stół
Wygląd
stół (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) mebl. mebel z podpartym na nogach blatem, służący zwykle do spożywania posiłków lub pracy; zob. też stół w Wikipedii
- (1.2) posiłek z wielu dań wyłożonych na stole (1.1) lub sposób odżywiania się
- (1.3) karc. wyraz używany w sformułowaniach brydżowych dotyczących partii lub rozdania, albo zagrywki z wyłożonych kart
- (1.4) urządzenie techniczne o różnych zastosowaniach, w formie blatu stojącego na kilku nogach, będące osobnym stanowiskiem pracy
- (1.5) specjalny blat stojący na nogach, służący do prowadzenia przy nim konkretnej gry sprawnościowej
- odmiana:
- (1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik stół stoły dopełniacz stołu stołów celownik stołowi stołom biernik stół stoły narzędnik stołem stołami miejscownik stole stołach wołacz stole stoły
- przykłady:
- (1.1) Gości zaskoczył bogato zastawiony stół.
- (1.2) Rano w hotelowej restauracji do dyspozycji gości jest stół śniadaniowy z daniami do wyboru.
- (1.4) Czy zająłem miejsce przy właściwym stole montażowym?
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) drewniany / dębowy / metalowy / rozkładany / składany / obrotowy / uchylny / okrągły / prostokątny stół • blat / noga stołu • położyć obrus na stole • siedzieć / jeść / zasiadać / rozmawiać przy stole (za stołem) • zastawić stół • nakrywać do stołu • podawać do stołu • stół z powyłamywanymi nogami • trzymać nogi na stole • stół operacyjny / sekcyjny / kuchenny / jadalny / ogrodowy / biwakowy / warsztatowy / do masażu / antywibracyjny / barowy / biesiadny / krojczy / laboratoryjny / masarski / złotniczy / narzędziowy / zabiegowy
- (1.2) szwedzki / śniadaniowy / wegetariański / wiejski / przekąskowy / kanapkowy / cateringowy stół • zamówić / przygotować stół
- (1.4) stół dyspozytorski / frezarski / inwersyjny / elektryczny / grzewczy / chłodniczy / kreślarski / mikserski / montażowy / operacyjny / pionizacyjny / probierczy / spawalniczy / trymerski / traserski / warsztatowy / wibracyjny / wiertniczy
- (1.5) stół bilardowy / pingpongowy / tenisowy • stół do bilarda / do ping-ponga / do tenisa stołowego / do piłkarzyków / do hokeja stołowego
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. stołowy mrz, stolnica ż, stołówka ż, stolikowiec mos, stolarz mos, stołek mrz, stolec mrz, stolica ż
- czas. stać, ścielić, stołować się ndk.
- przym. stołowy, stolikowy, stołówkowy
- związki frazeologiczne:
- (1.1) dzielić stół i łoże • kasa na stół • szczyt stołu • o kant stołu rozbić • okrągły stół • oprzeć sprawę o stół • posprzątać ze stołu • równy jak stół • szwedzki stół • uderz w stół, a nożyce się odezwą • wyłożyć karty na stół • zbierać resztki z pańskiego stołu • załatwić pod stołem • zielony stół
- (1.3) mocny stół • przebić w stole • przebić ze stołu • utrzymywać się w stole • wejście do stołu • wyłożyć stół • zagranie ze stołu
- etymologia:
- prasł. *stolъ → stół, ale także: urządzenie do siedzenia (por. pol. stołek); rzeczownik utworzony od czasownika prasł. *stьlati (> pol. słać, pol. ścielić), a więc pierwotnie prasł. *stolъ → coś usłanego na ziemi, posłanie służące do siedzenia i jedzenia[1]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- abenaki: (1.1) tawipodi
- afrykanerski: (1.1) tafel
- albański: (1.1) tryezë ż
- aleucki: (1.1) qaluq̂, qaalux̂
- amharski: (1.1) ጠረጴዛ m (t’erep’ēza)
- angielski: (1.1) table
- arabski: (1.1) طاولة ż (ṭāwila), مائدة ż (māʾida), منضدة ż (minḍada), egip. arab. ترابيزة ż
- arumuński: (1.1) measã ż
- asturyjski: (1.1) mesa ż
- azerski: (1.1) masa, stol
- baskijski: (1.1) mahai
- baszkirski: (1.1) өҫтәл (öθtäl)
- bengalski: (1.1) টেবিল (ṭebil), মেজ (mej)
- białoruski: (1.1) стол m (stol)
- birmański: (1.1) စားပွဲ (ca:pwai:)
- bośniacki: (1.1) hastal m, sto m
- bretoński: (1.1) taol ż
- bułgarski: (1.1) маса ż (masa)
- cebuano: (1.1) lamisa
- chakaski: (1.1) стол (stol)
- chiński standardowy: (1.1) 桌子 (zhuōzi)
- chorwacki: (1.1) stol m
- czeski: (1.1) stůl m
- cziczewa: (1.1) tebulo
- czuwaski: (1.1) сӗтел (sĕtel)
- dalmatyński: (1.1) maisa ż
