Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Wiechlinowce

rząd roślin

Wiechlinowce, trawowce, plewowce (Poales) – rząd roślin jednoliściennych. Należy tu 16 lub 17 rodzin (pałkowate Typhaceae w niektórych ujęciach bywają rozbijane dodatkowo na jeżogłówkowate Sparganiaceae[3]) liczące w sumie około tysiąca rodzajów i 18,3 tysiące gatunków[2]. W kilku grupach bazalnych kwiaty są owadopylne, jednak u większości przedstawicieli są one drobne, zredukowane i przystosowane do wiatropylności. Wiele roślin tu zaliczanych ma charakterystyczną, „trawiastą” budowę – z wąskimi, długimi liśćmi i z kwiatostanami złożonymi z drobnych kwiatów o uproszczonej budowie, wyrastającymi zwykle na szczycie rośliny. Rośliny te nie wytwarzają miodników i zwykle nie tworzą mykoryzy. Ich epiderma cechuje się dużą zawartością krzemionki[4].

Wiechlinowce
Ilustracja
Jęczmień zwyczajny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Nazwa systematyczna
Poales Small
Fl. S.E. U.S.: 48. 22 Jul 1903
Pszenica zwyczajna
Wełnianka wąskolistna

Systematyka

edytuj

Pozycja systematyczna i podział rzędu

edytuj

Według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016) pozycja wiechlinowców (Poales) w obrębie kladu jednoliściennych jest następująca[2]:


tatarakowce Acorales




żabieńcowce Alismatales




Petrosaviales





pochrzynowce Dioscoreales



pandanowce Pandanales





liliowce Liliales




szparagowce Asparagales




arekowce Arecales




wiechlinowce Poales




komelinowce Commelinales



imbirowce Zingiberales











Podział rzędu wiechlinowców na rodziny według APweb (wraz z powiązaniami filogenetycznymi)
wiechlinowce


pałkowate Typhaceae



bromeliowate Bromeliaceae





Rapateaceae






łuczydłowate Xyridaceae



niedotrawowate Eriocaulaceae





majakowate Mayacaceae




turniowate Thurniaceae




sitowate Juncaceae



ciborowate Cyperaceae








rześciowate Restionaceae




biczycowate Flagellariaceae




wiechlinowate Poaceae




Ecdeiocoleaceae



żuanwiliowate Joinvilleaceae









Tutaj zaliczana była też jeszcze w systemie APG II (2003) rodzina hydatellowatych (Hydatellaceae), która jednak po odkryciu pokrewieństwa z przedstawicielami grzybieniowców (Nymphaeales) została odpowiednio przeniesiona[2]. W systemie APG IV w 2016 roku wprowadzono zmianę polegającą na włączeniu do rześciowatych wyodrębnianych wcześniej rodzin Anarthriaceae i Centrolepidaceae[5].

Systemy Reveala

edytuj

System Reveala (1999) wyróżnia wiechlinowce jako takson monotypowy zawierający wyłącznie rodzinę wiechlinowatych (Poaceae (R. Br.) Barnh.). Według systemu Reveala rząd wiechlinowce należy do gromady okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromady Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasy jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasy komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrzędu Juncanae Takht[6].

W systemie z 2007 r. Reveal do rzędu wiechlinowców zaliczył obok wiechlinowatych także trzy najbliżej spokrewnione rodziny: Flagellariaceae Dumort., Joinvilleaceae Tolm. & A.C. Sm., Ecdeiocoleaceae D.F. Cutler & Airy Shaw. Rząd znalazł się w nadrzędzie Commelinanae Takht., podklasie Commelinidae Takht. w obrębie okrytonasiennych umieszczonych w randze klasy[7].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. Michael G. Simpson: Plant Systematics. Amsterdam, Boston, London: Elsevier, 2010, s. 231. ISBN 978-0-12-374380-0.
  4. Cole T.CH. i inni, Filogeneza roślin okrytozalążkowych – Systematyka Roślin Kwiatowych, Polskie tłumaczenie/Polish version of (2018) Angiosperm Phylogeny Poster – Flowering Plant Systematics [online], 2018.
  5. The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385. 
  6. Crescent Bloom: Poales. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-22]. (ang.).
  7. James L. Reveal: Classification of extant Vascular Plant Families – An expanded family scheme. Department of Plant Biology, Cornell University. [dostęp 2009-01-22]. (ang.).