tydzień
tydzień (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) okres siedmiu kolejnych dni, zwykle od poniedziałku do niedzieli, będący częścią miesiąca, związany prawdopodobnie ze zmianami Księżyca, powtarzający się cyklicznie; zob. też tydzień w Wikipedii
- (1.2) każdy okres siedmiu dni
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik tydzień tygodnie dopełniacz tygodnia tygodni celownik tygodniowi tygodniom biernik tydzień tygodnie narzędnik tygodniem tygodniami miejscownik tygodniu tygodniach wołacz tygodniu tygodnie
- przykłady:
- (1.1) Nazwy dni tygodnia w wielu językach europejskich pochodzą od nazw rzymskich, utworzonych od nazw planet[1].
- (1.1) W przyszłym tygodniu wyjeżdżamy w góry.
- (1.2) Dziś jest czwartek. Za tydzień, a więc w przyszły czwartek, jest dzień wolny.
- (1.2) Skierowałam go przed trzema tygodniami do szpitala z powodu podrażnienia wyrostka robaczkowego[2].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) Wielki Tydzień • pierwszy / drugi / … / przedostatni / ostatni tydzień • w tygodniu •
- (1.2) za tydzień • dwa / trzy / … tygodnie
- synonimy:
- (1.1) skr. tydz.; gw. (Śląsk Cieszyński i Górny Śląsk) tydziyń
- (1.2) gw. niedziela; gw. (Śląsk Cieszyński i Górny Śląsk) tydziyń
- antonimy:
- hiponimy:
- (1.1) Wielki Tydzień
- holonimy:
- (1.1) miesiąc
- wyrazy pokrewne:
- skr. tydz.[3][4]
- rzecz. tygodnik mrz, tygodniczek mrz, tygodnikarz mos, tygodniówka ż
- przym. tygodniowy, tygodnikowy, tygodniówkowy
- przysł. tygodniowo
- związki frazeologiczne:
- pot. tydzień w tydzień • z tygodnia na tydzień • przegląd tygodnia • w tygodniu
- tłumaczenia:
- abazyński: (1.1) мчыбжьы
- abchaski: (1.1) амчыбжь
- achwaski: (1.1) акьо
- adygejski: (1.1) тхьамафэ
- afrykanerski: (1.1) week
- ajmara: (1.1) simana
- albański: (1.1) javë ż
- aleucki: (1.1) nidilix̂
- amharski: (1.1) ሳምንት (samnt)
- angielski: (1.1) week; (1.2) week
- arabski: (1.1) أسبوع (’usbūʕ) m, egip. arab. اسبوع m (ʾesboʿ), hidżazyjski أُسبوع m (usbū'), marok. arab. سيمانة ż (simana), dialekt zatokowy إسبوع m (ʾisbūʿ); (1.2) أسبوع (’usbūʕ) m
- aragoński: (1.1) semana ż
- aramejski: (1.1) ܫܒܬܐ, syryjski ܫܒܘܥܐ m (shabu`a)
- arumuński: (1.1) siptãmãnã ż
- asamski: (1.1) সপ্তাহ (xoptah)
- asturyjski: (1.1) selmana ż
- awarski: (1.1) анкь (ankḷ)
- azerski: (1.1) həftə
- bambara: (1.1) dogokun
- baskijski: (1.1) aste; (1.2) aste
- baszkirski: (1.1) аҙна (aðna)
- bengalski: (1.1) সপ্তাহ (sôptah)
- białoruski: (1.1) тыдзень m (tydzjenʹ); (1.2) тыдзень m (tydzjenʹ)
