Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Ford Mondeo

Samochód osobowy segmentu D

Ford Mondeosamochód osobowy klasy średniej, a następnie klasy wyższej produkowany pod amerykańską marką Ford od 1992 roku. Od 2022 roku produkowana jest szósta generacja modelu.

Pierwsza generacja

edytuj
Ford Mondeo I
Ilustracja 
Ford Mondeo I
Producent

Ford

Zaprezentowany

Listopad 1992

Okres produkcji

1992 – 1996

Miejsce produkcji

Belgia  Genk

Poprzednik

Ford Sierra

Następca

Ford Mondeo II

Dane techniczne
Segment

D

Typy nadwozia

4-drzwiowy sedan
5-drzwiowy liftback
5-drzwiowe kombi

Skrzynia biegów

4-biegowa automatyczna
5-biegowa manualna

Napęd

przedni
AWD

Długość

4481 mm
kombi: 4631 mm

Szerokość

1746 mm

Wysokość

1372 mm
kombi: 1391 mm

Rozstaw osi

2704 mm

Masa własna

1215–1415 kg[1]

Liczba miejsc

5

Bagażnik

sedan: 460–900 l
liftback: 460–965 l
kombi: 540–965 l

Dane dodatkowe
Pokrewne

Ford Contour
Mercury Mystique
Ford Cougar
Mercury Cougar

Konkurencja

Honda Accord
Mazda 626
Opel Vectra
Renault Laguna
Toyota Carina
Volkswagen Passat

 
Ford Mondeo I – tył
 
Ford Mondeo I Sedan
 
Ford Mondeo I Kombi

Ford Mondeo I został zaprezentowany po raz pierwszy w 1992 roku.

Nazwa Mondeo pochodzi od łacińskiego słowa mundus, które oznacza świat[2]. Ford tworząc Mondeo podjął trzecią próbę stworzenia auta globalnego, dostępnego na wszystkich rynkach samochodowych świata. Projekt pod nazwą kodową CDW27 ruszył w 1986 roku i kosztował koncern 6 miliardów dolarów. Jest to jedna z najdroższych konstrukcji w historii motoryzacji. Po swoich poprzednich porażkach Ford do prac nad autem powołał jeden zespół inżynierów z europejskiego i amerykańskiego oddziału firmy. Mondeo zostało stworzone od nowa. Ponadto producent w czasie prac nad autem wdrażał nowe techniki produkcji. Aby zaprojektować Mondeo, koncern wykorzystywał najnowocześniejsze dostępne wówczas technologie komputerowe.

Pojazd otrzymał tytuł Car of the Year 1994[3]. Samochód pod tą nazwą na rynki światowe produkowany był w Europie, natomiast na rynku północnoamerykańskim jego odpowiednikami były bliźniacze modele Ford Contour i Mercury Mystique.

Za napęd nowego modelu odpowiedzialne były całkiem nowe silniki benzynowe z serii Zetec oraz wysokoprężne Endura DE. Silnik umieszczono poprzecznie nad przednią osią. Napęd przenoszony na koła przednie z pomocą manualnej, pięciobiegowej skrzyni biegów bądź czterobiegowego, sterowanego elektronicznie automatu posiadającego dwa tryby pracy: sportowy i ekonomiczny.

Zawieszenie auta jest dużo nowocześniejsze niż w Sierze. W pełni niezależne, oparte na kolumnach MacPhersona. Z przodu dolne wahacze poprzeczne, z tyłu dolne wleczone. Obie osie wyposażone są w stabilizatory poprzeczne.

Komfort jazdy i bezpieczeństwo były głównymi priorytetami konstruktorów Forda. Dlatego we wszystkich seryjnych wersjach dostępna była poduszka powietrzna. Jest to pierwszy na świecie samochód w którym poduszka powietrzna była montowana z konieczności. Przyczyniło się to do zdobycia tytułu Auta Roku. Wzmocnione zostały także boczne słupki; pasy doposażono w samonapinacze, natomiast w bogatszych wersjach standardem był system ABS. W wersji kombi dokupić można było samopoziomujące się zawieszenie. W wersjach V6 i AWD kontrolę trakcji i system podgrzewania przedniej szyby. Na fotelach znalazła się welurowa tapicerka, w podłokietniku schowek na kasety i płyty, samochód wyposażono w centralny zamek, elektryczne szyby i lusterka oraz płasko składającą się tylną kanapę. Bogatsze wersje wyposażono w skórzaną tapicerkę, komputer podróżny, elektryczny szyberdach oraz zmieniarkę CD[4].

Ford Mondeo I był również dostępny z pakietem RS oraz RS2. Pakiet RS (znany również jako RS1) składał się z dokładek do zderzaków oraz nakładek na progi. Dokładka przedniego zderzaka pozwalała na przełożenie przednich halogenów ze standardowego zderzaka. Pakiet RS2 to całe zderzaki oraz dokładki na progi. Zderzak przedni miał otwory przygotowane do montażu okrągłych lamp halogenowych. Stanowił również całość z grillem, na którym znajduje się emblemat „Ford”.

Wspólnymi elementami dla pakietów RS1 oraz RS2 są chlapacze, spojler montowany na klapie bagażnika, poszerzenia nadkoli oraz 16-calowe felgi aluminiowe. W wersji Ghia można było zauważyć grill z wykończeniem w chromie.

Spośród szerokiej gamy kolorów, jakie oferował Ford dla Mondeo I, najbardziej wyróżniającą się jest Citrine Geel. Jest to akrylowy lakier o jaskrawej barwie między żółtą a zieloną. Opcją były również lusterka lakierowane na kolor nadwozia.

