nieść
nieść (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [ɲɛ̇ɕʨ̑], AS: [ńėść], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.
-
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
- (1.1) zmieniać położenie jakiegoś przedmiotu, idąc i będąc nim obciążonym
- (1.2) powodować jakieś rezultaty, skutki
- (1.3) transportować coś, powodować przesuwanie się czegoś (także niematerialnego)
czasownik zwrotny niedokonany nieść się (dk. brak)
- (2.1) rozchodzić się, rozprzestrzeniać się
- (2.2) o kurach: składać jaja
- odmiana:
- (1.1-3) koniugacja XI
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik nieść czas teraźniejszy niosę niesiesz niesie niesiemy niesiecie niosą czas przeszły m niosłem niosłeś niósł nieśliśmy nieśliście nieśli ż niosłam niosłaś niosła niosłyśmy niosłyście niosły n niosłom niosłoś niosło tryb rozkazujący niech niosę nieś niech niesie nieśmy nieście niech niosą pozostałe formy czas przyszły m będę niósł,
będę nieśćbędziesz niósł,
będziesz nieśćbędzie niósł,
będzie nieśćbędziemy nieśli,
będziemy nieśćbędziecie nieśli,
będziecie nieśćbędą nieśli,
będą nieśćż będę niosła,
będę nieśćbędziesz niosła,
będziesz nieśćbędzie niosła,
będzie nieśćbędziemy niosły,
będziemy nieśćbędziecie niosły,
będziecie nieśćbędą niosły,
będą nieśćn będę niosło,
będę nieśćbędziesz niosło,
będziesz nieśćbędzie niosło,
będzie nieśćczas zaprzeszły m niosłem był niosłeś był niósł był nieśliśmy byli nieśliście byli nieśli byli ż niosłam była niosłaś była niosła była niosłyśmy były niosłyście były niosły były n niosłom było niosłoś było niosło było forma bezosobowa czasu przeszłego niesiono tryb przypuszczający m niósłbym,
byłbym niósłniósłbyś,
byłbyś niósłniósłby,
byłby niósłnieślibyśmy,
bylibyśmy nieślinieślibyście,
bylibyście nieślinieśliby,
byliby nieśliż niosłabym,
byłabym niosłaniosłabyś,
byłabyś niosłaniosłaby,
byłaby niosłaniosłybyśmy,
byłybyśmy niosłyniosłybyście,
byłybyście niosłyniosłyby,
byłyby niosłyn niosłobym,
byłobym niosłoniosłobyś,
byłobyś niosłoniosłoby,
byłoby niosłoimiesłów przymiotnikowy czynny m niosący, nieniosący ż niosąca, nieniosąca niosące, nieniosące n niosące, nieniosące imiesłów przymiotnikowy bierny m niesiony, nieniesiony niesieni, nieniesieni ż niesiona, nieniesiona niesione, nieniesione n niesione, nieniesione imiesłów przysłówkowy współczesny niosąc, nie niosąc rzeczownik odczasownikowy niesienie, nieniesienie - (2.1-2) koniugacja XI
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik nieść się czas teraźniejszy niosę się niesiesz się niesie się niesiemy się niesiecie się niosą się czas przeszły m niosłem się niosłeś się niósł się nieśliśmy się nieśliście się nieśli się ż niosłam się niosłaś się niosła się niosłyśmy się niosłyście się niosły się n niosłom się niosłoś się niosło się tryb rozkazujący niech się niosę nieś się niech się niesie nieśmy się nieście się niech się niosą pozostałe formy czas przyszły m będę się niósł,
będę się nieśćbędziesz się niósł,
będziesz się nieśćbędzie się niósł,
będzie się nieśćbędziemy się nieśli,
będziemy się nieśćbędziecie się nieśli,
będziecie się nieśćbędą się nieśli,
będą się nieśćż będę się niosła,
będę się nieśćbędziesz się niosła,
będziesz się nieśćbędzie się niosła,
będzie się nieśćbędziemy się niosły,
