Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji odbyły się 6 marca 2016 (okręg nr 59). Przyczyną było zaakceptowanie przez jednego z senatorów powołania na urząd wojewody.

Podstawą prawną zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji jest Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1277).

Zgodnie z art. 279 w razie utraty mandatu przez senatora Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zarządza przeprowadzenie wyborów uzupełniających w okręgu, z którego został on wybrany, w ciągu 3 miesięcy od dnia stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora. Wyborów uzupełniających nie przeprowadza się w okresie 6 miesięcy przed dniem, w którym upływa termin zarządzenia wyborów do Sejmu kolejnej kadencji. Głosowanie przeprowadza się wyłącznie na terytorium kraju.

Wygaśnięcie mandatu senatora niezwłocznie stwierdza Marszałek Senatu w formie obwieszczenia w następujących wypadkach:

• śmierci senatora;
• utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów;
• pozbawienia mandatu prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
• zrzeczenia się mandatu;
• zajmowania w dniu wyborów stanowiska lub funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć z mandatem senatora (z wyjątkiem);
• powołania w toku kadencji na stanowisko lub powierzenia funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć ze sprawowaniem mandatu senatora;
• wyboru w toku kadencji na posła do Parlamentu Europejskiego.

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 59, które odbyły się 6 marca 2016, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Andrzeja Dudy z 28 grudnia 2015^[2] z powodu powołania Bohdana Paszkowskiego na wojewodę podlaskiego (9 grudnia 2015). Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Białymstoku.

Mandat senatorski uzyskała Anna Anders.

• do 16 stycznia 2016 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
• do 26 stycznia 2016 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
• 4 marca 2016 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
• 6 marca 2016, godz. 7:00–21:00 – głosowanie^[2].

Swoje kandydatury zarejestrowali^[3]:

1. Anna Anders (Prawo i Sprawiedliwość) – przewodnicząca Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa,
2. Mieczysław Bagiński (Polskie Stronnictwo Ludowe) – radny sejmiku podlaskiego, były wojewoda łomżyński,
3. Szczepan Barszczewski (KORWiN),
4. Andrzej Chmielewski (Samoobrona) – były radny sejmiku podlaskiego, były wicewojewoda podlaski,
5. Sławomir Gromadzki (KWW Szary Obywatel),
6. Jerzy Ząbkiewicz (KWW „Praca i Przyszłość” – Jerzy Ząbkiewicz Senatorem Twojego Regionu).

Mieczysław Bagiński kandydował w poprzednich wyborach w tym okręgu (październik 2015).

• Strona Państwowej Komisji Wyborczej poświęcona wyborom uzupełniającym 6 marca 2016