Wersje wyposażeniowe

edytuj
  • Base
  • Aspen
  • LX
  • GLX
  • Ghia
  • Ghia X
  • Si
  • Festival
  • Mirage
  • CLX
  • Verona
  • Business Edition
  • GT
  • V6

Silniki

edytuj
Silnik[5] 1.6 Zetec 1.6 Zetec-E 1.8 Zetec 1.8 Zetec-E 2.0 Zetec 2.6 Duratec 1.8 Endura-D
Układ cylindrów I4 I4 I4 I4 I4 V6 I4
Pojemność skokowa (cm³) 1597 1597 1796 1796 1988 2544 1753
Średnica cyl. × skok (mm × mm) 76 × 88 76 × 88 80,6 × 88 80,6 × 88 84,4 × 88 82,4 × 79,5 82,5 × 82
Moc maksymalna (kW (KM)) 67 (91) 66 (89) 86 (117) 84 (114) 101 (138) 127 (172) 66 (89)
Przy obr./min 5250 5250 5750 5750 6000 6250 4500
Maks. moment obr. (Nm) 138 138 158 158 180 220 178
Przy obr./min 3500 3500 3750 3750 4000 4250 2000
Stopień sprężania 10,3 : 1 10,3 : 1 10,0 : 1 10,0 : 1 10,0 : 1 9,7 : 1 21,5 : 1
Układ wtrysku SEFI[i] pompa wtryskowa
Układ zapłonowy EEC[ii] IV EEC[ii] IV/V
  1. SEFI - Sequential Electronic Fuel Injection (sekwencyjny, elektronicznie sterowany układ wtrysku benzyny).
  2. a b EEC - Electronic Engine Control (układ elektrycznego sterowania silnikiem z układem zapłonowym sterowanym parametrami pracy silnika).


Druga generacja

edytuj
Ford Mondeo II
Ilustracja 
Ford Mondeo II
Inne nazwy

Ford Contour

Producent

Ford

Zaprezentowany

Październik 1996

Okres produkcji

1996 – 2000

Miejsce produkcji

Belgia  Genk

Poprzednik

Ford Mondeo I (Europa)
Ford Telstar (Australia)
Ford Versailles (Brazylia)

Następca

Ford Mondeo III

Dane techniczne
Segment

D

Typy nadwozia

4-drzwiowy sedan
5-drzwiowy liftback
5-drzwiowe kombi

Skrzynia biegów

4-biegowa automatyczna
5-biegowa manualna

Napęd

przedni

Długość

4556 mm
kombi: 4671 mm

Szerokość

1749 mm

Wysokość

1372 mm
kombi: 1391 mm

Rozstaw osi

2704 mm

Liczba miejsc

5

Test Euro NCAP

4-1 gwiazdek 

Bagażnik

sedan: 450 l
liftback: 450–965 l[6]
kombi: 540–1610 l

Dane dodatkowe
Modele
bliźniacze

Ford Contour
Mercury Mystique

Konkurencja

Honda Accord
Nissan Primera
Opel Vectra
Peugeot 406
Renault Laguna
Toyota Avensis
Volkswagen Passat

 
Ford Mondeo II – tył
 
Ford Mondeo II Sedan
 
Ford Mondeo II Kombi
 
Ford Mondeo II ST 200

Ford Mondeo II został zaprezentowany po raz pierwszy w październiku 1996 roku.

De facto nie jest to całkowicie nowy model, a jedynie rozległa modernizacja modelu pierwszej generacji. Choć nie zmieniono płyty podłogowej auta, to przeprojektowano jednak całą karoserię. Jedyne elementy bezpośrednie pochodzące z Mondeo I to przednie drzwi oraz dach. Z przodu pojawiły się duże światła, masywniejszy zderzak oraz chromowane obramowanie osłony chłodnicy.

Tylny zderzak zmieniono na masywniejszy. Wzmocniono konstrukcję nadwozia pod względem bezpieczeństwa i poprawiono strefy zgniotu. Wzmocniono słupki drzwiowe oraz boczne przedłużnice podłogi. W drzwiach dodano stalowe belki. W Mondeo II poprawiono także estetykę wnętrza, dodano m.in. sterowanie radiem z kierownicy, choć zasadnicza bryła deski rozdzielczej nie uległa zmianie.

W zmodernizowanym aucie pojawił się szereg usprawnień z dziedziny bezpieczeństwa. Wzmocniono konstrukcję aut, wprowadzono trzypunktowe pasy bezpieczeństwa na wszystkich siedzeniach. Dla kierowcy i pasażera wprowadzono gazową poduszkę powietrzną. Za dopłatą dokupić można było boczne poduszki powietrzne[4].

Usportowione wersje

edytuj
  • ST24 była dostępna od lutego 1997 roku z 2.5 litrowym benzynowym, 24-zaworowym silnikiem V6 o mocy 170 KM. Samochód wyposażono w usportowione zawieszenie, zmieniono stylistykę zewnętrzną. Wewnątrz zamontowano kubełkowe, półskórzane fotele[4].
  • ST200 wprowadzono w marcu 1999 roku. Napędzono ją wzmocnionym silnikiem V6 Duratec o mocy 205 KM[4] z ST24. Przednie zawieszenie auta bazowało na zawieszeniu z Forda Cougara[7].

ST250 to koncepcyjna wersja Mondeo. Nie wprowadzono jej do produkcji. Moc silnika miała wynosić 250 KM.

Wersje wyposażenia

edytuj
  • ST200
  • Aspen
  • LX
  • Verona
  • GLX 1.8td
  • Si
  • Zetec
  • Zetec S
  • Ghia
  • Ghia X
  • ST 24
  • CLX
  • Festival
  • Futura
  • Clipper

Opcjonalnie pojazd wyposażyć można było m.in. elektryczne sterowanie szyb, elektryczne sterowanie lusterek, elektryczne sterowanie foteli, klimatyzację oraz regulowaną w dwóch płaszczyznach kierownicę[4].

Dane techniczne

edytuj
Wersja Silnik Układ zasilania Średnica × skok tłoka St. sprężania Moc maksymalna Maks. moment obrotowy 0–100 km/h V-max
Silniki benzynowe
1.6 16V R4 1,6 l (1597 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 76,00 × 88,00 mm 10,3:1 91 KM (67 kW) przy 5500 obr./min 134 N·m przy 3500 obr./min 13,0 s 180 km/h
1.6 16V R4 1,6 l (1597 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 76,00 × 88,00 mm 10,3:1 96 KM (71 kW) przy 5250 obr./min 142 N·m przy 3500 obr./min 12,7 s 185 km/h
1.8 16V R4 1,8 l (1796 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 80,60 × 88,00 mm 9,8:1 117 KM (86 kW) przy 5750 obr./min 160 N·m przy 3750 obr./min 11,0 s 195 km/h
2.0 16V R4 2,0 l (1988 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 84,80 × 88,00 mm 10,0:1 138 KM (101 kW) przy 5700 obr./min 176 N·m przy 3700 obr./min 9,9 s 206 km/h
2.5 V6 V6 2,5 l (2544 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 82,40 × 79,50 mm 9,7:1 172 KM (127 kW) przy 6250 obr./min 220 N·m przy 4250 obr./min 8,3 s 225 km/h
2.5 V6 ST200 V6 2,5 l (2495 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 81,60 × 79,50 mm 10,2:1 208 KM (153 kW) przy 6500 obr./min 235 N·m przy 5500 obr./min 7,9 s 230 km/h
Silniki wysokoprężne
1.8 TD R4 1,8 l (1753 cm³), SOHC, turbo pompa rotacyjna 82,50 × 82,00 mm 21,5:1 91 KM (67 kW) przy 4500 obr./min 177 N·m przy 2250 obr./min 12,8 s 182 km/h


