Финска
Република Финска |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Химна: Maamme (фински) Vårt land (шведски) "Нашата земја" |
||||||
Местоположбата на Финска (темнозелено) – на Европскиот континент (зелено и темносиво) |
||||||
Главен град (и најголем) | Хелсинки 60°10′N 024°56′E / 60.167° СГШ; 24.933° ИГД | |||||
Службен јазик | фински шведски | |||||
Признаени регионални јазици | лапонски | |||||
Демоним | Финци
(Финец/Финкинка) |
|||||
Уредување | парламентарна република | |||||
• | претседател | Александар Стуб | ||||
• | премиер | Петери Орпо | ||||
• | претседател на парламент | Јуси Хала-ахо | ||||
Законодавство | парламент | |||||
независност | ||||||
• | автономија во Руската Империја |
29 март 1809 | ||||
• | независност од СССР |
6 декември 1917 | ||||
• | прва призната од СССР |
4 јануари 1918 | ||||
пристапила во ЕУ | 1 јануари 1995 | |||||
Површина | ||||||
• | Вкупна | 338,424 км2 (64-та) | ||||
• | Вода (%) | 10 | ||||
Население | ||||||
• | проценка за 2024 г. | ▲ 5,882,000 | ||||
• | Густина | 16 жит/км2 (201-ва) | ||||
БДП (ПКМ) | проценка за 2024 г. | |||||
• | Вкупен | ▲ $562.8 милијарди | ||||
• | По жител | ▲ $86,884[1] | ||||
БДП (номинален) | проценка за 2024 г. | |||||
• | Вкупно | ▲ $321.4 милијарди[1] | ||||
• | По жител | ▲ $56,660[1] | ||||
Џиниев коеф. (2024) | 22.7[2] низок |
|||||
ИЧР (2024) | ▲ 0.944[3] многу висок · 19та |
|||||
Валута | евро (EUR ) |
|||||
Часовен појас | EET (UTC+2) | |||||
• | (ЛСВ) | EEST (UTC+3) | ||||
Датумски формат | д.м.гггг | |||||
Се вози на | десно | |||||
НДД | ||||||
Повик. бр. | +358 | |||||
а. | се користи и .eu. |
Финска (фински: Suomi; шведски: Finland), или службено Република Финска (Suomen tasavalta; Republiken Finland) — нордиска земја во Северна Европа, заобиколена со Балтичкото Море на југозапад, Финскиот Залив на југоисток и Ботнискиот Залив на запад. На копно, Финска се граничи со Шведска, Норвешка и Русија, а по вода се граничи и со Естонија. Оландските Острови, во близина на југозападниот брег се под фински суверенитет, но имаат и екстензивна автономија. Името на Финска на фински јазик е Суоми, додека на шведски е Финланд. Финска има 5 милиони население сместено на територија на триста и четириесет илјади квадратни километри, што ја прави 162 по густина на население во светот. Се рангира тринаесетта во индексот на човековиот развој на Обединетите Нации во 2005.
Најголемиот дел на Финска е низок, благо ридест, шумовит крај со многу езера. Има околу 60.000 езера, реките се користат за пренесување на дрва. Големо економско значење имаа и пловните канали. Најголемо природно богатство се шумите и затоа главно место во индустријата зазема преработката на дрва, производството на хартија, мебел и целулоза. Во густо населената приморска област се развил Хелсинки, главниот град и најголемо пристаниште со развиена индустрија.
Финците припаѓаат на угро-финската група народи и зборуваат на фински јазик. Во 1995 Финска станува членка на Европската Унија.
Етимологија на име
[уреди | уреди извор]Историја
[уреди | уреди извор]Географија и клима
[уреди | уреди извор]Финска е држава која се наоѓа во Северна Европа.Во јужниот и северниот дел планините се со бор, даб, јавор и други. Просечната јулска температура е 16 °C, а во февруари -9 °C. Количината на снежни и дождовни врнежи е 460 мм на север и 710 на југ. Со слаб снег земјата е покриена околу пет месеци годишно во Јужна Финска и до седум месеци во Северна Финска.
За Финска се зборува дека е земја на водите. Различни се податоците околу бројот на езера во Финска, но тој број е околу 60.000 езера. Најголемо езеро е Сајма со 1.800 m². Други важни езера се Пајане, Кали, Ори и Инари. Максималната длабочина на Инари е 60 метри. Според некои податоци, езерото има околу 3.000 острови и зафаќа површина од 1.000 m². Најголема река е Боуксен.
Политички систем
[уреди | уреди извор]Религија
[уреди | уреди извор]Административна поделба
[уреди | уреди извор]Република Финска има 19 региони:
- Лапонија
- Северна Остроботнија
- Каину
- Северна Карелија
- Северна Савонија
- Јужна Савонија
- Јужна Остроботнија
- Средна Остроботнија
- Остроботнија
- Пирканска
- Средна Финска
- Сатакунта
- Југозападна Финска
- Јужна Карелија
- Пејенска Тавастија
- Југозападна Тавастија
- Нова Земја
- Клименска Долина
- Оланд
Стопанство
[уреди | уреди извор]Табела 1: Годишни реални стапки на растеж на БДП во Финска (1990-2013)[4]
1990-1998 | 1999-2007 | 2008-2013 | 1990-2013 | |
---|---|---|---|---|
ЕУ | 2,5% | -0,1% | 1,7% | |
Финска | 1,4% | 3,6% | -0,3% | 1,8% |
Култура во Финска
[уреди | уреди извор]Музика во Финска
[уреди | уреди извор]Спорт во Финска
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>
; нема зададено текст за наводите по имеimf3
. - ↑ „Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)“. Eurostat Data Explorer. Посетено на 13 August 2013.
- ↑ „Human Development Report 2010“ (PDF). United Nations. 2010. Архивирано од изворникот (PDF) на 2010-11-21. Посетено на 5 November 2010. and „Human Development Index trends, 1980–2010“ (PDF). United Nations. 2010. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-04-01. Посетено на 7 November 2010.
- ↑ Eurostat (пристапено на 20.9.2017)
Поврзано
[уреди | уреди извор]Надворешни врски
[уреди | уреди извор]Повеќе за Finland на збратимените проекти на Википедија | |
Дефиниции и преводи на Викиречник ? | |
Податотеки на Ризницата ? | |
Образовни ресурси на Викиуниверзитет ? | |
Новинарски известувања на Викивести ? | |
Мисли на Викицитат ? | |
Изворни текстови на Викиизвор ? | |
Прирачници на Викикниги ? | |
? | Информации за guide во Википатување ? ? |
- Општо
- „Светска книга на факти“ на ЦИА — запис за „Финска“ (англиски)
- Финска на Curlie (англиски)
- Профил за Финска на BBC News.
- Население на Финска 1750–2010
- Официјални статистички податоци за Финска
- Влада
- Официјален англиски портал за Финска
- Шеф на кабинет и министри Архивирано на 26 октомври 2009 г.
- Финска Архивирано на 3 јули 2008 г.
- Карти
- Географски податоци за Финска на OpenStreetMap
- Finland на Викимедииниот атлас
- Патување
|
|
Оваа статија од областа на географијата е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |
|