Wawrzynek główkowy

Wawrzynek główkowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	ślazowce
Rodzina	wawrzynkowate
Rodzaj	wawrzynek
Gatunek	wawrzynek główkowy
	Nazwa systematyczna
	Daphne cneorum L; Sp. pl. 1:357. 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wawrzynek główkowy, wawrzynek główkowaty (Daphne cneorum L.) – gatunek krzewu należący do rodziny wawrzynkowatych. Występuje dziko w południowej i środkowej Europie^[3]. W Polsce (gdzie osiąga północno-zachodnią granicę zasięgu) znaleźć go można na Wyżynie Lubelskiej, Wyżynie Sandomierskiej i w Kotlinie Sandomierskiej.

Morfologia

Pokrój: Niski, słabo rozgałęziony, zimozielony krzew lub krzewinka, wysokości 10–50 cm.
Pędy: Płożące, cienkie, szarobrunatne.
Liście: Ciemnozielone, od spodu sinozielone, lancetowate, długości 1–2 cm i szerokości 3–5 mm, skórzaste, całobrzegie, na szczycie ostro zakończone.
Kwiaty: Różowe lub białe, wonne, długości 1,3 cm, zebrane w szczytowych główkach po 5–10 sztuk.
Owoce: Żółtobrunatne pestkowce.

Biologia i ekologia

Kwitnie w maju i czerwcu. Ze względu na długą rurkę kwiaty są zapylane przez długopyszczkowe trzmiele i motyle. Siedlisko: widne bory sosnowe i zarośla, nasłonecznione stoki. Preferuje suche, jałowe, bogate w węglan wapnia gleby. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy Erico-Pinetea^[4].

Roślina trująca: cała roślina jest trująca.

Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta jest ścisłą ochroną gatunkową. Gatunek umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)^[5] i na obszarze Polski uznany za gatunek narażony na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię CR (krytycznie zagrożony)^[6]. Znajduje się także w Polskiej czerwonej księdze roślin w kategorii CR (krytycznie zagrożony)^[7].

Zastosowanie

Roślina ozdobna – chętnie sadzona w ogródkach skalnych. Wymaga słonecznego miejsca, stale wilgotnej i próchnicznej gleby. Rozmnaża się przez sadzonki lub przez odkłady. Źle znosi przesadzanie.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-09-15].
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-09-15].

[4] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[5] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[6] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[7] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]