Trzecia generacja

edytuj
Ford Mondeo III
Ilustracja 
Ford Mondeo III przed liftingiem
Inne nazwy

Ford Metrostar

Producent

Ford

Zaprezentowany

Październik 2000

Okres produkcji

2000 – 2007

Miejsce produkcji

Belgia  Genk
  Zhongli
  Chongqing
Wietnam  Hải Dương

Poprzednik

Ford Mondeo II

Następca

Ford Mondeo IV

Dane techniczne
Segment

D

Typy nadwozia

4-drzwiowy sedan
5-drzwiowy liftback
5-drzwiowe kombi

Skrzynia biegów

5 i 6-biegowa manualna
4 i 5-biegowa automatyczna

Napęd

przedni

Długość

sedan, liftback: 4731 mm
kombi: 4804 mm

Szerokość

1812–1958 mm

Wysokość

sedan, liftback: 1429 mm
kombi: 1441 mm

Rozstaw osi

2754 mm

Masa własna

1364–1578 kg

Zbiornik paliwa

58 l

Liczba miejsc

5

Test Euro NCAP

4 gwiazdek 

Bagażnik

sedan: 500 l
liftback: 500–1370 l
kombi: 540–1700 l

Dane dodatkowe
Pokrewne

Jaguar X-Type
Ford Five Hundred
Mercury Milan

Konkurencja

Honda Accord
Opel Vectra
Peugeot 407
Renault Laguna
Toyota Avensis
Volkswagen Passat

 
Ford Mondeo III – tył
 
Ford Mondeo III Sedan po drugim liftingu
 
Ford Mondeo III Kombi
 
Ford Mondeo III po liftingu
 
Ford Mondeo III ST 220
 
chiński Ford Metrostar

Ford Mondeo III został zaprezentowany po raz pierwszy w 2000 roku.

Trzecia generacja Mondeo została zbudowana od podstaw jako zupełnie nowa konstrukcja, opracowana na nowej platformie. Stylistyka została utrzymana zgodnie z nowym językiem stylistycznym marki New Edge, przez co nadwozie charakteryzowało się licznymi ostrymi liniami i motywem trójkąta, który wykorzystano szczególnie w przypadku tylnych lamp[8].

Oferta nadwoziowa składała się ponownie zarówno z 5-drzwiowego liftbacka, jak i 4-drzwiowego sedana i 5-drzwiowego kombi. W plebiscycie na Europejski Samochód Roku 2001 model zajął 2. pozycję (za Alfą Romeo 147)[9].

Restylizacje

edytuj

W 2003 roku auto przeszło delikatny lifting. Zmieniono m.in. kształt reflektorów przeciwmgielnych, przedni zderzak, chromowaną atrapę chłodnicy, a także zmieniono kolor kloszy tylnych kierunkowskazów z różowego na biały oraz zastosowano nowe materiały wykończenia wnętrza pojazdu. W 2005 roku auto przeszło kolejne drobne zmiany stylistyczne. Zmieniono m.in. tylne lampy zastępując białe kierunkowskazy przezroczystymi[10].

ST 220

edytuj

Podobnie jak w przypadku poprzednika, oferta Forda Mondeo trzeciej generacji została poszerzona o sportowy wariant ST 220. Charakteryzował się on dodatkowym ospojlerowaniem nadwozia, większymi alufelgami i sportowym ogumieniem, a także obniżonym zawieszeniem i standardowymi, ksenonowymi reflektorami. Samochód napędzał 3-litrowy silnik benzynowy V6 o mocy 226 KM[11].

Metrostar

edytuj

Na rynku chińskim i tajwańskim samochód był sprzedawany jako Ford Metrostar, charakteryzując się innym wyglądem pasa przedniego i innym wypełnieniem lamp tylnych. Pojazd charakteryzował się też bogatszym wyposażeniem standardowym[12].

Wersje wyposażeniowe

edytuj
  • Ambiente
  • Ambiente X
  • Trend, Trend X
  • Ghia
  • Ghia X
  • Ghia Executive
  • Titanium
  • Titanium X
  • Viva
  • Trendline

Standardowe wyposażenie pojazdu obejmuje m.in. elektryczne sterowanie szyb przednich oraz system ABS. Opcjonalnie auto wyposażyć można m.in. w podgrzewaną przednią szybę, elektryczne sterowanie szyb tylnych, elektryczne sterowanie lusterek, tempomat, system nawigacji satelitarnej, system audio firmy Sony, skórzaną tapicerkę, klimatyzację automatyczną, elektryczne sterowanie foteli, a także system ESP[4], czujniki parkowania, deszczu i zmierzchu oraz wentylowane i podgrzewane przednie fotele.

