Guía de Latín Filosófico I Lecciones I-IV
Guía de Latín Filosófico I Lecciones I-IV
Guía de Latín Filosófico I Lecciones I-IV
GUÍA DE LATÍN
ANTONIO TURSI
2 Antonio Tursi
Índice
Lecciones:
Apéndices:
Ejercitación general / 49
Antología de textos / 58
Esquemas
Morfología nominal
Guía de Latín 5
Sustantivos / 60
Adjetivos / 65
Morfología pronominal / 70
Numerales / 74
Morfología verbal / 75
Preposiciones / 88
Conjunciones / 89
Proposiciones sustantivas / 90
Las vocales latinas pueden ser largas o breves. Las largas son señaladas en gramáticas y diccionarios con
el signo ¯ sobre ellas, y las breves, con ˘. Nótese p. e. màlum (la manzana) frente a mâlum (el mal).
Los diptongos latinos son: ae, au, ei, eu, ui, oe. Suenan ambas vocales. En caso de tener acento prosódico,
el mismo cae sobre la primera vocal.
En latín hay una i vocálica y otra consonántica que algunos escriben j. Las dos suenan i y aparecen en los
ejercicios como I/i.
Respecto de la uve, hay también una vocálica y otra consonántica. Ambas aparecen en los ejercicios
diferenciadas, la vocálica como U/u, y la consonántica como V/v.
Las consonantes dobles (ll, nn, rr, cc, ss, ff, pp, tt...) suenan por separado: bellus (bel-lus). En el grupo gn
suenan ambas letras: cognatus (cog-natus).
Guía de Latín 7
El latín no utiliza tildes. No hay palabras acentuadas de manera aguda ni sobreesdrújula. Toda palabra
bisilábica, por tanto, es grave o llana. Respecto de las polisilábicas son graves si la penúltima sílaba
contiene una vocal larga o un diptongo. Si, en cambio, la penúltima sílaba contiene una vocal breve la
palabra es esdrújula.
Todo diptongo es largo. Las vocales son largas por naturaleza o por posición. Una vocal es larga por
posición cuando está seguida de dos o más consonantes o de una consonante doble (x, z). Pero el grupo de
oclusiva (p, t, c, b, d, g, f, ph, th, ch) más líquida (l, m, n, r) hace que la vocal que lo antecede pueda ser
larga o breve: tenëbra.
8 Antonio Tursi
pronombres personales
singular plural
1ra. persona 2da. persona 1ra. persona 2da. persona
nominativo ego tu nos vos
acusativo me te nos vos
Guía de Latín 9
LECCIÓN I
EJERCITACIÓN:
esse
ego sum
tu es
nom. sg. est
nos sumus
vos estis
nom. pl. sunt
Guía de Latín 11
LECCIÓN II
Nombres tema o: puer (m.), ager (m.), vir (m.), miser, pulcher (m.).
Presente del verbo sum.
EJERCITACIÓN:
LECCIÓN III
EJERCITACIÓN:
10. Nullum ego praemium, nullum monumentum postulo. (Cic. Catil. III, 11, 26)
11. Equidem nihil habeo. (Plin. Epist. IX, 7)
12. Verba aut latina aut peregrina sunt. (Quint. Inst. orat. I, 5, 55)
13. Dat signa deus. (Tibul. I, 5, 57)
14. Philosophi humana divinaque simul tractant. (Sen. Ad Luc. I, 8, 6)
15. Magni magna parant. (Cato. Monost. 74)
16. Longum est enumerare proelia. (Nepot. XXIII, 5)
17. Parvum parva decent. (Hor. Epist. I, 7, 44).
18. Fatum caelum ac astra movet. (Boe. Con. Phil. IV, 6, 18)
19. Otia me somnusque iuvant. (Mart. XII, 68, 5)
20. Possidet speculum philosophus. (Apul. Apol. 13, 5)
14 Antonio Tursi
LECCIÓN IV
EJERCITACIÓN:
sustantivos
1ra. declinación tema a segunda declinación tema o
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. vita (f.) vitae amicus (m.) amici donum (n.) dona
poeta (m.) poetae humus (f.) humi nihil (n.)