będziemy się nieśćbędziecie się niosły,
będziecie się nieśćbędą się niosły,
będą się nieśćn będę się niosło,
będę się nieśćbędziesz się niosło,
będziesz się nieśćbędzie się niosło,
będzie się nieśćczas zaprzeszły m niosłem się był niosłeś się był niósł się był nieśliśmy się byli nieśliście się byli nieśli się byli ż niosłam się była niosłaś się była niosła się była niosłyśmy się były niosłyście się były niosły się były n niosłom się było niosłoś się było niosło się było forma bezosobowa czasu przeszłego niesiono się tryb przypuszczający m niósłbym się,
byłbym się niósłniósłbyś się,
byłbyś się niósłniósłby się,
byłby się niósłnieślibyśmy się,
bylibyśmy się nieślinieślibyście się,
bylibyście się nieślinieśliby się,
byliby się nieśliż niosłabym się,
byłabym się niosłaniosłabyś się,
byłabyś się niosłaniosłaby się,
byłaby się niosłaniosłybyśmy się,
byłybyśmy się niosłyniosłybyście się,
byłybyście się niosłyniosłyby się,
byłyby się niosłyn niosłobym się,
byłobym się niosłoniosłobyś się,
byłobyś się niosłoniosłoby się,
byłoby się niosłoimiesłów przymiotnikowy czynny m niosący się, nieniosący się ż niosąca się, nieniosąca się niosące się, nieniosące się n niosące się, nieniosące się imiesłów przymiotnikowy bierny m niesiony, nieniesiony niesieni, nieniesieni ż niesiona, nieniesiona niesione, nieniesione n niesione, nieniesione imiesłów przysłówkowy współczesny niosąc się, nie niosąc się rzeczownik odczasownikowy niesienie się, nieniesienie się
- przykłady:
- (1.1) Petroniusz wyszedłszy od cezara kazał się nieść do swego domu na Karynach[1].
- (1.2) Wprowadzenie euro niesie ze sobą konieczność wymiany oprogramowania w kasach w całym kraju.
- (1.3) Rzeki niosą mnóstwo materiału skalnego z gór.
- (2.1) W górach echo niesie się bardzo daleko.
- (2.2) Kury często niosą się wiosną[2].
- synonimy:
- (1.1) taszczyć, tachać, taskać, reg. pozn. taśtać
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. nosiciel mos, niesienie n, nioska ż, nosidło n, nosidełko n, nośność ż, donoszenie n, noszenie n, przynoszenie n, wynoszenie n, podniesienie n, wzniesienie n, nosze nmos, noszowy mos
- czas. znosić, donieść dk., nanieść dk., nosić ndk., odnieść dk., podnieść dk., ponieść dk., przenieść dk., przynieść dk., roznieść dk., unieść dk., wynieść dk., zanieść dk., znieść dk.
- przym. nośny, noszowy
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) carry
- arabski: (1.1) حمل, نقل
- czeski: (1.1) nést
- duński: (1.1) bære
- esperanto: (1) porti
- fiński: (1.1) kantaa
- francuski: (1.1) porter
- hiszpański: (1.1) llevar; (1.2) conllevar; (1.3) llevar; (2.2) poner
- japoński: (1.1) 持って行く, 運ぶ
- jidysz: (1.1) טראָגן
- łotewski: (1.1) nest
- niderlandzki: (1.1) dragen
- niemiecki: (1.1) tragen
- nowogrecki: (1.1) κουβαλώ
- ormiański: (1.1) տանել
- rosyjski: (1.1) нести
- rumuński: (1.1) transporta
- suahili: (1) beba
- szwedzki: (1.1) bära
- ukraiński: (1.1) нести
- włoski: (1.1) portare
- źródła:
- ↑ Henryk Sienkiewicz Quo vadis, rozdz. 51.
- ↑ Amelia, scenariusz i reżyseria Jean-Pierre Jeunet.
- ↑ Porada „nieść – ze sobą czy za sobą?” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Janusz Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, wyd. dziewiąte, Wydawnictwo Tomasz Strutyński, Kraków 2002, s. 33.