Piotr II Karadziordziewić
Piotr II Karadziordziewić | |
Król Jugosławii | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Rodzeństwo | |
Żona | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Piotr II Karadziordziewić (Краљ Петар II Карађорђевић; ur. 6 września 1923 w Belgradzie, zm. 3 listopada 1970 roku w Denver) – ostatni król Jugosławii w latach 1934–1945.
Młodość
[edytuj | edytuj kod]Był synem króla Aleksandra I i Marii Hohenzollern-Sigmaringen. Ojcem chrzestnym Piotra był król brytyjski Jerzy VI, a matką chrzestną jego żona Elżbieta. Początkowo pobierał naukę w pałacu królewskim, następnie uczył się w angielskiej szkole w Wiltshire. Anglię opuścił po zabójstwie ojca w 1934. W tym samym czasie został królem Jugosławii, lecz w czasie jego małoletności rządy regenta księcia pełnił Paweł Karadziordziewić.
Władza
[edytuj | edytuj kod]Objął władzę po zamachu stanu 27 marca 1941. Tuż po koronacji przeciwstawił się stanowczo żądaniom państw Osi. W kilka dni później III Rzesza, Włochy, Węgry i Rumunia zaatakowały Jugosławię. Chorwacja nie stawiała właściwie oporu i stała się satelitą III Rzeszy. Kluczowe stanowiska zajmowali zabójcy ojca Piotra II[potrzebny przypis]. Mimo znacznej przewagi militarnej Wermachtu król, który pracował codziennie od siódmej rano do późnego wieczora[potrzebny przypis], postanowił kontynuować walkę.
Na terytorium całego kraju zorganizował się ruch oporu, którego członkowie przeszkadzali siłom wroga[potrzebny przypis]. Jednak ruch ostatecznie przegrał i 18 kwietnia 1941 roku zostało podpisane zawieszenie broni.
Życie na emigracji
[edytuj | edytuj kod]Król Jugosławii, któremu skonfiskowano wszystkie dobra, opuścił ziemię swych przodków, by udać się do Grecji na zaproszenie swojego kuzyna, króla Jerzego II. Następnie wyruszył do Londynu, gdzie świętował swoje osiemnaste urodziny i został przyjęty przez angielską rodzinę królewską oraz premiera Winstona Churchilla. Podczas pobytu w Windsorze zaprzyjaźnił się z księżniczkami Elżbietą i Małgorzatą.
W czasie kiedy J. Tito odnosił zwycięstwa w walce z hitlerowskim okupantem i jego sprzymierzeńcami, Piotr II studiował na Uniwersytecie Cambridge. W 1944 roku w Londynie ożenił się z księżniczką grecką Aleksandrą, córką króla Grecji Aleksandra I. Jedyny syn Aleksander urodził się w 1945 roku.
Tito odnosił kolejne zwycięstwa. Kilka dni po ślubie Piotra II dowodzone przez niego wojska wyzwoliły Belgrad spod władzy Niemców. Postawiony przed faktem dokonanym, Piotr II uznaje partyzantów za jedyną siłę wyzwoleńczą, a w zamian za to Tito zgodził się na władzę króla w Jugosławii. Jednak w 1945 roku koalicja stworzona przez Tito wygrała wybory do zgromadzenia ustawodawczego, zdobywając niemal 90% głosów, i Tito postanowił utworzyć Federacyjną Republikę Jugosławii.
Został faktycznie zdetronizowany po proklamowaniu 29 października 1945 przez parlament Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii, ale nigdy nie abdykował, nie uznawszy legalności decyzji komunistycznego, nie pochodzącego z wolnych wyborów parlamentu.
Po pierwszych latach spędzonych w Anglii osiedlił się w Stanach Zjednoczonych. Miał wtedy problemy ze zdrowiem (cierpiał na silny alkoholizm)[potrzebny przypis]. Zmarł w Denver, Kolorado na ostrą niewydolność wątroby. Pochowany został w USA, w serbskim monasterze św. Sawy w Libertyville[1]. 22 stycznia 2013 r. jego prochy zostały przewiezione z USA do Belgradu i tymczasowo złożone w pałacu królewskim w dzielnicy Dedinje. W maju 2013 r. złożone zostały w Mauzoleum Karadziordziewiciów Oplenac w Topoli[2].
Jego syn, królewicz następca tronu Aleksander Karadziordziewić jest obecną głową dynastii.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Odznaczony m.in. papieskim Orderem Złotej Ostrogi w 1939[3].
Przodkowie
[edytuj | edytuj kod]Prapradziadkowie | Jerzy Czarny
(1768–1818) ∞1607 Jelena Jovanović (1771–1842) |
Jevrem Nenandović
(1793–1864) ∞ok. 1812 Jovanka Milovanović (1797–ok. 1840) |
Mirosław Petrowić-Niegosz
(1820–1867) ∞1840 Anastazja Martinović (1824–1894) |
Petar Vukotić
(1826–1907) ∞ok. 1840 Jelena Vojvodić (ok. 1825–1856) |
ks. Hohenzollern-Sigmaringen
(1811–1885) ∞1834 (1813–1900) |
kr. Portugalii
(1816–1885) ∞1836 kr. Portugalii (1819–1853) |
Albert Koburg
(1819–1861) ∞1840 kr. Wielkiej Brytanii (1819–1901) |
car Rosji
(1818–1881) ∞1841 (1824–1880) |
Pradziadkowie | ks. Serbii
(1806–1885) ∞1830 (1813–1873) |
kr. Czarnogóry
(1841–1921) ∞1860 (1847–1923) |
Leopold Hohenzollern-Sigmaringen
(1835–1905) ∞1861 Antonina Maria Koburg-Bragantyńska (1845–1913) |
ks. Saksonii-Koburga-Gothy
(1844–1900) ∞1874 (1853–1920) | ||||
Dziadkowie | kr. Serbów, Chorwatów i Słoweńców, Piotr I Wyzwoliciel (1844–1921)
∞1883 Zorka Petrowić-Niegosz (1864–1890) |
kr. Rumunii, Ferdynand Jednoczyciel (1865–1927)
∞1893 Maria Koburg (1875–1938) | ||||||
Rodzice | kr. Jugosławii, Aleksander Jednoczyciel (1888–1934)
∞1922 Maria Hohenzollern-Sigmaringen (1900–1961) | |||||||
Piotr II (1923–1970) |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ На гробу краља Петра
- ↑ King Peter II of Yugoslavia will be reburied
- ↑ Hyginus Eugene Cardinale: Orders of Knighthood Awards and The Holy See – A historical, juridical and practical Compendium. Londyn: Van Duren, 1983, s. 42.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- "His Majesty King Peter II" na oficjalnej stronie serbskiej rodziny królewskiej (ang.). royalfamily.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-07)].
- Karadziordziewicie
- Władcy Serbii i Jugosławii
- Kawalerowie Zakonu Świętego Łazarza
- Absolwenci Uniwersytetu w Cambridge
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Legii Honorowej
- Odznaczeni Orderem Annuncjaty
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)
- Odznaczeni Orderem Gwiazdy Jerzego Czarnego
- Odznaczeni Orderem Korony Jugosłowiańskiej
- Odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Odznaczeni Orderem św. Sawy
- Odznaczeni Orderem Świętych Maurycego i Łazarza
- Odznaczeni Orderem Złotej Ostrogi
- Odznaczeni Świętym Konstantyńskim Orderem Wojskowym Świętego Jerzego
- Odznaczeni Orderem Świętego Księcia Łazarza
- Ludzie urodzeni w Belgradzie
- Urodzeni w 1923
- Zmarli w 1970