puer (m.) pueri
ager (m.) agri
vir (m.) viri
v. vita vitae amice amici donum dona
poeta poetae hume humi
puer pueri
ager agri
vir viri
ac. vitam vitas amicum amicos donum dona
poetam poetas humum humos nihil
puerum pueros
agrum agros
virum viros
g. vitae vitarum amici amicorum doni donorum
poetae poetarum humi humorum
pueri puerorum
agri agrorum
viri virorum
adjetivos
masculinos femeninos neutros
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. bonus boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
v. bone boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
ac. bonum bonos bonam bonas bonum bona
miserum miseros miseram miseras miserum misera
pulchrum pulchros pulchram pulchras pulchrum pulchra
g. boni bonorum bonae bonarum boni bonorum
miseri miserorum miserae miserarum miseri miserorum
pulchri pulchrorum pulchrae pulchrarum pulchri pulchrorum
Guía de Latín 17
LECCIÓN V
1. Sunt Segestani socii populi Romani atque amici. (Cic. Verr. II, 4)
2. Nec auguria novi nec mathematicorum caelum curare soleo. (Petr. CXXVI, 3)
3. Feminae naturam imperare desperare est otium. (Publ. Syr. 217)
4. Litterarum secreta viri pariter ac feminae ignorant. (Tac. Germ. XIX)
5. Nihil novi video. (Sen. Ad Luc. XIV, 9, 12)
6. Substantiarum aliae sunt corporeae; aliae incorporeae. (Boe. Contra Eut. et Nest. 2)
EJERCITACIÓN:
sustantivos
1ra. declinación tema a segunda declinación tema o
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. vita (f.) vitae amicus (m.) amici donum (n.) dona
poeta (m.) poetae humus (f.) humi nihil (n.)
puer (m.) pueri
ager (m.) agri
vir (m.) viri
v. vita vitae amice amici donum dona
poeta poetae hume humi
puer pueri
ager agri
vir viri
ac. vitam vitas amicum amicos donum dona
poetam poetas humum humos nihil
puerum pueros
agrum agros
virum viros
g. vitae vitarum amici amicorum doni donorum
poetae poetarum humi humorum
pueri puerorum
agri agrorum
viri virorum
d. vitae vitis amico amicis dono donis
poetae poetis humo humis
puero pueris
agro agris
viro viris
adjetivos
masculinos femeninos neutros
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. bonus boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
v. bone boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
ac. bonum bonos bonam bonas bonum bona
miserum miseros miseram miseras miserum misera
pulchrum pulchros pulchram pulchras pulchrum pulchra
g. boni bonorum bonae bonarum boni bonorum
miseri miserorum miserae miserarum miseri miserorum
pulchri pulchrorum pulchrae pulchrarum pulchri pulchrorum
d. bono bonis bonae bonis bono bonis
misero miseris miserae miseris misero miseris
pulchro pulchris pulchrae pulchris pulchro pulchris
Guía de Latín 19
LECCIÓN VI
EJERCITACIÓN:
sustantivos
1ra. declinación tema a segunda declinación tema o
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. vita (f.) vitae amicus (m.) amici donum (n.) dona
poeta (m.) poetae humus (f.) humi nihil (n.)
puer (m.) pueri
ager (m.) agri
vir (m.) viri
v. vita vitae amice amici donum dona
poeta poetae hume humi
puer pueri
ager agri
vir viri
ac. vitam vitas amicum amicos donum dona
poetam poetas humum humos nihil
puerum pueros
agrum agros
virum viros
g. vitae vitarum amici amicorum doni donorum
poetae poetarum humi humorum
pueri puerorum
agri agrorum
viri virorum
d. vitae vitis amico amicis dono donis
poetae poetis humo humis
puero pueris
agro agris
viro viris
ab. vita vitis amico amicis dono donis
poeta poetis humo humis nihilo
puero pueris
agro agris
viro viris
adjetivos
masculinos femeninos neutros
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. bonus boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
v. bone boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
ac. bonum bonos bonam bonas bonum bona
miserum miseros miseram miseras miserum misera
pulchrum pulchros pulchram pulchras pulchrum pulchra
g. boni bonorum bonae bonarum boni bonorum
miseri miserorum miserae miserarum miseri miserorum
pulchri pulchrorum pulchrae pulchrarum pulchri pulchrorum
d. bono bonis bonae bonis bono bonis
misero miseris miserae miseris misero miseris
pulchro pulchris pulchrae pulchris pulchro pulchris
ab. bono bonis bona bonis bono bonis
misero miseris misera miseris misero miseris
pulchro pulchris pulchra pulchris pulcro pulchris
Guía de Latín 21
LECCIÓN VII
EJERCITACIÓN:
6. Impius non placat donis iram deorum. (Cic. De leg. II, 22, 14)
7. Villa abundat porco, haedo, agno, gallina. (Cic. De senec. XVI, 56)
8. Vacare culpa magnum solacium est. (Cic. Ad fam. VII, 3)
9. Britanni capillo sunt promisso. (Caes. Bel. Gal. V, 14)
10. Non egeo medicina. (Cic. De amic. VI, 10)
22 Antonio Tursi
infecto
sum 1ra. conjugación 2da. conjugación
esse laudare videre
sum laudo video
es laudas vides
presente est laudat videt
sumus laudamus videmus
estis laudatis videtis
sunt laudant vident
eram laudabam videbam
eras laudabas videbas
pretérito infecto erat laudabat videbat
eramus laudabamus videbamus
eratis laudabatis videbatis
erant laudabant videbant
ero laudabo videbo
eris laudabis videbis
futuro infecto erit laudabit videbit
erimus laudabimus videbimus
eritis laudabitis videbitis
erunt laudabunt videbunt
Guía de Latín 23
LECCIÓN VIII
EJERCITACIÓN: