Paderborn

Paderborn
	; Plac miasta
Herb	Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia Północna-Westfalia
Rejencja	Detmold
Powiat	Paderborn
Zarządzający	Michael Dreier↗
Powierzchnia	179,51 km²
Wysokość	94-347 m n.p.m.
Populacja (31.12.2022); • liczba ludności; • gęstość	; 154 755; 815 os./km²
Nr kierunkowy	05251, 05252, 05254, 05293
Kod pocztowy	33098–33106
Tablice rejestracyjne	PB, BÜR
	Położenie na mapie Niemiec Paderborn
	Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii Paderborn
	51°43′N 8°45′E/51,716667 8,750000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Paderborn – uniwersyteckie miasto powiatowe w Niemczech, położone we wschodniej części kraju związkowego Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Detmold, siedziba powiatu Paderborn oraz rzymskokatolickiej archidiecezji. Leży przy źródłach rzeki Pader.

Historia

Pierwsze wzmianki o mieście, jako siedzibie parlamentu Karola Wielkiego, pochodzą z 777 roku. W czasach Karola Wielkiego miasto było siedzibą arcybiskupstwa. Od 1295 jest członkiem Hanzy. W latach 1614–1818 funkcjonował w mieście Uniwersytet Paderborn, który reaktywowano w 1972 roku.

Polityka komunalna

Burmistrz: Michael Dreier (CDU), od 25 maja 2014
Rada miejska (po wyborach w 2009):
- CDU: 29 radnych
- SPD: 13 radnych
- Zieloni: 10 radnych
- FDP: 8 radnych
- Inne partie i inicjatywy łącznie: 8 radnych

Zabytki

katedra późnogotycka z piaskowca w centrum miasta, z romańską wieżą z XI wieku^[2]
romańska Kaplica św. Bartłomieja Apostoła z początku XI wieku^[3].
resztki pałacu cesarskiego z XI-XII wieku zbudowanego na murach pochodzących z czasów Karola Wielkiego
ratusz renesansowy zbudowany w latach 1613–1620
Dom Adama i Ewy (niem. Adam-und-Eva-Haus) o drewnianej konstrukcji szkieletowej; znajduje się w nim Miejskie Muzeum Historyczne (niem. Museum für Stadtgeschichte)
fragmenty murów obronnych
liczne kościoły i pałace

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł elektroniczny, spożywczy, chemiczny, materiałów budowlanych, drzewny, papierniczy, poligraficzny, metalowy oraz maszynowy^[4].

Transport

W mieście znajduje się stacja kolejowa Paderborn Hauptbahnhof.

Sport

SC Paderborn 07 - klub piłkarski

Współpraca

Miejscowości partnerskie:

Przypisy

↑ Landesdatenbank Nordrhein-Westfalen [online], www.landesdatenbank.nrw.de, 13 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-13] (niem.).
↑ Praca zbiorowa: Sztuka Romańska. red. Rolf Toman. Tandem Verlag GmBH, 2008, s. 22. ISBN 978-83-7512-972-4.
↑ Oxford - Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Anglia za Plantagenetów - kultura i sztuka. T. 19. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2007, s. 305. ISBN 978-83-7425-699-5.
↑ Paderborn, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-04] .

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Miasta
Informacje o mieście dla turystów. visitor.paderborn.de:80. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-28)]. (pol.)
https://www.michaeldreier.com/person.html

[1] Landesdatenbank Nordrhein-Westfalen [online], www.landesdatenbank.nrw.de, 13 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-13] (niem.).

[2] Praca zbiorowa: Sztuka Romańska. red. Rolf Toman. Tandem Verlag GmBH, 2008, s. 22. ISBN 978-83-7512-972-4.

[3] Oxford - Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Anglia za Plantagenetów - kultura i sztuka. T. 19. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2007, s. 305. ISBN 978-83-7425-699-5.

[PWN-4] Paderborn, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-04] .

[przyw-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f miasto-przywódca rejonu lub okręgu

[wazne-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t miasto odegrało poważną rolę w Hanzie

[1]

[2]

[3]

[4]

[A]

[B]

Miasta	Bad Lippspringe Bad Wünnenberg Büren Delbrück Lichtenau Paderborn Salzkotten
Gminy	Altenbeken Borchen Hövelhof

Region nadreński (Ren – Moza)	Dinant Duisburg Düsseldorf Emmerich Grieth KOLONIA^[A] Neuss Nijmegen Roermond Tiel Venlo Wessel Zaltbommel
Region IJssel i Zuiderzee	Arnhem DEVENTER^[B] Doesborg Elburg Harderwijk Hasselt Hattem KAMPEN^[B] Ommen Stavoren Zutphen Zwolle
Wybrzeże Morza Północnego	Groningen BREMA^[B] Stade Buxtehude HAMBURG^[B]
Między Renem i Wezerą (Westfalia)	Ahlen Allendorf Altena Arnsberg Attendorn Beckum Belecke Bielefeld Blankenstein (Hattingen) Bocholt Bochum Bödefeld Borgentreich Borken Brakel Breckerfeld Brilon Coesfeld Dorsten DORTMUND^[A] Drolshagen Dülmen Essen Eversberg Freienohl Fürstenau Geseke Grevenstein Hachen Hagen Haltern Hamm Hattingen Herford Hirschberg Hörde Hüsten Iburg Iserlohn Kallenhardt Kamen Langscheid Lemgo Lüdenscheid Lünen Melle Menden Minden MÜNSTER^[B] Neheim Neuenrade Neustadt Nieheim Oldenzaal Olpe OSNABRÜCK^[B] Paderborn Peckelsheim Plettenberg Quakenbrück Ratingen Recklinghausen Rheine Rüthen Schwerte SOEST^[B] Solingen Sundern Telgte Unna Vörden Vreden Warburg Warendorf Warstein Wattenscheid Werl Werne Westhofen Wetter Wiedenbrück
Między Wezerą i Łabą (Dolna Saksonia)	Alfeld Aschersleben Bockenem BRUNSZWIK^[A] Einbeck Gardelegen GOSLAR^[B] Gronau Halberstadt Hameln Hanower Helmstedt HILDESHEIM^[B] LÜNEBURG^[B] MAGDEBURG^[B] Osterburg Quedlinburg Salzwedel Seehausen Stendal Tangermünde Ulzen Werben
Niemcy środkowe (na południe do Harzu między górną Wezerą i Soławą)	Duderstadt Erfurt Getynga Halle Merseburg Mühlhausen Naumburg Nordhausen Northeim Osterode Uslar
Brandenburgia	Berlin Brandenburg Frankfurt nad Odrą Havelberg Cölln Kyritz Perleberg Pritzwalk
Południowe wybrzeże Bałtyku w granicach cesarstwa	Kilonia LUBEKA^[A] WISMAR^[B] ROSTOCK^[B] STRALSUND^[B] Greifswald Demmin Gützkow Szczecin Białogard Darłowo Goleniów Gryfice Kamień Kołobrzeg Koszalin Sławno Słupsk Stargard Trzebiatów Wolin
Prusy, Polska	Braniewo Chełmno GDAŃSK^[A] Elbląg KRÓLEWIEC^[B] TORUŃ^[B] Wrocław Kraków
Inflanty	DORPAT^[B] Goldingen Kokenhusen Lemsal Parnawa REWEL^[B] Roop RYGA^[B] Valmiera Viljandi Wenden Windawa
Szwecja	Kalmar Nyköping SZTOKHOLM^[B] VISBY^[A]