Pous Benedictus XIV

Pous Benedictus XIV
Geboortenaam	Prospero Lorenzo Lambertini
Pontifikaat begin	17 Augustus 1740
Pontifikaat eindig	3 Mei 1758
Voorganger	Clemens XII
Opvolger	Clemens XIII
Gebore	31 Maart 1675 Bologna, Italië
Sterf	3 Mei 1758 Rome, Italië
Ander pouse genaamd Benedictus

Benedictus XIV was die 247ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk vir 17 jaar, 9 maande en 17 dae, van 1740 tot 1758. Hy word gesien as die grootste pous uit die 18de eeu.^[1] Hy het 'n groot aantal briewe en ensiklieke geskrywe. Vir die twee teenpouse met dieselfde naam sien Teenpous Benedictus XIV.

Pous Benedictus XIV^[2][3] is gebore as Prospero Lorenzo Lambertini (ook Prosper Lambertini) op 31 Maart 1675 in Bologna, Italië. Hy stam uit 'n adellike familie, sy pa was Marcello Lambertini en sy ma Lucrezia Bulgarini. Hy kry sy skoolopleiding by die Somaschi priesters in Bologna. Vanaf 1688 studeer hy retorika, filosofie en teologie aan die "Collegium Clementinum" in Rome. Op 11 September 1694 behaal hy sy doktorsgraad aan die La Sapienza universiteit in Rome, hy was toe 19 jaar oud. Op 12 Junie 1724 word hy titulêr biskop van Theodosia. Op 9 Desember 1726 word hy kardinaal en op 20 Januarie 1727 word Lambertini aartsbiskop van Ancona, daarna kardinaal-priester van Santa Croce in Gerusalemme op 10 Mei 1728 en op 30 April 1731 aartsbiskop van Bologna en raadgewer van Pous Clemens XII. Op 17 Augustus 1740 volg hy Pous Clemens XII op en word gekroon op 21 Augustus 1740 deur kardinaal Carlo Maria de' Marini. Hy regeer tot sy dood op 3 Mei 1758 en word opgevolg deur Pous Clemens XIII. Die naam ‘Benedictus’ beteken 'geseënde'.

• 12 Junie 1724 – Titulêr Aartsbiskop van Teodosia.
• 20 Januarie 1727 – Aartsbiskop-biskop van Ancona en Umana.
• 10 Mei 1728 – Kardinaal-priester van S. Croce in Gerusalemme.
• 30 April 1731 – Metropolitaanse Aartsbiskop van Bologna.
• 17 Augustus 1740 – Pous van Rome.

Na 'n moeisame konklaaf van meer as ses maande word Lambertini verkies as Pous Benedictus XIV.^[4] Sy pontifikaat is gekenmerk deur groot hervormingsgesindheid. Hy hervorm veral die opleiding van priesters en die pouslike instellings. Op 22 Desember 1741 verbied hy in die bul "Immensa Pastorum pricipis" die verslawing van die inheemse volke van Amerika (Indiane). In die ritestryd tussen die Jesuïte aan die een kant en die Franciskane en Dominikane aan die ander kant kies hy die kant teen die Jesuïte. Hy verbied in die bulle "Ex quo singulari" van 11 Julie 1742 en "Omnium sollicitudinum" die Chinese rites en die verering van voorvaders en Confusius. Baie Chinese bekeerlinge het die Roomse Kerk toe verlaat. Die verbod is later deur Pous Pius XII in 1939 aangepas. In sy bul "De servorum Dei Beatificatione" bevestig hy die bemiddelaar rol van Maria. Hy is die eerste pous die ensiklieke gebruik. In sy ensikliek "Allatae sunt" van 26 Julie 1755 steun hy egter die Unitate om hulle eie Oosterse rites te behou. Op 16 Oktober 1756 veroordeel hy in die bul "Ex Omnibus" die gebruik om die sakrament van die sterwendes te weerhou van Franse geestelikes wat hulle nie by die bul "Unigenitus" (teen die Jansenisme) neer lê nie.

In die pouslike staat verminder hy die belastingdruk, moedig die landbou aan en steun vryhandel. In die stryd met die wêreldlike owerhede oor wie biskoppe mag aanstel tree hy versoenend op. Hy doen baie toegewings in die konkordate van Napels (1741), Spanje (1753) en Oostenryk (1757). Hy erken ook Frederik II van Pruise as koning.

Die opkoms van 'n stedelike bestuurselite naas die ou feodale adel het dit noodsaaklik gemaak om die bestuur van stede te verander. Op 12 Januarie 1746 vaardig die pous sy bul "Urbem Romanam" uit wat 'n streng adelstatuut bevat en vandag (2011) nog geld in Rome.

