Jerzy Stępień
Data i miejsce urodzenia |
7 września 1946 |
---|---|
Prezes Trybunału Konstytucyjnego | |
Okres |
od 6 listopada 2006 |
Poprzednik | |
Następca | |
Podsekretarz stanu w MSWiA | |
Okres |
od 1997 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Jerzy Adam Stępień (ur. 7 września 1946 w Staszowie) – polski prawnik i polityk, sędzia, radca prawny, senator I i II kadencji (1989–1993), wiceminister spraw wewnętrznych i administracji (1997–1999), w latach 1999–2008 sędzia Trybunału Konstytucyjnego, w latach 2006–2008 prezes TK. W latach 2016–2017 prezes Instytutu Lecha Wałęsy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Mariana[1] oraz Reginy[2]. W 1969 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1969–1971 odbył aplikację sądową. Od 1971 do 1973 był asesorem, od 1973 sędzią Sądu Powiatowego w Kielcach, a od 1975 Sądu Rejonowego. W latach 1979–1989 wykonywał zawód radcy prawnego.
W 1980 był współzałożycielem „Solidarności” w Regionie Świętokrzyskim, objął stanowisko wiceprzewodniczącego zarządu regionu. Współtworzył Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej. W stanie wojennym został internowany na okres roku. Pod koniec internowania tymczasowo aresztowany za sporządzenie odezwy skierowanej do członków zdelegalizowanego związku, następnie skazany na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i na karę grzywny. Ponownie aresztowany w marcu 1984 w związku z dystrybucją wydawnictw drugiego obiegu, w lipcu tegoż roku postępowanie umorzono na mocy amnestii. Do końca lat 80. był aktywnym działaczem opozycji demokratycznej.
Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w grupie roboczej do spraw samorządu terytorialnego. W latach 1989–1993 zasiadał w Senacie I i II kadencji z województwa kieleckiego. W 1989 uzyskał mandat z listy Komitetu Obywatelskiego, w 1991 jako bezpartyjny kandydat z ramienia Porozumienia Obywatelskiego Centrum. W trakcie II kadencji przystąpił do Klubu Parlamentarnego Konwencja Polska. Przewodniczył Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu, zasiadał w Komisji Konstytucyjnej Senatu oraz Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego[3]. Pełnił także funkcję Generalnego Komisarza Wyborczego (od 1990 do 1993).
Wraz z Jerzym Regulskim, Walerianem Pańką, Andrzejem Celińskim i Aleksandrem Paszyńskim w 1989 należał do współzałożycieli Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej[4]. Został później przewodniczącym Rady Fundatorów FRDL[5].
W 1993 wstąpił do Partii Chrześcijańskich Demokratów. W latach 1997–1999 w rządzie Jerzego Buzka był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.
W czerwcu 1999 został wybrany przez Sejm na sędziego Trybunału Konstytucyjnego. 4 listopada 2006 prezydent RP powołał go na stanowisko prezesa TK, funkcję tę objął 6 listopada 2006 (był pierwszym prezesem tej instytucji bez tytułu naukowego profesora). 25 czerwca 2008 zakończył swoją kadencję sędziego i zarazem prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Został później dyrektorem Instytutu Przestrzeni Obywatelskiej i Polityki Społecznej przy Uczelni Łazarskiego, a także wykładowcą i prorektorem tej uczelni[6].
We wrześniu 2016 zastąpił Mieczysława Wachowskiego na stanowisku prezesa Instytutu Lecha Wałęsy[7]. Funkcję tę pełnił do października 2017, zrezygnował z niej po przeprowadzeniu audytu w ILW[8].
W 2017 został członkiem rady programowej Archiwum im. Wiktora Osiatyńskiego[9].
W 2020 nakładem Wydawnictwa Nieoczywiste ukazał się wywiad rzeka pt. Samorząd Wolności; który z Jerzym Stępniem przeprowadziła Renata Maciejczak.
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2010)[10], Krzyżem Komandorskim Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (2008)[11] i Złotym Krzyżem Zasługi (2006)[12].
Wyróżniony Brązowym Medalem Gloria Artis[6], złotą odznaką Podkarpackiego Stowarzyszenia Samorządów Terytorialnych[13], Odznaką Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego (2015)[14], Medalem „Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości – Bene Merentibus Iustitiae” przyznawanym przez KRS[15], a także tytułami honorowego obywatela miast Włoszczowy (1999)[16] i Brzozowa (2009)[17].
W 2013 za działalność publiczną otrzymał Nagrodę „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej[18].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M.P. z 1998 r. nr 13, poz. 206
- ↑ Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych”. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-08-24].
- ↑ Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2011-08-24].
- ↑ O nas. frdl.org.pl. [dostęp 2021-05-05].
- ↑ Rada Fundatorów. frdl.org.pl. [dostęp 2021-05-05].
- ↑ a b Jerzy Adam Stępień. lazarski.pl. [dostęp 2015-12-17].
- ↑ Jerzy Stępień nowym szefem Fundacji Instytut Lecha Wałęsy. onet.pl, 21 września 2016. [dostęp 2016-09-21].
- ↑ Poważne kłopoty Instytutu Lecha Wałęsy. Długi, fala zwolnień i rezygnacja Jerzego Stępnia. wp.pl, 26 października 2017. [dostęp 2017-10-26].
- ↑ Prof. Mirosław Wyrzykowski: Pozakonstytucyjna zmiana ustroju staje się faktem. O tym trzeba debatować, panie Prezydencie. oko.press, 26 sierpnia 2017. [dostęp 2017-08-31].
- ↑ M.P. z 2011 r. nr 20, poz. 212
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė. lrp.lt. [dostęp 2020-10-22]. (lit.).
- ↑ M.P. z 2006 r. nr 39, poz. 425
- ↑ Sanok w czołówce. „Tygodnik Sanocki”. nr 22 (1071), s. 3, 8 czerwca 2012. [dostęp 2017-07-10].
- ↑ Główną maksymą dzisiejszego spotkania jest „Labor omnia vincit – praca wszystko zwycięża” – minister Andrzej Halicki podczas konferencji „Od Solidarności do Samorządności”. mac.gov.pl, 28 sierpnia 2015. [dostęp 2015-09-17].
- ↑ Były prezes TK Jerzy Stępień Zasłużonym dla Wymiaru Sprawiedliwości. prawnik.pl, 12 lutego 2009. [dostęp 2011-08-24].
- ↑ Honorowi Obywatele. wloszczowa.pl. [dostęp 2014-12-22].
- ↑ Dni Brzozowa – dzień drugi. brzozow24.pl, 30 maja 2009. [dostęp 2021-04-17].
- ↑ Nagroda Torańskiej: prof. Jerzy Stępień nagrodzony za działalność publiczną. newsweek.pl, 14 listopada 2013. [dostęp 2014-01-28].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Nota biograficzna na stronie Trybunału Konstytucyjnego. [dostęp 2014-08-31].
- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2011-08-24].
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie władz regionalnych Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Honorowi obywatele Brzozowa
- Honorowi obywatele Włoszczowy
- Ludzie urodzeni w Staszowie
- Ludzie związani z Kielcami
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Odznaką Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Wyróżnieni sandomierskim Bene Meritus
- Polacy odznaczeni Orderem Wielkiego Księcia Giedymina
- Wyróżnieni Medalem „Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości – Bene Merentibus Iustitiae”
- Politycy Akcji Wyborczej Solidarność
- Politycy Partii Chrześcijańskich Demokratów
- Polscy radcy prawni
- Prezesi Trybunału Konstytucyjnego
- Prorektorzy uczelni w Warszawie
- Publicyści Przeglądu Powszechnego
- Senatorowie III Rzeczypospolitej
- Uczestnicy Okrągłego Stołu (strona solidarnościowa)
- Wykładowcy Uczelni Łazarskiego w Warszawie
- Wiceministrowie spraw wewnętrznych III Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1946