NOSYON NG VARAYTI AT

VARYASYONG
ANTROPOLOHIKO

http://www.free-powerpoint-templates-design.com
VARYASYON
Ang taguri sa mga pekulyar na katangiang
01 mayroon ang isang wika o kaanyuang
pangwika kung ihahambing sa iba pa.

Hal. Kabayo – caballo, sapatos - zapatos

02 Ito ay maaaring linggwistiko o

supralinggwistiko, verbal o di-verbal.
VARAYTI
Ang taguri sa mga aktuwal na wika o
01 kaanyuang pangwika na nagtataglay ng
mga partikular na katangiang lingguwistiko
at supralingguwistiko, verbal o di-verbal.

Hal. Sa paggamit ng wikang Ingles sa Estados

Unidos, iba ang Ingles ng mga taga-Hilaga
kaysa mga taga-Timog ng Estados Unidos.

It’s not funny! VS It ain’ t funny!

Veggies sa New Fresh picks
York sa Estados sa Kanlurang
Unidos. ALAM NYO BA? Amerika.
Ang Ingles natin sa gulay ay vegetable.

Greens naman sa Inglatera.

 Padrong Kultural sa Pagkilala sa Varayti at
Varyasyon ng Wika
Ipinapalagay na mauunawaan ang mga padrong kultural
sa mga paraan kung paano gamitin ang isang wika sa
pareho ring paraan na ang mga padron sa paggamit ng
wika ay nasasalamin sa mga kaugalian at kasanayang
kultural (Robert Lado, 1957)

Ano-ano ba ang mga padrong kultural sa paggamit ng wika?

Mga Padrong Kultural sa Paggamit ng Wika

Anyo (form)
Anyo Kape at pandesal
01 Ito ay tumutukoy sa mga elemento ng isang partikular na kultura na
bumubuo sa isang functioning na yunit ng pagkilos.

Kahulugan (meanings)
Kahulugan Almusal, agahan (hindi maaaring tanghalian o
02 Ito ay tumutukoy sa pagsusuri sa mga bagay sa paligid na nararanasan
hapunan
sa isang kultura. Ito ang uri ng pagpapahalagang iniaangkla sa isang
partikular na pagkilos.
Distribusyon
Distribusyon Sumusunod ito sa hapunan bago ang
03 tanghalian.
Ito ay tumutukoy sa kadalasan ng pagsasagawa ng isang kilos.
 Mga Manipestasyon ng Varayti at Varyasyong
Antropolohiko

01 02

Wika at Panahon Wika at Bilang

03 04 05 06

Wika at Espasyo Wika at Kulay Wika at Kinship Wika at Etnikong

Pagkakakilanlan
 Wika at Panahon
Ano ba ang pagkaunawa natin sa panahon?

Itinuturing natin na isang Parang nahahawakan at

perceptualy tangible na mayroong payak na anyo
bagay ang panahon. kung kaya tangible.

Sa mga Pilipino, padagdag Sa iba tulad nga raw sa tribo Ang tomorrow sa Amerika ay
ang pagtukoy natin sa ng Hopi, ang panahon ay katumbas ng bukas sa atin subalit
panahon. sikliko kaya may mga ang yesterday sa Ingles ay hindi
Hal. Isang araw, dalawang kaugaliang walang pagkiling payak ang katumbas sa atin.
araw, isang taon at iba pa. sa panahon. (kagabi o kahapon)
 Wika at Bilang

May mga kategoryang gramatikal at leksikal ng bilang para

sa mga perceptually tangible na mga bagay na hindi angkop
sa ibang mga wika dahil maaapektuhan ito ng konsepto ng
Add Contents Title Add Contents Title
panahon na mayroon ang mga gumagamit nito.

Hal.
Add Contents Title
Hopi Ingles
day day
days
Filipino (paggamit ng metapora)
• ang panahon ay ginto,
• nagwawaldas ng panahon
• wala akong sapat na panahon
• nag-aaksaya ng panahon
 Wika at Espasyo
3 Axes sa Pag-unawa ng Espasyo

01 02 03

Asymmetric (kaliwa, kanan

Vertical (taas, baba)

Horizontal (harap, likod, gilid)

Paano tayo sumusukat ng espasyo?

Maaaring katabi, kaharap, nasa

likod, nasa unahan, nasa ulunan,
nasa gilid, kaliwa, kanan. Mula ulo
hanggang paa, kaliwa’t kanan, sa
ilalim.
 Sinasabing ang physiology ng paningin ng tao ay Wika at Kulay
di nag-iiba sa lahat ng pangkat o lahi ng tao dahil
sa paniniwalang tayo ay nabibilang sa iisang uri -
ang genus na Homo. At ang mga kulay na ating
Kulay ay natalos
Kategorya Ang kahulugan ng
nalalaman natin dahil sa Kahulugan
tatlong kulay ay batay sa mga
Bi:ru
dimensyon: angDark/black/blue
hue (aktuwal naDilim/ Kalungkutan
kulay), saturation ugnayang binibigyang
(katingkaran),Light/white
Lagtig at brightness (kalinawan).
Liwanag/Pag-asa kabuluhan ng kultural
Rarag red Pagkatuyot/Tapang na mga karanasan,
hindi lamang basta
Latuy Yellow/green Kasariwaan/Salapi pagkilala at
Pagtatalagang
Berlin at Kay (1969) Pag-aaral sa wikang Hanunoo Sikolohiko.
(Wierzbicka, 1990)
 Wika at Kinship
Ang pusod ng kinship ay ang reproduktibong
relasyong ina at anak at pangalawa lamang ang
mapagniig na relasyong mag-asawa
AMA
Umiinog lamang INA

