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu [Związek o wzorze 2].

Do poddawanego mieszaniu roztworu, zawierającego 30,0 g (64,16 milimoli) 7-dezacetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)-forskolinu, 27,2 mg (0,223 milimoli) 4-dwumetyloaminopirydyny i 90 ml pirydyny, podczas chłodzenia lodem, dodano 19,8 g (194,0 milimoli) bezwodnika octowego. Pozwolono na zachodzenie reakcji w ciągu 5 godzin w temperaturze 20°C, po czym do mieszaniny reakcyjnej dodano 9 ml metanolu i dla usunięcia rozpuszczalnika zatężono mieszaninę pod zmniejszonym ciśnieniem. Następnie, do pozostałości, dodano 240 ml octanu etylu, 24 g stężonego wodnego roztworu amoniaku i 60 ml 10% roztworu chlorku sodu, mieszaninę mieszano i pozostawiono do odstania, i oddzielono powstałą fazę organiczną. Fazę organiczną przemyto 20 ml 10% roztworu chlorku sodu, a następnie wysuszono nad bezwodnym siarczanem magnezu. Otrzymane ciało stałe usunięto przez odsączenie, a przesącz podzielono na pięć równych części i zatężono, odpowiednio, pod zmniejszonym ciśnieniem, otrzymując oleisty 1 - acetyl o-6(3-dwu metylcaimi nopropion yl o)-forskoli n.

Jedną z pięciu części oleistego l-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu otrzymaną jak wyżej rozcieńczono 24 ml metanolu, i roztwór ten podzielono na dwie równe części. Każda z nich zawierała 3,540 g (6,416 milimoli) 1 -acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu. Jedna z nich została użyta w etapie (b-1), a druga użyta w etapie (b-2).

Inną część oleistego l-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu rozcieńczono 20 ml metanolu i roztwór ten podzielono na dwie równe części. Każda zawierała 3,540 g (6,416 milimoli) 1-acetylo- 6 -(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu. Jedna z nich została użyta w etapie (b-3).

Etap. (b): Synteza 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu. [Związek o wzorze 1].

(b-1) Metoda z użyciem wodnego roztworu amoniaku (według patentu europejskiego 0297496).

Do roztworu metanolowego otrzymanego w etapie (a) dodano 0,245 ml (12,832 milimoli) 28% wodnego roztworu amoniaku i pozwolono na zachodzenie reakcji w temperaturze pokojowej w ciągu 21 godzin. Po zakończeniu reakcji, dla wytrącenia ciała stałego, do mieszaniny reakcyjnej dodano 9 ml wody.

Ciało stałe zebrano przez odsączenie, przemyto je 4 ml 50% metanolu i wysuszono w temperaturze 50°C, pod zmniejszonym ciśnieniem, otrzymując 2,726 g 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu [czystość: 99,1% wydajność: 83,5% w przeliczeniu na 7-dezacetylo-6(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin). Jednak ten otrzymany w postaci ciała stałego

6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin zawierał 0,9% 6-(3-aminopropionylo)forskolinu [oznaczono stosunkiem powierzchni w metodzie HPLC].

Oczyszczanie.

170 900

2,002 g powyższego ciała stałego rozpuszczono w 40 ml metanolu. W celu otrzymania ciała stałego, do roztworu dodano 40 ml wody. Ciało stałe zebrano przez odsączenie, przemyto 5 ml 50% metanolu i wysuszono w temperaturze 50°C, pod zmniejszonym ciśnieniem, otrzymując 1,888 g 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu [wydajność: 94,3%].

Jednak ten oczyszczony 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin zawierał 0,6% 6-(3aminopropionylo)forskolinu i 0,3% 6-akryloiloforskolinu [oznaczono stosunkiem powierzchni w metodzie HPLC].

(b-2) Metoda z użyciem trójetyloaminy (według patentu europejskiego 0297496).

Do roztworu metanolowego otrzymanego w etapie (a) dodano 1,80 ml (12,914 milimoli) trójetyloaminy i pozwolono na zachodzenie reakcji w temperaturze pokojowej w ciągu 21 godzin. W tym momencie, w mieszaninie reakcyjnej znajdowało się 35,5% [oznaczone stosunkiem powierzchni w metodzie HPLC], nieprzereagowanego 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu. Reakcję prowadzono dalej w temperaturze 43°C w ciągu 25 godzin. Po zakończeniu reakcji, mieszaninę reakcyjną ochłodzono do temperatury 20°C, a następnie, dla wytrącenia ciała stałego, do mieszaniny reakcyjnej dodano 9 ml wody.

Ciało stałe zebrano przez odsączenie, przemyto 4 ml 50% uwodnionego metanolu i wysuszono w temperaturze 50°C, pod zmniejszonym ciśnieniem, otrzymując 2,749 g

6- (3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu czystość: 94,0%, wydajność: 82,5% w przeliczeniu na 7-dezacetylo-6- (3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu],

Jednak ten otrzymany w postaci ciała stałego 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin zawierał 4,7% 6-akryloiloforskolinu, 1,0% 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu i 0,3% 7-dezacetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu [oznaczono stosunkiem powierzchni w metodzie HPLC],

Oczyszczanie.

