Łuna 15

Łuna 15 (ros. Луна-15 - Księżyc-15) – radziecka sonda kosmiczna przeznaczona do badań Księżyca. Była to pierwsza z sześciu sowieckich prób (w tym trzech udanych) przywiezienia na Ziemię próbek gruntu księżycowego.

Start rakietą Proton-K z dodatkowym stopniem Blok D nastąpił 13 lipca 1969 r. Po rozpoczęciu ruchu wokółksiężycowego (17 lipca 1969 roku) dokonano dwóch korekt orbity: po pierwszej – wysokość peryselenium 95 km, aposelenium 221 km, nachylenie orbity 126°, okres obiegu 2 godz. 3,5 min; po drugiej – wysokość peryselenium 16 km, aposelenium 110 km, nachylenie orbity 127°, okres obiegu 1 godz. 54 min. W czasie okrążeń Księżyca przeprowadzono 86 seansów łączności radiowej z sondą.

21 lipca 1969 roku o 15:50 GMT, po wykonaniu 52 okrążeń Księżyca, Łuna 15 w czasie próby łagodnego lądowania zderzyła się z jego powierzchnią na Morzu Przesileń. W tym samym czasie na Księżycu znajdowali się astronauci misji Apollo 11^[1]. Rosjanie nie przyznali się wobec świata do tego, że podjęli jeszcze jeden, ostatni wysiłek, by przelicytować wyczyn Apollo 11 przy pomocy czegoś, co w założeniach miało stać się pierwszą misją pobrania próbek gruntu księżycowego i dostarczenia ich na Ziemię. Gdyby misja Łuny 15 powiodła się, pierwsze próbki księżycowe znalazłyby się na Ziemi tuż przed powrotem astronautów z Apollo 11^[2].

Prawda donosiła o tej misji na 4 stronie wydania z dnia 22 lipca w artykule pod tytułem Lot automatycznej stacji Łuna 15 zakończony. Nie było żadnej wzmianki o planowanym powrocie z próbkami gruntu księżycowego^[3]. W oficjalnej nomenklaturze Łuna 15 to piąty radziecki sztuczny satelita Księżyca.

Wraz z katastrofą „Łuny 15” i po przegraniu rywalizacji w kategorii lotów załogowych, radziecki program załogowy znalazł się w głębokim kryzysie^[2].

• program Łuna
• lista lotów księżycowych

• Soviet Union Lunar Sample Return Missions