Lo Prince
Lo Prince (Il Principe (it) o De Principatibus (la)) es un tractat de politica escrich per Nicolau Maquiavèl (1469 - 1527). L'òbra, escricha en 1513, interrompèt temporàriament la redaccion dels Discorses sul primièr decenni de Titus Livi, e completada mai tard lo primièr semestre de 1514; foguèt dedicada a Laurenç II de Medici que tanben dediquèt lo darrièr capítol (XXVI), escrich possiblament per lo pregar de liberar e d'unificar politicament Itàlia. Lo Prince foguèt publicat postumament en 1532 e representa una estapa importanta dins lo desvolopament d'una concepcion realista de la politica. L'òbra foguèt considerada coma lo punt de despartir de la sciéncia politica modèrna que Maquiavèl, se fondant sul naturalisme renaissentista, trenca amb la dependéncia de la politica amb la morala, la religion o a l'idealizacion e realiza un analisi e descripcion de la societat que se basa sus la realitat efectiva, segon de principis realistas e immanents.
Tèsi politica del Prince
[modificar | Modificar lo còdi]Malgrat las conviccions republicanas de Maquiavèl, Lo Prínce defend una tèsi absolutista del poder politic, coma solucion a la flaquesa e fragmentacion dels pichons Estats italians per que pòscan far front a las poderosas monarquias francesa e espanhòla. Es dins aquel contèxte que cal interpretar la figura del prince nòu que demanda un Estat nacional Italian de fòrta coesion.
Estructura de l'òbra
[modificar | Modificar lo còdi]Es dividida en quatre partidas principalas:
- Capítols I-XI: Cossí advenisson e cossí demòran los principats, sobretot l'interessan los principats nòus. Dins lo capítol IX fa referéncia als principats eclesiastics e mòstra lo seu mesprètz per la politica temporala de la Glèisa (Lo libre publicat a Roma en 1532 amb privilègi papal siaguèt pr'aquò mes a l'Indèx dels libres proïbits per l'Inquisicion de 1559 a 1929.[1]).
- Capítols XII-XIV: Sul problèma de la securitat e las armas, las considèra indispensablas e que lo prince siá al front de l'armada.
- Capítols XV-XXIII: Comportament del prince al respècte dels subjèctes e amics. Fa una politica realista conscient que las aparéncias son sovent mai efectivas que la vertat, que, avegadas la morala se la cal daissar de costat (a la favor dels interesses collectius que lo governant deu de donar sobretot e sens èsser odiat pel seu pòble.
- Capítols XXIV-XXVI: Estúdia la situacion contemporanèa de l'Itàlia de la seuna epòca per n'assegurar lo reviscòl. Dins aquel aspècte la posteritat se trufèt de Maquiavèl, considerant que el, "l'oportunista", "lo maquiavelic", pretendiá pas vertadièrament descriure la politica, mas unicament crear "una aisina" per l'Itàlia oprimida pels estrangièrs (e non pas un escrich vertadièrament dedicat a totòm que vòlga ne far usatge, es a dire, a tota l'umanitat).
En definitiva encara que Maquiavèl dobta pas de la validitat de la morala, la subordona a las finalitats de l'Estat. Pasmens destaca que lo prince non es lo mèstre del principat mas lo seu servitor. Maquiavèl vei un modèl contemporanèu de l'Estat nòu dins la figura de Cesar Borgia.