Benedictus was die eerste pous wat die huwelik tussen katolieke en protestante erken het. Die bul "Benedictina" van 4 November 1741 verklaar sulke huwelike geldig. Die pous was oral gewild, ook by protestante. Voltaire het sy toneelstuk Mohammed aan hom opgedra en Charles Montesquieu het by hom dispensasie vir die vastyd gekry. Hy het streng reëls vir heiligverklarings opgestel wat tans (2011) nog gebruik word en het ook die heiligekalender hersien en die aantal heiligefeeste beperk.

Benedictus was sy lewe lank aktief as geleerde en het verskeie akademies opgerig. Hy het 'n aantal wetenskaplike werke geskrywe, waaronder "De beatificone et canonisatione", "De synode diocesana", "Opera" (in 17 dele) en "Opera inedita".

Pous Benedictus XIV het 64 nuwe kardinale aangestel in sewe konsistories. Weens die omvang van die lys word dit hier gehou.

• 14 Desember 1740 – Stephana de Quinzanis
• 23 April 1741 – Alessandro Sauli
• 22 September 1741 – Alvarez van Cordova
• 6 Oktober 1741 – Niccoló Albergati.
• 7 April 1742 – Camillus de Lellis
• 21 April 1742 – Jeanne de Valois
• 15 Mei 1743 – Benedictus die Afrikaan
• 11 September 1743 – Francis Patrizzi
• 7 Julie 1745 – Pacificus van Ceredano
• 29 September 1747 – Jerome Emiliani
• 9 Mei 1748 – Alberto van Bergamo
• 9 Mei 1748 – Giles van Santarem
• 18 Augustus 1748 – Joseph Calasanz
• 25 Februarie 1750 – Ramon Lull
• 23 Julie 1750 – Henry van Treviso
• 1750 – Ladislas van Gielniów
• 1750 – Marcolino Amanni
• 21 November 1751 – Jeanne de Chantal
• 24 Februarie 1753 – Joseph (Giuseppi) van Cupertino
• 25 April 1753 – John Liccio
• 20 Mei 1753 – Juliana van Collalto
• 19 September 1753 – Gabriel Ferretti
• 17 Julie 1754 – Seraphina (Sueva) Sforza
• 11 September 1754 – Giovanna van Orvieto
• 1755 – Oderik av Pordenone
• 17 Maart 1756 – Fortis Gabrielli
• 27 Julie 1757 – (H)ugo degli Atti
• ???? - Torello van Poppi

• 13 Desember 1741 – Pedro González
• 1742 – Gery van Monte Santo
• 29 Junie 1746 – Camillus de Lellis
• 29 Junie 1746 – Pedro Regalado

