Grzebieniec palmowy

Grzebieniec palmowy
	Asellia tridens
	(É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	rudawkokształtne
Nadrodzina	Rhinolophoidea
Rodzina	płatkonosowate
Rodzaj	grzebieniec
Gatunek	grzebieniec palmowy
Synonimy
	Rhinolophus tridens É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813; Phyllorhina tridens var. murraiana J. Anderson, 1881; Asellia tridens diluta K. Andersen, 1918; Asellia tridens pallida Laurent, 1937;
	Rhinolophus tridens É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813; Phyllorhina tridens var. murraiana J. Anderson, 1881; Asellia tridens diluta K. Andersen, 1918; Asellia tridens pallida Laurent, 1937;
Podgatunki
	A. t. tridens (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813); A. t. murraiana (J. Anderson, 1881);
	A. t. tridens (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813); A. t. murraiana (J. Anderson, 1881);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grzebieniec palmowy^[7] (Asellia tridens) – gatunek ssaka z rodziny płatkonosowatych (Hipposideridae).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1813 roku francuski przyrodnik Étienne Geoffroy Saint-Hilaire nadając mu nazwę Rhinolophus tridens^[2]. Holotyp pochodził z obszaru niedaleko Luksoru, w Egipcie^[8]. Podgatunek murraiana po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1881 roku brytyjski przyrodnik John Anderson nadając mu nazwę Phyllorhina tridens var. murraiana^[3]. Holotyp pochodził z Karaczi, w Sindh, w Pakistanie^[9].

Rozpoznano do czterech podgatunków^[8], ale ostatnie badania molekularne wspierają istnienie dwóch^[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki^[10].

Etymologia

Asellia: łac. przymiotnik asellus „osiołek”, użyty jako rzeczownik; prawdopodobnie w aluzji do długich, spiczastych uszu grzebieńca palmowego^[11].
tridens: łac. tridens, tridentis „trójzębny, mający trzy zęby”, od tres, tria „trzy”; dens, dentis „ząb”^[12].
murraiana: James A. Murray (daty urodzenia i śmierci nieznane), zoolog i kurator Karachi Museum, w Pakistanie; łac. przyrostek -ana „upamiętnianie”^[13].

Zasięg występowania

Grzebieniec palmowy występuje w Afryce Zachodniej, Północnej, Środkowej i Wschodniej oraz Azji Zachodniej i Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku^[10]:

A. tridens tridens – północna Afryka, od Maroka, Mauretanii i Senegalu na wschód do Egiptu, Sudanu, Erytrei, Etiopii, Dżibuti i Somalii.
A. tridens murraiana – Bliski Wschód, w tym Syria, Irak, Izrael, Palestyna, Jordania, Półwysep Arabski i Iran, od wschodu do zachodniego Afganistanu i południowy Pakistan.

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 41–60 mm, długość ogona 16–29 mm, długość ucha 14–22 mm, długość tylnej stopy 8–10 mm, długość przedramienia 45–55 mm; masa ciała 6–13 g^[14]. Kariotyp wynosi 2n = 50 i FN = 62^[14]. Grzebieniec palmowy ma na nosie grzebieniastą narośl, składającą się z 3 płatów.

Tryb życia

Występuje w suchym buszu. Śpi w grupach liczących setki osobników w podziemnych chodnikach lub rozpadlinach. Opuszczają je wczesnym wieczorem i lecą tuż nad ziemią do gajów palmowych, gdzie dzięki stałej wilgotności powietrza znajdują owady (chrząszcze i ćmy).

Przypisy

↑ Asellia tridens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b É. Geoffroy Saint-Hilaire. Sur un genre de chauve-souris, sous le nom de Rhinolophes. „Annales du Muséum d’histoire naturelle”. 20, s. 265, 1813. (fr.).
↑ ^a ^b J. Anderson: Catalogue of Mammalia in the Indian Museum, Calcutta. Cz. 1: Primates, Frosimise, Chiroptera, and Insectivora. Calcutta: Printed by order of the Trustees, 1881, s. 113. (ang.).
↑ K.C. Andersen. Diagnoses of new bats of the families Rhinolophidae and Megadermatidae. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 2 (10), s. 379, 1918. (ang.).
↑ P. Laurent. Une forme nouvelle du genre «Asellia: A. Tridens pallida» subsp. nov.. „Mammalia”. 1 (3), s. 111, 1937. DOI: 10.1515/mamm.1937.1.3.111. (fr.).
↑ A.A. Monadjem A.A. i inni, Asellia tridens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-18] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 91. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Asellia tridens. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-18].
↑ J.R. Ellerman & T.C.S. Morrison-Scott: Checklist of Palaearctic and Indian mammals 1758 to 1946. Wyd. 2. London: British Museum (Natural History), 1966, s. 130. (ang.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 118. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 124, 1904. (ang.).
↑ tridens, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-06-18] (ang.).
↑ Ch. Srinivasulu: South Asian Mammals: An Updated Checklist and Their Scientific Names. Boca Raton; London; New York: CRC Press, 2019, s. 136. ISBN 978-1-1386-0926-6. (ang.).
↑ ^a ^b A. Monadjem, P. Soisook, V.D. Thong & T. Kingston: Family Hipposideridae (Old World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 229–230. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[itis-1] Asellia tridens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Geoffroy-2] É. Geoffroy Saint-Hilaire. Sur un genre de chauve-souris, sous le nom de Rhinolophes. „Annales du Muséum d’histoire naturelle”. 20, s. 265, 1813. (fr.).

[Anderson-3] J. Anderson: Catalogue of Mammalia in the Indian Museum, Calcutta. Cz. 1: Primates, Frosimise, Chiroptera, and Insectivora. Calcutta: Printed by order of the Trustees, 1881, s. 113. (ang.).

[Andersen-4] K.C. Andersen. Diagnoses of new bats of the families Rhinolophidae and Megadermatidae. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 2 (10), s. 379, 1918. (ang.).

[Laurent-5] P. Laurent. Une forme nouvelle du genre «Asellia: A. Tridens pallida» subsp. nov.. „Mammalia”. 1 (3), s. 111, 1937. DOI: 10.1515/mamm.1937.1.3.111. (fr.).

[iucn-6] A.A. Monadjem A.A. i inni, Asellia tridens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-18] (ang.).

[miiz-7] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 91. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-8] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Asellia tridens. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-18].

[Ellerman&Morrison-9] J.R. Ellerman & T.C.S. Morrison-Scott: Checklist of Palaearctic and Indian mammals 1758 to 1946. Wyd. 2. London: British Museum (Natural History), 1966, s. 130. (ang.).

[Burgin&inni-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 118. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Palmer-11] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 124, 1904. (ang.).

[12] tridens, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-06-18] (ang.).

[Srinivasulu-13] Ch. Srinivasulu: South Asian Mammals: An Updated Checklist and Their Scientific Names. Boca Raton; London; New York: CRC Press, 2019, s. 136. ISBN 978-1-1386-0926-6. (ang.).

[Monadjem&inni-14] A. Monadjem, P. Soisook, V.D. Thong & T. Kingston: Family Hipposideridae (Old World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 229–230. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]