KABANATA XIV: SA BAHAY NG MGA

ESTUDYANTE
The students want to learn Spanish in their first year of college so that they
can easily learn their lessons. Isagani is the epitome of the idealistic and
honorable Filipino youth. He would rather get the support of others (i.e.,
Seor Pasta) through legitimate means (i.e., face to face talk) rather than by
appealing to their baser nature (i.e., by using women).
What can we say, on the other hand, about Pelaez?
Pelaez is opportunistic, Machiavellian, and easily switches sides when the
going gets rough. He voices his support for his fellow students, but when
threatened with the possibility of being called a subversive, he wavers.
Macaraig is rich and nationalistic. He allows students to live in his lodging
house for free.
Pecson is ever the skeptical pessimist. He always thinks things through.
Sandoval is a Spaniard who supports the Filipinos. This is Rizals way of
showing that in an academic setting, political and racial barriers can come
crashing down.
In this chapter, Rizal gives us a glimpse of life in a school dormitory. Clearly,
things have not really changed in more than a hundred years. Afterall,
students will be students. Oh, there are a few differences
Rizal did not mention anything about dormers bringing their Significant
Others into their rooms. He also did not show professors and students living
in the same lodging house. Then again, that was probably the culture at that
time.
One of the students is about to have a debate with Seor Pasta
--Buod
http://www.joserizal.ph/fi07.html
Malaki ang bahay na tinitirahan ng estudyanteng si Makaraig. Maluwag ang
bahay na ito at puro binata ang nakatira na pawang nangangasera. Iba-iba
ang kanilang edad at pag-uugali.

Si Makaraig ay isang mayamang mag-aaral ng abogasya at pinuno ng kilusan

ukol sa isyu sa Akademya ng wikang kastila. Ang pangunahing estudyante na
sina Isagani, Sandoval, Pecson at Pelaez ay inimbitahan ni Makaraig upang
pag-usapan ang kanilang pakay. Mananalig sina Isagani at Sandoval na
pagbibigyan hiling, samantalang nag-aalinlangan si Pecson. Si Sandoval ay
larawan ng mga kastilang may malasakit at pagpapahalaga sa mga Pilipino.
May dalang magandang balita si Makaraig. Ibinalita nila na si Padre Irene ay
ang nagtatanggol sa kanila laban sa mga sumalungat sa kanilang adhikain.
Kailangan ng grupo ang pagkiling ni Don Custodio, isa sa mga kataas-taasang
lipon ng paaralan sa kanilang panig. Dalawang paraan ang kanilang
naisipupang pumanig sa kanila si Don Custodio, si G. Pasta isang
manananggol at si Pepay na isang mananayaw na matalik na kaibigan ni Don
Custodio. Napagkaisahan ng lahat na piliin ang manananggol upang maging
marangal ang kapamaraanan.
Mga Tanong at Sagot
1. Sino si Sandoval?
Sagot
Isang empleyado at estudyanteng taga-Espanya na tinatapos ang pag-aaral
sa Maynila.
2. Anong uri ng tauhan ang inilarawan ni Rizal sa tauhang si Juanito Pelaez?
Sagot
Isang Pilipino na takot manindigan para sa bayan.
3. Anong ugali mayroon ang mga intsik na naging dahilan ng kanilang
tagumpay ayon sa inilarawan sa kwento?
Sagot
Sila ay mapagkumbaba.
--http://ellien13.blogspot.com/2011/08/kabanata-14-sa-bahay-ng-mgaestudyante_20.html
Bahay ni Macaraig maluwag, malaki, may 2 palapag na entreswelong may
rehas na bakal
-

