Haile Selassie Ièr
Haile Selassie Ièr (23 de julhet de 1892, Ejersa Goro - 27 d'aost de 1975, Addis Abeba) foguèt lo darrier negus d'Etiopia. Reinèt de 1930 a 1974 en succedissent a l'emperatritz Zewditu (1916-1930). Foguèt reversat per una revolucion en 1974.
Fiu dau ras Mekonnen, foguèt designat eiretier dau títol imperiau e regent d'Etiopia en 1916. Tre 1917, exercissiá la realitat dau poder e la gardèt en despiech de divèrsei temptativas de còps d'Estat organizadas per lei partisans de l'emperatritz. Engatjèt una politica de modernizacion en abolissent l'esclavatge (1924) e en integrant son país dins lo concèrt dei Nacions (adesion a la SDN en 1923 e au pacte Briand-Kellog en 1928). Proclamat negus a la mòrt de Zewditu, deguèt faciar l'invasion d'Etiopia per Itàlia en 1935-1936. Se refugièt au Reiaume Unit e participèt a la liberacion dau territòri etiopian per leis Aliats en 1941.
A partir de 1942, tornèt organizar l'administracion dau país tot en conservant lo poder. En 1960, deguèt resistir a una temptativa de còp d'Estat menat per lo prince eiretier Amha Selassie. Après aquela crisi, sa politica venguèt pus conservatritz e assaièt de modernizar Etiopia sensa menar de reformas radicalas. A l'exterior, alinhèt sa diplomacia sus aquela dau blòt estatsunidenc. Sostenguèt tanben la causa de l'unitat africana en participant a la creacion de l'Organizacion de l'Unitat Africana que son sèti foguèt installat a Addis Abeba. En 1966, liberalizèt un pauc lo regim que gardèt un caractèr autoritari marcat. Aquò suscitèt un maucontentament mai e mai important au sen de l'elèit. En 1974, una tiera d'eveniments grèus (insureccion en Eritrèa, grèvas de foncionaris, famina dins lei regions sahelianas, etc.) entraïnèron una revòuta populara e d'oficiers revolucionaris arrestèron l'emperaire lo 12 de setembre de 1974. Instaurèron un regime d'inspiracion marxista leninista e ordonèron l'assassinat d'Haile Selassie Ièr lo 27 d'aost de 1975.
Liames intèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- (fr) Gontran de Juniac, Le dernier Roi des Rois. L'Éthiopie de Haïlé Sélassié, París, L'Harmattan, 1994.
- (fr) Delphine Lecoutre, « L’Éthiopie et la création de l’OUA », Annales d’Éthiopie, vol. 20, 2004, pp. 113-147.
- (en) Bahru Zewde, A History of Modern Ethiopia - 1855-1974, Londres, Eastern African Studies, 1991.