Rudniki (województwo wielkopolskie)
wieś | |
Dwór w Rudnikach | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
64-330[2] |
Tablice rejestracyjne |
PNT |
SIMC |
0592294 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego | |
Położenie na mapie gminy Opalenica | |
52°21′03″N 16°23′59″E/52,350833 16,399722[1] |
Rudniki (niem. Rutchelhelm) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Opalenica.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki o wiosce pochodzą z 1388, gdzie wymieniany jest Przybilislaus de Rudniky. Między XVI a XVII wiekiem wieś należała do Opalińskich z Bnina.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) wieś wzmiankowana jako Rudniki należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[3]. Rudniki należały do okręgu grodziskiego i stanowiły część majątku Grodzisk (Grätz), którego właścicielem był wówczas Szolc i Łubieński[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 414 mieszkańców i 54 dymów (domostw)[3].
W okresie międzywojennym tutejszy majątek około 685 ha należał do Tadeusza Ruczyńskiego. Nazwa Rudniki pochodzi od rudy darniowej wydobywanej na okolicznych łąkach.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Głównym punktem wioski jest pochodzący z 1925 dwór neoklasyczny, w którym obecnie ma swoją siedzibę szkoła podstawowa im. Andrzeja i Władysława Niegolewskich. Budynek charakteryzuje się dwuspadowym dachem z okienkami oraz sięgającym do połowy dachu czterokolumnowym portykiem jońskim.
Jest tu również około półtorahektarowy park krajobrazowy, w którym obok grabów, platanów, lip drobno- i szerokolistnych występują także topole włoskie. Na terenie dzisiejszej Spółdzielni Produkcji Rolnej „Rolnik" zachowała się chlewnia z 1871 oraz nietynkowany trzykondygnacyjny spichlerz z końca XIX w.
W Rudnikach zachował się także ostatni na terenie gminy drewniany wiatrak koźlak z 1815. W Rudnikach znajduje się także kaplica pw. Maksymiliana Kolbego oraz przydrożna kapliczka.
Od 1886 r. przez wieś przebiegało torowisko Opalenickiej Kolei Wąskotorowej. Kolej zamknięto w 1995 w 2006 rozebrano torowisko.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- wiatrak Koźlak z 1815 r.
- spichlerz z końca XIX w.
- chlewnia z 1871 r.
- dwór (pałac) obecnie szkoła z 1925 r.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118133
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1114 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Powiat Nowotomyski, mapa w skali 1:75.000 z treścią turystyczną, wyd. Pietruska & Partner, Poznań, 2002, ISBN 83-87157-13-9