Dane techniczne

edytuj
Wersja Silnik Układ zasilania Średnica × skok tłoka St. sprężania Moc maksymalna Maks. moment obrotowy 0–100 km/h V-max
Silniki benzynowe
1.8 16V R4 1,8 l (1798 cm³), DOHC[13] wtrysk wielopunktowy 83,00 × 83,10 mm 10,8:1 110 KM (81 kW) przy 5500 obr./min 165 N·m przy 3950 obr./min 11,7 s 193 km/h
1.8 16V R4 1,8 l (1798 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 83,00 × 83,10 mm 10,8:1 125 KM (92 kW) przy 6000 obr./min 170 N·m przy 4500 obr./min 10,9 s 205 km/h
1.8 16V SCi R4 1,8 l (1798 cm³), DOHC wtrysk bezpośredni 83,00 × 83,10 mm 10,8:1 130 KM (96 kW) przy 5500 obr./min 175 N·m przy 4250 obr./min 10,5 s 207 km/h
2.0 16V R4 2,0 l (1999 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 87,50 × 83,10 mm 10,8:1 145 KM (107 kW) przy 6000 obr./min 190 N·m przy 4500 obr./min 9,8 s 215 km/h
2.5 V6 V6 2,5 l (2498 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 81,70 × 79,50 mm 9,8:1 170 KM (125 kW) przy 6000 obr./min 220 N·m przy 4250 obr./min 8,7 s 225 km/h
3.0 V6 V6 3,0 l (2967 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 89,00 × 79,50 mm 10:1 204 KM (150 kW) przy 6000 obr./min 263 N·m przy 4900 obr./min 7,9 s 240 km/h
ST220 V6 3.0 l (2967 cm), DOHC wtrysk wielopunktowy 89.00 x 79,50 mm 10,5:1 226 KM (166 kW) przy 6250 obr./min 285 Nm przy 4900 obr./min 7,7 s 250 km/h
Silniki wysokoprężne
2.0 TDDi R4 2,0 l (1998 cm³), DOHC, turbo pompa rotacyjna 86,00 × 86,00 mm 19,5:1 90 KM (66 kW) przy 4000 obr./min 245 N·m przy 1900 obr./min 13,2 s 180 km/h
2.0 TDDi R4 2,0 l (1998 cm³), DOHC, turbo button rail 86,00 × 86,00 mm 19,5:1 115 KM (84 kW) przy 4000 obr./min 280 N·m przy 1900 obr./min 10,6 s 195 km/h
2.0 TDCi R4 2,0 l (1998 cm³), DOHC, turbo common rail 86,00 × 86,00 mm 19,5:1 115 KM (84 kW) przy 4000 obr./min 280 N·m przy 1900 obr./min 10,8 s 200 km/h
2.0 TDCi R4 2,0 l (1998 cm³), DOHC, turbo common rail 86,00 × 86,00 mm 19,5:1 130 KM (96 kW) przy 3800 obr./min 330 N·m przy 1900 obr./min 9,9 s 200 km/h
2.2 TDCi R4 2,2 l (2198 cm³), DOHC, turbo common rail 86,00 × 94,60 mm 17,5:1 155 KM (114 kW) przy 3500 obr./min 360 N·m przy 2250 obr./min 8,9 s 220 km/h


Czwarta generacja

edytuj
Ford Mondeo IV
Ilustracja 
Ford Mondeo IV przed liftingiem
Inne nazwy

Ford Zhisheng

Producent

Ford

Zaprezentowany

Paris Motor Show 2006

Okres produkcji

2007 – 2014

Miejsce produkcji

Belgia  Genk
Rosja  Wsiewołożsk
  Chongqing
  Taoyuan

Poprzednik

Ford Mondeo III

Następca

Ford Mondeo V

Dane techniczne
Segment

D

Typy nadwozia

4-drzwiowy sedan
5-drzwiowy liftback
5-drzwiowe kombi

Skrzynia biegów

5 i 6-biegowa manualna
6-biegowa półautomatyczna
6-biegowa automatyczna

Napęd

przedni

Długość

sedan: 4844 mm
liftback: 4778 mm
kombi: 4830 mm

Szerokość

1886–2078 mm

Wysokość

sedan, liftback: 1500 mm
kombi: 1512 mm

Rozstaw osi

2850 mm

Masa własna

1435–1715 kg[14]

Zbiornik paliwa

70 l

Liczba miejsc

5

Test Euro NCAP

5 gwiazdek 

Bagażnik

sedan: 550 l
liftback: 540–1460 l
kombi: 554–1745 l

Dane dodatkowe
Pokrewne

Ford Galaxy
Ford S-Max

Konkurencja

Honda Accord
Opel Insignia
Peugeot 508
Renault Laguna
Toyota Avensis
Volkswagen Passat

 
Ford Mondeo IV – tył
 
Ford Mondeo IV Sedan
 
Ford Mondeo IV Kombi
 
Ford Mondeo IV po liftingu
 
Ford Mondeo IV – tył po liftingu

Ford Mondeo IV został zaprezentowany po raz pierwszy w 2006 roku.

Auto zbudowane zostało według nowego języka stylistycznego marki – kinetic design, poprzedzonego konceptem Iosis. Zbudowane zostało na bazie płyty podłogowej szwedzkiego koncernu motoryzacyjnego Volvo Car Corporation, która użyta została do stworzenia m.in. S-Maxa II oraz Galaxy II[4]. W 2007 roku wprowadzono do produkcji wersję kombi pojazdu. W tej generacji zastosowano silniki Diesla Koncernu PSA (2.0 Hdi 140–210 KM i 2.2 Hdi 175–200 KM) oraz benzynowe (2.5 T Volvo). Mondeo MK IV przed premierą zostało pokazane w 2006 roku w filmie o Jamesie Bondzie; była to odmiana 2.5 T[15].

W plebiscycie na Europejski Samochód Roku 2008 model zajął 3. pozycję (za Fiatem 500 i Mazdą 2)[16].

Lifting

edytuj

25 sierpnia 2010 roku w Moskwie zaprezentowana została wersja po face liftingu[17][18]. Zmieniono m.in. przedni zderzak, w którym zamontowano światła do jazdy dziennej wykonane w technologii LED oraz wykonane w tej samej technologii tylne lampy. Przy okazji zmieniono pokrywę bagażnika, odświeżono konsolę środkową pojazdu oraz przeprojektowano podświetlenie wnętrza. Przy okazji liftingu wprowadzono na rynek trzy nowe jednostki napędowe: benzynowy, turbodoładowany motor o pojemności 2 l i mocy 203 i 240 KM oraz wysokoprężny, 2.2 l silnik o mocy 200 KM[19].