2,003 g powyższego ciała stałego rozpuszczono w 40 ml metanolu. W celu otrzymania ciała stałego, do roztworu dodano 40 ml wody. Ciało stałe zebrano przez odsączenie, przemyto 5 ml 50% uwodnionego metanolu i wysuszono w temperaturze 50°C, pod zmniejszonym ciśnieniem, otrzymując 1,862 g 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu [wydajność: 93,0%]. Jednak ten oczyszczony 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin zawierał 0,4% 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu i 2,5% 6-akryloiloforskolinu [oznaczono stosunkiem powierzchni w metodzie HPLC], (b-3) Metoda z użyciem dwumetyloaminy (według wynalazku).

Do roztworu metanolowego otrzymanego w etapie (a) dodano 1,35 ml (12,877 milimoli) 50% wodnego roztworu dwumetyloaminy i pozwolono na zachodzenie reakcji w temperaturze pokojowej w ciągu 21 godzin. Po zakończeniu reakcji, dla wytrącenia ciała stałego, do mieszaniny reakcyjnej dodano 10 ml wody.

Ciało stałe zebrano przez odsączenie, przemyto 6 ml 50% metanolu i wysuszono w temperaturze 50°C, pod zmniejszonym ciśnieniem, otrzymując 2,722 g 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu [czystość: 1θ0%, wydajność: 83,3% w przeliczeniu na7-dezacetylo-6-(3dwumetyloaminopropionylo)forskolin].Tak otrzymany w postaci ciała stałego 6-(3dwumetyloaminopropionylojforskolin nie zawierał ani 6-akryloiloforskolinu ani innych zanieczyszczeń [oznaczono stosunkiem powierzchni w metodzie HPLC].

Otrzymane wyniki przedstawiono w tabeli.

170 900

Tabela

Etap	Podstawa	Syntezowany produkt
Przed oczyszczeniem	Po oczyszczeniu
Wydajność	Czystość	Produkty uboczne	Wydajność	Produkty uboczne
b-1	amoniak	83,5%	99,1%	0,9% 1)	94,3%	0,9% ii)
b-2	trójetyloamina	82,5%	94,0%	6,0% iii)	93,0%	2,9% iv)
b-3	dwumetyloamina	83,3%	100%	0%	-	-

Zawartość produktu ubocznego

i) 6-(3-aminopropionylo)forskolin (0,9%) ii) 6-(3-aminopropionylo)forskolin (0,6%) i 6-akryloiloforskolin (0,3%) iii) 6-akryloiloforskolin (4,7%), 1-aeetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin (1%) i 7-dezacetylo6-(3-dwumetyIoaminopropionylo)forskolin (0,3%) iv) 6-akryloiloforskolin (2,5%) i 1-aeetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolin (0,4%)

R₁

R₂

Wzór 4

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 2,00 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, obejmujący acetylowanie grup hydroksylowych w pozycjach 1 i 7 związku o wzorze 3 i selektywne usuwanie z otrzymanego 1 -acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie, grupy acylowej w pozycji 1 w obecności aminy, w rozpuszczalniku, znamienny tym, że jako aminę stosuje się aminę o ogólnym wzorze 4, w którym Rj oznacza atom wodoru lub niższą grupę (C1-C6)alkilową, a R2 oznacza niższą grupę (C1-C(_J)alkilową, grupę alkoksyalkilową, grupę aminoalkilową lub grupę benzylową, z tym, że gdy jeden z podstawników R1 lub R2 oznacza metyl, wówczas drugi z nich ma znaczenie inne niż metyl.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że aminę o wzorze 4 stosuje się w ilości 0,1 - 20 równoważników w przeliczeniu na związek o wzorze 2.
3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że grupę acetylową usuwa się w temperaturze 0°C do 80°C.
4. Sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, obejmujący acetylowanie grup hydroksylowych w pozycjach 1 i 7 związku o wzorze 3 i selektywne usuwanie z otrzymanego l-acetylo-6-(3dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie, grupy acetylowej w pozycji 1 w obecności aminy, w rozpuszczalniku, znamienny tym, że jako aminę stosuje się dwumetyloaminę.
5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że dwumetyloaminę stosuje się w ilości 0,1 - 20 równoważników w przeliczeniu na związek o wzorze 2.
6. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że grupę acetylową usuwa się w temperaturze od 0°C do temperatury wrzenia rozpuszczalnika.
7. Sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, obejmujący traktowanie związku o wzorze 3 2-8 molami środka acetylującego na mol związku o wzorze 3, w obecności 4-dwumetyloaminopirydyny w pirydynie i usuwanie z otrzymanego 1-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie, grupy acetylowej w pozycji 1, w obecności aminy i rozpuszczalnika, znamienny tym, że jako aminę stosuje się dwumetyloaminę w ilości 0,1 - 20 moli dwumetyloaminy na mol związku o wzorze 3, a jako rozpuszczalnik stosuje się metanol.
8. Sposób wytwarzania 6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 1, w którym Ac oznacza grupę acetylową, obejmujący usuwanie z l-acetylo-6-(3-dwumetyloaminopropionylo)forskolinu o wzorze 2, w którym Ac ma wyżej podane znaczenie, grupy acetylowej w pozycji 1 w obecności aminy, w rozpuszczalniku, znamienny tym, że jako aminę stosuje się dwumetyloaminę.