Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Guía de Latín Filosófico I Lecciones I-IV

Descargar como pdf o txt
Descargar como pdf o txt
Está en la página 1de 23

DEPARTAMENTO DE FILOSOFÍA

Asignatura: LATÍN FILOSÓFICO I Y II


(2do. c. 2017 y 1er. c. 2018)

GUÍA DE LATÍN

ANTONIO TURSI
2 Antonio Tursi

Esta Guía de Latín ® es de uso interno


de la Cátedra de Latín Filosófico, FFYL, UBA.
Ha sido ampliada y corregida respecto
de la editada por UNSAM-Baudino Ediciones.
Guía de Latín 3

Índice

Abecedario, pronunciación y acentuación / 6

Lecciones:

I Nombres tema o: amicus (m.), humus (f.), bonus (m.).


Presente del indicativo infecto de la voz activa de los verbos
de 1ra. conjugación, tema a: laudo, y 2da., tema e: video.
Infinitivos. Pronombres personales. Adverbios. Conjunciones.
Uso de casos nominativo: sujeto, predicativo; vocativo:
interpelación y acusativo: objeto directo, predicativo.
Oraciones simples enunciativas e interrogativas reales / 9

II Nombres tema o: puer (m.), ager (m.), vir (m.), miser,


pulcher (m.). Presente del verbo sum / 11

III Nombres tema o: donum (n.), bonum (n.).


Sustantivación del adjetivo neutro.
Apósito. Acusativo de cosa y de persona / 13

IV Nombres tema a: vita (f.), poeta (m.), bona (f.) / 15

V Uso del caso genitivo: complemento de especificación / 17

VI Uso del caso dativo: objeto indirecto y dativo de interés / 19

VII Uso del caso ablativo: complementos circunstanciales / 21

VIII Verbos, pretérito y futuro del infecto / 23

IX Complementos circunstanciales con preposición y caso.


Caso locativo. Pronombres demostrativos / 24

X Nombres tema consonántico (3ra. declinación),


modelos consul (m.), honos (m.), legio (f.), lex (f.),
nomen (n.), homo (m.), frigus (n.), virtus (f.), princeps (m.),
senex (m.); vetus (adjetivo) / 25

XI Verbos temas de infecto, consonántico, semiconsonántico


e i (3ra y 4ta. conjugaciones), modelos lego, facio,
minuo y audio / 26

XII Sustantivos tema i (3ra. declinación), modelos civis (m.),


nubes (f.), mare (n.), animal (n.), urbs (f.), pater (m.) / 27

XIII Adjetivos modelos acer (m.), acris (f.), acre (n.);


fortis (m. y f.), forte (n.); audax (m., f. y n.);
ingens (m., f. y n.) / 28

XIV Sustantivos tema u (4ta. declinación), modelos motus (m.),


manus (f.), cornu (n.) / 29
4 Antonio Tursi

XV Sustantivos tema e (5ta. declinación), modelos res (f.),


dies (m. o f). Pronombres interrogativos-indefinidos / 30

XVI Tiempos y temas del perfecto del indicativo / 31

XVII Proposiciones sustantivas de acusativo sujeto


e infinitivo verbo / 32

XVIII Grados y aspectos del verbo. Oraciones enunciativas


e interrogativas, potenciales e irreales, volitivas
e imperativas. Objeto en genitivo / 33

XIX Períodos adverbiales con prótasis modal-comparativa,


condicional, locativa y temporal; reales, potenciales,
irreales y eventuales / 36

XX Períodos adverbiales con prótasis causal, concesiva,


consecutiva y final / 38

XXI Infecto de la voz medio-pasiva. Complemento del agente / 39

XXII Perfecto de la voz medio-pasiva / 40

XXIII Sum y sus compuestos. Doble dativo de interés:


genérico y específico / 41

XXIV Grado comparativo del adjetivo y del adverbio / 42

XXV Participios presente, pasado y futuro / 43

XXVI Valor protásico de los participios presentes y pasados


(ablativo absoluto) / 44

XXVII Proposiciones con pronombres relativos / 45

XXVIII Gerundio, gerundivo y supino / 46

XXIX Conjugaciones perifrásticas con sentido de intención


y de obligación. Dativo de interés agente / 47

XXX Proposiciones sustantivas / 48

Apéndices:

Ejercitación general / 49

Términos y locuciones latinas usuales / 56

Antología de textos / 58

Esquemas

Morfología nominal
Guía de Latín 5

Sustantivos / 60

Adjetivos / 65

Morfología pronominal / 70

Numerales / 74

Morfología verbal / 75

Morfología de los nombres verbales / 85

Preposiciones / 88

Conjunciones / 89

Proposiciones sustantivas / 90

Correspondencia de los tiempos / 91


6 Antonio Tursi

Abecedario, pronunciación y acentuación

Letra Sonido Nota


A a a Larga o breve
B b b
C c k Incluso delante de e e i: cena (kena), circus (kircus)
D d d
E e e Larga o breve
F f f
G g g Suave como en “gato”, incluso delante de e e i: gens (guens) girus
(guirus)
H h h Inicial con una leve espiración como en inglés have: hic, y
transcripción del espíritu áspero griego: harmonia
I i i Larga o breve
K k k Aparece solo en unas pocas palabras, como p.e. Kalendae
L l l
M m m
N n n
O o o Larga o breve
P p p
Qu qu cu
R r r
S s s
T t t
U u u Larga o breve. Suena siempre, incluso delante de e e i: aqua (acua),
eque (ecue), equi (ecui), equo (ecuo), equus (ecuus)
V v u/v Suena como vocal u: vinum (uinum) y como v delante de la vocal u:
novus (novus)
X x x Representa la unión de cs (dux) o de gs (lex), y transcripción de la xi
griega: Xerxes
Y y i Transcripción de la ypsilón griega: hymnus
Z z ds Transcripción de la dseta griega: zodiacus
Ch ch k Pulcher (pulker), y transcripción de la ji griega: chaos
Ph ph f Transcripción de la fi griega: philosophia
Rh rh r Transcripción de la rho inicial griega: Rhodas
Th th t Transcripción de la theta griega: theatrum

Las vocales latinas pueden ser largas o breves. Las largas son señaladas en gramáticas y diccionarios con
el signo ¯ sobre ellas, y las breves, con ˘. Nótese p. e. màlum (la manzana) frente a mâlum (el mal).

Los diptongos latinos son: ae, au, ei, eu, ui, oe. Suenan ambas vocales. En caso de tener acento prosódico,
el mismo cae sobre la primera vocal.

En latín hay una i vocálica y otra consonántica que algunos escriben j. Las dos suenan i y aparecen en los
ejercicios como I/i.

Respecto de la uve, hay también una vocálica y otra consonántica. Ambas aparecen en los ejercicios
diferenciadas, la vocálica como U/u, y la consonántica como V/v.

Las consonantes dobles (ll, nn, rr, cc, ss, ff, pp, tt...) suenan por separado: bellus (bel-lus). En el grupo gn
suenan ambas letras: cognatus (cog-natus).
Guía de Latín 7

El latín no utiliza tildes. No hay palabras acentuadas de manera aguda ni sobreesdrújula. Toda palabra
bisilábica, por tanto, es grave o llana. Respecto de las polisilábicas son graves si la penúltima sílaba
contiene una vocal larga o un diptongo. Si, en cambio, la penúltima sílaba contiene una vocal breve la
palabra es esdrújula.

Todo diptongo es largo. Las vocales son largas por naturaleza o por posición. Una vocal es larga por
posición cuando está seguida de dos o más consonantes o de una consonante doble (x, z). Pero el grupo de
oclusiva (p, t, c, b, d, g, f, ph, th, ch) más líquida (l, m, n, r) hace que la vocal que lo antecede pueda ser
larga o breve: tenëbra.
8 Antonio Tursi

sustantivos adjetivo masculino


sg. pl. sg. pl.
nominativo amicus (m.) amici bonus boni
humus (f.) humi
vocativo amice amici bone boni
hume humi
acusativo amicum amicos bonum bonos
humum humos

1ra. conj. tema a 2da. conj. tema e


laudare videre
ego laudo video
tu laudas vides
nom. sg. laudat videt
nos laudamus videmus
vos laudatis videtis
nom. pl. laudant vident

pronombres personales
singular plural
1ra. persona 2da. persona 1ra. persona 2da. persona
nominativo ego tu nos vos
acusativo me te nos vos
Guía de Latín 9

LECCIÓN I

Nombres tema o: amicus (m.), humus (f.), bonus (m.).