Wersje wyposażeniowe[20]

edytuj
  • Ambiente
  • Trend
  • Ghia
  • Ghia X
  • Business Edition
  • Titanium
  • Titanium X
  • Titanium LXS
  • Titanium S – Platinium
  • Edge
  • Zetec
  • S Titanium
  • EcoNetic
  • Titanium ECO
  • Titanium X Sport
  • LX
  • XR5 Turbo
  • Champions Edition

Standardowe wyposażenie pojazdu obejmuje m.in. system ABS, elektryczne sterowanie szyb, elektryczne sterowanie lusterek. Opcjonalnie pojazd wyposażyć można m.in. w 5-calowy wyświetlacz LCD wyświetlający informacje z komputera pokładowego oraz system nawigacji satelitarnej, a także bezkluczykowy system uruchamiania pojazdu, podgrzewane oraz elektryczne przednie fotele z pamięcią, webasto, podgrzewaną przednią szybę oraz zawieszenie o regulowanej twardości[4].

Dane techniczne

edytuj
Wersja Okres produkcji Silnik Układ zasilania Moc maksymalna Maks. moment obrotowy 0–100 km/h V-max
Silniki benzynowe
1.6 03/2007–11/2010 R4 1,6 l (1596 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 110 KM (81 kW) przy 6300 obr./min 160 N·m przy 4100 obr./min 12,7 s 190 km/h
1.6 Ti-VCT 12/2010–08/2014 R4 1,6 l (1596 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 120 KM (88 kW) przy 6300 obr./min 159 N·m przy 4000 obr./min 12,3 s 195 km/h
1.6 03/2007–11/2010 R4 1,6 l (1596 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 125 KM (92 kW) przy 6300 obr./min 160 N·m przy 4100 obr./min 12,3 s 195 km/h
1.6 EcoBoost 12/2010–08/2014 R4 1,6 l (1596 cm³), DOHC, turbo wtrysk bezpośredni 160 KM (118 kW) przy 5700 obr./min 240 N·m przy 1600-4000 obr./min 9,3 s 215 km/h
2.0 03/2007-08/2014 R4 2.0 l (1999 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 145 KM (107 kW) przy 6000 obr./min 190 N·m przy 4500 obr./min 9,5 s 215 km/h
2.0 EcoBoost 2010 - 2014 R4 2.0 l (1999 cm³), DOHC, turbo wtrysk bezpośredni 203 KM (149 kW) przy 6000 obr./min 300 N·m przy 1750–4500 obr./min 7,9 s 232 km/h
2.0 EcoBoost 12/2010–08/2014 R4 2.0 l (1999 cm³), DOHC, turbo wtrysk bezpośredni 240 KM (176 kW) przy 6000 obr./min 340 N·m przy 1900–3500 obr./min 7,5 s 246 km/h
2.3 03/2007–04/2010 R4 2.3 l (2261 cm³), DOHC wtrysk wielopunktowy 160 KM (118 kW) przy 6500 obr./min 208 N·m przy 4200 obr./min 9,3 s 215 km/h
2.5 Turbo 03/2007–11/2010 R5 2.5 l (2521 cm³), DOHC, turbo wtrysk wielopunktowy 220 KM (162 kW) przy 5000 obr./min 320 N·m przy 1500–4800 obr./min 7,5 s 245 km/h
Silniki wysokoprężne
1.6 TDCi 12/2010–08/2014 R4 1,6 l (1560 cm³), DOHC, turbo Common Rail 115 KM (85 kW) przy 3600 obr./min 270 N·m przy 1750–2500 obr./min 11,9 s 190 km/h
1.8 TDCi 03/2007–12/2010 R4 1,8 l (1753 cm³), DOHC, turbo Common Rail 100 KM (74 kW) przy 3850 obr./min 280 N·m przy 1800 obr./min 12,3 s 185 km/h
1.8 TDCi 03/2007–12/2010 R4 1,8 l (1753 cm³), DOHC, turbo Common Rail 125 KM (92 kW) przy 3700 obr./min 320 N·m przy 1800 obr./min 10,7 s 200 km/h
2.0 TDCi

(PSA)

09/2007–07/2010 R4 2.0 l (1997 cm³), DOHC, turbo Common Rail 115 KM (85 kW) przy 4000 obr./min 300 N·m przy 1750–2300 obr./min 11,4 s 192 km/h
2.0 TDCi (PSA) 03/2007–02/2008 R4 2.0 l (1997 cm³), DOHC, turbo Common Rail 130 KM (96 kW) przy 4000 obr./min 320 N·m przy 1750–2250 obr./min 10,4 s 202 km/h
2.0 TDCi 03/2007–07/2010 R4 2.0 l (1997 cm³), DOHC, turbo Common Rail 140 KM (103 kW) przy 4000 obr./min 320 N·m przy 1750-2250 obr./min 9,5 s 210 km/h
2.0 TDCi (PSA) 07/2010–08/2014 R4 2.0 l (1997 cm³), DOHC, turbo Common Rail 140 KM (103 kW) przy 3750 obr./min 320 N·m przy 1750–2750 obr./min 9,5 s 210 km/h
2.0 TDCi 07/2010–08/2014 R4 2.0 l (1997 cm³), DOHC, turbo Common Rail 163 KM (120 kW) przy 3750 obr./min 340 N·m przy 2000–3250 obr./min 8,9 s 220 km/h
2.2 TDCi 02/2008–06/2010 R4 2.2 l (2179 cm³), DOHC, turbo Common Rail 175 KM (129 kW) przy 3500 obr./min 420 N·m przy 1750–2750 obr./min 8,7 s 223 km/h
2.2 TDCi 12/2010–08/2014 R4 2.2 l (2179 cm³), DOHC, turbo Common Rail 200 KM (147 kW) przy 3500 obr./min 420 N·m przy 1750–3000 obr./min 8,1 s 230 km/h


Piąta generacja

edytuj
Ford Mondeo V
Ilustracja 
Ford Mondeo V przed liftingiem
Inne nazwy

Ford Fusion

Producent

Ford

Zaprezentowany

Wrzesień 2012

Okres produkcji

2014 – 2022 (Świat)
2015 – 2020 (Australia)

Miejsce produkcji

Hiszpania  Walencja
Rosja  Wsiewołożsk[21]
  Chongqing

Poprzednik

Ford Mondeo IV (Europa)
Ford Falcon (Australia)