Tila isang kolehiyo sa umaga , napakagulo pagsapit ng ikasampu

May intsik na pinagkakatuwaan

Mga inanyayahan ni Macaraig upang magbalita tungkol sa Akademya ng

Wikang Kastila
Sandoval, Isagani, Pecson, Pelaez
Sandoval Magaling bumigkas, icing kastila
Heneral Magpapasya sa Akademya ng Wikang Kastila
Isagani at Sandoval Palagay ang loob na matutupad
Juanito Pelaez Naniniwala na siya ang pinakamalaking bahagi sa
pagtatagumpay dahil siya ang bumuo ng kilusan.
Pecson Hindi umaasa
Maaring basehan upang hindi bigyan ng pahintulot ang Akademya:
1. Isasapanganib nito ang karangalan ng bayan (Pecson)
2. Ang mga klase sa gabi ay maaring magkaroon ng panganib, tulad ng
nangyari sa paaralan ng Malolos
3. Malalagay sa panganib ang karangalan ng unibersidad (mataba)
Artes y Officios hinayaan ng pamahalaan sa mga prayle
Sandoval sinabing mas mabuti kung hihikayatin ang pagtitiwala sa
pamahalaan
- Sumang-ayon ang kapitan heneral sa Akademya
Macaraig May magandang tindig, mahinhin, makisig, mayaman, nag-aaral
ng Abogasya, masipag mag-aral, magaling makipag-talo
Padre Irene isang linggo ipinaglaban ang Akademya laban kina Padre Sybila,
Padre Fernandez, Padre Salvi, Heneral, Simoun, namamahala sa pangasiwan,
Gobernador Civil, Quiroga, Don Custodio.
Don Custodio at G. Pasta nakasalalay ang Akademya
Kapitan Heneral walang pinapanigan
Pepay mananayaw
Ginoong Pasta Pilipinong abogado
Matea mananahi
Facultad kursong pang-akademiko

Nagsisipantaha nagpapalagay
Nagpapasulsol nagpapaudyok
Kahalayan kalaswaan
Punto ibig sabihin
Hinihikayatan hihimukin
Nagpanukala nagmungkahi
Ipagkait itanggi
Lipi lahi
Pilibustero taksil sa bayan
Maugong malakas
Lupong komite
Pakikihamok pakikipaglaban
Kikilingan papanigan
Napahinuhod - nahikayat
--> nagkaroon ng pagpupulong sa bahay ni Makaraeg ukol sa pagpapatayo ng
Academia de Castellano. may kwentuhan, sayahan at kainan sila sa bahay na
malaki at maaliwalas.
> dito nila piniling magtipun-tipon para walang dahilan na pagsuspetyahan
silang may ibang motibo ang mga ito bukod sa sayahan.
> Ang mga kasapi ng samahan:
Makaraeg - na may-ari ng bahay
Isagani
Basilio - na hindi pumunta dahil namomroblema siya sa sitwasyon ni Juli
Sandoval - isang kastila
Pecson
Juanito Pelaez - na tila isang miyembrong pinagt-tyagaan lang ng iba