Presente del indicativo infecto de la voz activa de los verbos de 1ra. conjugación, tema a: laudo,
y 2da., tema e: video.
Infinitivos. Pronombres personales. Adverbios. Conjunciones.
Uso de casos nominativo: sujeto, predicativo; vocativo: interpelación; y acusativo: objeto
directo, predicativo.
Oraciones simples enunciativas e interrogativas reales.

1. Rusticus praeparat ulmos. (Hor. Epist. I, 7, 84)


2. Dei mundum administrant. (Cic. De nat. deor. I, 2, 4)
3. Populus minutus laborat. (Petr. XLIV, 3)
4. Solus ceno non libenter. (Mart. XI, 35, 4)
5. Belle cantas et saltas, Attice. (Mart. II, 7, 5)
6. Stultum me putas, amice? (Mart. IV, 15, 5)
7. Te dignum putas. (Sen. Ad Luc. II, 20, 1)
8. Animum debes mutare, non caelum. (Sen. Ad Luc. III, 28, 1)
9. Iuvat caesos videre iuvencos. (Verg. Georg. III, 23)
10. Grammatici certant et adhuc. (Hor. Ad Pis. 88)

EJERCITACIÓN:

11. Animus contemplat mundum. (Sen. Cons. ad Hel. 8, 4)


12. Deos ego invoco. (Plaut. Most. 528)
13. Tu me vituperas? (Plaut. Aulul. 325)
14. Patrium deus habet animum. (Sen. De prov. II, 5)
15. Dei quoque habent oculos. (Ovid. Amor. III, 3, 42)
16. Deus animum ministrat. (Verg. Aen. V, 640)
17. Tu me mones? (Sen. Ad Luc. III, 27, 1)
18. Libitiarius solet regie cenare. (Petr. XXXVIII, 15)
19. Te nimium laudas. (Mart. I, 64, 3)
20. Aliquando bonus dormitat Homerus. (Hor. Ad. Pis. 359)
10 Antonio Tursi

sustantivos adjetivo masculino


sg. pl. sg. pl.
nominativo amicus (m.) amici bonus boni
humus (f.) humi miser miseri
puer (m.) pueri pulcher pulchri
ager (m.) agri
vir (m.) viri
vocativo amice amici bone boni
hume humi miser miseri
puer pueri pulcher pulchri
ager agri
vir viri
acusativo amicum amicos bonum bonos
humum humos miserum miseros
puerum pueros pulchrum pulchros
agrum agros
virum viros

esse

ego sum
tu es
nom. sg. est
nos sumus
vos estis
nom. pl. sunt
Guía de Latín 11

LECCIÓN II

Nombres tema o: puer (m.), ager (m.), vir (m.), miser, pulcher (m.).
Presente del verbo sum.

1. Vir ego liberque non sum. (Petr. LXXXI, 6)


2. Servusne es an liber? (Plaut. Amph. 343)
3. Puer meus modestissimus et suavissimus est. (Cic. Ad Att. V, 9, 3)
4. Ubi tu es, Dore? (Ter. Eun. 472)
5. Nos religiosi non sumus. (Petr. XLIV, 18)
6. Ebrii estis, amici? (Petr. XCV, 2)
7. Mortui miseri sunt. (Cic. Tusc. disp. I, 5, 9)
8. Tu socius et conscius esse soles. (Cic. Ad Att. I, 18, 1)
9. Habeo magistrum Tullium. (Hier. Epist. 57, 5)
10. Soli sumus liberi. (Cic. Tusc. disp. V, 11, 33)

EJERCITACIÓN:

