Hormona

An hormona (Ingles: hormone; gikan sa Griyegong ὁρμῶν, "pagkaag sa paghiro") iyo an maski anong miyembro kan sarong klase nin molekula na nagtataong signal sa mga multiselular na organismo, na iyo nagpapasiring sa mga harayong organo sa pagkontrol nin pisiyolohiya asin kaugalian.^[1] Kaipohan kan mga hormona na maitama an pag-uswag kan mga hayop, tinanom, asin fungi.

An maluyang depinisyon kan sarong hormona (bilang sarong nagtataong signal na molekula na iyo minaakto harayo sa lugar kan saiyang ginikanan) iyo an nagkapirang klase nin molekula pwedeng makonsidera bilang hormona. Kabali sa mga substansya na ini iyo an mga eicosanoids (e.g. prostaglandins asin thromboxanes), steroids (e.g. oestrogen asin brassinosteroid), deribatibo nin asidong amino (e.g. epinephrine asin auxin), protina / peptido (e.g. insulin asin CLE peptides) asin mga gas (e.g ethylene asin nitrous oxide).

An mga hormona iyo nagagamit sa komunikasyon sa tahaw nin mga organo asin tisyu. Sa mga vertebrates, an mga hormona iyo responsable para sa regulasyon kan nagkapirang mga pisiyolohikal na proseso asin mga kaugaliang aktibidad arug kan dihestyon, metabolismo, respirasyon, persepsyon nin pagmati, pagturog, ekskresyon, laktasyon, induksyon nin stress, pagdakula asin pag-uswag, paghiro, reproduksyon, asin pagmanipula nin kamugtakan.^[2][3] Sa mga tinanom, an mga hormona iyo kinakaipo sa harus gabos nin aspeto kan pag-uswag, poon sa herminasyon pasiring sa paggurang kaini.^[4]

An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Mga hormona.

• HMRbase: A database of hormones and their receptors
• Hormones sa US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)

Sarong tamboan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagpoon kaining pahina.