---Si Sandoval ay larawan ng mga kastilang may malasakit sa ating bayan at

pagpapahalaga sa mga Pilipino.
--Buod:
Malaki ang tinitirahan ni Macaraig. Malaki ang bahay na ito at puro binata ang
nakatira na pawang nangagasera. Iba-iba ang kanilang edad at pag-uugali.
Si Makaraig ay isang mayamang mag-aaral ng abogasya at pinuno ng kilusan
ukol sa isyu sa Akademya ng wikang Kastila. Ang pagunahing estudyante na
sina Isagani, Sandoval, na mayamang tao sa buong kasaysayan Pecson at
Palaez ay inimbitahan ni Makaraig upang pag-usapan ang kanilang pakay.
Mananalig sina Isagani at Sandoval na pagbibigyan ang kanilang hiling,
samantalang nag-aalinlangan si Pecson. Si Sandoval ay larawan ng mga
kastilang may malasakit at may pagpapahalaga sa mga Pilipino.
May dalang magandang balita si Makaraig. Ibinalita niya na si Padre Irene ay
ang nagtangol sa kanila laban sa mga sumalungat sa kanilang adhikain.
Kailangan ng grupo ang pagkiling ni Don Custodio, isa sa mga kataas-taasang
lipon ng paaralan sa kanilang panig. Dalawang paraan ang kanilang naisipan
upang pumanig sa kanila si Don Custodio, si G. Pasta isang manananggol at si
Pepay bilang isang mananayaw na matalik kaibigan ni Don Custodio.
Nakapag-isahan ng lahat na piliin ang manananggol upang maging marangal
ang kapamaraan. Si Ginoong Pasta ay isang bantog na manananggol.
Sinadya ito ni Isagani upang pakiusapan na kung maari ay mamagitan ng
sang-ayon sa kanila kung sakaling sumangguni si Don Custodio. Ngunit
nabigo siya dahil nagpasiya ang abogado na huwag nakialam dahil maselan
ang usapan. Marami na siyang pag-aari kayat kailangang kumilos nang ayon
sa batas. Ang ganting katwiran ni Isagani ay lubos na hinangaan ng abogado
dahil sa katalinuhan at katayugan ng pag-iisip nito.
--Kabanata 14: Isang Bahay ng mg Estudyante
https://elfilibusterismo000rainargifel.wordpress.com/2008/01/09/kabanata-14/
Ito ang bahay ni Makaraig: malaki, maluwang at may dalawang palapag na
entresuwelong may mga eleganteng rehas.
Pinag-uusapan nila yung naging resulta nang petisyon nila kung nanalo ba si
Padre Sibyla o si Padre Irene sa pagkuha ng panig ng kapitan heneral
Pecson pesimistiko; isang tabatsoy na may tawang sinluwag ng isang

bungonagsasalita tungkol sa panlabas na impluwensya kung nasangguni

nab a kay Obispo A, Padre B etc.
Sandoval peninsular at liberal; Nirerespeto ang mga Fraile at ang kapitan
heneral
Iniwan sa Comision Superior de Instuccion Primaria ang petisyon nila na
pamumunuan ni Don Custodio
Mga paraaan ng pagkumbinsi: ang bailarinang si Pepay o ang abogadong si
Senyor Pasta (may burdadora). Pupuntahan daw muna ni Isagani itong si
Senyor Pasta bago gawin ang Plan B.
--Summary and Analysis of Chapter 14 (In the House of the Students)
http://thelifeandworksofrizal.blogspot.com/2011/04/el-filibusterismosummary-and-analysis_3611.html
Summary:
Macaraeg tells his friends at the dormitory that the decision to issue the
building permit for the Spanish academy has been given to a commission of
which Don Custodio is the leader. The students then come up with plans and
schemes to get the Don on their side and influence him to decide on their
favor. They also plan to seek the help of Seor Pasta, a lawyer, and Isagani
volunteers to take charge of this task.
Points of Note:
The goal of the Spanish academy, which the students are planning to build, is
to make sure that its students learn correct Spanish as early as the first year,
so that it will be easier to understand subsequent lessons.
Isagani is an honorable and idealistic youth; Juanito Pelaez is an opportunistic
lad who believes in the saying, "the end justifies the means."
Macaraeg is different from the rest in that he puts the welfare of others
before himself. Those who live in his house do so without payment.
Pecson is an intellectual, but a pessimistic one. He always anticipates failure,
and this time, his predictions prove correct.
Sandoval is the image of a Spaniard who has not yet turned evil upon his
residence in the Philippines, partly because of his youth and partly because
he surrounds himself with good Filipino friends who have great love for their
country.

