Rozyglitazon
| |||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C18H19N3O3S | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
357,428 g/mol | ||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||
Stosowanie w ciąży |
kategoria C | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
|
Rozyglitazon – organiczny związek chemiczny, lek stosowany w leczeniu cukrzycy, należący do doustnych leków hipoglikemizujących (grupa tiazolidinedionów).
Mechanizm działania
[edytuj | edytuj kod]Rozyglitazon jest wybiórczym agonistą jądrowego receptora aktywowanego przez proliferatory peroksysomów typu γ (PPAR-γ, peroxisome proliferator-activated recetor), zlokalizowanego na granicy jądra komórkowego i cytoplazmy. Aktywacja receptora PPAR-γ prowadzi do transkrypcji genów biorących udział w procesach syntezy, transportu i wykorzystania glukozy oraz regulujących metabolizm kwasów tłuszczowych.
Działając na receptory PPAR-γ rozyglitazon zmniejsza insulinooporność w adipocytach, miocytach mięśni szkieletowych i hepatocytach. Lek zmniejsza insulinemię, zapotrzebowanie na insulinę endogenną, stężenie wolnych kwasów tłuszczowych i glukozy we krwi.
Farmakokinetyka
[edytuj | edytuj kod]Dostępność biologiczna rozyglitazonu po podaniu doustnym wynosi blisko 100%. Lek niemal całkowicie (99,8%) wiąże się z białkami osocza. Metabolizm leku zachodzi głównie przy udziale izoenzymu cytochromu P450 CYP2C8, w małym stopniu CYP2C9; polega na N-demetylacji i hydroksylacji, a następnie koniugacji z kwasem siarkowym i glukuronowym. Głównym metabolitem jest para-hydroksysiarczan rozyglitazonu. Wydalanie leku zachodzi głównie po zmetabolizowaniu, jest powolne i w przypadku długotrwałego leczenia lek może ulegać kumulacji w organizmie.
Wskazania
[edytuj | edytuj kod]W Polsce lek zarejestrowany jest do skojarzonego leczenia cukrzycy typu 2. Inne wskazania to:
- monoterapia cukrzycy typu 2 u chorych, u których nie uzyskano zadowalającej kontroli glikemii za pomocą diety i ćwiczeń fizycznych i u których nie można zastosować metforminy ze względu na nietolerancję albo przeciwwskazania, zwłaszcza jeśli występuje u nich nadwaga.
- leczenie skojarzone z pochodną sulfonylomocznika chorych na cukrzycę typu 2, u których podczas monoterapii za pomocą największych tolerowanych dawek pochodnej sulfonylomocznika nie uzyskano właściwej kontroli glikemii w przypadku nietolerancji metforminy lub przeciwwskazań do jej stosowania. Leczenie skojarzone z metforminą i pochodną sulfonylomocznika chorych na cukrzycę typu 2 (szczególnie chorych z nadwagą) w przypadku niewystarczającej kontroli glikemii podczas leczenia skojarzonego za pomocą metforminy i pochodnej sulfonylomocznika.
Przeciwwskazania
[edytuj | edytuj kod]- Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu
- niewydolność krążenia lub niewydolność krążenia w wywiadzie (I–IV stopnia według NYHA)
- niewydolność wątroby
Działania niepożądane
[edytuj | edytuj kod]Działania niepożądane występujące w monoterapii:
- niedokrwistość (często)
- hipercholesterolemia (często)
- hiperlipidemia (niezbyt często)
- hipertriglicerydemia (niezbyt często)
- zwiększenie masy ciała (niezbyt często)
- zwiększony apetyt (niezbyt często)
- parestezje (niezbyt często)
- wzdęcia (niezbyt często)
- glukozuria (niezbyt często)
Działania niepożądane występujące w terapii skojarzonej z metforminą:
- niedokrwistość (często)
- hipoglikemia (często)
- wzdęcia (często)
- nudności i wymioty (często)
- zapalenie błony śluzowej żołądka (często)
- hiperlipidemia (niezbyt często)
- zaostrzenie przebiegu cukrzycy (niezbyt często)
- hipercholesterolemia (niezbyt często)
- zwiększenie masy ciała (niezbyt często)
- anoreksja (niezbyt często)
- zaparcia (niezbyt często)
- obrzęki (niezbyt często)
Działania niepożądane występujące w terapii skojarzonej z pochodną sulfonylomocznika:
- małopłytkowość (często)
- niedokrwistość (często)
- hipoglikemia (często)
- zwiększenie masy ciała (często)
- hiperlipidemia (często)
- zawroty głowy (często)
- obrzęki (często)
- leukopenia (niezbyt często)
- hipercholesterolemia (niezbyt często)
- hipertriglicerydemia (niezbyt często)
- zwiększony apetyt (niezbyt często)
- duszność (niezbyt często)
- wzdęcia (niezbyt często)
- zaburzenia czynności wątroby (niezbyt często)
- obrzęk twarzy (niezbyt często)
- uczucie zmęczenia (niezbyt często)
Stosowanie w okresie ciąży i laktacji
[edytuj | edytuj kod]Kategoria C. Nie stosować w ciąży i okresie karmienia piersią. Cukrzyca ciężarnych jest wskazaniem do leczenia insuliną.
Dawkowanie
[edytuj | edytuj kod]Lek podaje się doustnie. Początkowa dawka wynosi zwykle 4 mg na dobę, po 2 miesiącach w razie potrzeby można zwiększyć dawkę do 8 mg. Lek stosuje się 1 lub 2 razy na dobę, niezależnie od posiłków. Nie ma konieczności modyfikowania dawki u pacjentów w podeszłym wieku i u pacjentów z łagodnym lub umiarkowanym upośledzeniem czynności nerek.
Preparaty
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rosiglitazone [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 26 kwietnia 2022, numer katalogowy: R2408 [dostęp 2023-08-31] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Indeks leków. Aktualne ceny, Bartłomiej Rogoż (red.), Bernard Wirkijowski (red.), Kraków: Medycyna Praktyczna, 2009 (Kompendium Medycyny Praktycznej), s. 29, ISBN 978-83-7430-206-7 .
- ↑ Choroby wewnętrzne. Kompendium medycyny praktycznej, Andrzej Szczeklik (red.), Piotr Gajewski (red.), Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2011, s. 688, ISBN 978-83-7430-298-2 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, ISBN 83-7430-060-4 .
- W. Kostowski , Z.S. Herman , Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, ISBN 83-200-3350-0 .