• 3 Desember 1740 – Ubi Primum – Oor die pligte van biskoppe.
• 30 Mei 1741 – Non ambigimus – Oor vas.
• 30 Junie 1741 – Pro exima tua – Aan Charles Emmanuel, koning van Sardinië, teen merkantilisme.
• 30 Junie 1741 – Quanta Cura – Verbod op die handel in aalmoese.
• 22 Augustus 1741 – In suprema Universalis – Oor vas.
• 26 Augustus 1741 – Quamvis paternae – Oor Apostoliese protonotarii.
• 4 November 1741 – Benedictina – Oor die geldigheid van gemengde huwelike.
• 17 November 1741 – Satis vobis compertum – Oor die huwelik.
• 22 Desember 1741 – Immensa Pastorum pricipis – Teen die verslawing van die inheemse Amerikaanse volke.
• 7 Februarie 1742 – Etsi mimine – Geloof nie genoeg vir saligheid nie.
• 11 Julie 1742 – Ex quo singulari – Teen akkommodasie van heidense praktyke.
• 13 November 1742 – Certiores effecti – Die gemeente moet deelneem aan die eugaristie.
• 14 Desember 1742 – Cum illud semper – Oor vakante gemeentes.
• 23 Maart 1743 – Quemadmodum preces – Oor gebede vir die monarg.
• 18 Mei 1743 – Nimiam Licentiam – Oor die geldigheid van gemengde huwelike.
• 2 Februarie 1744 – Inter omnigenas – Oor die vervolging in Serwië onder die Turke.
• 19 Augustus 1744 – Cum semper oblatas – Priesters moet gereeld die mis opdra.
• 12 September 1744 – Omnium sollicitudinum – Teen die sendingpraktyke in China.
• 20 November 1744 – In suprema Catholicae – Volle aflaat vir gebede en kerkbesoek.
• 18 Februarie 1745 – Cum multorum chariate – Vra gebede vir Koning Lodewyk van Frankryk wat herstel van 'n ernstige siekte.
• 10 Junie 1745 – Libentissime quidem – Oor die Paasvaste.
• 8 September 1745 – Gravissimum supremi – Oor korrupsie en sending.
• 1 November 1745 – Vix Pervenit – Oor woekerwins en ander oneerlike wins.
• 12 Januarie 1746 – Urbem Romanam – Oor die bestuur van Rome.
• 16 Julie 1746 – Accepimus praestantium – Oor die kruisbeeld op die altaar gedurende die mis.
• 16 Desember 1746 – Quermadmodum nihil – Oor gebed.
• 1 Januarie 1748 – Inter caetera – Oor karnaval.
• 29 Junie 1748 – Magnae Nobis – Oor huweliksbeletsels en vrystellings.
• 19 Februarie 1749 – Annus qui hunc – Oor die onderhoud van kerkgeboue.
• 5 Mei 1749 – Peregrinantes – Proklamasie van die Heilige Jaar 1750.
• 26 Junie 1749 – Apostolica Constitutio – Voorbereiding vir die Heilige Jaar.
• 31 Oktober 1749 – Gravissimo animi – Verbod op die besoek aan nonnekloosters.
• 3 Desember 1749 – Inter praeteritos – Die komende Heilige Jaar 1750.
• 25 Desember 1750 – Benedictus Deus – Aankondiging van 'n algemene aflaat
• 1 Januarie 1751 – Celebationem magni – Afsluiting van die Heilige Jaar 1750.
• 30 Januarie 1751 – Prodiit jamdudum – Weer oor karnaval.
• 20 Februarie 1751 – Elapso proxime anno – Oor kettery en asiel.
• 18 Maart 1751 – Providas Romanorum – Teen Vrymesselary
• 2 Junie 1751 – Magno cum animi – Oor private oratoria.
• 14 Junie 1751 – A Quo Primum – Oor die vreedsame samelewing van Jode en Christene.
• 9 Julie 1753 – Sollicita ac provida – Herorganisasie van die Indeks van verbode boeke.
• 26 Junie 1754 – Cum Religiosi – Oor godsdiensonderrig.
• 1 Augustus 1754 – Quod Provinciale – Oor die gebruik van Mohammedaanse name deur Christene.
• 26 Julie 1755 – Allatae Sunt – Oor die Oosterse Rites.
• 8 Augustus 1755 – Quam ex sublimi – Oor die Apostoliese Vikaris vir Oos-Indië.
• 1 Maart 1756 – Ex Quo – Oor die Euchologion (Bisantynse liturgieboek).
• 16 Oktober 1756 – Ex Omnibus – Oor die bul Unigenitus.
• 2 Augustus 1757 – Quam grave – Teen die opdra van die Mis deur nie-priesters.

• Artaud de Montor, Alexis, Chevalier de. (1911) The lives and times of the popes (vertaal vanaf "Les vies des papes") The Catholic publication Society of America, New York. Heruitgee: Kessinger Publishing. http://www.saint-mike.org/library/ papal_library/default.asp
• Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
• Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.
• Bettanini, A. M. (1931), Benedetto XIV. e la repubblica di Venezia, Milaan.
• Caraccioli, Louis-Antoine (1766 en 1783), La vie du Pape Benoît XIV, Luik (1766) en Parijs (1783).
• Hermans, J. (1979) Benedictus XIV en de liturgie: een bijdrage tot de liturgiegeschiedenis van de Moderne Tijd, Brugge, Emmaus.
• Morelli, R. (1959), La figura e l'opera di Benedetto XIV
• Pederzini, Novello. (1961), L'apporto di papa Benedetto XIV. alla dottrina e alle disciplina del matrimonio, Rome
• Raybaud, Léon Pierre. (1963), Papauté et pouvoir temporel sous les pontificats de Clément XII et Benoît XIV
• Valenti, Tommaso (1938), Papa Lambertini umoristico, Rome

Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:

Catholic Encyclopedia (1913)/Pope Benedict XIV

• CE Inskrywing in die Catholic Encyclopedia (Engels)

• CF Inskrywing in die Catholic Forum (Engels)

• BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
• PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)

• Bulle 'n Databasis van pouslike ensiklieke, dekrete en bulle (in Engels)

• VH Inskrywing in die Vatican History (in Duits).
• CA Inskrywing in die "Cardinals of the Holy Roman Church".

• Inskrywing in die Catholic Hierarchy (Engels)

• Inskrywing in die Giga Catholic Information (Engels).

Wikimedia Commons bevat media in verband met Benedictus XIV.

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.