1828
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1828
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 28 stycznia – został utworzony Bank Polski Królestwa Polskiego.
- 17 maja – hrabina Anna Jadwiga Sapieżyna sprzedała dobra szydłowieckie (miasto, 22 wsie i folwarki) Skarbowi Królestwa Polskiego.
- 23 czerwca – początek budowy Cytadeli Twierdzy Poznań.
- 8 listopada – Aleksander Fredro poślubił Zofię Jabłonowską.
- 15 grudnia – założono Sprzysiężenie Wysockiego.
- Powstanie Banku Polskiego w zaborze rosyjskim.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 22 stycznia – Arthur Wellesley został premierem Wielkiej Brytanii.
- 10 lutego – 30 Aborygenów zginęło w masakrze w Cape Grim (Tasmania) dokonanej przez 4 pasterzy uzbrojonych w broń palną.
- 22 lutego – zakończyła się ostatnia wojna rosyjsko-perska; Rosja uzyskała chanat erywański (terytorium obecnej Armenii) i rejon Nachiczewanu oraz 20 mln rubli srebrem kontrybucji, zaś zwycięski wódz Iwan Paskiewicz - późniejszy generał-gubernator Królestwa Polskiego - otrzymał tytuł „hrabiego Erywańskiego” i milion rubli asygnatami.
- 29 marca – w Lipsku odbyła się premiera opery Wampir Heinricha Marschnera.
- 18 kwietnia – José María Pérez de Urdininea został prezydentem Boliwii.
- 20 kwietnia – francuski podróżnik René-Auguste Caillié jako pierwszy w epoce nowożytnej niewierny dotarł do Timbuktu.
- 26 kwietnia – wybuchła wojna rosyjsko-turecka.
- 27 kwietnia – otwarto ogród zoologiczny w Londynie.
- 26 maja – na ulicach Norymbergi pojawił się Kaspar Hauser; tajemniczy znajda okrzyknięty „sierotą Europy” miał mieć powiązania z wielkoksiążęcą dynastią badeńską, a jego postać zainspirowała licznych artystów, m.in. Paula Verlaine’a (wiersz Kaspar Hauser śpiewa) i Wernera Herzoga (Zagadka Kaspara Hausera).
- Ogłoszono niepodległość Urugwaju.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 21 stycznia - Henryk Piotr Kossowski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy kujawsko-kaliski (zm. 1903)
- 8 lutego – Juliusz Verne, francuski pisarz (zm. 1905)
- 3 marca - Zofia Rudnicka, polska pisarka (zm. 1903)
- 20 marca – Henryk Ibsen, dramaturg norweski (zm. 1906)
- 26 marca - Józef Cybichowski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy gnieźnieński (zm. 1887)
- 28 marca – Hermann Friedrich Krummacher, niemiecki teolog protestancki (zm. 1890)
- 5 maja - Hermann Haken, niemiecki prawnik, samorządowiec, nadburmistrz Szczecina (zm. 1916)
- 8 maja
- Charbel Makhlouf, maronicki zakonnik, święty katolicki (zm. 1898)
- Henri Dunant, szwajcarski filantrop, pacyfista, współtwórca Czerwonego Krzyża (zm. 1910)
- 13 maja – Hannes Finsen, duński polityk, prefekt Wysp Owczych (zm. 1892)
- 23 maja - Helena Kirkorowa, polska aktorka (zm. 1900)
- 7 lipca – Heinrich von Ferstel, austriacki architekt, jeden ze współtwórców architektury Wiednia z drugiej połowy XIX wieku (zm. 1883)
- 9 września – Lew Tołstoj, rosyjski prozaik i myśliciel, twórca tołstoizmu (zm. 1910)
- 15 września – Gustav Gyula Geyer, węgierski przyrodnik (zm. 1900)
- 24 września – Mercedes Molina Ayala, ekwadorska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1883)
- 7 października - Abby Maria Hemenway, amerykańska nauczycielka, historyk, wydawczyni, poetka (zm. 1890)
- 10 października – Henrietta Maria Dominici, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1894)
- 17 października – Emeryk Hutten-Czapski, kolekcjoner, numizmatyk, uczony (zm. 1896)
- 26 października – Leonard Murialdo, włoski ksiądz, święty katolicki (zm. 1900)
- 29 października - Thomas Francis Bayard, amerykański prawnik, polityk, dyplomata, senator ze stanu Delaware (zm. 1889)
- 17 listopada – Walentyn Paquay, belgijski franciszkanin, błogosławiony katolicki (zm. 1905)
- 18 listopada - John Angel James Creswell, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1891)
- 5 grudnia - Mikołaj Haratym, polski dowódca wojskowy, uczestnik powstania styczniowego, zesłaniec (zm. 1900)
- data dzienna nieznana:
- Anna An, z domu Xin, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
- Małgorzata Szewczyk, polska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1905)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 10 stycznia – Maria od Poczęcia de Batz de Trenquelléon, francuska zakonnica, współzałożycielka marynistek, błogosławiona katolicka (ur. 1789)
- 25 lutego – Dominik Lentini, włoski duchowny katolicki, błogosławiony (ur. 1770)
- 16 kwietnia – Francisco Goya – malarz królewski na dworze w Madrycie i grafik hiszpański (ur. 1746)
- 26 maja – John Oxley, angielski żeglarz i urzędnik kolonialny, podróżnik i odkrywca we wschodniej Australii (ur. 1785)
- 8 sierpnia – Carl Peter Thunberg, szwedzki naturalista, lekarz i botanik (ur. 1743)
- 22 września – Czaka (Zulus Czaka), wódz i zjednoczyciel plemion zuluskich (ur. ok. 1787)
- 19 listopada – Franz Schubert, austriacki kompozytor (ur. 1797)
data dzienna nieznana:
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 14 lutego
- Ostatki: 19 lutego
- Popielec: 20 lutego
- Niedziela Palmowa: 30 marca
- Wielki Czwartek: 3 kwietnia
- Wielki Piątek: 4 kwietnia
- Wielka Sobota: 5 kwietnia
- Wielkanoc: 6 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 7 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 15 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 25 maja
- Boże Ciało: 5 czerwca