- dolnołużycki: (1.1) blido n
- duński: (1.1) bord n
- erzja: (1.1) тувор (tuvor)
- esperanto: (1.1) tablo
- estoński: (1.1) laud
- farerski: (1.1) borð n
- fiński: (1.1) pöytä
- francuski: (1.1) table ż
- friulski: (1.1) taule ż
- fryzyjski: (1.1) tafel
- galicyjski: (1.1) mesa ż
- górnołużycki: (1.1) blido n
- grenlandzki: (1.1) nerrivik
- gruziński: (1.1) მაგიდა (magida)
- gudźarati: (1.1) ટેબલ (ṭēbal)
- haitański: (1.1) tab
- hausa: (1.1) tebur
- hawajski: (1.1) pākaukau, papa
- hebrajski: (1.1) שולחן m (shulkhán)
- hindi: (1.1) मेज़ ż (mez)
- hiszpański: (1.1) mesa ż
- ido: (1.1) tablo
- indonezyjski: (1.1) meja
- interlingua: (1.1) tabula
- inuktitut: (1.1) ᓵ (saa)
- irlandzki: (1.1) bord m, tábla m
- islandzki: (1.1) borð n
- jakucki: (1.1) остуол (ostuol)
- japoński: (1.1) テーブル (tēburu), 机 (つくえ, tsukue)
- jawajski: (1.1) kotak
- jidysz: (1.1) טיש m (tish)
- joruba: (1.1) tábìlì
- kałmucki: (1.1) ширә (şirä)
- kannada: (1.1) ಮೇಜು (mēju)
- karaczajsko-bałkarski: (1.1) тепси (tepsi)
- karakałpacki: (1.1) stol
- karpatorusiński: (1.1) стул m (stul)
- kaszubski: (1.1) stół m
- kataloński: (1.1) taula ż
- kazachski: (1.1) үстел (üstel)
- keczua: (1.1) patacha
- khmerski: (1.1) តុ (tok)
- kikuju: (1.1) metha
- kirgiski: (1.1) үстөл (üstöl), стол (stol)
- koreański: (1.1) 테이블 (teibeul)
- korsykański: (1.1) tàvula ż
- kumycki: (1.1) стол (stol)
- kurmandżi: (1.1) mêze ż
- laotański: (1.1) ໂຕະ (to)
- lingala: (1.1) mésá
- litewski: (1.1) stalas m
- lojban: (1.1) jubme
- luksemburski: (1.1) Dësch m
- luo: (1.1) mesa
- łaciński: (1.1) mensa ż
- łatgalski: (1.1) golds m
- łotewski: (1.1) galds m
- macedoński: (1.1) маса ż (masa)
- malajalam: (1.1) മേശ (mēśa)
- malajski: (1.1) meja
- malediwski: (1.1) މޭޒު (mēzu)
- malgaski: (1.1) latabatra
- maltański: (1.1) mejda ż
- manx: (1.1) boayrd m
- maoryski: (1.1) tēpu
- marathi: (1.1) मेज (mēj)
- mohawk: (1.1) atekhwà:ra
- mongolski: (1.1) ширээ (shiree)
- nawaho: (1.1) bikááʼ adání
- nepalski: (1.1) टेबुल (tebul)
- niderlandzki: (1.1) tafel ż
- niemiecki: (1.1) Tisch m
- norweski (bokmål): (1.1) bord n
- norweski (nynorsk): (1.1) bord n
- norweski (riksmål): (1.1) bord n
- nowogrecki: (1.1) τραπέζι n (trapézi), τράπεζα ż (trápeza)
- ormiański: (1.1) սեղան (seghan)
- papiamento: (1.1) mesa
- paszto: (1.1) مېز m (mez)
- pendżabski: (1.1) ਮੇਜ ż (mēj)
- perski: (1.1) میز (miz)
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- południowoałtajski: (1.1) стол (stol)
- portugalski: (1.1) mesa ż
- północnolapoński: (1.1) beavdi
- prowansalski: (1.1) taula ż
- romansz: (1.1) maisa ż
- romski: (1.1) mesalya ż
- rosyjski: (1.1) стол m
- rumuński: (1.1) masă ż
- sardyński: (1.1) mesa ż
- serbski: (1.1) сто m (sto)
- słowacki: (1.1) stôl m
- słoweński: (1.1) miza ż
- somalijski: (1.1) miis
- sorani: (1.1) مێز (mêz)
- sotho: (1.1) tafole
- sranan tongo: (1.1) tafra
- starogrecki: (1.1) τράπεζα ż (trápeza)
- suahili: (1.1) meza
- sundajski: (1.1) meja
- sycylijski: (1.1) tàvula ż
- syngaleski: (1.1) මේසය (mēsaya)
- szkocki gaelicki: (1.1) bòrd m, clàr m
- szorski: (1.1) терги (tergi)
- szwedzki: (1.1) bord n
- tadżycki: (1.1) миз (miz)
- tagalski: (1.1) mesa
- tahitański: (1.1) àmuraamāa
- tajski: (1.1) โต๊ะ (dtó)
- tamilski: (1.1) மேசை (mēcai)
- taos: (1.1) mę́soną
- telugu: (1.1) మేజా (mējā)
- turecki: (1.1) masa
- turkmeński: (1.1) stol
- tuvalu: (1.1) taipola
- tuwiński: (1.1) стол (stol)
- tybetański: (1.1) ཅོག་ཙེ (cog tse)
- udmurcki: (1.1) ӝӧк
- ujgurski: (1.1) جوزا (joza)
- ukraiński: (1.1) стіл m (stil)
- umbundu: (1.1) omesa
- urdu: (1.1) میز ż (mez)
- uzbecki: (1.1) stol
- walijski: (1.1) bwrdd m
- warajski: (1.1) lamisa
- wenecki: (1.1) toła ż
- węgierski: (1.1) asztal
- wietnamski: (1.1) bàn
- wilamowski: (1.1) tyjś m, tejš m, tejś m
- włoski: (1.1) tavolo m
- yupik środkowy: (1.1) estuuluq
- zulu: (1.1) itafula
- źródła:
- ↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.
stół (język kaszubski)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- (1.1) stół
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła: