Kolistyna

Kolistyna
Nazewnictwo
	Inne nazwy i oznaczenia
	polimyksyna E
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C52H98N19O13
Masa molowa	1155,45 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	1264-72-8
PubChem	5311054
DrugBank	DB00803
SMILES
	CCC(C)CCCC(=O)NC(CCN)C(=O)NC(C(C)O)C(=O)NC(CCN)C(=O)NC1CCNC(=O)C(NC(=O)C(NC(=O)C(NC(=O)C(NC(=O)C(NC(=O)C(NC1=O)CCN)CC(C)C)CC(C)C)CCN)CCN)C(C)O
Właściwości
Temperatura topnienia	200–220 °C
Niebezpieczeństwa
Dawka śmiertelna	LD50= 5450 mg/kg m.c. (szczur, doustnie)
	Podobne związki
Podobne związki	polimyksyna B
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	A07 AA10; J01 XB01
Farmakokinetyka
Działanie	bakteriobójcze
Okres półtrwania	5h
Wydalanie	z moczem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	miejscowo, doustnie, domięśniowo, dożylnie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kolistyna – antybiotyk należący do polimyksyn, inaczej nazywana polimyksyną E, produkowana jest przez niektóre szczepy Bacillus polymyxa.

Mechanizm działania

Ze względu na budowę amfifilową, kolistyna może łatwo przenikać do komórek bakteryjnych i integrować się z fosfolipidami w błonie komórkowej, co zaburza jej strukturę. Kolistyna działa więc jak związki powierzchniowo czynne (detergenty), co prowadzi do zwiększenia przepuszczalności bakteryjnej błony komórkowej i w konsekwencji do zniszczenia komórki.

Zakres działania

Kolistyna działa tylko na bakterie Gram-ujemne takie jak^[2]:

tlenowce:

Enterobacteriaceae (oprócz Proteus i Serratia marcescens);
Pseudomonas;
Acinetobacter;

beztlenowce:

Fusobacterium;
Bacteroides (oprócz Bacteroides fragilis).

Farmakokinetyka

Kolistyna nie wchłania się prawie wcale z przewodu pokarmowego, podana doustnie będzie działała tylko na bakterie znajdujące się w układzie pokarmowym. Praktycznie nie przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego oraz do jamy opłucnej i otrzewnej. Podana dożylnie wydalana jest przez nerki w formie niezmienionej, dzięki czemu może być stosowana w zakażeniach układu moczowego^[3]. Jej aktywność jest hamowana przez Ca²⁺ i Mg²⁺^[2].

Działania niepożądane

Kolistyna ma wiele działań niepożądanych, do których należy m.in. neurotoksyczność i nefrotoksyczność, dlatego nie można jej stosować w niewydolności nerek^[3]. Oprócz tego powoduje uwolnienie histaminy i serotoniny przez monocyty, co może prowadzić do ostrej niewydolności oddechowej, dlatego trzeba zachować szczególną ostrożność w czasie podawania tego leku w postaci aerozolu^[2]. Kolistyna, mimo że jest bardzo podobna do polimyksyny B, to jednak jest mniej toksyczna^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b Colistin, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00803 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Danuta Dzierżanowska: Antybiotykoterapia praktyczna. Wyd. V. α-medica press, 2009, s. 161–162. ISBN 978-83-7522-048-3.
↑ ^a ^b Wojciech Kostowski i Zbigniew S. Herman: Farmakologia. Wyd. III. T. 2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 341,342. ISBN 978-83-200-4164-4.
↑ Colistin, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 5311054 (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[DB-1] Colistin, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00803 (ang.).

[Dzierżanowska-2] Danuta Dzierżanowska: Antybiotykoterapia praktyczna. Wyd. V. α-medica press, 2009, s. 161–162. ISBN 978-83-7522-048-3.

[Kostowski-3] Wojciech Kostowski i Zbigniew S. Herman: Farmakologia. Wyd. III. T. 2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 341,342. ISBN 978-83-200-4164-4.

[PubChem-4] Colistin, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 5311054 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]