Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Skopolamina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skopolamina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C17H21NO4

Masa molowa

303,35 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

51-34-3

PubChem

5184

DrugBank

DB00747

Klasyfikacja medyczna
ATC

A04AD01, N05CM05, S01FA02, A04AD51

Stosowanie w ciąży

kategoria C

Skopolamina, hioscynaorganiczny związek chemiczny, pochodna hioscyjaminy, alkaloid tropanowy, otrzymywany między innymi z liści bielunia dziędzierzawy. W medycynie używana w postaci bromowodorku, choć częściej używa się jej butylobromku (ściślej bromku N-butyloskopolaminy – np. preparat Scopolan) w przypadku zapalenia tęczówki i ciała rzęskowego oraz do rozszerzania źrenicy i paraliżu mięśni oka w celach diagnostycznych. Wykazuje słabsze działanie obwodowe od atropiny[potrzebny przypis].

Działanie

[edytuj | edytuj kod]

Skopolamina jest zaliczana do substancji antycholinergicznych, blokuje działanie acetylocholiny w receptorze M. Działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy. Już w małych dawkach powoduje uspokojenie, senność i otępienie. W większych powoduje stany delirium z bólem oraz ze znacznym rozszerzeniem źrenicy i paraliżem mięśni oka. Wykazuje działanie przeciwwymiotne, przeciwkonwulsyjne. Stosowana także przed zabiegami operacyjnymi, aby zapobiegać arytmii serca pod narkozą[potrzebny przypis].

Jest substancją silnie toksyczną, przedawkowanie może skutkować majaczeniem, dezorientacją, halucynacjami, paraliżem i śmiercią. W połączeniu z morfiną powoduje stan półsnu oraz amnezję. W latach 50. była wykorzystywana przez CIA jako serum prawdy[potrzebny przypis].

Nazwa „skopolamina” upamiętnia włoskiego lekarza i botanika G.A. Scopolego oraz nazwany na jego cześć gatunek lulecznicy kraińskiej (Scopolia carniolica Jacq.) z rodziny psiankowatych, zawierającej również skopolaminę.