bilang tagapagbunsod Ang pundamental na

ng pagiging isang ugat ng sistema ng
indibidwal ng isang bata mag-anak.
at lipunan.
Appan (ama) Ina
Eksklusibo ito sa lalaking Ang konseptong
kinasama ng ina sa bayolohiko.
panahon ng seremonyang
pre-menstrual.
Wika at Etnikong Pagkakakilanlan

Ang Etnikong Pagkakakilanlan ng isang pangkat ay

nasasalamin din sa kung paanong ang mga
elementong bumubuo rito ay ginagamit at binibigyang
kabuluhan at kahulugan sa kanilang wika.

Ang pagkakakilanlan ay susi sa pag-unawa ng

mga pekulyar na gawi, paniniwala at pangkala-
hatang kalinangan ng isang pangkat.
 Wika at Etnikong Pagkakakilanlan
Ayon kay Wierzbicka (1997),
ang mga koseptong ito ay Fatherland/motherland
hindi kayang maipahayag Friendship
nang mabuti sa ibang wika. Hiya
Pakikisama

Sapagkat walang tuwirang Filipino Ingles

Tutong ?
panumbas sa kahulugan
? Rice
ng mga salitang ginagamit
sa ibang grupo ng mga tao.
 Itutuloy po ang aking pag-uulat sa
ikalawang bahagi ng Wika at Relihiyon.
 Wika Sipat Sipat

Bilang Sa Muslim ay mayroon

Ang mga Katoliko ay
Ultimate sumasama sa mga silang tinatawag na Jihad o
Concern prusisyon, nagnonobena, ang tinatawag na banal na
nagsisimba o sumasama digmaan at isinasagawa nila
Tinitingnan ang sa misa, nagbibigay ng kung hinihingi ng
wika ng relihiyon abuloy, nagdarasal may pagkakataon. Mayroon
bilang isang iba’t ibang mga silang panahon ng
kapistahang Ramadan, ito ang panahon
kabuuang
ng paglilinis ng isip, salita at
oryentasyon sa ipinagdiriwang at marami gawa o mas kilala natin sa
pang iba.
buhay. tawag na spiritual cleansing
at marami pa ring ibang
mga pagdiriwang.
 Analohiya sa Wika ng Relihiyon

Tatlong paraan ng gamit Univocal Equivocal Analohiya

ng wika sa relihiyon
(Thomas Aquinas)
Ang salita ay Nag-iiba ng Kapag ang
paulit-ulit na kahulugan salita ay
ginagamit ng ang salita hindi
hindi nag-iiba kapag masasabing
ang ginamit ng univocal o
kahulugan. paulit-ulit. equivocal..
 Analohiya sa Wika ng Relihiyon

Ama Pag-ibig Pagmamahal

Kahulugan Lebel/Antas univocal

Tatay
Tao Tao
Pinagmulan
Diyos Hayop
Nakatuklas
 Wika ng Relihiyon Bilang Asersiyong Di-Kognitibo

Ipinagpapalagay na isa lamang

paggigiit ang wika ng relihiyon ngunit Ano ba ang
pananampalataya?
ito ay sinusunod ng mga
mananampalataya. Ngayon, ang pananampalataya
ay siyang kapanatagan sa mga
Isang wikang hindi na pinag-iisipan bagay na hinihintay, ang
ang kahulugan kundi wikang ginagamit katunayan ng mga bagay na
hindi nakikita.
upang sumampalataya sa dapat Hebreo 11:1
sampalatayanan.
Kontrolado ang pag-iisip ng mga
mananampalataya.
Wika ng Relihiyon Bilang Larong Pangwika

Tinitignan ang wika ng relihiyon bilang larong

pangwika.
Ang larong pangwika ay itinuturing na set ng
mga magkakaugnay na konsepto na may
kinalaman sa iba’t ibang konteksto tulad ng
relihiyon, siyensya, moralidad, pakikipag-usap at
iba pa.
Dahil sa ito ay itinuturing na larong pangwika
nagpapatunay lamang ito ng pagkakaroon ng iba’t
ibang register ng isang partikular na relihiyon.
Wika ng Relihiyon Bilang Senyas/Simbolo
Malay o di-malay tayong naiimpluwensyahan,
napaniniwala at nakokontrol ng wika ng relihiyon
dahil sa katangian nitong senyas at simboliko.
 Wika ng Relihiyon Bilang Kontrol

Maituturing na hindi neutral ang wika ng

relihiyon – naipararamdam nito na ang mga
Diyos
tao’y nasasakupan ng isang supernatural Nasa Langit Tao
being, inuutusan at iniimpluwensyahan ang Nasa Lupa
taong lumagay sa dapat niyang kalagyan sa
pakikipag-usap sa Diyos (Fawcet, 1970)
Maraming Salamat po!