Arth frown
| Arth frown | |
|---|---|
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Carnivora |
| Teulu: | Ursidae |
| Genws: | Ursus |
| Rhywogaeth: | Ursus arctos |
| Enw deuenwol | |
| Ursus arctos Linnaeus, 1758 | |
Arth sy'n byw yn Ewrop, Asia a Gogledd America yw'r Arth frown (Ursus arctos). Yng Ngogledd America, ceir tair is-rwyogaeth, Arth Kodiak, yr Arth fraith ac Arth Mecsico. Yn Ewrop, ceir yr Arth frown Ewropeaidd. Mae'n hollysydd, yn bwyta aeron, cnau, gwreiddiau, mêl, pysgod ac anifeiliaid bach.
Ar un adeg, roedd yr arth yma yn anifail cyffredin dros ran helaeth o Ewrop, yn cynnwys Cymru, ond erbyn hyn dim ond gweddillion o'r boblogaeth sydd ar ôl yng ngwledydd Llychlyn, yn Sbaen ac yn nwyrain Ewrop, yn enwedig Rwmania.
Is-rywogaethau
[golygu | golygu cod]- Ursus arctos arctos, Arth frown Ewropeaidd. Llychlyn hyd Rwsia, fe'i ceir yn yr Alpau, Pyreneau, Carpatiau a'r Balcanau.
- Ursus arctos syriacus, Arth frown Syria. Twrci, Syria, Libanus, Israel, Irac, Iran, gorllewin yr Himalaya, Rwsia hyd yr Altaj, Tyrcmenistan ac Affganistan.
- Ursus arctos crowtheri, Arth yr Atlas. Gogledd-orllewin Affrica. (wedi diflannu)
- Ursus arctos meridionalis, Arth frown y Cawcasws. Cawcasws.
- Ursus arctos yenisensis, Arth frown dwyrain Siberia. Dwyrain Siberia, i'r gorllewin o Afon Yenisei, Gogledd Mongolia.
- Ursus arctos isabellinus, Arth Isabel. India, Affganistan, Pacistan, Casachstan, Rwsia.
- Ursus arctos beringianus, Arth Kamchatka. Rwsia: Kamchatka, Kwriliaid.
- Ursus arctos lasiotus, Arth Wswrri. Rwsia, Tsieina, Corea, Japan: Ardal afon Amur, Sachalin, Kwriliau, Manchuria, Hokkaido.
- Ursus arctos pruniosus, Arth frown Tibet. Gogledd-orllewin Tsieina (Tibet, Sichuan), Mongolia, Dwyrain yr Himalaya.
- Ursus arctos middendorffi, Arth Kodiak. Ynysoedd ger arfordir Alaska.
- Ursus arctos horribilis, Arth fraith. Alaska, Canada, Mynyddoedd y Rockies.
- Ursus arctos nelsoni, Arth Mecsico. Mecsico. (wedi diflannu)