Lenhièr

Lo lenhièr es una forma de pena de mòrt consistent a cremar vivent un condemnat, ligat a un pal plantat, amb de lenha que s'i apond a vegada d'autres combustibles (palha, fen, cadavres de pòrcs o de cats, pega).

Los còrs dels eretics èran sovent ofèrts al Sant Esperit. Al sens religiós, lo lenhièr èra concebut coma una « flama benita » avent un aspècte purificant.

Quand lo fuòc èra grand (per exemple, quand un grand nombre de presonièrs èran executats ensens) la causa de mòrt sovent èra l'intoxicacion per monoxid de carbòn abans que las flamas causen de mal al còrs. Se lo fuòc èra petit, alara, lo condemnat cremava pendent un temps fins a que la mòrt a causa d'un ipertermia, choc, perda de sang o, simplament, la termolisi de las partas vitalas del còrs.

Segons Juli Cesar, los raubaires cèltas èran executats e los presonièrs de guèrra tirats al fuòc; se nomenèron "homes de vímet".

Los indians nòrd americans sovent utilizavan la cremada coma una forma d'execucion, contra los membres d'autras tribus o contra los colons blancs dins los sègles XVIII e XIX.

Jos l'Empèri Bizantin, la cremada èra un castig pels zoroastristes desobeiessents, a causa de la cresença qu'aqueles adoravan lo fuòc. L'emperador bizantin Justinian I (527 - 565) ordenèt que la mòrt per lenhièr, la succession ab intestat e la confiscacion de totes los bens per l'Estat èra lo castig per l'eretgia contra la fé Cristiana dins lo seu Codex Iustiniani.

En 1184, la Glèisa Catolica Romana legiferèt que la cremada seriá lo castig oficial per eretgia. Aquel descret foguèt mai tard confirmat pel Concili del Lateran IV en 1215, lo Sinòde de Tolosa en 1229 e per fòrça líders del sègle XVII. Las autoritats civilas cremavan de personas consideradas eretjas jos Inquisicion medievala, coma Giordano Bruno. La Glèisa considerant la cremada d'un còrs entièr coma condicion per la resureccion, èra una dobla pèna, temporala e esperitala. A l'Edat Mejana, contra los Albigeses o per l'Inquisicion, que brutlava eretics e brueissa, Josieus e omosexuals. Tomas de Torquemada (1420 - 1498) demòra une figura majèra de l'Inquisicion espanhòla. Mas, se brutlèt mai al sègle XVI e a la Renaissença qu'a l'Edat Mejana.

En 1790, Sir Benjamin Hammett introduguèt un projècte de lei al Parlament Britanic per metre fin a la practica de la mòrt per lenhièr. La lei foguèt fin finala aprovada pel Parlament e l'assentiment reial foguèt donat pel rei Jòrdi III.