pięć
pięć (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [pʲjɛ̇̃ɲt͡ɕ], AS: [pʹi ̯ė̃ńć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ę • i → j ,
- homofon: piędź
-
- znaczenia:
liczebnik główny (porządkowy: piąty • zbiorowy: pięcioro)
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (2.1) mat. cyfra 5
- (2.2) pot. jedna z ocen w czterostopniowej i sześciostopniowej szkolnej skali ocen, ocena bardzo dobra[1][2]
rzeczownik, forma fleksyjna
- przykłady:
- (1.1) W teleturnieju udział brało pięciu panów i pięć pań.
- (1.1) Już jest za pięć dwunasta.
- (2.1) Pięćdziesiąt jest zapisywane jako pięć-zero.
- (2.2) Dostałem dziś w szkole pięć ze sprawdzianu z matmy.
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. piątka ż, piątek mrz, pięciornik mrz, piątak mos/mrz, piona ż, piąteczek mrz, piątunio m, pięcioraczki nmos
- przym. piąty, piątkowy
- licz. pięcioro
- przedr. pięcio-
- wykrz. piona
- związki frazeologiczne:
- mieć swoje pięć minut • ni w pięć, ni w dziewięć • za pięć dwunasta • zamawiacz pięciu piw • znać jak swoje pięć palców
- uwagi:
- (1.1) Dla rzeczowników rodzaju męskoosobowego forma mianownika przyjmuje postać dopełniacza („pięciu”; por. przykład).
- (1.1) Pierwotnie wyraz pięć był rzeczownikiem[4] rodzaju żeńskiego[5].
- tłumaczenia:
- (2.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: piątka
- abchaski: (1.1) хәба / хуба
- alabama: (1.1) táłłàapi
- albański: (1.1) pesë
- angielski: (1.1) five
- arabski: (1.1) خَمْسَة (ẖamsa)
- awarski: (1.1) щуго
- baskijski: (1.1) bost
- bhodźpuri: (1.1) पांचि
- białoruski: (1.1) пяць
- bułgarski: (1.1) пет
- cebuano: (1.1) limá
- chiński standardowy: (1.1) 五 (wǔ)
- chorwacki: (1.1) pet
- czeczeński: (1.1) пхиъ
- czeski: (1.1) pět
- dolnołużycki: (1.1) pěś
- duński: (1.1) fem
- elfdalski: (1.1) fem
- esperanto: (1.1) kvin
- farerski: (1.1) fimm
- fidżyjski: (1.1) lima
- fiński: (1.1) viisi
- francuski: (1.1) cinq
- friulski: (1.1) cinc
- górnołużycki: (1.1) pjeć
- hawajski: (1.1) lima, ʻalima
- hebrajski: (1.1) חֲמִשָּׁה m (chamisza), חָמֵשׁ ż (chamesz)
- hiszpański: (1.1) cinco
- ilokano: (1.1) lima
- islandzki: (1.1) fimm
- jaćwieski: (1.1) pank
- jagnobijski: (1.1) панч
- japoński: (1.1) 五 (ご (go), いつ (itsu))
- jidysz: (1.1) פֿינף (finf)
- jugorusiński: (1.1) пейц
- karpatorusiński: (1.1) пять
- kaszubski: (1.1) piãc
- kataloński: (1.1) cinc
- kazachski: (1.1) бес
- khmerski: (1.1) ប្រាំ (pram)
- kirgiski: (1.1) беш
- klingoński: (1.1) vagh
- koreański: (1.1) 다섯, 오 (五)
- lezgiński: (1.1) вад
- litewski: (1.1) penkì
- łaciński: (1.1) quīnque
- łatgalski: (1.1) pīci
- łotewski: (1.1) pieci
- macedoński: (1.1) пет
- maltański: (1.1) ħamsa
- manx: (1.1) queig
- niderlandzki: (1.1) vijf
- niemiecki: (1.1) fünf
- nowogrecki: (1.1) πέντε
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- połabski: (1.1) pąt
- portugalski: (1.1) cinco
- rosyjski: (1.1) пять
- ruski: (1.1) пѧть
- sanskryt: (1.1) पञ्चन् (pañcan)
- serbski: (1.1) пет
- słowacki: (1.1) päť
- słoweński: (1.1) pet
- słowiński: (1.1) pjĩnc
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) пѧть / ⱂⱔⱅⱐ (pętĭ)
- staroczeski: (1.1) pět
- starofryzyjski: (1.1) fīf
- staroirlandzki: (1.1) cóic
- staroruski: (1.1) пѧть (pętĭ)
- starosłowacki: (1.1) päť
- suahili: (1.1) tano
- szwedzki: (1.1) fem
- tetum: (1.1) lima
- turecki: (1.1) beş
- tuvalu: (1.1) lima
- twi: (1.1) anum
- tybetański: (1.1) ལྔ (lnga)
- udmurcki: (1.1) вить
- ukraiński: (1.1) п'ять
- umbryjski: (1.1) 𐌐𐌖𐌌𐌐𐌄
- uzbecki: (1.1) besh
- volapük: (1.1) lul
- wepski: (1.1) viž
- węgierski: (1.1) öt
- wilamowski: (1.1) fynf
- włoski: (1.1) cinque
- wolof: (1.1) juróom
- żmudzki: (1.1) pėnkė
- źródła:
- ↑ Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Hasło „pięć” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Janusz Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, wyd. dziewiąte, Wydawnictwo Tomasz Strutyński, Kraków 2002, s. 33.
- ↑ Jan Miodek, Jest 500 milionów, 3 miliony korzystały, „Polski w Niemczech. Pismo Federalnego Związku Nauczycieli Języka Polskiego” nr 6/2018, s. 106.
- ↑ Zapytania i odpowiedzi, „Poradnik Językowy” nr 7/1901, s. 102.