11. Tu nimis urbanus es. (Plin. Epist. II, 17, 29)


12. Stultus es an stultum me putas, amice? (Mart. IV, 15, 5)
13. Animus aeger semper errat. (Enn. Fragm. 360 en Cic. Tusc. disp. III, 3, 5)
14. Titus noster magnum animum habet et est caldicerebrius. (Petr. XLV, 5)
15. Agrum lustrare oportet. (Cato. De agricul. CXLI, 1)
16. Ego graecus non sum. (Aug. Contra Acad. II, 3, 7)
17. Esne tu Syracusanus? (Plaut. Men. 1109)
18. Ciceronianus es, non christianus. (Hier. Epist. 22)
19. Ego sum tu; tu es ego; unanimi sumus. (Plaut. Stich. 731)
20. Miseri te oramus. (Verg. Aen. XII, 932)
12 Antonio Tursi

sustantivos adjetivo neutro


sg. pl. sg. pl.
nominativo donum (n.) dona bonum bona
nihil (n.) miserum misera
pulchrum pulchra
vocativo donum dona bonum bona
miserum misera
pulchrum pulchra
acusativo donum dona bonum bona
nihil miserum misera
pulchrum pulchra
Guía de Latín 13

LECCIÓN III

Nombres tema o: donum (n.), bonum (n.).


Sustantivación del adjetivo neutro. Apósito.
Acusativo de cosa y de persona.

1. Me praedium maternum parum commode tractat. (Plin. Epist. II, 15, 2)


2. Amice carissime, aedificas monumentum meum? (Petr. LXXI, 5)
3. Gaudia non remanent, sed fugitiva volant. (Mart. I, 15, 8)
4. Non accuso verba, quasi vasa lecta atque pretiosa, sed vinum. (Aug. Conf. I, 16, 26)
5. Magnum narras. (Hor. Sat. I, 9, 52)
6. Parva rogas magnos. (Mart. XI, 68, 1)
7. Amicos habere operosum est; satis est inimicos non habere. (Sen. Ad Luc. II, 14, 7)
8. Deus nihil habet; deus nudus est. (Sen. Ad Luc. IV, 31, 10)
9. Parva propria magna; magna aliena parva. (Frontispicio de la casa de Lope de Vega en Madrid)

EJERCITACIÓN:

10. Nullum ego praemium, nullum monumentum postulo. (Cic. Catil. III, 11, 26)
11. Equidem nihil habeo. (Plin. Epist. IX, 7)
12. Verba aut latina aut peregrina sunt. (Quint. Inst. orat. I, 5, 55)
13. Dat signa deus. (Tibul. I, 5, 57)
14. Philosophi humana divinaque simul tractant. (Sen. Ad Luc. I, 8, 6)
15. Magni magna parant. (Cato. Monost. 74)
16. Longum est enumerare proelia. (Nepot. XXIII, 5)
17. Parvum parva decent. (Hor. Epist. I, 7, 44).
18. Fatum caelum ac astra movet. (Boe. Con. Phil. IV, 6, 18)
19. Otia me somnusque iuvant. (Mart. XII, 68, 5)
20. Possidet speculum philosophus. (Apul. Apol. 13, 5)
14 Antonio Tursi

sustantivos adjetivo femenino


sg. pl. sg. pl.
nominativo vita (f.) vitae bona bonae
poeta (m.) poetae misera miserae
pulchra pulchrae
vocativo vita vitae bona bonae
poeta poetae misera miserae
pulchra pulchrae
acusativo vitam vitas bonam bonas
poetam poetas miseram miseras
pulchram pulchras
Guía de Latín 15

LECCIÓN IV

Nombres tema a: vita (f.), poeta (m.), bona (f.).

1. Bona conscientia turbam advocat. (Sen. Ad Luc. V, 43, 5)


2. Paratae lacrimae insidias indicant. (Publ. Syr. 536)
3. Iniuria malum non est. (Sen. De const. sap. VIII, 3)
4. Adversarii mei malitiam prudentiam vocant. (Hier. Epist. 57, 3)
5. Occupat totas nigra popina vias. (Mart. VII, 61, 8)

EJERCITACIÓN:

6. Tulliola, deliciae nostrae, tuum munusculum flagitat. (Cic. Ad Att. I, 8, 3)


7. Substantiae aut corporeae sunt aut incorporeae. (Boe. Contra Eut et Nest. 1)
8. Etiam capillus unus habet umbram suam. (Publ. Syr. 186)
9. Noster Ennius sanctos appellat poetas. (Cic. Pro Arch. 8)
10. Magnam fortunam magnus animus decet. (Sen. De clem. 3, 5)
11. Fossas puras habere oportet. (Cato. De agricul. CLV, 1)
12. Exiguum natura desiderat. (Sen. Ad Luc. II, 16, 8)
13. Vita vinum est. (Petr. XXXIV, 7)
14. Tabellas habeo et stilum. (Plaut. Mil. glor. 38)
15. Laudat, amat, cantat nostros mea Roma libellos. (Mart. VI, 60, 1)
16 Antonio Tursi

sustantivos
1ra. declinación tema a segunda declinación tema o
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. vita (f.) vitae amicus (m.) amici donum (n.) dona
poeta (m.) poetae humus (f.) humi nihil (n.)
puer (m.) pueri
ager (m.) agri
vir (m.) viri
v. vita vitae amice amici donum dona
poeta poetae hume humi
puer pueri
ager agri
vir viri
ac. vitam vitas amicum amicos donum dona
poetam poetas humum humos nihil
puerum pueros
agrum agros
virum viros
g. vitae vitarum amici amicorum doni donorum
poetae poetarum humi humorum
pueri puerorum
agri agrorum
viri virorum

adjetivos
masculinos femeninos neutros
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. bonus boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
v. bone boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
ac. bonum bonos bonam bonas bonum bona
miserum miseros miseram miseras miserum misera
pulchrum pulchros pulchram pulchras pulchrum pulchra
g. boni bonorum bonae bonarum boni bonorum
miseri miserorum miserae miserarum miseri miserorum
pulchri pulchrorum pulchrae pulchrarum pulchri pulchrorum
Guía de Latín 17

LECCIÓN V

Uso del caso genitivo: complemento de especificación.

1. Sunt Segestani socii populi Romani atque amici. (Cic. Verr. II, 4)
2. Nec auguria novi nec mathematicorum caelum curare soleo. (Petr. CXXVI, 3)
3. Feminae naturam imperare desperare est otium. (Publ. Syr. 217)
4. Litterarum secreta viri pariter ac feminae ignorant. (Tac. Germ. XIX)
5. Nihil novi video. (Sen. Ad Luc. XIV, 9, 12)
6. Substantiarum aliae sunt corporeae; aliae incorporeae. (Boe. Contra Eut. et Nest. 2)

EJERCITACIÓN:

7. Est profecto animi medicina philosophia. (Cic. Tusc. disp. III, 3, 6)


8. Lutetia est oppidum Parisiorum. (Caes. Bel. Gal. VII, 57, 1)
9. Iram Ennius initium iudicat insaniae. (Cic. Tusc. disp. IV, 52, 4)
10. Tacitum tormentum animi conscientia. (Publ. Syr. 490)
11. Ingenia maximorum virorum degustas. (Sen. Ad Luc. IV, 33, 5)
12. Cultura animi philosophia est. (Cic. Tusc. disp. II, 5, 13)
13. Convivium vicinorum cotidie compleo. (Cic. De senec. XIV, 46)
14. Orpheus veniam umbrarum dominos rogat. (Boe. Con. Phil. III, xii, 28)
15. Neque arma neque thesauri praesidia regni sunt, verum amici. (Sall. Bel. Iug. 10)
18 Antonio Tursi

sustantivos
1ra. declinación tema a segunda declinación tema o
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. vita (f.) vitae amicus (m.) amici donum (n.) dona
poeta (m.) poetae humus (f.) humi nihil (n.)
puer (m.) pueri
ager (m.) agri
vir (m.) viri
v. vita vitae amice amici donum dona
poeta poetae hume humi
puer pueri
ager agri
vir viri
ac. vitam vitas amicum amicos donum dona
poetam poetas humum humos nihil
puerum pueros
agrum agros
virum viros
g. vitae vitarum amici amicorum doni donorum
poetae poetarum humi humorum
pueri puerorum
agri agrorum
viri virorum
d. vitae vitis amico amicis dono donis
poetae poetis humo humis
puero pueris
agro agris
viro viris

