Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]
Ga direct naar inhoud
Mijn nieuws Podcasts Digitale krant Puzzels
Fokke & Sukke
Puzzels

Wetenschap

Meer
Archeologie

Franse monniken beschermden in de 12de eeuw hun boeken met zeehondenhuid uit Groenland

Dankzij de waterafstotende eigenschappen én de witte kleur was de huid populair bij de monniken.
Recensie Filosofie

Twee wijsgerige buitenbeentjes die tegen de grenzen van Alles aanrenden

Over twee markante filosofen zijn postuum boeken verschenen die een scherp beeld geven van hun tijd.
Goed beter beest

De vuurvoeteekhoorn is het natuurlijke reservoir van mpox

Aapjes die waren gestorven door mpox, hadden kort daarvoor een eekhoorn opgepeuzeld die met dit virus besmet was.
Klimaat

Nergens warmt de aarde zo snel op als in Europa

Europa warmt ongeveer twee keer zo snel als het mondiale gemiddelde, schrijft klimaatdienst Copernicus in een nieuw rapport. Inmiddels werkt de helft van alle Europese steden aan een adaptatieplan.
Natuur

Massale sterfte nijlpaarden in natuurpark Congo door besmetting met antrax

Als gevolg van de gewapende conflicten in de Democratische Republiek Congo is het aantal nijlpaarden er al afgenomen van 30.000 naar 2.500. Nu komt daar ook nog een uitbrak van antrax overheen.
Interview Fieke Jansen | onderzoeker klimaat en techniek

‘We moeten anders nadenken over onze vervuilende digitale economie’

Datacentra gebruiken steeds meer energie. Hoe moet de samenleving daarmee omgaan? „Het moet harder, sneller, meer.”
Reportage Archeologie

Tussen Kunst en Kitsch op eigen houtje: ik belandde in een archeologisch avontuur toen ik dit plankje kocht

Hoe komt een Rotterdamse houthandel aan een plank uit een 18de-eeuws scheepswrak? De fantasie van Peter van der Ploeg sloeg na zijn aankoop op hol. Wat denken archeologen?
Interview Geschiedenis

‘Elke epidemie treft ook de positie van vrouwen in de samenleving’

De maatschappelijke gevolgen van epidemieën zijn groot. En vrouwen worden anders geraakt dan mannen. „Sterfte is slechts één aspect.”
Meer Wetenschap

Podcasts

NRC Onbehaarde Apen

Meer
Podcast

Ook de Nederlandse natuur kan dodelijk giftig zijn als je even niet oplet

Veel in de Nederlandse natuur is eetbaar, maar sommige soorten kun je beter niet opeten. Wat gebeurt er precies wanneer je een giftige plant hebt gegeten?
Podcast

De mens loopt al miljoenen jaren, maar wandelt pas recent

Sinds de mens op twee benen is gaan staan, zijn we in wezen altijd onderweg. Maar wandelen, lopen voor plezier en ontspanning, is pas een recente ontwikkeling.
Podcast

Ons ‘zonnetje’ is bijna 110 keer groter dan de aarde. Hoe goed kennen we onze eigen ster?

Ze warmt ons op, onze zon, onze ster, die we zo graag zien. Toch weten we maar weinig van haar af. Twee onbemande onderzoeksschepen zijn onlangs dichtbij de zon geweest…
Meer NRC Onbehaarde Apen

Astronomie

Meer
Wetenschap in Beeld

Nieuwe foto van het prille heelal

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis
Interview Marc Klein Wolt | sterrenkundige

Sterrenkundige Marc Klein Wolt: ‘De volle maan kan veranderen in een doffe, donkergrijze plak’

De bouw van radiotelescopen heeft altijd gevolgen voor de omgeving. Bijvoorbeeld in Namibië. Of op de maan. „Ik voel me verantwoordelijk.”
Astronomie

Wat is toch die mysterieuze energie die het heelal steeds sneller doet uitdijen?

Je kunt het niet zien maar het heelal zit er vol mee: donkere energie. Het is al 25 jaar een raadsel. Maar astronomen hopen op een snelle doorbraak.
Meer Astronomie

Biologie

Meer
Goed beter beest

Dit rupsje is het kleinste beestje met territoriumdrift

Door te roffelen weet de larve van een nachtvlinder indringers weg te houden uit zijn piepkleine territorium.
Wetenschap in Beeld

Hun genetische facelift maakt nog geen reuzenwolven van de puppy’s Romulus en Remus

Het Amerikaanse bedrijf Colossal Biosciences beweert de 12.500 jaar geleden uitgestorven reuzenwolf weer tot leven gewekt te hebben. Maar is de verdwenen oersoort op basis van dna uit fossiele botresten echt herrezen?
Wetenschap in Beeld