- birmański: (1.1) ရက်သတ္တပတ် (raksatta.pat)
- bislama: (1.1) wik
- boloński: (1.1) stmèna ż
- bośniacki: (1.1) sedmica ż
- bretoński: (1.1) sizhun ż
- bułgarski: (1.1) седмица ż (sedmica)
- buriacki: (1.1) долоон хоног (doloon xonog)
- cebuano: (1.1) semana
- chiński standardowy: (1.1) 星期 (xīngqī), 周 (zhōu), 礼拜 (lǐbài)
- chorwacki: (1.1) tjedan m; (1.2) tjedan m
- czeczeński: (1.1) кӏира (ḳira)
- czeski: (1.1) týden m; (1.2) týden m
- czirokeski: (1.1) ᏑᎾᏙᏓᏆᏍᏗ (sunadodaquasdi)
- czuwaski: (1.1) эрне (erne)
- dalmatyński: (1.1) jedma ż, setemúna ż
- dari: (1.1) هفته (hafte)
- dolnołużycki: (1.1) tyźeń m; (1.2) tyźeń m
- dolnoniemiecki: (1.1) Week ż
- dungański: (1.1) щинчи (xinči), йичи (jiči)
- duński: (1.1) uge w; (1.2) uge w
- erzja: (1.1) тарго (targo)
- esperanto: (1.1) semajno; (1.2) semajno
- estoński: (1.1) nädal
- farerski: (1.1) vika ż
- fidżyjski: (1.1) macava
- fiński: (1.1) viikko
- francuski: (1.1) semaine ż; (1.2) semaine ż
- friulski: (1.1) setemane ż
- fryzyjski: (1.1) wike w
- gagauski: (1.1) hafta
- galicyjski: (1.1) semana ż
- gocki: (1.1) 𐍅𐌹𐌺𐍉 ż (wikō)
- górnołużycki: (1.1) tydźeń m; (1.2) tydźeń m
- gruziński: (1.1) კვირა (ḳvira)
- guarani: (1.1) arapokõindy
- gudźarati: (1.1) અઠવાડિયું n (aṭhavāḍiyũ)
- haitański: (1.1) semèn
- hakka: (1.1) trad. 禮拜 / uproszcz. 礼拜 (lî-pai)
- hausa: (1.1) mako
- hawajski: (1.1) pule, hepekoma, hebedoma; (1.2) hepekoma, hebedoma
- hebrajski: (1.1) שבוע m (shavúa')
- hiligaynon: (1.1) semana; (1.2) sema
- hindi: (1.1) हफ़्ता m (haftā), सप्ताह m (saptāh)
- hiszpański: (1.1) semana ż; (1.2) semana ż
- ido: (1.1) semano
- igbo: (1.1) wiik
- ilokano: (1.1) lawas, domingo
- inari: (1.1) okko
- indonezyjski: (1.1) minggu, pekan
- inguski: (1.1) кӏира (ḳira)
- interlingua: (1.1) septimana
- inuktitut: (1.1) ᐱᓇᓱᐊᕈᓯᖅ (pinasuarusiq)
- inupiak: (1.1) savaiññiq
- irlandzki: (1.1) seachtain ż
- islandzki: (1.1) vika ż; (1.2) vika ż
- jagnobijski: (1.1) ҳафта
- jakucki: (1.1) нэдиэлэ
- japoński: (1.1) 週 (しゅう, shū), 週間 (しゅうかん, shūkan)
- jawajski: (1.1) ꦥꦼꦏꦼꦤ꧀
- jèrriais: (1.1) s'maine ż
- jidysz: (1.1) וואָך ż (woch); (1.2) וואָך ż (woch)
- joruba: (1.1) ọ̀sẹ̀
- kałmucki: (1.1) долан хонг (dolan xong)
- kannada: (1.1) ವಾರ (vāra)
- kantoński: (1.1) 星期 (sing1 kei4), 禮拜 (lai5 baai3)
- karaczajsko-bałkarski: (1.1) ыйыкъ
- karagaski: (1.1) чеді
- karaimski: (1.1) йэди
- karelski: (1.1) nedäli
- karpatorusiński: (1.1) тыждень m
- kaszubski: (1.1) tidzéń m; (1.2) tidzéń m
- kataloński: (1.1) setmana ż
- kazachski: (1.1) апта, жұма
- keczua: (1.1) simana, hunk'a, qanchischaw
- khmerski: (1.1) អាទិត្យ (ʾaatɨt)
- kikuju: (1.1) kiumia
- kirgiski: (1.1) апта (apta), жума (cuma)
- kiribati: (1.1) wiki
- komi-permiacki: (1.1) недель (nedelʹ)
- komi-zyriański: (1.1) вежон (vežon)
- komoryjski ngazidża: (1.1) mfumo klasa 3/4
- koreański: (1.1) 주 (ju), 주일 (ju-il)
- korsykański: (1.1) settimana ż, sittimana ż, simana ż
- krymskotatarski: (1.1) afta
- kumycki: (1.1) жума
- kurmandżi: (1.1) hefte ż, heftî ż
- ladino: (1.1) סימאנה ż; (1.2) סימאנה ż
- ladyński: (1.1) ena ż, setemena ż
- lakijski: (1.1) нужмяр
- laotański: (1.1) ອາທິດ (’ā thit)
- limburski: (1.1) waek w
- lingala: (1.1) mpɔ́sɔ, mokolo ya mposo
- litewski: (1.1) savaitė ż
- liwski: (1.1) nädīļ
- luganda: (1.1) sabbiiti
- luksemburski: (1.1) Woch ż
- łaciński: (1.1) hebdomas ż, septimana ż
- łatgalski: (1.1) nedeļa ż
- łotewski: (1.1) nedēļa ż
- macedoński: (1.1) недела ż, седмица ż
- malajalam: (1.1) ആഴ്ച (āḻca)
- malajski: (1.1) minggu
- malediwski: (1.1) ހަފްތާ (haftā)
- malgaski: (1.1) herinandro
- maltański: (1.1) ġimgħa ż
- manx: (1.1) shiaghtin ż
- maoryski: (1.1) wiki
- marathi: (1.1) आठवडा m (āṭhavḍā)
- mindong: (1.1) trad. 禮拜 / uproszcz. 礼拜 (lā̤-bái)
- minnan: (1.1) trad. 禮拜 / uproszcz. 礼拜 (lé-pài)
- mirandyjski: (1.1) stmana ż
- moksza: (1.1) недля (nedlja), тарга (targa)
- mongolski: (1.1) долоо хоног (doloo honog)
- nahuatl: (1.1) chicōntōnalli
- nawaho: (1.1) damį́įgo, damóo
- neapolitański: (1.1) semmana ż
- nepalski: (1.1) हप्ता (haptā)
- nganasański: (1.1) сяйбә дялы
- niderlandzki: (1.1) week ż
- niemiecki: (1.1) Woche ż; (1.2) Woche ż
- nogajski: (1.1) юма (juma)
- normandzki: (1.1) s'môine ż
- norweski (bokmål): (1.1) uke m/ż; (1.2) uke m/ż
- norweski (nynorsk): (1.1) veke ż
- norweski (riksmål): (1.1) uke w
- novial: (1.1) semane
- nowogrecki: (1.1) εβδομάδα ż, βδομάδα ż
- odżibwe: (1.1) anami'e-giizhik
- orija: (1.1) ସପ୍ତାହ (sôptahô)
- ormiański: (1.1) շաբաթ (šabatʿ)
- osetyjski: (1.1) къуыри
- papiamento: (1.1) siman
- paszto: (1.1) اونۍ ż (onǝ́y)
- pendżabski: (1.1) ਹਫ਼ਤੇ (hafte)
- pensylwański: (1.1) Woch ż
- perski: (1.1) هفته (hafte)
- pitjantjatjara: (1.1) wiki
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
, tydzień temu:
, za tydzień:
, dwa tygodnie:
, za dwa tygodnie:
, trzy tygodnie:
, za trzy tygodnie:
- południowoałtajski: (1.1) неделе
- portugalski: (1.1) semana ż; (1.2) semana ż
- północnofryzyjski: (1.1) weg ż
- północnolapoński: (1.1) vahkku
- prowansalski: (1.1) setmana ż
- quenya: (1.1) otsola
- rapanui: (1.1) tapati
- romansz: (1.1) emna ż, emda ż, jamna ż, eamda ż
- rosyjski: (1.1) неделя ż; (1.2) неделя ż
- ruanda: (1.1) icyumweru
- rumuński: (1.1) săptămână m; (1.2) săptămână m
- rundi: (1.1) indwi
- samoański: (1.1) vaiaso
- sanskryt: (1.1) सप्ताह m (saptā-há)
- sardyński: (1.1) chida ż
- serbski: (1.1) недеља ż, седмица ż
- shona: (1.1) svondo; (1.2) svondo
- sindhi: (1.1) هفتو
- skolt: (1.1) neäʹttel
- słowacki: (1.1) týždeň m; (1.2) týždeň m
- słoweński: (1.1) teden m
- somalijski: (1.1) asbuuc, toddobaad
- sorani: (1.1) حهفته (ḧefte)
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) седмица ż
- starofrancuski: (1.1) semeine ż
- staroruski: (1.1) тꙑижьдьнь ż, тꙑжьдьнь m
- staro-wysoko-niemiecki: (1.1) wehha ż
- suahili: (1.1) juma, wiki; (1.2) wiki
- sundajski: (1.1) minggu
- sycylijski: (1.1) simana ż
- syngaleski: (1.1) සතිය (satiya)
- szkocki gaelicki: (1.1) seachdain ż
- szwedzki: (1.1) vecka w; (1.2) vecka w
- tadżycki: (1.1) ҳафта (hafta)
- tagalski: (1.1) linggo, semana
- tahitański: (1.1) hepetoma
- tajski: (1.1) สัปดาห์ (sàp-daa), อาทิตย์ (aa-tít)
- tamilski: (1.1) கிழமை (kiḻamai), வாரம் (vāram)
- taos: (1.1) tumį́ku
- tarencki: (1.1) sumáne ż
- tatarski: (1.1) atna / атна
- telugu: (1.1) వారము (vāramu)
- tigrinia: (1.1) ሰሙን
- tok pisin: (1.1) wik
- tswana: (1.1) beke
- turecki: (1.1) hafta
- turkmeński: (1.1) hepde
- tuwiński: (1.1) чеди хонук, неделя, чедилик
- tybetański: (1.1) བདུན་ཕྲག (bdun phrag)
- udmurcki: (1.1) арня (arnja)
- ujgurski: (1.1) ھەپتە (hepte)
- ukraiński: (1.1) тиждень m; (1.2) тиждень m
- urdu: (1.1) ہفتہ m (haftā), سپتاہ m (saptāh)
- urumski: (1.1) афта (afta)
- uzbecki: (1.1) hafta
- venda: (1.1) vhege
- volapük: (1.1) vig
- walijski: (1.1) wythnos ż
- waloński: (1.1) samwinne ż
- wenecki: (1.1) setimana ż
- węgierski: (1.1) hét
- wietnamski: (1.1) tuần
- wilamowski: (1.1) woh ż, woch ż; (1.2) woh ż, woch ż
- włoski: (1.1) settimana ż; (1.2) settimana ż
- wolof: (1.1) ayubés
- wu: (1.1) 星期 (xin qi), trad. 禮拜 / uproszcz. 礼拜 (li pa)
- xhosa: (1.1) veki
- zazaki: (1.1) hefte
- zhuang: (1.1) singhgiz
- zulu: (1.1) iviki
- źródła:
- ↑
Hasło „tydzień” w: Encyklopedia PWN Online, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Zofia Karasiówna, Pamiętnik dr Z. Karasiówny (wyd. 1939)
- ↑
- ↑
Hasło „tydzień” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
