François Certain de Canrobert

François Certain de Carnobert

Marszałek Certain de Canrobert
Marszałek Francji
Data i miejsce urodzenia	27 czerwca 1809 Saint-Céré, Francja
Data i miejsce śmierci	28 stycznia 1895 Paryż, Francja
Przebieg służby
Lata służby	1828–1873
Siły zbrojne	Królestwo Francji Królestwo Francji Republika Francuska Cesarstwo Francuskie Republika Francuska
Główne wojny i bitwy	wojna krymska: bitwa nad Almą bitwa pod Inkermanem oblężenie Sewastopola wojna francusko-austriacka: bitwa pod Magentą bitwa pod Solferino wojna francusko-pruska: bitwa pod Gravelotte
Późniejsza praca	Gubernator wojskowy Paryża, senator
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

François Certain de Canrobert (ur. 27 czerwca 1809 w Saint-Céré, zm. 28 stycznia 1895 w Paryżu) – francuski wojskowy i polityk, marszałek Francji.

W 1828 roku ukończył akademię wojskową Saint-Cyr i wstąpił do armii Francuskiej. W 1833 r. otrzymał stopień porucznika. Od 1835 r. walczył w Algierii i uczestniczył w ekspedycji do Muaskary oraz w zdobyciu Tilimsan. W 1837 r. otrzymał awans do stopnia kapitana. W tym samym roku został uhonorowany Legią Honorową. W 1839 r. uczestniczył w formowaniu oddziałów Legii Cudzoziemskiej mających wziąć udział w wojnach karlistowskich w Hiszpanii^[1].

Od 1841 roku ponownie służył w koloniach w Afryce. W 1846 r. otrzymał stopień pułkownika. Dowodził ekspedycją przeciwko Ahmedowi Sghir, pokonując wroga pod Dermą. Następnie został przeniesiony do jednostek żuawów. Odniósł zwycięstwo nad Kabylami i odznaczył się przy wspieraniu oblężonego garnizonu w Bu Sa’ada. W grudniu 1849 r. dowodził atakiem pod Zaatachą, uznawanym za jednego z ważniejszych w historii Legii. Za swoje zasługi został mianowany generałem. Dowodził wyprawie na Narah, zdobywając i niszcząc arabską twierdzę^[1].

Udzielił poparcia Napoleonowi III podczas zamachu stanu 2 grudnia 1851 roku^[1].

W czasie wojny krymskiej początkowo dowodził jedną dywizją. W bitwie nad Almą został dwukrotnie ranny. Ponownie został ranny w bitwie pod Inkerman i stracił swojego konia podczas dowodzonej przez niego szarży żuawów. W 1854 roku mianowany został wodzem naczelnym i kierował do maja 1855 r. oblężeniem Sewastopola^[1].

W 1856 roku został mianowany marszałkiem Francji. Od 1859 r. dowodził III Korpusem Armii w Lombardii podczas wojny francusko-austriackiej. Odznaczył się pod Magentą i Solferino. Dowodził garnizonami Chalons, Lyonu i Paryża^[1].

W trakcie wojny francusko-pruskiej w 1870 roku dowodził VI Korpusem. Uczestniczył w przegranej przez Francuzów bitwie pod Gravelotte. Oblężony w twierdzy Metz dostał się do niewoli wraz ze swoim oddziałem. Po zakończeniu walk udał się do Napoleona III przebywającego na wygnaniu w Kassel^[1].

W latach 1871–1876 był przywódcą bonapartystów w Zgromadzeniu Narodowym. Od 1879 r. dwukrotnie pełnił urząd senatora, w latach 1876–1879 reprezentując departament Lot i w latach 1879–1894 reprezentując departament Charente^[2]. Zmarł w Paryżu w 1895 r. Po śmierci otrzymał pogrzeb państwowy w katedrze Saint Louis des Invalides, gdzie został pochowany. Jego wspomnienia pt. Souvenirs ukazały się w Paryżu w 1898 roku^[1].

Cesarstwo Francuskie

• Legia Honorowa (Krzyż Wielki, 1855)
• Medal Wojskowy (1855)

Zjednoczone Królestwo

• Order Łaźni (Kawaler, 1854)
• Medal Krymski

Królestwo Danii

• Order Słonia (Krzyż Wielki)

Królestwo Sardynii

• Order Annuncjaty (Kawaler)
• Order Sabaudzki Wojskowy (Krzyż Wielki, 1857)

Imperium Osmańskie

• Order Medżydów (Kawaler)

Imperium Rosyjskie

• Order Świętego Andrzeja (Kawaler)

• Marszałkowie Francji
• École spéciale militaire de Saint-Cyr
• Gubernator wojskowy Paryża

• Hugh Chisholm: Encyclopædia Britannica (11. wydanie). Cambridge: Cambridge University Press, 1911.
• Gustave Chaix d'Est-Ange: Dictionnaire des familles françaises anciennes ou notables à la fin du XIXe siècle. Paris: Évreux, 1903.

• Nota biograficzna na oficjalnej witrynie francuskiego Senatu
• Zasoby francuskiego Ministerstwa Kultury (Base Léonore)