Następca

Ford Mondeo VI
Ford Evos

Dane techniczne
Segment

D

Typy nadwozia

4-drzwiowy sedan
5-drzwiowy liftback
5-drzwiowe kombi

Skrzynia biegów

6-biegowa manualna
6-biegowa automatyczna
e-CVT

Napęd

przedni
AWD

Długość

4869 mm

Szerokość

1852 mm

Wysokość

1476 mm

Rozstaw osi

2850 mm

Masa własna

1454–1685 kg

Zbiornik paliwa

63 l

Liczba miejsc

5

Test Euro NCAP

5 gwiazdek 

Bagażnik

458–1437 l
(Liftback)
488–1605 l
(Kombi)
383 l
(Hybrid)

Dane dodatkowe
Pokrewne

Ford Galaxy
Ford S-Max

Konkurencja

Kia Optima
Mazda 6
Opel Insignia
Peugeot 508
Renault Talisman
Škoda Superb
Volkswagen Passat

 
Ford Mondeo V – tył
 
Ford Mondeo V Kombi
 
Ford Mondeo V Vignale Sedan – tył
 
Ford Mondeo V Vignale Sedan
 
Ford Mondeo V po liftingu
 
Ford Mondeo V – tył po liftingu

Ford Mondeo V został zaprezentowany po raz pierwszy w 2012 roku.

Samochód zbudowany został na nowej płycie podłogowej CD, a także otrzymał zupełnie nową konstrukcję tylnego zawieszenia. Pojazd był tym razem samochodem światowym, identycznym z drugą generacją przeznaczonego na rynek Ameryki Północnej modelu Fusion.

Bliźniacza odmiana na rynek USA o nazwie Fusion została zaprezentowana już w styczniu 2012 roku na Detroit Auto Show[22]. 9 miesięcy później, we wrześniu 2012 roku podczas Paris Motor Show odbyła się prapremiera europejskiego wariantu jako piąta generacja linii modelowej Mondeo[23].

Samochód miał pierwotnie trafić na rynek europejski z mniejszym opóźnieniem, wiosną 2013 roku[24]. Jednakże zamknięcie fabryki w Belgii i przeniesienie mocy produkcyjnych do zakładów Forda w Hiszpanii, a także trudna sytuacja ekonomiczna Forda[25], opóźniły debiut samochodu aż o półtora roku – do jesieni 2014 roku[26]. Ostatecznie, europejska premiera piątej generacji Mondeo miała miejsce w październiku 2014 roku podczas targów motoryzacyjnych we Frankfurcie[27].

Mondeo Vignale

edytuj

Wtedy też zaprezentowana została także odmiana Vignale. Model charakteryzował się przede wszystkim zmienionymi zderzakami, które łączą w sobie elementy sportowe i luksusowe. Zastosowano także nowy chromowany grill oraz kilka elementów w takim samym wykończeniu: klamki, obudowy lusterek oraz 20-calowe obręcze kół stworzone specjalnie na potrzeby tego konceptu. Wnętrze Mondeo Vignale wykończono przy użyciu skóry, dodatkowo zastosowano chromowane listwy przypodłogowe, skórzane podłokietniki oraz fotele z miękkiej skóry naturalnej z oznaczeniami serii Vignale. Oprócz tego skórą obszyto również koło kierownicy, panel instrumentów, konsolę środkową oraz środkowy podłokietnik[28].

W kwietniu 2015 roku Ford zaprezentował topową odmianę Vignale Mondeo będącą zapowiedzią nowej linii ekskluzywnych pojazdów amerykańskiej marki. Auto oferowane jest wyłącznie z najmocniejszymi jednostkami napędowymi (w tym w wersji hybrydowej) i wykańczane ręcznie w specjalnym Vignale Centre w hiszpańskiej Valencii. Po raz pierwszy w Mondeo standardem stał się m.in. system aktywnej redukcji hałasu. Auto wyposażone jest w szytą ręcznie skórzaną tapicerkę[29]. Z zewnątrz Mondeo Vignale wyróżnia się chromowanymi listwami oraz emblematami Vignale na nadkolach oraz listwie bagażnika. Vignale to również szereg bezpłatnych usług klasy premium, które oferowane są właścicielom auta[30].

Lifting

edytuj

W styczniu 2019 roku Ford zaprezentował Mondeo po obszernej modernizacji. Samochód otrzymał zmodyfikowany przedni zderzak, który oprócz nowego układu diod LED wzbogaciła większa atrapa chłodnicy[31]. Ponadto, zmodyfikowano też tylną część nadwozia, dodając chromowaną poprzeczkę biegnącą przez klapę bagażnika, a gamę wzbogaciła odmiana o napędzie hybrydowym[32].

Koniec produkcji

edytuj

W lipcu 2019 roku pojawiły się informacje, że z końcem produkcji piątej generacji Mondeo, nazwa ta zniknie z oferty marki, a producent wycofa się tym samym z produkcji samochodów osobowych klasy średniej[33]. Następcą miało zostać podwyższone kombi w stylu crossovera, które ponadto docelowo miało zastąpić także duże minivany Galaxy oraz S-Max[34].

W 2020 roku pojawiły się doniesienia rzekomo zaprzeczające wcześniejszym o końcu produkcji i planach przedstawienia szóstej generacji[35], jednak plotki te zostały ostatecznie zdementowane oficjalnym oświadczeniem Forda z końca marca 2021 roku. Producent potwierdził wówczas, że koniec produkcji ostateczne wyznaczono na marzec 2022[36].

W kwietniu 2021 roku przedstawiono na chińskiej wystawie Shanghai Auto Show jednego z dwóch następców Mondeo, który zgodnie ze spekulacjami otrzymał nazwę Ford Evos[37] i przyjął postać podwyższonego fastbacka. Samochód powstał z myślą o sprzedaży wyłącznie na rynku chińskim[38], podobnie jak przedstawione w styczniu 2022 zupełnie nowe Mondeo szóstej generacji. W ten sam sposób, samochód nie otrzymał następcy nigdzie poza Chinami.

