Opornik łatkowaty

Opornik łatkowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	bobowate właściwe
Rodzaj	opornik
Gatunek	opornik łatkowaty
	Nazwa systematyczna
	Pueraria montana (Lour.) Merr.; M. Sanjappa, Legumes India 288. 1992
Synonimy
	Pueraria lobata (Willd.) Ohwi;
	Pueraria lobata (Willd.) Ohwi;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Opornik łatkowaty^[3], ołownik łatkowaty^[4], kudzu (Pueraria montana (Lour.) Merr. var. lobata (Willd.) Maesen & S. M. Almeida ex Sanjappa & Predeep) – według nowych ujęć taksonomicznych odmiana gatunku Pueraria montana, dawniej traktowana jako odrębny gatunek Pueraria lobata (Willd.)^[5]. Reprezentuje rodzinę bobowatych. Wykorzystywany jest jako lek tradycyjny oraz źródło włókna tekstylnego i stosowanego do wyrobu olinowania^[4].

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje naturalnie w Azji południowo-wschodniej oraz na wyspach Oceanii i w Japonii. Zawleczony do Ameryki Północnej i Środkowej, Afryki południowej, Azji centralnej, regionu Kaukazu i na Ukrainę^[4]^[6]. W miejscach, w których został zawleczony (np. w USA) jest uporczywym, bardzo inwazyjnym chwastem, wypierającym gatunki rodzime^[4]. Uznany został za jeden ze 100 najbardziej inwazyjnych gatunków na świecie^[7] i ujęty jest na liście inwazyjnych gatunków stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej^[8]^[9].

Morfologia

Pnącze o drewniejącej łodydze długości do 30 m. W górnej części owłosionej. Liście trójlistkowe, z dużymi, szerokojajowatymi listkami. Kwiaty barwy purpurowej, zebrane w grona długości do 30 cm, wyrastające w kątach liści. Owocem jest owłosiony strąk o długości ok. 5 cm zawierający kilka nasion. Korzeń duży, bulwiasty^[3].

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski: Wysuszone korzenie (Puerariae radix), rzadziej kwiaty (Puerariae flos)^[4].
Działanie: Korzeń w chińskim lecznictwie jest stosowany od czasów starożytnych w terapii migreny, niewydolności naczyń wieńcowych, nadciśnieniu tętniczym, alergii, biegunkach, w leczeniu choroby alkoholowej, jak również przeciw przeziębieniom, grypie, gorączce. Roślina bogata w izoflawonoidy (m.in. puearynę, daidzeinę, daidzinę). Efekt w leczeniu alkoholizmu przypisuje się daidzinie i daidzeinie^[4].

Roślina włóknista: W Chinach gatunek był wykorzystywany jako źródło włókna tekstylnego i do wyrobu olinowania^[4].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
↑ ^a ^b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Ben-Erik Wyk van, Michael Wink: Rośliny lecznicze świata. Wroclaw: MedPharm Polska, 2008, s. 260. ISBN 978-83-60466-51-3.
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-25].
↑ Pueraria montana (Lour.) Merr. var. lobata. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2008-11-12]. (ang.).
↑ LoweL. S. LoweL. i inni, 100 of the World’s Worst Invasive Alien Species A selection from the Global Invasive Species Database., The Invasive Species Specialist Group (ISSG) a specialist group of the Species Survival Commission (SSC) of the World Conservation Union (IUCN), 2004 [dostęp 2024-11-18] .
↑ L_2017182PL.01003701.xml [online], eur-lex.europa.eu [dostęp 2020-01-27] .
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii i listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski, działań zaradczych oraz środków mających na celu przywrócenie naturalnego stanu ekosystemów, [w:] Dz.U.2022.2649 [online], sip.lex.pl [dostęp 2023-01-24] .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).

[szwey-3] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.

[wyk-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Ben-Erik Wyk van, Michael Wink: Rośliny lecznicze świata. Wroclaw: MedPharm Polska, 2008, s. 260. ISBN 978-83-60466-51-3.

[5] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-25].

[6] Pueraria montana (Lour.) Merr. var. lobata. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2008-11-12]. (ang.).

[100IUCN-7] LoweL. S. LoweL. i inni, 100 of the World’s Worst Invasive Alien Species A selection from the Global Invasive Species Database., The Invasive Species Specialist Group (ISSG) a specialist group of the Species Survival Commission (SSC) of the World Conservation Union (IUCN), 2004 [dostęp 2024-11-18] .

[8] L_2017182PL.01003701.xml [online], eur-lex.europa.eu [dostęp 2020-01-27] .

[9] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii i listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski, działań zaradczych oraz środków mających na celu przywrócenie naturalnego stanu ekosystemów, [w:] Dz.U.2022.2649 [online], sip.lex.pl [dostęp 2023-01-24] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]