Pacyficzka samotna
| Pomarea nukuhivae[1] | |||
| Murphy i Mathews, 1928 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
pacyficzka samotna | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Pacyficzka samotna[3] (Pomarea nukuhivae) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Występował endemicznie na Nuku Hiva (Markizy, Polinezja Francuska). Ostatnia pewna obserwacja miała miejsce w latach 30. XX wieku. Gatunek uznany za wymarły.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy gatunek opisali Robert Cushman Murphy i Gregory Mathews w 1928 na łamach American Museum Novitates pod nazwą Pomarea mendozae nukuhivae (jako podgatunek pacyficzki zmiennej, P. mendozae). Holotyp, samicę odłowioną 19 października 1922, przekazano do Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej i oznaczono numerem 195,991[4]. Obecnie (2021) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny uznaje pacyficzkę samotną za odrębny, monotypowy gatunek[5]; odrębność gatunku wspierają badania z 2004[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała wynosiła około 17 cm[7]. Wymiary dla 8 samców i 5 samic: długość skrzydła 90–96 mm, długość ogona 75–80 mm, długość górnej krawędzi dzioba 18–19 mm, długość skoku 27,5-29 mm; długość środkowego palca z pazurem 19–20 mm[4]. Samiec był jednolicie czarny i połyskliwy. Samice przypominały samice pacyficzki zmiennej, jednak miały czarny kaptur. Kuper i ogon były białe[7]. Według autorów pierwszego opisu tęczówka miała być jasnobrązowa, dziób i nogi łupkowoniebieskie[7].
Zasięg
[edytuj | edytuj kod]Gatunek znany wyłącznie z Nuku Hiva (Markizy, Polinezja Francuska)[8]. O zwyczajach jego przedstawicieli nic nie wiadomo[7] poza tym, że jednego ptaka w gnieździe znaleziono 19 października[4].
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje gatunek za wymarły (EX, Extinct). Gatunek w latach 30. XX wieku uchodził już za rzadki; wtedy też dokonano ostatniej pewnej obserwacji. Nie zaobserwowano go w 1972 i 1975 mimo intensywnych poszukiwań. Z 1975 pochodzi niepotwierdzone doniesienie; dwóch myśliwych miało widzieć ptaka wróblowego, którego upierzenie według opisu pasowało do pacyficzki samotnej (według BirdLife International[8]; inne źródło nazywa obserwację skrajnie niewiarygodną[7]). Podczas prac terenowych w 1997 i 1999 nie zaobserwowano tych ptaków. Całe Markizy zostały zniszczone przez intensywny wypas i wypalanie, a duża część rdzennych suchych lasów jest obecnie terenami trawiastymi. Możliwe, że do wymarcia przyczyniło się również drapieżnictwo ze strony introdukowanych gatunków, zwłaszcza szczura śniadego (Rattus rattus)[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pomarea nukuhivae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Pomarea nukuhivae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-02].
- ↑ a b c Robert Cushman Murphy & Gregory M. Mathews. Birds Collected During the Whitney South Sea Expedition. „The American Museum Novitates”. 337, s. 5–6, 1928. Nowy Jork: American Museum of Natural History.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-02]. (ang.).
- ↑ Alice Cibois, Jean-Claude Thibualt, Eric Pasquet. Biogeography of Eastern Polynesian Monarchs (Pomarea): an endemic genus close to extinction. „Condor”. 106, s. 837–851, 2004.
- ↑ a b c d e Julian P. Hume: Extinct Birds. Bloomsbury Publishing, 2017, s. 279. ISBN 978-1-4729-3745-2.
- ↑ a b c Nuku Hiva Monarch Pomarea nukuhivae. BirdLife International. [dostęp 2017-09-13].