Wersje wyposażeniowe[39]

edytuj
  • Ambiente Plus
  • Trend
  • Edition
  • Gold Edition
  • Luxe
  • ST Line
  • Titanium
  • Titanium Hybrid
  • Vignale
  • Pakiety
  • Silver X
  • Gold X

Standardowe wyposażenie pojazdu obejmuje m.in. 16-calowe aluminiowe obręcze kół, klimatyzację manualną, elektryczne sterowanie szyb, elektryczne sterowanie lusterek, radioodtwarzacz CD/MP3 z 6-głośnikami i kolorowym wyświetlaczem oraz wejściem USB, czołowe, boczne oraz kurtynowe poduszki powietrzne, elektroniczny układ stabilizacji toru jazdy, system ABS z ESP, system ułatwiający ruszanie na wzniesieniu, system monitorowania ciśnienia w oponach (TMPS), elektryczny hamulec postojowy oraz światła do jazdy dziennej i tylne lampy wykonane w technologii LED.

Opcjonalnie auto wyposażyć można w zależności od wersji wyposażeni m.in. w dwustrefową klimatyzację automatyczną, reflektory adaptacyjne wykonane w technologii LED, radioodtwarzacz CD/MP3 z systemem Ford SYNC i AppLink oraz 8 głośników i gniazda USB/AUX-IN, nadmuchiwane pasy bezpieczeństwa dla pasażerów dwóch tylnych skrajnych siedzeń, rozbudowane systemy audio, komunikacji oraz nawigacji, otwierany panoramiczny dach, ogrzewanie postojowe, elektrycznie otwieraną klapę bagażnika, czujniki parkowania, kamerę cofania, podgrzewaną kierownicę oraz przednią szybę, aktywne oraz samopoziomujące się zawieszenie, skórzaną kierownicę i gałkę zmiany biegów, 17-calowe alufelgi, oświetlenie wnętrza w technologii LED, przednie, sportowe, podgrzewane fotele, tempomat, 10,1-calowy kolorowy wyświetlacz, system utrzymywania na danym pasie ruchu, system rozpoznawania znaków drogowych oraz układ monitorowania koncentracji kierowcy, układ wspomagania parkowania równoległego oraz prostopadłego, elektrycznie regulowaną kolumnę kierownicy z pamięcią ustawień, Bluetooth oraz światła przeciwmgłowe.

Silniki

edytuj

Benzynowe

edytuj
  • R3 1.0 EcoBoost 125 KM
  • R4 1.5 EcoBoost 160 KM
  • R4 1.5 EcoBoost 165 KM
  • R4 2.0 EcoBoost 203 KM
  • R4 2.0 EcoBoost 240 KM

Wysokoprężne

edytuj
  • R4 1.5 TDCi 120 KM
  • R4 1.6 TDCi 115 KM
  • R4 2.0 TDCi 150 KM
  • R4 2.0 TDCi 150 KM AWD
  • R4 2.0 TDCi 180 KM
  • R4 2.0 TDCi 180KM AWD
  • R4 2.0 Twin-Turbo TDCi 210 KM

Hybrydowe

edytuj
  • R4 2.0 Hybrid 187 KM


Szósta generacja

edytuj
Ford Mondeo VI
Ilustracja 
Ford Mondeo VI
Inne nazwy

Ford Taurus

Producent

Ford

Zaprezentowany

Styczeń 2022

Okres produkcji

od 2022

Miejsce produkcji

  Chongqing

Poprzednik

Ford Mondeo V
Ford Taurus

Dane techniczne
Segment

E

Typy nadwozia

4-drzwiowy sedan

Skrzynia biegów

8-biegowa automatyczna

Napęd

przedni
AWD

Długość

4935 mm

Szerokość

1875 mm

Wysokość

1500 mm

Rozstaw osi

2945 mm

Masa własna

1976 kg

Liczba miejsc

5

Dane dodatkowe
Modele
bliźniacze

Lincoln Z

Pokrewne

Ford Evos
Ford Edge L
Lincoln Nautilus

Konkurencja

Buick LaCrosse
GAC Trumpchi GA8
Geely Borui GE
Toyota Avalon
Volkswagen Passat

 
Ford Mondeo VI – tył
 
bliskowschodni Ford Taurus

Ford Mondeo VI został zaprezentowany po raz pierwszy w 2022 roku.

Nieco ponad pół roku po premierze dużego fastbacka Evos, który był pierwszym elementem kompleksowej modernizacji klasycznych samochodów klasy średniej w gamie Ford, zaprezentowana została jego druga odmiana nadwoziowa w formie klasycznego, 4-drzwiowego sedana. Wobec niej producent zdecydował się zastosować inną, tradycyjną nazwę Mondeo, zapewniając kontynuację tej linii modelowej w formie szóstej generacji[40]. Samochód powstał jako bliźniacza konstrukcja wobec równolegle debiutującego, nowego chińskiego Lincolna Zephyr[41], stając się przy okazji znacznie większym samochodem większej, wyższej klasy.

Wzorem pokrewnego Evosa, Ford Mondeo w nowym wcieleniu utrzymany został we wdrożonym w 2021 roku języku stylistycznym Progressive Energy in Strength opracowanym przez chińskie studio Forda specjalnie z myślą o wewnętrznym rynku[42]. W efekcie, podobnie jak w pierwszym z tej linii modelu Equator, Mondeo VI wyróżniło się dwurzędowymi reflektorami rozdzielonymi dużym wlotem powietrza, a także pasami świetlnymi z diod LED biegnącym zarówno przez pas przedni, jak i tylny. Samochód jest znacznie większy od poprzednika, zyskując większy rozstaw osi i szersze nadwozie[43].

W zależności od wariantu wyposażenia, Mondeo malowane jest w tonacji jednobarwnej lub dwubarwnej, z dachem o kolorze czarnym kontrastującym względem pozostałych paneli. Podobne różnice obecne są w kabinie pasażerskiej - podstawowy model oferowany jest z wyświetlaczem wskaźników i systemu multimedialnego zintegrowanymi pod jedną taflą. Topowa odmiana posiada większy, pociągnięty także na szerokość fotelu pasażera ekran o długości 1,1 metra[44].

Sprzedaż

edytuj

Podobnie jak model Evos, wbrew wcześniejszym spekulacjom Ford Mondeo szóstej generacji został skonstruowany wyłącznie z myślą o rynku chińskim[45], uwzględniając jednakże także eksport na Bliski Wschód pod nazwą Ford Taurus[46]. Produkcja samochodu w zakładach w mieście Chongqing należących do joint-venture Changan Ford rozpoczęła się w pierwszym kwartale 2022 roku, tuż po premierze w styczniu tego roku[47].