adjetivos
masculinos femeninos neutros
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. bonus boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
v. bone boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
ac. bonum bonos bonam bonas bonum bona
miserum miseros miseram miseras miserum misera
pulchrum pulchros pulchram pulchras pulchrum pulchra
g. boni bonorum bonae bonarum boni bonorum
miseri miserorum miserae miserarum miseri miserorum
pulchri pulchrorum pulchrae pulchrarum pulchri pulchrorum
d. bono bonis bonae bonis bono bonis
misero miseris miserae miseris misero miseris
pulchro pulchris pulchrae pulchris pulchro pulchris
Guía de Latín 19

LECCIÓN VI

Uso del caso dativo: objeto indirecto y dativo de interés.

1. Litteras Valerio do. (Cic. Ad Att. XIII, 15, 2)


2. Germani agriculturae non student. (Caes. Bel. Gal. VI, 22, 1)
3. Malus malo nocet. (Sen. Ad Luc. XVIII, 109, 4)
4. Nullus enim terminus falso est. (Sen. Ad Luc. II, 16, 9)
5. Noster amicus, vir, mehercule, optimus et mihi amicissimus, sane tibi molestus est. (Cic. Ad Att.
I, 8, 1)
6. Habet Africanus milies, tamen captat. Fortuna multis dat nimis, satis nulli. (Mart. XII, 10)
7. Satis enim magnum alter alteri theatrum sumus. (Epicur. Frag. 208 en Sen. Ad Luc. I, 7, 11)
8. Oppidum est praediis nostris vicinum. (Plin. Epist. IV, 1, 1)

EJERCITACIÓN:

9. Dat veniam corvis, vexat censura columbas. (Iuv. 2, 62)


10. Nil mihi respondes? (Mart. VI, 5, 3)
11. An tibi non placent lautitiae domini nostri? (Petr. LVII, 2)
12. Sibi non cavere et aliis consilium dare stultum est. (Fedr. I, 9, 1-2)
13. Nefas est nocere patriae. (Sen. De ira II, 31, 7)
14. Parva insula est propinqua Aetoliae. (Tit. Liv. XXVI, 24, 15)
15. Alter alteri vitiorum exempla sumus. (Sen. De ira, II, X, 3)
16. Imperare sibi maximum imperium est. (Sen. Ad Luc. XIX, 113, 24)
17. Papirius Paetus, vir bonus noster, mihi libros donat. (Cic. Ad Att. I, 20, 7)
18. Nescii turpissima vota diis insusurrant. (Sen. Ad Luc. I, 10, 5)
19. An cara tibi est Fortuna? (Boe. Con. Phil. II, 1, 13)
20. Non vaco somno. (Sen. Ad Luc. I, 8, 1)
20 Antonio Tursi

sustantivos
1ra. declinación tema a segunda declinación tema o
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. vita (f.) vitae amicus (m.) amici donum (n.) dona
poeta (m.) poetae humus (f.) humi nihil (n.)
puer (m.) pueri
ager (m.) agri
vir (m.) viri
v. vita vitae amice amici donum dona
poeta poetae hume humi
puer pueri
ager agri
vir viri
ac. vitam vitas amicum amicos donum dona
poetam poetas humum humos nihil
puerum pueros
agrum agros
virum viros
g. vitae vitarum amici amicorum doni donorum
poetae poetarum humi humorum
pueri puerorum
agri agrorum
viri virorum
d. vitae vitis amico amicis dono donis
poetae poetis humo humis
puero pueris
agro agris
viro viris
ab. vita vitis amico amicis dono donis
poeta poetis humo humis nihilo
puero pueris
agro agris
viro viris

adjetivos
masculinos femeninos neutros
sg. pl. sg. pl. sg. pl.
n. bonus boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
v. bone boni bona bonae bonum bona
miser miseri misera miserae miserum misera
pulcher pulchri pulchra pulchrae pulchrum pulchra
ac. bonum bonos bonam bonas bonum bona
miserum miseros miseram miseras miserum misera
pulchrum pulchros pulchram pulchras pulchrum pulchra
g. boni bonorum bonae bonarum boni bonorum
miseri miserorum miserae miserarum miseri miserorum
pulchri pulchrorum pulchrae pulchrarum pulchri pulchrorum
d. bono bonis bonae bonis bono bonis
misero miseris miserae miseris misero miseris
pulchro pulchris pulchrae pulchris pulchro pulchris
ab. bono bonis bona bonis bono bonis
misero miseris misera miseris misero miseris
pulchro pulchris pulchra pulchris pulcro pulchris
Guía de Latín 21

LECCIÓN VII

Uso del caso ablativo: complementos circunstanciales.

