air

Tayon-bodje latén « aer » (minme sinse).

singulî	pluriyal
air	airs

air femrin (djinre diferin do sfwait mot e francès)

1. (nén contåve) todi singulî gåz k' i gn a åtoû del Daegne.
   • On vént houmer li boune air di l' Årdene.
2. vint.
   • Gn a d' l' air : li bouwêye va radmint souwer.
3. manire di parexhe.
   • Il a des airs då matante Ortanse.
   • Poqwè voleûr a vosse pinsêye
     Duner dès p’tits airs grandiveûs ?
     Poqwè, so ’ne idêye mascåssêye,
     Kutwèrtchî dès vêrs pitiveûs ?
     — Martin Lejeune, On såye sès-éles, 1895.
4. shûte di notes di muzike.
   • Djouwez m' ene pitite air so vosse novele flûte.
   • Mins dji n' a rén trové d' siervûle,
     Nol air ni m' ahåyive d' adroet— Joseph Vrindts, "Racontules et råtchåds" (1920), p.152; "Sins musique" (fråze rifondowe).
   • Viyès airs di rondes-danses et d’ cråmignons
     Hinêyes el grande gaspoye
     Des djaenès foyes
     Ki s’ agridjèt-st ås bohêyes, å waezon,
     Spitèt-st evoye come des moxhons.
     — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Nôvimbe », 1922-23, p.38 (fråze rifondowe).

1. air di bijhe
2. air di deus airs
3. aveur l’ air
4. aveur tot l’ air
5. dizo air
6. sins nd aveur l’ air
7. si diner èn air
8. fé di ses airs: fé l' malén
   • Ci harlak la vinéve fé d’sès-êrs tos lès djoûs èt nouk divins lès djwifs ni wèzéve bodjî. Adon nosse bèrdjî, qui n’èsteût co qu’in-afwèrci gamin, avou s’hina, l’èstèna d’on côp d’pîre è plin mitan dè front, tchak la ! — Georges Ghys.

• airaedje, airance
• enairé, enairer
• renairi, ranairi
• airyî

• areyoplane
• areyorideu
• areyopôrt
• areyodrome
• areyateur

Tayon-bodje latén « arcus » (minme sinse).

singulî	pluriyal
air	airs

air omrin (vî mot)

1. (åre) åre fwaite d' on bwès ployî pa tinkiaedje so ene coide, po saetchî des fritches.
2. (mot do bastimint) pîce d' årtchitecteure k' a l' minme cogne.
3. (djeyolodjeye) (mot di speleyo) trawa d' ene rotche castenixheuse, djusse dizo l' copete, k' a l' cogne d' èn air.

l' Air : no d' ene rotche del Basse Aiwe d' Oûte, ribatijheye pa rdoblaedje "Årcåde a l' Air".

1. air di dragon: baguete di fier riployeyes, ki fjhèt l' basti d' on dragon volant. F. arc de cerf-volant.
2. Rowe des Airs: no d' ene rowe di Lidje.

• airtchî
• airçon / airson

(minme sourdant etimolodjike)

• åtche, Åtche, årtchou, årtcheure
• årbalesse, årbalestrî

• (åre po saetchî des fritches): årbalesse
• (fôme di rotche): trawêye rotche

• airdiè
• djambe d’ air
• årvô
• årbalesse

Lijhoz l’ årtike air (discramiaedje) so Wikipedia