Silnik

edytuj
  • R4 2.0l EcoBoost 235 KM[48].


Przypisy

edytuj
  1. Living with your Ford Mondeo, Jeremy Churchill, K. Legg: Haynes Service and Repair Mondeo, Sparkford, Anglia, Haynes Publishing, 1996, ISBN 1-85960-167-7.
  2. Interbrand – Mondeo – Ford Motor Company (ang.).
  3. Previous winners - Car of the Year 1994. caroftheyear.org. [dostęp 2020-03-15]. (ang.).
  4. a b c d e f g h Ford Mondeo na stronie katalog.autokult.pl.
  5. H. R. Etzold. Ford Mondeo. Sam naprawiam samochód, Warszawa, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2003, ISBN 83-206-1468-6.
  6. Ford Mondeo II * Dance Techniczne * AutoCentrum.pl. [dostęp 2016-11-04].
  7. Stowarzyszenie Mondeo Klub Polska (oficjalna strona internetowa).
  8. Future Classic: Ford Mondeo Mk 3. [dostęp 2020-04-13]. (ang.).
  9. Previous winners - Car of the Year 2001. caroftheyear.org. [dostęp 2020-03-15]. (ang.).
  10. Ford Mondeo MK2 Estate (2000 - 2007) used car review. [dostęp 2020-04-13]. (ang.).
  11. Używany Ford Mondeo III (2000-2007). Wady, zalety, typowe usterki. [dostęp 2020-04-13]. (pol.).
  12. FORD METROSTAR. [dostęp 2020-04-13]. (ang.).
  13. Tygodnik Motor, nr 38, 17 września 2009.
  14. Wymiary: Tygodnik Motor, nr 49, 30 listopada 2009.
  15. Artur Kuśmierzak: Ford Mondeo Mk IV [awarie i problemy]. autokult.pl. [dostęp 2016-03-14].
  16. Previous winners - Car of the Year 2008. caroftheyear.org. [dostęp 2020-03-15]. (ang.).
  17. Tygodnik Auto Świat, nr 28, 5 lipca 2010.
  18. Ford Mondeo 2013 FL. autocentrum.pl. [dostęp 2020-30-15]. (pol.).
  19. Tomasz Popławski: Ford Mondeo Facelifting - Korekta. autogaleria.pl, 2010-06-25. [dostęp 2016-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-06)].
  20. Tygodnik Auto Świat, nr 21, 21 maja 2007.
  21. Ford Sollers Starts Production of the All-New Ford Mondeo in Russia; First of Four New Ford Models in Russia in 2015 | Ford of Europe | Ford Media Center [online], media.ford.com [dostęp 2022-11-11].
  22. 2013 Ford Fusion officially revealed. [dostęp 2019-10-18]. (ang.).
  23. Paryż 2012: Nowy Ford Mondeo - model globalny. [dostęp 2021-04-17]. (pol.).
  24. (2013) Ford Mondeo/Fusion - oficjalny debiut [NAIAS 2012 - aktualizacja]. [dostęp 2019-10-18]. (pol.).
  25. Ford zmienia plany i przesuwa premierę nowego Mondeo na 2014 rok. [dostęp 2019-10-18]. (pol.).
  26. Why is new 2015 Ford Mondeo so late to launch?. [dostęp 2019-10-18]. (ang.).
  27. Nowy Ford Mondeo - ważny gracz w swojej klasie. [dostęp 2019-10-18]. (pol.).
  28. Ford Mondeo Mk.V. Vignale. autocentrum.pl. [dostęp 2020-03-15]. (pol.).
  29. Ford Vignale Mondeo oficjalnie. [w:] chceauto.pl [on-line]. [dostęp 2015-04-17]. (pol.).
  30. Michał Sztorc, Ford Mondeo Vignale TDCi - test i opis programu Vignale [online], 18 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-24] (pol.).
  31. Nareszcie – Ford Mondeo przeszedł lifting. Do gamy dołącza hybryda kombi. [dostęp 2019-10-18]. (pol.).
  32. Ford Mondeo po liftingu 2019. Dużo zmian i hybrydowa wersja kombi. [dostęp 2019-10-18]. (pol.).
  33. Koniec Forda S-Max i Galaxy, Mondeo będzie crossoverem. [dostęp 2019-10-18]. (pol.).
  34. Koniec Mondeo, S-Maxa i Galaxy. Ford szykuje się do przewrotu?. [dostęp 2019-10-18]. (pol.).
  35. Następna generacja Forda Mondeo została potwierdzona na 2021 rok. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  36. Koniec Forda Mondeo i koniec spekulacji - marka ogłasza termin. [dostęp 2021-04-17]. (pol.).
  37. Następca Mondeo nazywa się Ford Evos, to już pewne. Mamy jego pierwsze zdjęcia. [dostęp 2021-04-17]. (pol.).
  38. ¡Filtrado! El nuevo Ford Mondeo Evos muestra su frontal días antes de su debut. [dostęp 2021-04-17]. (hiszp.).
  39. msob: Nowy Ford Mondeo od 89 000 zł. magazynauto.pl, 2014-09-26. [dostęp 2014-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-30)].
  40. Nowy Ford Mondeo pokazany. Europa nie ma się z czego cieszyć. [dostęp 2022-04-17]. (pol.).
  41. 2022 Ford Mondeo Unveiled in China, the Fusion’s Brother Features Evos Design Influences. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
  42. Nowy Ford Mondeo oficjalnie. Z żalem dodaję go do naszego działu "Made in China". [dostęp 2022-04-17]. (pol.).
  43. Nowy Ford Mondeo tylko dla Chińczyków?. [dostęp 2022-04-17]. (pol.).
  44. New Ford Mondeo Arrives At The Dealer In China. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
  45. Nowy Ford Mondeo stał się faktem. Przynajmniej w Chinach. [dostęp 2022-04-17]. (pol.).
  46. A prototype of new generation Ford Taurus 2023MY spotted in UAE .. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
  47. 2022 Ford Mondeo Debuts: Designed, Built, And Sold In China. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
  48. Ford Mondeo. fordbielsko.autoboss.com.pl. [dostęp 2022-05-04]. (pol.).