COMESA
Soko la Pamoja la Mashariki na Kusini mwa Afrika (Common Market for Eastern and Southern Africa), ni eneo la upendeleo la biashara lililo na wanachama kumi na tisa walionyooka kutoka Libya hadi Zimbabwe. COMESA iliyoundwa mwezi Desemba 1994, ilichukua nafasi ya Eneo la upendeleo la Biashara ambalo ilikuwepo tangu mwaka 1981. Wanachama tisa miongoni mwa wanachama waliunda eneo huru la biashara mwaka 2000 (Djibouti, Misri, Kenya, Madagascar, Malawi, Mauritius, Sudan, Zambia na Zimbabwe), na Rwanda na Burundi kujiunga na FTA katika 2004 na Comoros na Libya mwaka 2006.
COMESA ni mojawapo ya nguzo muhimu za Jumuiya ya Kiuchumi ya Afrika.
Mwaka 2008, COMESA ilikubalia eneo lililopanuliwa zaidi la biashara huru, likiongeza kambi zingine mbili za kibiashara za Afrika, Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC) na Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC).
Uanachama
Wajumbe wa sasa:
Burundi (21 Desemba 1981)
Comoros (21 Desemba 1981)
Democratic Republic of Congo (21 Desemba 1981)
Djibouti (21 Desemba 1981)
Egypt (6 Januari 1999)
Eritrea (1994)
Ethiopia (21 Desemba 1981)
Kenya (21 Desemba 1981)
Libya (3 Juni 2005) (katika Mkutano wa 10 wa COMESA)
Madagascar (21 Desemba 1981)
Malawi (21 Desemba 1981)
Mauritius (21 Desemba 1981)
Rwanda (21 Desemba 1981)
Seychelles (2001)
Sudan (21 Desemba 1981)
Swaziland (21 Desemba 1981)
Uganda (21 Desemba 1981)
Zambia (21 Desemba 1981)
Zimbabwe (21 Desemba 1981)
Wanachama wa zamani:
Angola
Lesotho (ilijiondoa katika 1997)
Mozambique (ilijiondoa katika 1997)
Tanzania (ilijiondoa tarehe 2 Septemba 2000)
Namibia (ilijiondoa 2 Mei 2004)
Mwili wa Soko la Pamoja
Viungo vifuatavyo vina nguvu za maamuzi kulingana na mikataba
- Mamlaka ya COMESA, huwa na Wakuu wa Nchi au Serikali.
- Baraza la Mawaziri COMESA
- Mahakama ya COMESA
- Kamati ya Magavana wa Benki Kuu
Sera za chini zifuatazo hufanya mapendekezo kwa viungo vya hapo juu:
- Kamati ya Maserikali
- Kamati kumi na mbili za Ufundi
- Kamati ya Ushauri ya Jamii ya Kibiashara na Vikundi vingine vyenye maslahi
- Sekretarieti ya COMESA.
Taasisi zingine zilizoundwa kukuza maendeleo ni:
- Benki ya PTA (Benki ya Mashariki na Kusini mwa Afrika ya Maendeleo na Biashara) mjini Nairobi, Kenya.
- Clearing House ya COMESA mjini Harare, Zimbabwe
- Chama cha Mabenki ya kibiashara mjini Harare, Zimbabwe
- Taasisi ya Ngozi ya COMESA nchini Ethiopia
- Kampuni ya bima ya COMESA (ZEP-RE) mjini Nairobi, Kenya
- Regional Investment Agency mjini Cairo, Misri
Ukilinganisha na kambi za mikoa mingine
| Jamii za Kiuchumi za Afrika | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kambi Nguzo za Maeneo |
Eneo (km²) | Idadi ya Watu | GDP (PPP) ($US) | Wanachama | |
| katika mamilioni | kwa kila mtu | ||||
| AEC | 29,910,442 | 853,520,010 | 2,053,706 | 2,406 | 53 |
| ECOWAS | 5,112,903 | 251,646,263 | 342,519 | 1,361 | 15 |
| ECCAS | 6,667,421 | 121,245,958 | 175,928 | 1,451 | 11 |
| SADC | 9,882,959 | 233,944,179 | 737,335 | 3,152 | 15 |
| EAC | 1,817,945 | 124,858,568 | 104,239 | 1,065 | 5 |
| COMESA | 12,873,957 | 406,102,471 | 735,599 | 1,811 | 20 |
| IGAD | 5,233,604 | 187,969,775 | 225,049 | 1,197 | 7 |
| Sahara Magharibi 1 |
266,000 | 273,008 | ? | ? | N/A 2 |
| Kambi Nyingine za Afrika |
Eneo (km²) | Idadi ya Watu | GDP (PPP) ($US) | Wanachama | |
| katika mamilioni | kwa kila mtu | ||||
| CEMAC 3 | 3,020,142 | 34,970,529 | 85,136 | 2,435 | 6 |
| SACU 3 | 2,693,418 | 51,055,878 | 541,433 | 10,605 | 5 |
| UEMOA 3 | 3,505,375 | 80,865,222 | 101,640 | 1,257 | 8 |
| UMA 4 | 5,782,140 | 84,185,073 | 491,276 | 5,836 | 5 |
| GAFTA 5 | 5,876,960 | 166,259,603 | 635,450 | 3,822 | 5 |
| 1 Sahrawi Arab Democratic Republic (SADR) ni mtia sahihi wa AEC, lakini haipo katika Kambi yoyote 2 Wengi wako chini ya jeshi la Moroko | |||||
Angalia Pia
| African Union |
 Makala hii imepangwa kwa mfululizo: |
|
|
|
Executive
Legislature
Judiciary
Advisory bodies
Financial bodies
Decentralised bodies
|
|
Nchi zingine · Atlasi |
- Kambi ya Biashara
- Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC)
- Jumuiya ya Kiuchumi ya Mataifa ya Afrika ya Kati (ECCAS)
- Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC)
- Muungano wa Forodha Kusini mwa Afrika (SACU)
- Muungano wa Arab Maghreb (Uma)
- Mamlaka ya Maendeleo ya Kitaifa (IGAD)
- Greater Arab Free Trade Area (GAFTA)