Nowa Brytania

Nowa Brytania

Zdjęcie satelitarne
Kontynent	Oceania
Państwo	Papua-Nowa Gwinea
Akwen	Morze Bismarcka, Morze Salomona
Archipelag	Archipelag Bismarcka
Powierzchnia	ok. 36 500 km²
Długość linii brzegowej	ok. 1600 km
Najwyższy punkt	2438 m n.p.m.
Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość	513 926 14,07 os./km²
Położenie na mapie Papui-Nowej Gwinei Nowa Brytania
5°44′S 150°44′E/-5,733333 150,733333
Mapa topograficzna wyspy
Multimedia w Wikimedia Commons

Nowa Brytania (ang. New Britain, tok pisin Niu Briten)^[1] – największa wyspa w Archipelagu Bismarcka^[2][3], pomiędzy Morzem Bismarcka (na północy)^[4] a Morzem Salomona na południu^[5], w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego, należąca administracyjnie do Papui-Nowej Gwinei^[2].

Wyspa o kształcie zbliżonym do półksiężyca ma powierzchnię ok. 36 500 km². W 2000 była zamieszkana przez 404 641 osób. Położona jest w odległości 88 km na wschód od półwyspu Huon. Długość maksymalna – ok. 600 km, szerokość maksymalna – ok. 80 km, długość linii brzegowej – ok. 1600 km. Cechuje się zróżnicowaną powierzchnią terenu: od płaskich obszarów przybrzeżnych do górskich pasm Whiteman, Nakanai i Baining w centralnej części, z kilkoma szczytami o wysokości powyżej 2100 m n.p.m^[2], z najwyższym o wysokości 2438 m n.p.m^[3]. Na wyspie panuje klimat równikowy^[2].

Na Nowej Brytanii wyróżnić można trzy główne obszary aktywności wulkanicznej – na zachodnim krańcu wyspy, na północy wzdłuż zatok Open i Kimbe oraz na północnym wschodzie, na półwyspie Gazelle, w pobliżu osady Rabaul^[2], gdzie znajdują się czynne wulkany Tavurvur i Vulcan, których ostatnia erupcja miała miejsce w 1994^[2][3].

Na półwyspie Gazelle, we wschodniej części wyspy, uprawia się głównie palmę kokosową i kakaowca, w części centralnej, nad zatoką Kimbe – olejowca, na zachodzie rozwinięty przemysł tartaczny^[3].

Wyspa została odkryta w 1616 przez holenderskiego żeglarza Jacoba Le Maire’a^[3]. Gdy znajdowała się pod administracją niemiecką, nosiła nazwę Neu-Pommern (Nowe Pomorze). Z tego okresu pochodzą również nazwy innych obiektów fizycznogeograficznych na wyspie, jak Stettin Bay (Zatoka Szczecińska) i Mount Varzin (Góra Warcino – od Warcina, wsi w gminie Kępice)^[6].