1. Vix me teneo, nec sum natura caldicerebrius. (Petr. LVIII, 3)


2. Gaudet patientia duris. (Lucan. IX, 403)
3. Abundare oportet praeceptis institutisque philosophiae. (Cic. De offic. I, 1)
4. Edepol, memoria es optima. (Plaut. Mil. glor. 49)
5. Infima summis, summa infimis mutare gaudemus. (Boe. Cons. Phil. II, 2, 9)

EJERCITACIÓN:

6. Impius non placat donis iram deorum. (Cic. De leg. II, 22, 14)
7. Villa abundat porco, haedo, agno, gallina. (Cic. De senec. XVI, 56)
8. Vacare culpa magnum solacium est. (Cic. Ad fam. VII, 3)
9. Britanni capillo sunt promisso. (Caes. Bel. Gal. V, 14)
10. Non egeo medicina. (Cic. De amic. VI, 10)
22 Antonio Tursi

infecto
sum 1ra. conjugación 2da. conjugación
esse laudare videre
sum laudo video
es laudas vides
presente est laudat videt
sumus laudamus videmus
estis laudatis videtis
sunt laudant vident
eram laudabam videbam
eras laudabas videbas
pretérito infecto erat laudabat videbat
eramus laudabamus videbamus
eratis laudabatis videbatis
erant laudabant videbant
ero laudabo videbo
eris laudabis videbis
futuro infecto erit laudabit videbit
erimus laudabimus videbimus
eritis laudabitis videbitis
erunt laudabunt videbunt
Guía de Latín 23

LECCIÓN VIII

Verbos, pretérito y futuro del infecto.

1. Aniculam divinam ego putabam. (Petr. VII, 2)


2. Quattuor robustos filios, quinque filias Appius habebat. (Cic. De senec. XI, 37)
3. Mamertina improba antea non erat, etiam erat inimica improborum. (Cic. Verr. II, 4, 10)
4. Me totum philosophiae dabo. (Sen. Ad Luc. II, 17, 5)
5. Te tua fata docebo. (Verg. Aen. VI, 759)
6. Tu pudica, tu proba perambulabis astra. (Hor. Epod. 17, 40-1)
7. Fortunate amice, ergo tua pascua manebunt. (Verg. Ecl. I, 46)
8. Sapientia erit ultimum vitae instrumentum et additamentum? (Sen. Ad Luc. II, 17, 8)

EJERCITACIÓN:

9. Graecia enim antiqua tauros vocabat Italos. (Var. De re rust. II, 5, 3)


10. Fortunam Priami cantabo et durum bellum. (Hor. Ad Pis. 137)
11. Aegrum saepe te videbo. (Mart. VIII, 25, 2)
12. Amici cito aquam liberam gustabunt. (Petr. LXXI, 1)
13. Sic ego tutus ero. (Tib. III, 19, 6)
14. Tu aeternis suppliciis vivos mortuosque mactabis. (Cic. Catil. I, 12, 33)
15. Brutus erat cum litteris latinis, tum etiam graecis eruditus. (Cic. Brut. 107)
16. Me causa latebat. (Ovid. Fasti V, 361)
17. Ego me fortunatum numquam putabo. (Aug. Contra Acad. II, 7, 18)
18. Carolus Magnus erat eloquentia copiosus. (Einhard. Vit. Carol. Mag. 25)
19. Profecto beati erimus. (Cic. Tusc. disp. I, 19, 44)
20. Ego tibi gratiam non repensabo? An fortasse paululum debeo? (Aug. Contra Acad. II, 2, 3)

También podría gustarte