Frequently Asked Questions:

Question: Is there a marked difference between the youth back in those days
and the youth of today with regards to their attitude and character as
students?
Answer: None. Trouble is inherent to students. There are those who are
studious, and there are also those who are fond of truancies.
Question: What does it mean when a man hurls his gloves to another?
Answer: It means to call someone to a challenge.
--El FiliBusterisMo (buod ng Kabanata 14 Ang bahay ng Mga Mag-aaral)
http://bloom-erang.blogspot.com/2012/01/el-filibusterismo-buod-ngkabanata-14.html
Ang bahay ng mga estudyanteng pagmamay-ari ni Makaraig ay malaki,
maluwang at may dalawang palapag na entresuwelong may mga eleganteng
rehas. Magulo ang paligid dahil sa mga nangangasera. May mga
nagbabaraha, nag-aaral ng kanilang aralin sa kanilang silid,
nagkwekwentuhan at nagtutugtugan sa balkon at nagtatalo-talo habang ang
ibay parang mga batang naglalaro. Iba-iba ang kanilang edad ayt pag-uugali.
Sa ibaba ng hagdan ay naroon ang isang intsik. Nagtitinda siya ng
kakanin sa mga estudyante.
Madalas lokohin at biruin ng mga pilyong estudyante ang kawawangh
intsik na maninsang umiiyak at nagmamakaawa mabili lang ang kanyang
paninda.
Ibat-ibang klase rin ang ugali ng mga mag-aaral. May sobrang
palaaral, may bulakbol, may maramdamin, may mainitin ang ulo at ang iba
naman ay hindi na matapos-tapos ang kaharutan sa iba pang kapwa magaaral.
Nabawasan lang ang kaguluhan ngng dumating ang mga kagrupo ni
Makaraig na sina Isagani, Sandoval, Pecson at Pelaez. Makikisig ang mga
estudyanteng ito at disente kung manumit. Nag-usap ang mga ito habang
hinihintay ang pagdating ni Makaraig para tyalakayin nila ang tungkol sa
Akademya ng Wikang Kastila.
Malaki ang sampalataya nina Isagani at Sandoval na pinagbigyan lang ang
kanilang kahilingan. Tiyak na raw ang kanilang karangalan sa ginagawa para
sa kapwa mag-aaral. Samantala, si Juanito Pelaez ay hindi napigilan ang

pagkahambog sapagkat siya raw ang bumuo ng panukalang ito para sa

pangkat.
Nagkaroon pa ng mainitang usapin sa pagitan ng mga ginoo kung
anu-anung kaalaman ang binahagi nila sa isat-isa at isa sa aydeyang naisip
nila ay ang kunin si Ginoong Pasta para maging abogado nila.
Regular Pentagon: Reaksyon:
Maganda ang pasya ng mga kakaibigan na magpalitan ng mga kaalaman at
ang pagpapasya na kunin si Ginoong pasta bilang abogado nila.ang
kaugaliang ito ay nagpapakita ng demokrasya o pagiging bukas sa mga
aydeyang ibinahagi..
Si Isagani ang nagprisintang pupunta kay ginoong pasta sapagkat ang
abogado ay naging kaklase at kaibigan ng kanyang tiyuhing si Padre
Florentino. Bukod doon ay Pilipino ito kayat nakatitiyak na sila na papanig ito
sa kanila.
--KABANATA 14 - SA BAHAY NG MGA ESTUDYANTE
http://filideciphered.blogspot.com/2012/01/kabanata-14-sa-bahay-ng-mgaestudyante.html
Sa kabanatang ito ay binigyan tayo ni Rizal ng isang pagkakataon na makita
mula sa kaniyang paglalarawan ang bahay paupahan na tinitirhan ng mga
mag-aaral sa taong 1880's. Makikita na ang karamihan sa mga kaugalian ng
mga mag-aaral sa panahon ng kanilang paninirahan bilang mga estudyane
ng Maynila.
Ang pinakamahalagang bahagi rito ng kabanata ay ang pag-uusap ng mga
mag-aaral sa kanilang simulain na itaguyod ang isang akademiya na
magtuturo ng wikang Espanyol, sa kanilang mga usapan ay mababasa ang
mga kabulukan ng pamahalaang kolonyal.
--FilibusterismoDeciphered -kab14 - Sa Bahay ng Mga Estudyante
https://www.scribd.com/doc/56696755/FilibusterismoDeciphered-kab14-SaBahay-ng-Mga-Estudyante