Environmental History of Flax Production

Binnen het totale proces van de vlasvezelbereiding neemt het roten, het 'losweken' van de vlasvezel van de stengel, steeds een belangrijke plaats in - omdat hier de basis gelegd wordt van de uiteindelijke kwaliteit van het vlaslint. 'Roten' is een verrottingsproces d.m.v. bacterieën, waarbij de vlasvezel die aan de buitenkant van de stengel zit loskomt van de houtachtige binnenstengel.

Deze tekst is een voorbereidend en niet-gepubliceerd werkdocument, eind 2007 en begin 2008 samengesteld in het kader van de herprofilering en de erkenning door de Vlaamse Overheid van het toenmalige Kortrijkse ‘Vlasmuseum’- thans ‘Texture’.
Bedoeling was de vlasnijverheid van Kortrijk en de Leievallei in een ruimere historische en ruimtelijke context te plaatsen, en links te leggen naar de productie van andere textiele vezels.

De tekst verscheen onder dezelfde titel, maar sterk ingekort in het Vlaams-Nederlandse tijdschrift ‘Erfgoed van Industrie en Techniek’, dubbelnummer 2007/4 + 2008/1, zie :
http://www.vvia.be/publicaties/EIT/eit_0801.htm

Flax (Linum sp.) was one of the first domestic plants in Neolithic Europe, providing a potential cultivable source of fibres for the first farmers. As the plant provides both oil and fibre, it is a matter of enquiry as to whether the plant was first domesticated for its seeds or stem. Through examining new data collected by the EUROEVOL Project, UCL it is possible to chart the earliest archaeobotanical evidence for flax species in Europe. This provides the basis on which to consider the origin of fibres from the flax plant (linen) as a basis for change and innovation in the fibre resources used for textiles. These are then explored from a technological and material perspective. From a technological perspective I compare the chaîne opératoire of linen with contemporary sources of fibre, namely tree bast fibres and other wild resources in central and northern Europe. From a material perspective I compare the physical properties of linen, willow and lime bast fibres together with observations from experimental archaeology to consider the material qualities of the linen in relation to other available fibres resources. Through these approaches this paper suggests that flax had a special role as a fibre domesticate in Europe, providing a versatile, valuable resource for the production and use of textiles during the Neolithic period.