Basilea

Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde xaneiro de 2017.)

Basilea

Basel (de)
Brasón
Localización
47°33′38″N 7°35′26″L / 47.5606, 7.5906
Estado federado	Suíza
Cantóns	Basilea-Cidade
Capital de	Basilea-Cidade
Poboación
Poboación	173.552 (2022) (7.276,81 hab./km²)
Lingua oficial	lingua alemá
Xeografía
Superficie	23,85 km²
Bañado por	Río Rin e Birs
Altitude	260 m-247 m
Comparte fronteira con	Riehen Binningen (Suíça) (pt) Allschwil (pt) Saint-Louis Weil am Rhein Bottmingen (pt) Münchenstein (pt) Reinach (pt) Birsfelden (pt) Muttenz (pt) Huningue
Organización política
• Xefe do goberno	Beat Jans (pt)
Membro de	KlimaBündnis-Städte Schweiz (en) Aliança Climática (pt) (1993–)
Identificador descritivo
Código postal	4000, 4001, 4002, 4005, 4009, 4010, 4018, 4019, 4020, 4030, 4031, 4040, 4051, 4052, 4053, 4054, 4055, 4056, 4057, 4058, 4059, 4070, 4075 e 4091
Fuso horario	UTC+01:00, horario estándar UTC+02:00, horario de verán
Prefixo telefónico	061
Código de municipio suízo	2701
Outro
Irmandado con	Van Miami Beach (pt) Shanghai (2007–)
Lugar do Patrimonio suízo
Identificador	ISOS 1440
Sitio web	bs.ch

Basilea^[1] (alemán: Basel ['ba:zəl]; francés: Bâle [bɑl]; italiano: Basilea [bazi'leːa]) é a terceira cidade máis poboada de Suíza despois de Zürich e Xenebra. No ano 2017 tiña 176 117 habitantes^[2] e 537 100 habitantes^[3] na conurbación, que se espalla aínda polos cantóns veciños.

Situada ao Noroeste de Suíza, sobre o río Rin e fronteiriza con Alemaña e Francia, Basilea é un centro industrial de importancia pola súa industria química e farmacéutica. A rexión de Basilea, que culturalmente se estende ata Baden-Württemberg (Alemaña) e cara a Alsacia (Francia), reflicte a herdanza dos tres Estados, no nome moderno que ostenta en latín: Regio TriRhena. Dispón da universidade máis antiga da Confederación Helvética (1460).

As orixes de Basilea remontan ao asentamento romano de Augusta Raurica, aínda que se teñen descuberto asentamentos celtas máis antigos. A posición estratéxica da cidade, coa única ponte sobre o Rin entre o lago Constanza e o mar, afirmou a súa importancia. A partir de 999 a cidade foi gobernada por bispos-príncipes baixo o dominio nominal do emperador do Sacro Imperio Romano Xermánico. En 1225-1226 o bispo Heinrich von Thun construíu unha ponte sobre o Rin, fundándose o barrio de Kleinbasel (Pequena Basilea) como protección da nova ponte.

A cidade rexistrou unha importante actividade bibliográfica no século XVI, sendo nela onde se publicaron o libro de Xoán Calvino Christianae religionis institutio, no cal expón a súa doutrina relixiosa, e o primeiro libro de anatomía humana, De humani corporis fabrica, cuxo autor foi Andreas Vesalius.

En 1792 proclamouse a República de Rauracia en terreos do Macizo do Xura, abranguendo a cidade. A existencia desta brevísima república, de tan só tres meses de vida, cómpre enmarcala no proceso de creación de estados satélites de Francia, todos eles cativos e de curta duración, que se deu en territorios veciños ao país galo no transcurso da Revolución Francesa.

Basilea ten en Suíza unha reputación de cidade deportiva. O FC Basel é un dos mellores equipos do campionato suízo de fútbol nos últimos anos. No estadio do FC Basel, St. Jakob-Park, realizouse a cerimonia de apertura da Eurocopa 2008, así como tres partidos da primeira rolda, dous de cuartos de final e un de semifinal.

O equipo profesional de baloncesto de Basilea, os Starwings, é o único equipo da Suíza alemá que participa na Liga de primeira división suíza (LNBA), e en 2010 coroouse campión da Copa de Suíza.

O maior evento indoor de tenis do país celébrase en Basilea cada mes de outubro: o Davidoff Swiss Indoors reúne aos mellores tenistas do ATP.

A Asociación Internacional de Balonmán ten a súa sede en Basilea. A UEFA fundouse o 15 de xuño de 1954 en Basilea. O campionato europeo de Skateboard (European Skateboard Championships) ten lugar anualmente en Basilea.

• Basel Münster. Orixinariamente unha catedral católica e hoxe en día unha igrexa protestante, foi erguida entre 1019 e 1500 en estilos románico e gótico. O vello edificio románico foi destruído en 1356 por un sismo e reconstruído posteriormente. No seu interior encontranse enterrados Erasmo de Rotterdam e Jakob Bernoulli, entre outros.
• Antikenmuseum Basel und Sammlung Ludwig, o Museo de Arte Antiga de Basilea e Colección Ludwig. Está adicado en exclusiva á arte de civilizacións antigas dende o cuarto milenio antes de Cristo ata o século VII d C. É o único deste tipo en Suíza e amosa pezas da rexión mediterránea.
• Historisches Museum Basel, o Museo de Historia de Basilea. Aberto en 1894, acolle a colección de pezas máis completa que existe da historia das civilizacións do Alto Rin, proxectándose dende a Idade Media ata o Barroco, entre as que salientan as que conforman o legado de Erasmo de Rotterdam. Está situado na antiga igrexa Barfüsserkirche de Basilea.
• Kunstmuseum Basel, museo de arte de Basilea, conta cunha exposición permanente con pezas dende a idade media ata a actualidade.
• Fundación Beyeler, museo deseñado por Renzo Piano, contén a colección de arte de Hildy e Ernst Beyeler. Móstranse arredor de 200 obras de arte de pintores coma Degas, Monet, Cézanne, Van Gogh, Picasso, Warhol, Lichtenstein ou Bacon.

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Basilea

• Basilea-Cidade

• Páxina oficial de Basilea (en alemán), (en francés) e (en italiano)