Wola Zambrowska

Wola Zambrowska

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	zambrowski
Gmina	Zambrów
Liczba ludności (2011)	707[2][3]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-300[4]
Tablice rejestracyjne	BZA
SIMC	0411387[5]
Położenie na mapie Polski Wola Zambrowska
Położenie na mapie województwa podlaskiego Wola Zambrowska
Położenie na mapie powiatu zambrowskiego Wola Zambrowska
Położenie na mapie gminy wiejskiej Zambrów Wola Zambrowska
52°57′51″N 22°16′10″E/52,964167 22,269444[1]

Wola Zambrowska – wieś w Polsce w województwie podlaskim, w powiecie zambrowskim i największa w gminie Zambrów^[5][6].

Wola Zambrowska leży na południowy wschód od Zambrowa przy drodze krajowej nr 66. Od północnego zachodu wieś graniczy bezpośrednio z Zambrowem, od południa z Nowym Laskowcem i od południowego wschodu ze Starym Laskowcem. Od wschodu miejscowość okala kompleks leśny Grabówka wraz z rezerwatem przyrody, od południowego zachodu w niewielkiej odległości znajduje się las zwany przez mieszkańców Pacuski. W centrum wsi w kierunku północno-zachodnim płynie rzeka Jabłonka stanowiąca południową granicę wsi. Na Jabłonce w obrębie wsi znajduje się most drogi krajowej nr 66.

Pierwsze osady w Woli Zambrowskiej powstały wzdłuż rzeki Jabłonki na terenie obecnego osiedla wsi - Podlaskowca. Domy stały blisko rzeki o czym świadczą znajdowane na polach elementy ceramiki z okresu XVI-XVII wieku i kamienie, których kształt wskazuje na wcześniejsze wykorzystanie do mielenia ziaren. Rzeka najprawdopodobniej dość obficie wylewała, co wymusiło przeniesienie osady w miejsce wyżej położone.

Początki wsi sięgają 1423 roku. Wtedy to książę mazowiecki Janusz I nadał 40 włók lasu zwanego Łętowo wraz z siedliskiem Stawiska na rzecz rycerzy ze Ślubowa. W nieznany sposób wieś Stawiska przeszła na własność księcia, później zaś króla (w 1526 roku) i stała się Wolą Zambrowską.

Wola Zambrowska przez wiele lat wyróżniała się wielkością: w 1565 roku miała powierzchnię 36 włók, a przed potopem szwedzkim ponad 60 włók. Majątkiem Woli Zambrowskiej aż do 1815 roku zarządzał starosta łomżyński. Po tym roku dobra rządowe przejęła Komisja Skarbu Królestwa Polskiego. Według danych z 1827 roku w Woli Zambrowskiej było 35 domów i 245 mieszkańców. Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwały 284 osoby, 277 było wyznania rzymskokatolickiego, 7 mojżeszowego. Jednocześnie 277 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, a 7 żydowską. Były tu 32 budynki mieszkalne^[7].

Właścicielem ziemskim był Julian Skarżyński, który posiadał folwark zamieszkiwany przez 53 mieszkańców w 4 budynkach mieszkalnych^[7].

Obecnie Wola Zambrowska jest największą wsią w gminie z liczbą ok. 150 domów i około 1000 mieszkańców.

1 maja 2007 roku z inicjatywy Rady Sołeckiej Woli Zambrowskiej w świetlicy w Woli Zambrowskiej odbyło się I Spotkanie z Tradycją – impreza mająca na celu promowanie produktów tradycyjnych. Gośćmi imprezy byli między innymi: Stowarzyszenie Zambrowskie Produkty Lokalne, Starosta Powiatu Zambrowskiego pan Stanisław Rykaczewski, Z-ca wójta Gminy Zambrów Jerzy Baczewski oraz sekretarz Gminy Zambrów Bogdan Pac.

Wyróżnieni twórcy produktów lokalnych zostali zaproszeni do wzięcia udziału w konkursie „Kulinarne dziedzictwo”, który odbył się w Urzędzie Marszałkowskim w Białymstoku, w którym to wyróżniony został Chleb z duszą na tataraku mieszkanki Woli Zambrowskiej.

Pomimo sprzeciwu mieszkańców przez wieś ma przebiegać południowo-wschodnia obwodnica Zambrowa. Według planów odległość nowej drogi od niektórych zabudowań będzie wynosiła od 4,5 do 47 metrów. ^{[8] [9]}

Wola Zambrowska składa się z osiedli: Podlaskowca, Działek, Drugiego Brzegu, Poligonu i Kępy.

• krzyż przydrożny, odlew żeliwny z 1890 r.^[10]

• Wola (599) W. Zambrowska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 804 .
• Zambrowska Wola, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 364 .