Το αλλοστατικό φορτίο αποτελεί το βάρος που φέρει ο οργανισμός μας, σώμα και ψυχή, λόγω κάθε αρνητικής επίδρασης που δέχθηκε από την ενδομήτρια ζωή μέχρι σήμερα. Η θεωρία της διαγενεα-κής μετάδοσης του στρες μάλιστα μπορεί να μας...
moreΤο αλλοστατικό φορτίο αποτελεί το βάρος που φέρει ο οργανισμός μας, σώμα και ψυχή, λόγω κάθε αρνητικής επίδρασης που δέχθηκε από την ενδομήτρια ζωή μέχρι σήμερα. Η θεωρία της διαγενεα-κής μετάδοσης του στρες μάλιστα μπορεί να μας «φορτώσει» με επιπλέον αλλοστατικό φορτίο. Μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι το αλ-λοστατικό φορτίο μόνο αυξάνεται και δεν ελαττώνεται ποτέ, ακρι-βώς όπως η ραδιενέργεια. Η αιτία αυτή της απαισιόδοξης θεωρίας ήτανε ότι η αλλόσταση η οποία είναι μία δυναμική κατάσταση αρνητικής μεταμόρφωσης , αφορά σε συνεχείς προσαρμογές τις οποίες υφιστάμεθα με σκοπό να αντέξουμε το περιβαλλοντικό και το ενδογενές στρες και οι οποίες προσαρμογές μας αλλοιώνουνε με τρόπο ανεπανόρθωτο. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες που τολμούν να μετρήσουνε το αλλοστατικό φορτίο του κάθε ανθρώπου με τη χρήση βιοχημικών και ανοσολογικών εργαστηριακών μεθόδων (κυνουρενίνη, Τ-λεμφοκύτταρα) δείχνουν ότι το αλλοστατικό φορτίο μπορεί και να ελαττώνεται. Και ότι εάν κάθε μέρα της ζωής μας εξουδετερώνουμε με αργό και μεθοδικό τρόπο τα αρνητικά φορτία που μας φορτώνει το περιβάλλον ή η ψυχική μας νόσος/ ψυχολογική κατάσταση, θα καταφέρουμε όχι μόνο να μην αλλοι-ωθούμε καταστροφικά αλλά και να ανανεωθούμε αναστρέφοντας το αλλοστατικό μας φορτίο. Ο τρόπος που προτείνεται ουσιαστικά είναι μία καθημερινή αποτοξίνωση ήπιου αλλά επίμονου χαρακτήρα, μία συνεχής πάλη υγιούς αντίδρασης στις καθημερινές αρνητικές επιδράσεις, η οποία θα μας συντηρεί ανέπαφους και αναλλοίωτους. Συγκεκριμένα αναφέρονται ο καλός ύπνος, η καλή διατροφή, η ενίσχυση του αμυντικού συστήματος, η τακτική σωματική άσκηση, η αποφυγή ψυχολογικής πίεσης και στερήσεων (πχ. η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ θεωρείται θετική), και η εργασία (αλλά όχι η υπερβολική εργασία). Ειδικά για την τρίτη ηλικία όπου αναλογικά το αλλοστατικό φορτίο είναι μεγάλο λόγω της πολυετούς έκθεσης του οργανισμού σε αρ-νητικούς παράγοντες υπάρχει η πρόκληση αφενός της μέτρησης του αλλοστατικού φορτίου και αφετέρου της αναστροφής του με τρόπο μεθοδικό και επιστημονικό. Αναμφισβήτητα, θεμέλιος λίθος για μία τέτοια αναστροφή είναι το καλό περιβάλλον, με αγαπημένα άτομα τα οποία θα φροντίζουνε κάθε μέρα του ηλικιωμένου να είναι ένα βήμα προς μία καλύτερη υγεία και προς την αναζωογόνηση σώματος και ψυχής. Η ελάττωση του σωματικού βάρους και η φυσική άσκηση στην τρίτη ηλικία ως τρόπος αντιμετώπισης του χρόνιου stress και συνοδών ψυχικών διαταραχών Χριστοδούλου Ε. Γενικός Χειρουργός Ομιλήτρια Η υγεία με την έννοια που της έδιναν οι αρχαίοι μας πρόγονοι περιελάμβανε την ψυχοσωματική αρτιότητα της λειτουργίας του οργανισμού. Ο Σωκράτης είχε μιλήσει για την ψυχική υγεία η οποία βελτιώνεται όταν το σώμα μας είναι σε καλή κατάσταση. Η ρύθμιση του σωματικού βάρους μπορεί να σημαίνει ελάττω-ση ή αύξηση ανάλογα με το πρόβλημα του κάθε ηλικιωμένου. Συγκεκριμένα, η διατήρηση της μυϊκής μάζας σε φυσιολογικά επίπεδα για την ηλικία και παράλληλα η απώθηση του μοιραί-ου φαινομένου της συνεχούς αύξησης του λιπώδους ιστού στο σώμα, είναι το ζητούμενο στη διαδικασία διόρθωσης του σωμα-τικού βάρους. Το σύνδρομο του «αδύνατου παχύσαρκου» είναι η συνύπαρξη χαμηλής μυϊκής μάζας με υπερβολική ανάπτυξη του λιπώδους ιστού. Το σύνδρομο αυτό απαντάται αρκετά συχνά σε ηλικιωμένα άτομα που καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες υδατανθράκων και κορεσμένων λιπών, τροφές που είναι σχετι-κά χαμηλού κόστους, και γι' αυτό το σύνδρομο αυτό απαντάται σε άτομα χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου αλλά και σε άτομα που δεν έχουνε φροντίδα. Το μεταβολικό σύνδρομο, οι αγχώδεις και οι καταθλιπτικές διαταραχές, η συμπεριφορά πρόκλησης του κινδύνου (risk –taking behavior), οι διατροφικές διαταραχές και τέλος η πολυφαρμακία είναι καταστάσεις που απαντώνται συχνά στην προχωρη-μένη ηλικία καταπολεμούνται σε μεγάλο βαθμό με τη ρύθμιση της σύνθεσης του σωματικού βάρους (ποσοστιαία αντιστοιχία λίπους, μυϊκής μάζας και ύδατος). Η τακτική σωματική άσκηση αλλάζει δραματικά τη ζωή του ηλικιωμένου, ο οποίος όχι μόνο δεν αποσύρεται από τις καθη-μερινές δραστηριότητες του, αλλά διευρύνει τις κοινωνικές του επαφές και συμμετέχει σε ομαδικές ασκήσεις (αθλητικές και ψυ-χαγωγικές δραστηριότητες). Ταυτόχρονα ο ηλικιωμένος απο-κτάει καλύτερη σχέση με τη σωματική του εικόνα και βελτιώνε-ται η σεξουαλική του ζωή (ευεξία, αυτοπεποίθηση, αύξηση της ερωτικής επιθυμίας, αύξηση καρδιοαναπνευστικής αντοχής). Η ψυχοσωματική αναζωογόνηση που προσφέρει η τακτική σωματική άσκηση αποτελεί την καλύτερη μορφή εθισμού που μπορεί να αποκτήσει ένας άνθρωπος. Ειδικά οι προσωπικότητες οι οποίες έχουνε τάση για απόκτηση εθισμών (κάπνισμα, υπερφαγία, τηλεόραση, αλκοόλ) πρέπει να παρακινούνται στη συστηματική σωματική άσκηση καθώς η θεραπεία ενός εθισμού μπορεί να είναι η αντικατάσταση του με κάποια νέα εθιστική συ-νήθεια η οποία θα είναι ισχυρότερη και ανταποδοτική.