Ketumpatan

Ketumpatan atau ketumpatan jisim sesuatu bahan merupakan sukatan jisim per unit isipadu. Simbol yang biasanya digunakan untuk ketumpatan ialah ρ (huruf kecil abjad Yunani rho). Dalam sesetengah industri (terutamanya dalam industri minyak dan gas di Amerika Syarikat), ketumpatan merupakan berat objek per unit isipadu;^[1] namun begitu, kuantiti ini lebih dikenali sebagai berat spesifik. Bahan berlainan mempunyai ketumpatan yang berbeza. Oleh itu, ketumpatan merupakan konsep penting dalam keapungan, ketulenan dan pembungkusan. Osmium dan iridium merupakan jisim yang paling tumpat mengikut suhu dan tekanan piawai tetapi kedua-duanya bukanlah bahan yang mempunyai ketumpatan tertinggi.

Maka

${\displaystyle \rho ={\frac {m}{V}}\,}$

di mana

${\displaystyle m\,}$ ialah jisim

${\displaystyle V\,}$ ialah isipadu

manakala

1 g cm^-3 = 1000 kg m^-3

¹ Mana-mana gas