Onder een afgebroken ijsschots bij Antarctica krioelde het van het zeeleven

In januari brak er een groot stuk ijsschots af in de buurt van Antarctica. Onderzoekers hadden de kans om een robotonderzeeër acht dagen lang over de ongerepte zeebodem naar bijzonderheden te laten speuren. En die robot kwam veel bijzonderheden tegen.
Biologie

Bonobo’s combineren kreten om nieuwe betekenissen aan hun roep te geven

Bonobo’s zijn met chimpansees naaste verwanten van de mens. Hun gebruik van kreten is uniek voor dieren.
Meer Biologie

Medische wetenschap

Meer
Jong geleerd

Wie fietst is de hele tijd net niet aan het vallen, ‘maar dat doe je zonder erbij na te denken’

Het is onvoorstelbaar hoeveel er goed moet gaan om niet te vallen als je fietsend een obstakel tegenkomt. Marco Reijne liet proefpersonen trappen en sturen in een fietsvalsimulator.
Volksgezondheid

Vaccinatie tegen gordelroos lijkt ook te beschermen tegen dementie

Ouderen met gordelroos ontwikkelen vaker dementie, maar een vaccinatie daartegen verlaagt het risico juist weer. Vooral vrouwen hebben er baat bij.
Interview Tuberculose

‘We kiezen ervoor om tbc niet uit te roeien’, zegt bestsellerauteur John Green

In een ziekenhuis in Sierra Leone maakte John Green kennis met de verwoestende kracht van tuberculose, terwijl het rijke Westen wegkijkt.
Ophef

EMA waarschuwt voor nep-kankerbehandeling

Het Europees Medicijn Agentschap (EMA) waarschuwde deze maand voor aanbieders van niet-geregistreerde innovatieve kankertherapieën. Deze klinieken verdienen over de rug van patiënten met valse hoop.
Meer Medisch

Archeologie

Meer
Antropologie

Kaak met vijf versleten kiezen van denisovamens is bijzondere vondst uit zee bij Taiwan

De denisovamens is net als de neanderthaler een naaste verwante van de moderne mens. De kaak had te koop gelegen bij een antiekwinkel.
Ophef

Onderzoek naar de bodem onder een piramide mist elke ‘wetenschappelijke grond’

Italiaanse onderzoekers denken met radartechnieken mysterieuze schachten onder een Egyptische piramide gevonden te hebben.
Archeologie

Hoe illegaal opgegraven Grieks aardewerk in de handel kwam bij Mieke Zilverberg

Hoe kan een bekende Nederlandse kunsthandel nu nog illegaal opgegraven aardewerk te koop aanbieden? „Hij zei dat alles in orde was.”
Reportage Politieke wetenschap

Hoe Chinees is de Taiwanees?

In hoeverre is Taiwan anders dan China? De Volksrepubliek gebruikt wetenschap als wapen in een nationalistische strijd. De oorspronkelijke bevolking van het eiland is speelbal.
Meer Archeologie

Geschiedenis

Meer
Geschiedenis

Zonnekoning Lodewijk XIV was net als Trump dol op heffingen, en de Britten bouwden er hun ‘Empire’ mee op

Importheffingen zijn geen uitvinding van Donald Trump: in de zeventiende eeuw zorgde de Nederlandse overmacht op handelsgebied ervoor dat in Frankrijk en Engeland tariefmuren omhoog gingen.
Geschiedenis

Nederlandse legerpredikanten joegen in hun strijd tegen ‘het kwaad’ het geweld in Nederlands-Indië aan

Tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog, van 1945 tot 1949, protesteerden predikanten en aalmoezeniers nauwelijks tegen oorlogsmisdaden, ontdekte Koos-jan de Jager. „Ze hadden het over ‘ploppers’ en ‘terroristen’.”
Geschiedenis

De vorige keer dat de VS zich Groenland toe-eigenden – in 1941

De Amerikaanse interesse voor Groenland is niet nieuw. Tijdens de Tweede Wereldoorlog joeg de kustwacht er op nazi’s.
Column Margriet van der Heijden

14.000 trotse fysici in verwarring

Op een conferentie van natuurkundigen in Californië vraagt Margriet van der Heijden zich af wat de regering-Trump wil. ‘Nuttige’ wetenschappers voor het karretje spannen en anderen het zwijgen opleggen?
Meer geschiedenis

Geologie

Meer
Hoger onderwijs

Vrije Universiteit stopt met opleiding aardwetenschappen

Er zijn nu nog 130 studenten aan de bacheloropleiding, die zich onder meer met geologisch onderzoek bezighouden.
Reportage Geologie

De hele Nederlandse ondergrond ligt op een bedrijventerrein in Zeist

De kennis van de Nederlandse geologie is in twintig jaar tijd enorm toegenomen. Op een bedrijventerrein in Zeist bewaart TNO alle kernen die de afgelopen eeuw uit de bodem zijn geboord.
Interview Marcia Bjornerud | Geoloog

