Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Wodnicha brunatnobiała

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wodnicha brunatnobiała
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

wodnichowate

Rodzaj

wodnicha

Gatunek

wodnicha brunatnobiała

Nazwa systematyczna
Hygrophorus latitabundus Britzelm
Bot. Zbl. 80: 118, pl. 437 (1899)

Wodnicha brunatnobiała (Hygrophorus latitabundus Britzelm) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowtych (Hygrophoraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Niektóre synonimy naukowe[2]:

  • Hygrophorus latitabundus f. albus Rocabruna & Tabarés 2005
  • Hygrophorus latitabundus Britzelm. 1899, f. latitabundus
  • Hygrophorus olivaceoalbus f. obesus Bres. 1887
  • Hygrophorus olivaceoalbus var. obesus (Bres.) Rea 1922

Nazwę polską podała Barbara Gumińska w 1997 r.[3]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica od 4 do 12 cm, półkulisty, wypukły do płasko wypukłego, u starszych okazów również nieco lejkowaty, z długo podwiniętym brzegiem, tępym płaskim garbkiem, gładki, bardzo oślizgły (często z warstwą śluzu), szarobrązowy, rdzawobrązowy, o oliwkowym odcieniu, pośrodku ciemniejszy[4].

Blaszki

Do trzonu szeroko przyrośnięte lub łagodnie zbiegające, grube, rzadkie, szerokie. Są białawe, o prostych ostrzach[4].

Trzon grzyba

Wysokość od 5 do 10 cm, średnica od 1,5 do 4 cm, cylindryczny do wrzecionowatego, zaostrzony u dołu, pełny, zwarty. Powierzchnia bardzo oślizgła, kosmkowato-łuseczkowata, biaława, po uciśnięciu ciemnieje. Pierścień występuje tylko u bardzo młodych okazów, szybko zanika[4].

Miąższ

Gruby, gęsty i wodniście biały. Ma słaby zapach gorzkich migdałów, w smaku jest łagodny[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Wodnicha brunatnobiała znana jest tylko w niektórych krajach Europy[5]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski podano tylko 2 jej stanowiska[3]. Od 2014 r. w Polsce jest objęta ochroną częściową grzybów[6].

Pojawia się od września do listopada pod sosnami, w nasłonecznionych miejscach, zwłaszcza na [wapieniach, w strefie podgórskiej i górskiej[4].

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Grzyb mikoryzowy[3]. Smaczny grzyb jadalny, do przyrządzania potraw do bezpośredniego spożycia lub marynowania w słodko – kwaśnej zalewie[7].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Minimalna możliwość pomylenia z podobnymi gatunkami. Charakterystycznymi cechami tego grzyba są: stosunkowo duży owocnik, bardzo oślizły kapelusz i trzon, podwinięty brzeg kapelusza i występowanie pod sosną. Nieco podobna jest wodnicha oliwkowobrązowa (Hygrophorus persoonii) i wodnicha oliwkowobiała (Hygrophorus olivaceoalbus)[4]. Można je rozróżnić reakcjami chemicznymi[8]:

  • u wodnichy brunatnobiałej trzon w reakcji z KOH zmienia barwę na cytrynowożółtą, potem żółto-pomarańczową, a w końcu na brązowoczekoladową. W reakcji z NaOH trzon barwi się na ochrowożółto[8].
  • u wodnichy oliwkowobiałej w reakcji z NaOH trzon barwi się na pomarańczowo-czerwono[8].
  • u wodnichy oliwkowobrązowej kapelusz w reakcji z amoniakiem barwi się na zielono[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-10-20].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-10-20].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10].
  6. Dz.U. z 2014 r. poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów
  7. E. Gerhardt, Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie – Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.
  8. a b c d A.M.I.N.T. Hygrophorus persoonii data dostępu = 2019-02-26 [online].