‘We moeten luisteren naar de aarde, een dialoog aangaan met de stenen’

Mensen merken het niet op, maar stenen zijn voortdurend in beweging, alsof ze leven. „Ze kunnen verweren, plooien, verschuiven...”
Geologie

Na de laatste ijstijd steeg de zeespiegel 38 meter en verdween Doggerland

Een verdronken land in de Noordzee geeft antwoord op een prangende vraag: hoe snel kan de zeespiegel stijgen?
Meer Geologie

Scheikunde

Meer
De elementen

De eyeliner die Mozart mogelijk fataal werd

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal. Ook antimoon.
Reportage Lesgeven

‘Let op, kinderen’, zegt de gepensioneerde hoogleraar tegen groep vier. ‘Zijn mensen ook zoogdieren?’

Jos van den Broek was hoogleraar en geeft nu elke week les op de islamitische basisschool Er-Risèlèh in Leiden. Hij schreef een Doeboek voor leerkrachten, met ‘proefjes voor een betere wereld’.
De elementen

Zilver was een betaalmiddel dat van ver moest komen

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal. Ook zilver.
Grondstoffen

Lithium, grafiet, wolfraam... in de Europese bodem zit genoeg, maar Europeanen willen niet naast een mijn wonen

Europa is voor metalen als lithium „gevaarlijk afhankelijk” van andere landen. Een gesprek met de Leuvense wetenschapper Peter Tom Jones, die er documentaires over maakt.
Meer scheikunde

Natuurkunde

Meer
Natuurkunde

Het allerlichtste deeltje is ruim een miljoen maal lichter dan een elektron

Neutrino’s zijn intrigerende deeltjes. Elke seconde schieten er miljarden door een mensenlichaam heen.
Durf te vragen

Ervaren mensen een valse toon universeel als ‘vals’?

In sommige muziektradities worden combinaties van tonen gebruikt „die wij ervaren als schurend”.
Toegepaste wiskunde

Tsunami’s te lijf met geluidsgolven onder water

De ene golf kan de andere verzwakken. Een Britse onderzoeker speelt al langer met het idee om dit toe te passen op verwoestende tsunami’s.
Natuurkunde

Nederlandse Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft krijgt grote wetenschapsprijs

De Breakthrough-prijzen worden sinds 2013 uitgereikt voor belangrijke wetenschappelijke doorbraken. Het bedrag overstijgt dat van de bekendere Nobelprijzen. „Heel vererend”, zegt natuurkundige ’t Hooft in een reactie.
Meer Natuurkunde

Wiskunde en Informatica

Wiskunde

Hoe een naald kan draaien en kantelen in een onzichtbaar gebied

Twee wiskundigen hebben de driedimensionale variant van een lang openstaand meetkundig probleem opgelost. Ze hebben een absolute limiet vastgesteld voor hoe klein een gebied kan zijn waarbinnen een naald elke kant op kan wijzen.
Wiskunde

Abelprijs voor ‘algebraïsering’ van de differentiaalrekening

De Japanner Masaki Kashiwara voegde de analyse toe aan een universeel raamwerk voor de moderne wiskunde. Daarvoor krijgt hij dit jaar de Abelprijs.
Zorg

Een Nederlandse arts laat zich liever niet de AI-ethiek van big tech opdringen

Het zal niet lang duren voor kunstmatige intelligentie onmisbaar wordt voor artsen. De TU Delft en het Erasmus MC werken eraan. „Als wij de AI niet ontwikkelen, dan wordt het misschien voor ons gedaan.”
Jong geleerd

Deze promovendus hoopt dat de overheid digitaal zelfstandiger wordt, want ‘veel is overgenomen door consultants’

Jasper Kars werd als beleidsambtenaar gegrepen door de wisselwerking van democratie en technologie. „Systeem-technologie als AI beïnvloedt de democratie.”

Alledaagse wetenschap

Meer
Alledaagse Wetenschap

Bergaf, de handen los van het stuur... en daar komt de fatale ‘speed wobble’

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen. Deze week: in de bergen heerst de angst voor de shimmy, het trillende stuur van de racefiets.
Rubriek Alledaagse Wetenschap

Als het over oorlog ging was Clausewitz de beste

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen. Deze week: oorlog voeren is een vorm van politiek bedrijven, meende Carl von Clausewitz.
Alledaagse Wetenschap

Nooit durven vragen: wat betekent in hemelsnaam een neerslagkans van 30 procent?

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen.Deze week: dood, dubbeldood, halfdood... met welke risico’s kan een mens omgaan?
Alledaagse Wetenschap

Mysterieuze lichtbundels boven Amsterdam eindigen op een onmogelijke manier

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen. Deze week: de illusie die 28 lampen op het Amsterdamse stadhuis wekken.
Meer Alledaagse wetenschap